Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 334/14
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 4 lutego 2015 r.,
sprawy M. B.,
skazanego z art. 280 § 2 k.k. i in.,
z powodu kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego,
od wyroku Sądu Apelacyjnego,
z dnia 8 maja 2014 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w J.,
z dnia 20 stycznia 2014 r.,
p o s t a n o w i ł:
1. oddalić kasację, jako oczywiście bezzasadną;
2. zwolnić skazanego od kosztów sądowych postępowania
kasacyjnego i poniesionymi w jego toku wydatkami obciążyć
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Okręgowego w J. z dnia 20 stycznia 2014 r., sygn. akt […],
M. B. został uznany za winnego popełnienia przestępstw: z art. 280 § 2 k.k. w zw. z
art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.; ciągu przestępstw z
art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.; z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.; z art.
62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii; z art. 278
§ 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.; z art. 160 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. oraz z art.
224 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., za które wymierzono mu karę łączną 9
(dziewięciu) lat pozbawienia wolności.
2
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 8 maja 2014 roku, sygn. akt […], utrzymał w
mocy zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w J.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego wniósł obrońca
skazanego M. B. zarzucając obrazę art. 12 k.k., art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. oraz art.
433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu
Apelacyjnego oraz poprzedzającego go wyroku Sądu Okręgowego w J. i
przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Prokurator Prokuratury Apelacyjnej w pisemnej odpowiedzi na kasację
obrońcy skazanego M. B. wniósł o jej oddalenie, jako oczywiście niezasadnej.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego M. B. okazała się oczywiście bezzasadna, co
skutkowało jej oddaleniem w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że w przedmiotowej sprawie
kasacja obrońcy skazanego w zasadniczej części stanowi powtórzenie zarzutów
apelacyjnych i została skierowana przeciwko wyrokowi Sądu I instancji, wbrew art.
519 k.p.k. i art. 523 § 1 k.p.k., nakazującym skierowanie nadzwyczajnego środka
zaskarżenia w odniesieniu do orzeczenia sądu odwoławczego i ograniczającym
jego ramy do uchybień z art. 439 k.p.k. oraz innych rażących naruszeń prawa.
Skarga kasacyjna zmierzała zatem do kolejnego zakwestionowania prawidłowości
dokonanej przez Sąd I instancji i zaakceptowanej przez sąd odwoławczy oceny
materiału dowodowego oraz poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych.
Postępowanie kasacyjne nie może natomiast stanowić powtórzenia postępowania
apelacyjnego i nie jest swego rodzaju trzecią instancją, mającą służyć kolejnemu
weryfikowaniu poprawności zapadłych orzeczeń w sądach pierwszej i drugiej
instancji.
Trzeba podkreślić, iż zarzuty podniesione pod adresem orzeczenia Sądu I
instancji podlegają rozważeniu przez sąd kasacyjny tylko w takim zakresie, w jakim
jest to konieczne dla właściwego rozpoznania zarzutów stawianych w tym
nadzwyczajnym trybie zaskarżonemu wyrokowi sądu odwoławczego. Tych
zarzutów jednak nie można rozpatrywać w oderwaniu od zarzutów stawianych
orzeczeniu sądu odwoławczego, skoro nie jest funkcją kontroli kasacyjnej kolejne,
3
powielające kontrolę apelacyjną rozpoznawanie zarzutów stawianych pod pozorem
kasacji orzeczeniu sądu pierwszej instancji.
W tym kontekście za bezzasadny w stopniu oczywistym należy uznać
postawiony w pkt 1 kasacji zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 12 k.k.
Zdaniem skarżącego czyny wymienione w pkt II, IV, V, VI i IX części wstępnej
wyroku Sądu I instancji winny zostać uznane za czyn ciągły, a nie – jak przyjął Sąd
a quo – ciąg przestępstw. Tego rodzaju stanowisko obrońcy skazanego nie jest
prawidłowe. W ramach poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, dotyczących
przestępczych zachowań M. B. z art. 244 k.k., Sąd Okręgowy trafnie przyjął, że
zachowania te winny zostać zakwalifikowane jako ciąg przestępstw określony w art.
91 § 1 k.k. Warunkiem przyjęcia czynu ciągłego z art. 12 k.k. jest bowiem
wykazanie, że sprawca w chwili podejmowania pierwszego zachowania musi mieć
zamiar popełnienia wszystkich zindywidualizowanych, co najmniej w ogólnym
zarysie, zachowań, składających się na czyn ciągły. Ogólny projekt dopuszczenia
się dwóch lub więcej różnych czynów zabronionych, nie odpowiada pojęciu „z góry
powziętego zamiaru” popełnienia jednego konkretnego przestępstwa, na którego
wykonanie składa się więcej niż jedno zachowanie (zob. np. postanowienie SN z
dnia 14 czerwca 2010 r., IV KK65/10, R-OSNKW 2010, poz. 1191). Nie sposób
jednocześnie przyjąć, że w chwili podjęcia pierwszego zachowania z art. 244 k.k. w
dniu 12 listopada 2012 roku M. B. miał już z góry powzięty zamiar popełnienia
wszystkich zachowań z tego przepisu. Innymi słowy, zachowania M. B. opisane w
pkt II, IV, V, VI i IX części wstępnej wyroku Sądu Okręgowego w J. zostały
zrealizowane nie w wykonaniu z góry powziętego zamiaru prowadzenia pojazdu,
ale pod wpływem odrębnego zamiaru, który pojawiał się przy podejmowaniu
każdego kolejnego zachowania tego typu. Wskazać ponadto należy, że przyjęcie w
okolicznościach danej sprawy określonych zachowań jako „czynu ciągłego” (art. 12
k.k.), czy też „ciągu przestępstw” (art. 91 § 1 k.k.), należy do sfery ustaleń
faktycznych, których w kasacji w sposób bezpośredni nie można kwestionować.
Jeżeli zatem Sąd Okręgowy ustalił, że szereg zachowań skazanego stanowiło „ciąg
przestępstw” określony w art. 91 § 1 k.k., to o żadnej obrazie art. 12 k.k. mowy być
nie może i to tym bardziej, gdy weźmie się pod uwagę, że zarzut obrazy prawa
4
materialnego może być podnoszony wówczas, gdy nie kwestionuje się dokonanych
w sprawie ustaleń faktycznych.
Nie jest zasadny także zarzut zaistnienia w przedmiotowej sprawie
bezwzględnej przyczyny odwoławczej, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Na
k. 1815 akt sprawy znajduje się bowiem podpisana przez Podsekretarza Stanu z
upoważnienia Ministra Sprawiedliwości delegacja sędziego Sądu Okręgowego w O.
P. K. do pełnienia obowiązków sędziego w Sądzie Apelacyjnym na okres od dnia 1
kwietnia 2014 roku do dnia 30 września 2014 roku. To zaś sprawia, że sędzia P. K.
miał delegację do orzekania w Sądzie Apelacyjnym w dniu 8 maja 2014 roku, a
jego delegacja spełniała ustawowe wymogi warunkujące jej ważność i skuteczność.
Na marginesie należy jedynie zaznaczyć, że wbrew wyrażonemu przez skarżącego
stanowisku, zgodnie z art. 77 § 8 i 9 u.s.p. prawo delegowania sędziego do
orzekania w innym sądzie, w tym i sądzie wyższego rzędu, przysługuje również
prezesowi sądu apelacyjnego.
Odnosząc się natomiast do ostatniego z zarzutów kasacji wskazać należy,
że jej autor tylko pozornie stawia zarzut naruszenia art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art.
457 § 3 k.p.k., a w istocie zmierza do tego, aby ponownej kontroli apelacyjnej
orzeczenia Sądu I instancji dokonał Sąd Najwyższy. Lektura uzasadnienia wyroku
Sądu Apelacyjnego– wbrew stanowisku obrońcy – pozwala na stwierdzenie, że
rozpoznanie zarzutów apelacyjnych przez Sąd odwoławczy było pełne i
wyczerpujące, a tym samym odpowiadało wymaganiom sformułowanym w art. 433
§ 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. Sąd odwoławczy w sposób rzetelny przeprowadził
kontrolę zaskarżonego orzeczenia Sądu I instancji, rozpoznał wszystkie zarzuty
wywiedzione w apelacji, a na kartach pisemnych motywów wyroku przedstawił
przekonywującą argumentację, z jakich powodów nie zyskały one jego aprobaty.
W szczególności – odsyłając obrońcę skazanego do stosownych kart
uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego – wskazać należy, że na s. 11-13
pisemnych motywów wyroku Sąd odwoławczy odniósł się do kwestionowanej przez
skarżącego wiarygodności zeznań pokrzywdzonej A. G., a także podał argumenty
wspierające tezę o odmowie przyznania waloru wiarygodności zeznaniom
świadków T. B., A. J. i P. B. Na s. 13-14 uzasadnienia Sąd ad quem w
wyczerpujący sposób odniósł się z kolei do eksponowanej przez obronę
5
okoliczności, że przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. na stacji benzynowej w B. dokonał
nie M. B., a jego konkubina J. G. Poza zakresem kontroli apelacyjnej nie pozostała
także kwestia „świadomości” posiadania substancji narkotycznej przez skazanego
w dniu 19 grudnia 2012 roku (s. 14 uzasadnienia), czy też oceny dowodów z
zeznań pokrzywdzonej M. K. i świadka P. P. (s. 15 uzasadnienia). Sąd odwoławczy
jednoznacznie stwierdził ponadto, że fakt zaboru w celu przywłaszczenia
samochodu marki Renault Clio znajduje oparcie w zgromadzonym materiale
dowodowym, a odpierając zarzut apelującego w odniesieniu do zdarzenia z dnia 29
lipca 2012 roku trafnie powołał zeznania O. H. i F. K. (s. 15-16 uzasadnienia).
Powyższe uwagi nie tylko przesądzają o bezzasadności skargi kasacyjnej,
ale nie pozwalają ponadto oprzeć się wrażeniu, że obrońca skazanego miał na celu
jedynie zainicjowanie postępowania kasacyjnego w celu ponownego rozpoznania
zarzutów stawianych orzeczeniu Sądu I instancji.
W tym stanie rzeczy, Sąd Najwyższy uznał zarzuty skarżącego za
bezzasadne w stopniu oczywistym, przy czym zwolnił skazanego od kosztów
sądowych postępowania kasacyjnego i poniesionymi w jego toku wydatkami
obciążył Skarb Państwa.