Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VIII Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym

Przewodnicząca SSO Hanna Matuszewska

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2013 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Towarzystwa Ubezpieczeń (...)spółki akcyjnej w S.

przeciwko M. L.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmnie

z dnia 29 marca 2013 r.

sygn. akt I C 81/13

oddala apelację.

Sygn. akt VIII Ca 301/13

UZASADNIENIE

Powód (...)Towarzystwo Ubezpieczeń (...)S.A . w S. w pozwie przeciwko M. L. wniósł o zasądzenie kwoty 1211 zł z ustawowymi odsetkami od 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty tytułem raty składki ubezpieczenia oc posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wyrokiem z dnia 29 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Chełmnie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 100,50 zł z odsetkami od 1 lipca 2011 r. do dnia zapłaty (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 19 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 3).

Istotne dla rozstrzygnięcia ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego były następujące: w dniu 12.04.2011r. pozwany kupił samochód osobowy M. W dniu 10.05.2011r. pozwany zawarł umowę ubezpieczeń komunikacyjnych z Towarzystwem (...) w T. na okres 11.05.2011r. do 10.05.2012r. Następnego dnia tj. 11.05.2011r. pozwany wypowiedział umowę ubezpieczenia przedmiotowego samochodu w stosunku do powoda i w tym dniu wypowiedzenie to przesłał listem poleconym.

Poprzedni właściciel samochodu ubezpieczał pojazd u powoda w okresie od 14.04.2010 r. do 13.04.2011 r.

Kolejno Sąd Rejonowy wskazał, że w dniu 09.06.2011r. powód wystawił dokument nazwany „polisa” na nazwisko pozwanego podając w rubryce „okres ubezpieczenia” – od 14.04.2011r. do 13.04.2012r. i określając wysokości składki na 1.211,-zł .

Z kolei z polisy wystawionej w dniu 17.05.2011r. wynikało, że obejmowała ona ubezpieczenie OC samochodu M.na okres od 14.04.2010r. do 13.04.2011 r. oraz że stanowiła kontynuację umowy zawartej 07.04.2010 r.

Pismem z dnia 12.07.2011r. powód poinformował pozwanego, że brak jest podstaw do rozwiązania umowy ubezpieczenia OC , zaś pismem z dnia 6.02.2012r. wezwał go do zapłaty zaległej składki ubezpieczeniowej - łącznie kwoty 1.309,77 zł za okres ubezpieczenia od 14.04.2011r. do 13.04.2012 r .

W kwestii prawnej Sąd Rejonowy przywołał art. 28 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy. Natomiast w razie zbycia pojazdu, zgodnie z art. 31 ust.1 tej ustawy, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Zdanie drugie tego przepisu daje jednak nabywcy pojazdu uprawnienie do wypowiedzenia tej umowy przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu.

Wobec tego Sąd Rejonowy uznał, że skoro pozwany zakupił samochód w dniu 12.04.2011r., to aby wypowiedzenie było skuteczne, powinno zostać wykonane do dnia 11.05.2011r. włącznie. Pozwany warunek ten spełnił i pismo zawierające wypowiedzenie umowy ubezpieczenia przesłał powodowi droga pocztową – listem poleconym datowanym w środę 11.05.2011r. Następne dni – czwartek 12.05 i piątek 13.05 były dniami roboczymi i wówczas, jak uznał Sąd Rejonowy, pismo to doręczono powodowi. Zdaniem Sądu I instancji nie można przyjąć za prawdziwe twierdzenia pełnomocnika powoda aby otrzymał je 17.05.2011 r. Skoro tak twierdzi – winien to udowodnić, czego nie uczynił. Sąd ten wskazał nadto, że przepis art. 61 § 1 k.c. nie ma w sprawie zastosowania.

W konsekwencji stosownie do art. 31 ust. 1 cyt. ustawy rozwiązanie umowy nastąpiło zatem z dniem 12.05.2011r. i za okres 1 miesiąca pozwany winien jest powodowi zapłatę z tytułu ubezpieczenia OC. Skoro całość żądania z tego tytułu wynosiła 1.211 zł, to zapłata należna od pozwanego stanowiła 1/12 część dochodzonego roszczenia czyli 100,50 zł.

Powód wniósł apelację od powyższego wyroku w części oddalającej powództwo, zarzucając:

1.  naruszenie prawa procesowego mające wpływ na wynik postępowania tj. art. 328 § 2 k..c. przez pominięcie przytoczenia i podstawy dowodów, na których oparł się sąd i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności, oraz na pominięciu zarówno podstawy prawnej rozstrzygnięcia jak i jej wyjaśnienia

2.  naruszenie prawa procesowego tj. art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 231, 232 i art. 233 k.p.c. polegające na braku wyjaśnienia w sposób wszechstronny istotnych dla sprawy okoliczności, przede wszystkim pominięciu jako środków dowodowych treści dokumentów przedstawionych przez stronę powodową świadczących o zobowiązaniu strony pozwanej do zapłaty zaległej składki ubezpieczeniowej

3.  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału polegającą na błędnym założeniu mimo złożonych dokumentów, że strona powodowa nie wykazała i udowodniła należycie swego roszczenia

4.  naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, a mianowicie:

-

art. 28 w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, polegające na przyjęciu, że pomimo braku złożenia wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez pozwanego (nabywcę pojazdu) w terminie przewidzianym przepisami tej ustawy, doszło do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia zawartej z nabywcą pojazdu

-

art. 6 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że powód nie udowodnił swojego roszczenia.

Skarżący wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa w całości, alternatywnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a nadto o zasądzenia na jego orzec od pozwanego kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu jako bezzasadna.

Sprawa niniejsza została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym, Sąd Okręgowy nie prowadził postępowania dowodowego, zatem stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku ogranicza się do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Stan prawny sprawy kształtują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2011.205.1210). Zgodnie z art. 6 ustawy nowelizującej do umów ubezpieczenia zawartych przed dniem jej wejścia w życie tj. 11 lutego 2012 r. stosuje się przepisy dotychczasowe. In concreto umowa ubezpieczenia została zawarta przed tą datą.

Zgodnie z poprzednim brzmieniem art. 28 ust. 1 ustawy „Jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2” (ust. 2 nie ma znaczenia dla sprawy). Stosownie zaś do poprzedniego brzmienia art. 31 ust. 1 tejże ustawy "W razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego. Przepisy art. 28 stosuje się odpowiednio."

Z prawidłowych ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że poprzedni właściciel, który zawarł z powodem umowę ubezpieczania OC, zbył pojazd pozwanemu w dniu 12 kwietnia 2011 r. Ustawowy termin do wypowiedzenia przez pozwanego umowy ubezpieczenia wynosił 30 dni i mijał 11 maja 2012 r. Do tej daty pozwany mógł skorzystać z prawnokształtującego uprawnienia i złożyć powodowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Odmiennie niż to przyjął Sąd Rejonowy, datę złożenia tego oświadczenia określał art. 61 § 1 k.c. - decydowała zatem nie data nadania listu poleconego przez pozwanego (11 maja 2012)., lecz data otrzymania go przez powoda.

Pozwany przedstawił dowód nadania listu poleconego (k. 15 akt) i w ten sposób udowodnił, że wysłał list polecony przed upływem terminu, przy czym obiektywnie rzecz oceniając można założyć, że powód otrzymał go przed upływem 30-dniowego terminu.

Podkreślić należy, że pozwany wykazał w sposób powszechnie przyjęty w praktyce obrotu prawnego, że dochował należytej staranności i wysłał wypowiedzenia w terminie umożliwiającym skuteczne dokonanie tej czynności. W tej sytuacji ciężar dowodu (art. 6 k.c.) przeszedł na powoda. Powód, ustosunkowując się do stanowiska pozwanego, zaprzeczył aby otrzymał wypowiedzenie w ustawowym terminie, jednak zdaniem Sądu Okręgowego takie zaprzeczenie było na płaszczyźnie dowodowej niewystarczające. Rolą powoda było udowodnienie, że w rzeczywistości otrzymał wypowiedzenie po upływie ustawowego terminu. Powód jest profesjonalistą, dysponuje rozbudowaną strukturą administracyjną i wykazanie np. za pomocą książki korespondencji jaka była data wpływu pisma zawierającego wypowiedzenie, nie powinno nastręczać trudności.

W konsekwencji Sąd Okręgowy przyjął za wykazane, iż pozwany skutecznie wypowiedział umowę ubezpieczenia OC, zatem nie obciążał go obowiązek zapłaty składki ubezpieczeniowej w zakresie objętym apelacją.

Z tych względów na podstawie art. 385 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.