Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I UK 225/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Zbigniew Korzeniowski
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z odwołania K. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.
o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 18 lutego 2015 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 stycznia 2014 r.,
1) oddala skargę kasacyjną;
2) zasądza od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego
kwotę 120 (sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 23 maja 2013 r. zmienił zaskarżoną
przez ubezpieczonego decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z
2
dnia 13 lutego 2012 r. w ten sposób, ze przyznał K. K. prawo do renty z tytułu
całkowitej niezdolności do pracy na okres od 18 listopada 2011 r. do 31 grudnia
2014 r.
Sąd pierwszej instancji ustalił, że ubezpieczony, urodzony 24 kwietnia
1955 r., pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy w okresie od 1 sierpnia 2000 r.
do 31 marca 2006 r. Wniosek o ponowne przyznanie tego świadczenia złożył
18 listopada 2011 r. Orzeczeniem z dnia 3 stycznia 2012 r. lekarz orzecznik ZUS
stwierdził, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy od 11 listopada
2011 r. do 31 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił mu
przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z uwagi na brak
wymaganego stażu ubezpieczeniowego. W ostatnim dziesięcioleciu przed dniem
zgłoszenia wniosku (16 listopada 2001 r. – 17 listopada 2011 r.) oraz w ostatnim
dziesięcioleciu przed dniem powstania niezdolności do pracy (9 listopada 2001 r. –
10 listopada 2011 r.) ubezpieczony udowodnił bowiem jedynie trzy miesiące
okresów składkowych i nieskładkowych, natomiast w dziesięcioleciu przed dniem
powstania niezdolności do pracy, przesuniętym o okres pobierania renty (12 marca
1996 r. – 10 listopada 2011 r.) – tylko 4 miesiące i 20 dni takich okresów. Na
podstawie opinii biegłych lekarzy Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony jest
całkowicie niezdolny do pracy od 11 listopada 2011 r., w którym to dniu doznał
zawału serca, a niezdolność ta jest okresowa (do 31 grudnia 2014 r.).
Biorąc pod uwagę tak ustalony stan faktyczny, Sąd pierwszej instancji
wskazał, że zgodnie z art. 57 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r.,
poz. 1440 ze zm.; dalej jako: „ustawa emerytalna”), renta z tytułu niezdolności do
pracy przysługuje ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i
nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny
oraz jest całkowicie niezdolny do pracy, bez potrzeby wykazywania przewidzianego
w art. 58 ust. 2 tej ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego
przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o
rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy (por. uchwałę składu
siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006 r., I UZP 5/05, OSNP
2006 nr 19 – 20, poz. 305). Przepis ten ma zastosowanie do ubezpieczonego,
3
albowiem jest on całkowicie niezdolny do pracy oraz legitymuje się okresem
składkowym i nieskładkowym w łącznym wymiarze 25 lat, 5 miesięcy i 17 dni,
wobec czego przysługuje mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Rozpoznając sprawę na skutek apelacji organu rentowego, Sąd Apelacyjny
wyrokiem z dnia 16 stycznia 2014 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego i oddalił
odwołanie ubezpieczonego od zaskarżonej decyzji.
Sąd odwoławczy, akceptując ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji,
wskazał na istotną zmianę stanu prawnego, która nastąpiła z dniem 23 września
2011 r. w związku z wejściem w życie z tym dniem art. 58 ust. 4 ustawy
emerytalnej, który stanowi, że przepisu art. 58 ust. 2 ustawy (czyli wymogu
udowodnienia co najmniej pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w
ostatnim dziesięcioleciu liczonym wstecz od dnia zgłoszenia wniosku lub od dnia
powstania niezdolności do pracy) nie stosuje się do ubezpieczonego, który
udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat
dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. Wejście
w życie art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej wykluczyło sposób interpretacji art. 57
ust. 2 ustawy emerytalnej, zaprezentowany przez Sąd Okręgowy w ślad za uchwałą
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006 r., I UZP 5/05.
Poczynając od 23 września 2011 r., prawo do renty przysługuje, bez konieczności
udowodnienia pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego, o którym
mowa w art. 58 ust. 2 ustawy emerytalnej, temu całkowicie niezdolnemu do pracy
ubezpieczonemu, który legitymuje się, w przypadku mężczyzny, co najmniej
trzydziestoletnim okresem składkowym i nieskładkowym. Nie budzi wątpliwości, że
odwołujący się nie spełnia tego warunku, bo jego łączny staż ubezpieczeniowy nie
sięga tego pułapu. Kluczowe dla rozstrzygnięcia sprawy jest więc stwierdzenie, jaki
stan prawny należało zastosować do rozpoznania jego wniosku o rentę z tytułu
niezdolności do pracy, biorąc pod uwagę, że w świetle art. 100 ust. 1 ustawy
emerytalnej, prawo do świadczenia powstaje z dniem spełnienia wszystkich
przesłanek je warunkujących. Zgodnie z art. 116 ust. 1 ustawy emerytalnej,
postępowanie o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wszczyna
się na wniosek. Właśnie ta data, w ocenie Sądu Apelacyjnego, wskazuje zatem na
to, jaki stan prawny winien być brany pod uwagę jako kryterium ustalenia, czy
4
spełnione zostały przesłanki do przyznania prawa do świadczenia. Wynika to z
art. 186 ustawy emerytalnej, w szczególności z jego ust. 2 pkt 1, zgodnie z którym
przepisy ustawy stosuje się do wniosków o świadczenia zgłoszonych, począwszy
od dnia jej wejścia w życie. Zweryfikować tę zasadę mogą wyłącznie przepisy
intertemporalne. Tymczasem ustawa z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 187, poz.
1112), która wprowadziła do ustawy emerytalnej art. 58 ust. 4, nie zawiera żadnych
przepisów intertemporalnych. W tej sytuacji należy przyjąć, że przepis ten znajduje
zastosowanie do wszystkich wniosków zgłoszonych, począwszy od dnia jego
wejścia w życie, tj. od 23 września 2011 r. Skoro zaś ubezpieczony wniosek o
świadczenie złożył w dniu 18 listopada 2011 r., to do oceny jego uprawnień do
renty z tytułu niezdolności do pracy należy stosować stan prawny obowiązujący w
tym dniu, tzn. biorąc pod uwagę konieczność spełnienia warunków wynikających z
art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej, a tych odwołujący się nie spełnia, albowiem jego
staż ubezpieczeniowy nie sięga wymaganych przez ten przepis co najmniej 30 lat
składkowych i nieskładkowych.
Ubezpieczony wywiódł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego,
zarzucając naruszenie:
1. art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej, przez jego niewłaściwe zastosowanie i
uznanie, że ubezpieczony nie spełnia warunków do przyznania renty z tytułu
niezdolności do pracy wobec nieposiadania trzydziestoletniego okresu
składkowego i nieskładkowego, podczas gdy do ubezpieczonego powinien
znaleźć zastosowanie art. 57 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej,
2. art. 100 ust. 1 oraz art. 186 ustawy emerytalnej, przez błędną wykładnię
polegającą na przyjęciu, że data złożenia wniosku wskazuje na to, jaki stan
prawny powinien być brany pod uwagę jako kryterium ustalenia, czy zostały
spełnione przesłanki do przyznania prawa do świadczenia, podczas gdy
prawo do emerytury lub renty ustala się na dzień spełnienia warunków
powstania prawa do tych świadczeń, bez względu na datę podjęcia działań
w celu ich realizacji, tj. datę zgłoszenia wniosku, co przesądza o zachowaniu
nabytego prawa w razie niekorzystnej zmiany stanu prawnego,
5
3. art. 2 oraz art. 67 ust. 1 Konstytucji RP, przez przyjęcie wobec braku reguł
intertemporalnych zasady bezpośredniego działania nowego prawa,
tj. ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którą dodano ust. 4 do art. 58 ustawy,
podczas gdy zasada ta winna ulec ograniczeniu w stosunku do osób
spełniających warunki nabycia renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
na podstawie dotychczasowych przepisów wobec naruszenia zasady
ochrony praw nabytych oraz zasady ochrony zaufania jednostki do państwa.
Opierając skargę na takiej podstawie, skarżący wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy przez oddalenie apelacji
organu rentowego, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od organu
rentowego kosztów postępowania.
Organ rentowy w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o jej oddalenie
oraz o zasądzenie od ubezpieczonego kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarzuty skarżącego odnoszące się do przyjęcia przez Sąd Apelacyjny daty
złożenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy jako wyznacznika stanu
prawnego, który należało zastosować do jego rozpoznania, są usprawiedliwione,
ale skarga kasacyjna nie może być uwzględniona, albowiem zaskarżony wyrok,
mimo błędnego uzasadnienia, odpowiada prawu.
Przesłanki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określa
art. 57 ustawy emerytalnej. Przepis ust. 1 tego artykułu statuuje trzy kryteria
kwalifikacyjne, jakim powinien odpowiadać ubezpieczony ubiegający się o
przyznanie przedmiotowego świadczenia: zaliczenie do osób niezdolnych do pracy
(pkt 1), posiadanie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (pkt 2) oraz
powstanie niezdolności do pracy w okresach enumeratywnie wymienionych w pkt 3
albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania. Powyższy układ
6
warunkujący nabycie prawa do renty został zmodyfikowany w ust. 2, zgodnie z
którym przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił
okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat
dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W judykaturze zauważa się,
że dodanie ustawą z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. Nr 135,
poz. 1268) do art. 57 ustawy emerytalnej przepisu ust. 2 miało na celu zmianę
statusu osób z długim stażem ubezpieczeniowym i całkowicie niezdolnych do pracy
ze statusu ubiegających się o świadczenie przyznawane na zasadzie wyjątku, w
oparciu o uznanie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na status osób
mających podmiotowe prawo do renty (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 lutego 2007 r., II SA/Wa 2365/06, LEX
nr 318199). Dokonując wykładni tego przepisu, Sąd Najwyższy w uchwale składu
siedmiu sędziów z dnia 23 marca 2006 r., I UZP 5/05, stwierdził, że na podstawie
art. 57 ust. 2 ustawy emerytalnej renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje
ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co
najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny
do pracy, bez potrzeby wykazywania przewidzianego w art. 58 ust. 2 tej ustawy
pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu
ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem
powstania niezdolności do pracy. Swoje stanowisko Sąd Najwyższy argumentował
tym, że po wspomnianej nowelizacji art. 57 ustawy emerytalnej przepis ten składa
się z dwóch części nie tylko w znaczeniu formalnym w postaci wyodrębnionych
jednostek redakcyjnych (ust. 1 i ust. 2), lecz także w znaczeniu merytorycznym.
Przepis art. 57 ust. 2 kreuje bowiem samodzielny - w relacji do ust. 1 tego artykułu -
układ warunkujący nabycie prawa do renty, w rezultacie czego osoby objęte
hipotezą zawartej w nim normy prawnej, spełniające surowsze od określonych w
ust. 1 przesłanki w zakresie stopnia niezdolności do pracy (całkowita niezdolność)
oraz długości posiadanych okresów składkowych i nieskładkowych (równej
okresom uprawniającym do emerytury), nie muszą spełniać kryteriów
kwalifikacyjnych zarówno z ust. 1 pkt 3 w przedmiocie daty powstania niezdolności
do pracy, jak i z ust. 1 pkt 2 odnośnie do wymaganego okresu składkowego i
nieskładkowego zdefiniowanego w art. 58 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej. Powyższy
7
pogląd utracił aktualność po kolejnej nowelizacji ustawy emerytalnej dokonanej
ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, polegającej na dodaniu do ustawy
emerytalnej art. 58 ust. 4, w myśl którego przepisu ust. 2 (ustanawiającego w
stosunku do osób wymienionych w ust. 1 pkt 5, a więc osób, których niezdolność
do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, wymaganie legitymowania się co
najmniej pięcioletnim okresem składkowym i nieskładkowym przypadającym w
ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed
dniem powstania niezdolności do pracy) nie stosuje się do ubezpieczonego, który
udowodnił okres składkowy, o jakim mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat
dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. Od
czasu wejścia w życie noweli do ustawy emerytalnej (tj. 23 września 2011 r.) art. 57
ust. 2 tej ustawy nie może już być interpretowany jako przepis samodzielnie
określający warunki wymagane do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do
pracy, ale jako jedynie łagodzący w stosunku do osób w nim wymienionych
przesłanki przewidziane w art. 57 ust. 1. Wskazani w hipotezie normy art. 57 ust. 2
ustawy emerytalnej ubezpieczeni, u których stwierdzono całkowitą niezdolność do
pracy i którzy legitymują się co najmniej 20 - letnim (w przypadku kobiet) lub 25 -
letnim (w przypadku mężczyzn) okresem składkowym i nieskładkowym, nie muszą
bowiem wykazywać faktu powstania niezdolności do pracy w okresach
wyszczególnionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 lub w ciągu osiemnastu miesięcy od ich
ustania. Muszą natomiast, stosownie do art. 57 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 58 ust.
1 pkt 5 i ust. 2 ustawy emerytalnej, udokumentować co najmniej pięcioletni staż
składkowy i nieskładkowy przypadający w dziesięcioleciu poprzedzającym datę
wystąpienia z wnioskiem rentowym lub datę powstania niezdolności do pracy. Z
tego ostatniego warunku zwalania ubezpieczonego będącego osobą całkowicie
niezdolną do pracy dopiero sytuacja opisana hipotezą art. 58 ust. 4 ustawy
emerytalnej, tj. wykazanie co najmniej 25 – letniego (w przypadku kobiet) lub 30 –
letniego (w przypadku mężczyzn) okresu składkowego, o jakim mowa w art. 6 tej
ustawy.
W świetle powyższych rozważań zaprezentowana w uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku wykładnia art. 57 ust. 2 w związku z art. 57 ust. 1 oraz art. 58
8
ust. 1 pkt 5, ust. 2 i ust. 4 ustawy emerytalnej jest prawidłowa. Sąd drugiej instancji
błędnie jednak przyjął jako okoliczność przesądzającą o subsumcji ustalonego w
sprawie stanu faktycznego do stanu prawnego ukształtowanego ustawą
nowelizującą z dnia 28 lipca 2011 r. fakt złożenia przez ubezpieczonego wniosku
rentowego, poczynając od dnia jej wejścia w życie.
Tak w doktrynie jak i w judykaturze wyodrębnia się bowiem nabycie prawa
in abstracto (w wyniku kształtującego działania norm prawnych na sferę prawną ich
adresatów, którego istota wyraża się w tym, że spełnienie warunków określonych
hipotezą normy prawnej w sposób konkretny, sprawdzalny i pozytywny sprawia, iż
dyspozycja normy znajduje zastosowanie jako czynnik automatycznie kształtujący
sferę prawną określonych podmiotów) oraz nabycie prawa in concreto (na
podstawie decyzji administracyjnych dotyczących osób indywidualnie chronionych).
W ubezpieczeniach społecznych regułą jest kształtowanie sfery prawnej
ubezpieczonych i instytucji ubezpieczeniowej z mocy prawa. W rezultacie tego,
prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych powstają z zastosowaniem
mechanizmu ich nabywania in abstracto (por. R. Babińska, Wzruszalność
prawomocnych decyzji rentowych, Warszawa 2007, s. 13 – 44 oraz K. Ślebzak,
Ochrona emerytalnych praw nabytych, Warszawa 2009, s. 74 – 95 i powołana tam
literatura oraz orzecznictwo). Przepis art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej ustanawia
generalną zasadę, zgodnie z którą prawo do świadczeń określonych w ustawie
powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia.
Jeżeli zatem wszystkie przesłanki nabycia prawa do renty zostały spełnione, prawo
do świadczenia powstaje, nawet gdy nie został złożony wniosek o jego przyznanie.
Nabycie prawa in abstracto nie aktualizuje jednak obowiązku instytucji
ubezpieczeniowej do ustalenia i realizacji świadczenia, bez uprzedniego podjęcia
przez ubezpieczonego stosownej czynności, tj. złożenia wniosku emerytalnego
(rentowego), przez którą to czynność wnioskodawca ujawnia się jako uprawniony
do świadczenia i zainteresowany jego realizacją. Przewidziany w art. 116 ust. 1
ustawy emerytalnej wniosek o świadczenie nie jest zatem elementem układu
warunkującego nabycie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż ten
zawarty jest w art. 57 i doprecyzowany w art. 58 ustawy. Jak zauważył Sąd
Najwyższy w uchwale z dnia 20 grudnia 2000 r., III ZP 2/00 (OSNAPiUS 2001
9
nr 12, poz. 418), wniosek o przyznanie świadczenia stanowi jedynie żądanie
realizacji powstałego ex lege prawa. Oznacza to, że zmiany w przepisach
ograniczające dotychczasowe uprawnienia lub wprowadzające dodatkowe warunki
nabycia prawa do świadczenia nie mają wpływu na istnienie prawa nabytego
(powstałego) przed tymi zmianami, niezależnie od tego, kiedy ubezpieczony
wystąpił z wnioskiem o jego realizację. Moment złożenia wniosku ma natomiast
znaczenie dla określenia początkowej daty uruchomienia wypłaty emerytury lub
renty. Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej, świadczenia wypłaca się
bowiem, poczynając od dnia powstania prawa do nich, nie wcześniej jednak niż od
miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.
Ukształtowana tym przepisem relacja między nabyciem prawa do świadczenia a
jego realizacją wyklucza możliwość wstecznego wypłacania emerytury lub renty, tj.
za okres po nabyciu prawa do świadczenia a przed złożeniem wniosku o jego
realizację, co ma zapobiegać zjawisku kapitalizacji świadczeń (por. wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 6 września 2011 r., I UK 86/11, Legalis). Skoro nabycie prawa
do renty z tytułu niezdolności do pracy następuje z mocy ustawy, z chwilą
spełnienia przez ubezpieczonego wszystkich warunków wymaganych do jego
powstania, decyzja organu rentowego ustalająca to prawo ma charakter
deklaratoryjny (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2010 r., II UZP
3/11, OSNP 2010 nr 17 – 18, poz. 217). Ani data złożenia wniosku, ani data
wydania decyzji nie przesądza więc o stanie prawnym mającym zastosowanie do
oceny istnienia po stronie wnioskodawcy prawa do dochodzonego świadczenia.
Ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy następuje zatem na
podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu spełnienia wszystkich
warunków wymaganych do nabycia tego prawa (art. 100 ust. 1 ustawy
emerytalnej), a nie według stanu prawnego z daty złożenia wniosku rentowego, jak
nieprawidłowo przyjął Sąd Apelacyjny, bowiem od tej daty zależy wyłącznie
początek (miesiąc) wypłaty ustalonego świadczenia (art. 129 ust. 1 ustawy
emerytalnej). Zatem również zmiana przepisów art. 57 i art. 58 ustawy emerytalnej,
określających warunki powstania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy,
zaistniała po nabyciu przez ubezpieczonego prawa do świadczenia (wskutek
spełnienia przesłanek wynikających z dotychczasowego brzmienia tych przepisów),
10
a przed złożeniem wniosku rentowego, nie może implikować utraty powstałego
prawa (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 7 stycznia 2014 r., I UK 228/13, LEX
nr 1620400 i 19 marca 2014 r., I UK 334/13, LEX nr 1455102).
Zarzuty skarżącego w tym zakresie są więc uzasadnione, ale nie mogą
doprowadzić do uwzględnienia skargi kasacyjnej, albowiem według wiążących Sąd
Najwyższy ustaleń faktycznych (art. 39813
§ 2 k.p.c.), ubezpieczony nie spełnił
warunków uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy w stanie
prawnym obowiązującym przed 23 września 2011 r. Choć bowiem jego staż
ubezpieczeniowy przekraczał 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, to
jednak nie był wówczas całkowicie niezdolny do pracy, bowiem ta niezdolność
powstała 11 listopada 2011 r., a więc już po zmianie stanu prawnego, a tylko łączne
spełnienie warunków stażowych i przesłanki całkowitej niezdolności do pracy w
okresie przed 23 września 2011 r. uprawniałoby go do renty z tytułu niezdolności do
pracy po myśli art. 57 ust. 2 ustawy emerytalnej, niezależnie od daty złożenia
wniosku o to świadczenie. Nie budzi też wątpliwości, że w stanie prawnym
obowiązującym od 23 września 2011 r. ubezpieczony, spełniający już wówczas
warunek całkowitej niezdolności do pracy (od 11 listopada 2011 r.), nie spełniał z
kolei wynikającej z obowiązującego wówczas art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej
przesłanki wymaganego stażu ubezpieczeniowego (co najmniej 30 lat okresów
składkowych i nieskładkowych). Inaczej rzecz ujmując, skarżący ani w okresie
przed 23 września 2011 r., ani poczynając od tego dnia, nie spełniał wymaganych
przez obowiązujące w tych okresach przepisy ustawy emerytalnej warunków
uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Z tych względów wyrok Sądu Apelacyjnego, pomimo błędnego uzasadnienia,
musi być uznany za zgodny z obowiązującym prawem, a tym samym skarga
kasacyjna nie może być uwzględniona (art. 39814
k.p.c. i art. 39821
w związku z art.
108 § 1 k.p.c.).