Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 508/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak

Protokolant:

sekretarz sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2013 r. w Ostrołęce

sprawy z odwołania A. Z.

przy udziale małoletniego zainteresowanego D. Z. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego A. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o rentę rodzinną

na skutek odwołania A. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 12.02.2013r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12.02.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił małoletniemu D. Z. reprezentowanemu przez przedstawiciela ustawowego A. Z. przyznania prawa do renty rodzinnej po jego zmarłym ojcu K. Z..

A. Z. złożyła odwołanie od powyższej decyzji w imieniu małoletniego syna. Stwierdziła, że K. Z. spełnił jej zdaniem warunek posiadania odpowiedniego stażu pracy, aby jego syn mógł otrzymać prawo do renty rodzinnej po nim.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Uzasadniając swe stanowisko organ rentowy podniósł, że zmarły K. Z. miał staż pracy wynoszący 21 lat, 2 miesiące i 11 dni okresów składkowych i nieskładkowych, przy czym w ostatnim 10-leciu przed jego śmiercią udowodnił jedynie 2 lata, 9 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych, zamiast 5 lat. Skoro zatem K. Z. nie spełniał wymogów do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, to jego dzieci nie mają prawa do renty rodzinnej.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje :

K. Z. zmarł dnia 22.09.2012r. Dnia 14.01.2013r. jego była żona A. Z. złożyła wniosek o przyznanie renty rodzinnej po nim. Na rozprawie z dnia 22.04.2013r. sprecyzowała, że wnosi o przyznanie renty rodzinnej na rzecz ich małoletniego syna D. Z. ur. (...)

Decyzją z dnia 12.02.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił prawa do renty rodzinnej z uwagi na fakt, że K. Z. nie spełnił warunku, o którym mowa w art.57 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.). Stwierdził bowiem, że w ostatnim dziesięcioleciu przed śmiercią K. Z. nie zgromadził wymaganego 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Nadto ZUS podniósł, że nie został także spełniony warunek z art.58 ust.4 w/w ustawy, albowiem K. Z. nie zgromadził 30 lat okresów składkowych.

Powodem odmowy przyznania prawa do renty rodzinnej D. Z. po jego ojcu były okoliczności leżące po stronie K. Z.. Zgodnie bowiem z art.65 ust.1 w/w ustawy - renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. K. Z. nie miał ustalonego prawa do emerytury ani renty. Nie spełniał także wymogów, by uzyskać emeryturę.

D. Z.jest jedyną osobą, która byłaby uprawniona do otrzymania renty rodzinnej po K. Z.. Jest to bowiem jego jedyne małoletnie dziecko, które się uczy. Z poprzedniego związku K. Z. miał jeszcze córkę, lecz ma ona 30 lat i nie jest całkowicie niezdolna do pracy i samodzielnej egzystencji, zatem nie spełnia ona przesłanek, aby otrzymać rentę rodzinną po ojcu.

Zatem rozstrzygnięcie w tej sprawie uzależnione było od ustalenia, czy K. Z. w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Warunki konieczne do uzyskania tego świadczenia wymienia art.57 ust.1 w/w ustawy. Zgodnie z tym przepisem renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, która:

1)jest niezdolna do pracy;

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3)niezdolność do pracy powstała w enumeratywnie wymienionych okresach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przy czym w myśl art.58 ust.1 pkt 5 i ust. 2 w/w ustawy - warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art.57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, a okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed śmiercią.

ZUS odmówił przyznania prawa do renty rodzinnej, powołując się na okoliczność, że K. Z. nie miał wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim 10-leciu przed śmiercią, bowiem w tym okresie zgromadził jedynie 2 lata, 9 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych, gdy tymczasem w jego przypadku wymagany był okres 5-letni.

Wobec powyższego Sąd analizował w tym postępowaniu, czy K. Z. w ostatnim 10-leciu, liczonym przed jego śmiercią, miał inne okresy składkowe i nieskładkowe, których ZUS nie uwzględnił przy wyliczeniach.

W tym celu Sąd zwrócił się o informację do Urzędu Skarbowego celem ustalenia ewentualnych innych okresów składkowych, co do których nie miała wiedzy A. Z., a następnie w oparciu o te informacje – Sąd zwrócił się do podmiotów, z którymi K. Z. miał zawarte umowy o pracę oraz inne umowy cywilno-prawne.

Z informacji pozyskanych z Urzędu Skarbowego w O. M.. wynika, że K. Z. wykazał przychód w następujących latach (k.20 i 24 a.s.):

1) w 2004r. uzyskał przychód ze stosunku pracy u L. S., M. R. prowadzących spółkę jawną;

2) w 2006r. – uzyskał przychód ze stosunku pracy za pracę tymczasowo aresztowanych z Zakładzie Karnym w G.;

3) w 2008r. i 2009r. uzyskał przychód z umowy zlecenia zawartej ze S. D.

5) w 2010r.- uzyskał przychód ze stosunku pracy za pracę tymczasowo aresztowanego w Areszcie Śledczym w O..

Analizując 10-lecie przed śmiercią K. Z. (22.09.2002r.-21.09.2012r.), stwierdzić należy, że od dnia 01.11.2001r. do dnia 16.02.2004r. pracował on u L. S., M. R. prowadzących spółkę jawną. Okres ten w całości jest zaliczony przez ZUS. Sąd badał zatem, czy po 16.02.2004r. K. Z. podlegał ubezpieczeniu.

Jak wynika ze świadectwa pracy (k.29 a.r.) K. Z. pracował u L. S., M. R. od dnia 01.11.2001r. do dnia 16.02.2004r. i został zwolniony w trybie art.52§1 kp. Z tego stosunku pracy K. Z. w 2004r. otrzymał łączne wynagrodzenie w kwocie 2.680,69zł, co wynika z poświadczenia dla celów świadczeń emerytalno-rentowych (k.61 a.r.). Natomiast analiza zeznania podatkowego złożonego przez K. Z. wskazuje, że jedynie ten przychodów wykazał w 2004r. (k.20 a.s.). Brak jest zatem jakichkolwiek dowodów na to, że w 2004r. łączył go inny stosunek pracy bądź inna umowa cywilna.

W 2005r. K. Z. nie wykazywał w Urzędzie Skarbowym żadnych przychodów. Także A. Z. nie wskazała w toku postępowania żadnego dowodu na to, aby uzyskiwał on przychody z jakiegoś tytułu.

W 2006r. K. Z. wykazał jedynie przychód z Zakładu Karnego w G., gdzie pracował jako tymczasowo aresztowany. Z dokumentów przysłanych z ZK wynika, że pracował on w okresie od dnia 11.04.2006r. do dnia 23.06.2006r. (k.44 a.s.). ZUS nie uwzględnił tego okresu przy wyliczeniu okresów składkowych K. Z.. Jest to okres wynoszący 2 miesiące i 13 dni i podlega on zaliczeniu.

W 2007r. K. Z. nie wykazywał w Urzędzie Skarbowym żadnych przychodów. Także A. Z. nie wskazała w toku postępowania żadnego dowodu na to, aby uzyskiwał on przychody z jakiegoś tytułu.

W 2008r. i 2009r. K. Z. wykazał w Urzędzie Skarbowym przychody jedynie z umowy zlecenia zawartej ze S. D.. Natomiast z informacji uzyskanej od S. D. wynika, że K. Z. miał z nim zawartą umowę zlecenia na okres od dnia 01.08.2008r. do dnia 30.09.2009r. (k.38 a.s.). S. D. stwierdził, że odprowadzał za K. Z. składki i informacje o tym winny znajdować się w ZUS-ie. Nadto zaprzeczył jakoby łączyła go z K. Z. umowa w innym okresie aniżeli wskazany.

W toku postępowania A. Z. twierdziła, że według niej K. Z. pracował u S. D. w latach 2007-2010. Jednakże dokumenty zgromadzone w toku postępowania tej tezy nie potwierdziły, a odwołująca nie złożyła żadnych dowodów na okoliczność istnienia umowy pomiędzy nimi na okres inny aniżeli wynikający z dokumentów. Natomiast wszystkie umowy zlecenia oraz rachunki, które złożyła do ZUS (k.32-44 a.r.) zawierają się w okresie uznanym przez ZUS. Z informacji Wydziału Świadczeń E.-Rentowych ZUS wynika, że S. D. opłacał za K. Z. składki za okres od dnia 01.08.2008r. do dnia 30.09.2009r. (k.65 a.r.). Okres ten jest uznany przez ZUS. Kwoty wynagrodzenia wynikające z oświadczenia ZUS-u (k.65 a.r.) są tożsame z kwotami, jakie K. Z. wykazywał za 2008r. (2.100zł) i w 2009r. (5.200zł). Innych źródeł przychodu ani innych kwot K. Z. nie wykazywał w Urzędzie Skarbowym (k.20 a.s.).

W 2010r. K. Z. wykazał jedynie przychód z Aresztu Śledczego w O., gdzie pracował jako tymczasowo aresztowany. Z dokumentów przysłanych z AŚ wynika, że pracował on w okresie od dnia 07.07.2010r. do dnia 04.08.2010r. (k.33 a.s.). ZUS nie uwzględnił tego okresu przy wyliczeniu okresów składkowych K. Z.. Jest to okres wynoszący 29 dni i podlega on zaliczeniu.

W 2011r. ZUS uwzględnił K. Z. okres od dnia 14.06.2011r. do dnia 16.09.2011r. z tytułu umowy zlecenia z BER- (...) (k.57 a.r.). Odwołująca w niniejszym postępowaniu nie wykazywała, aby K. Z. w 2011r. podlegał ubezpieczeniu z innego tytułu. Również brak jest jakichkolwiek dowodów na to, aby w 2012r. K. Z. takiemu ubezpieczeniu podlegał.

Reasumując – w niniejszej sprawie zachodzą podstawy do zaliczenia jako dodatkowych okresów składkowych w ostatnim 10-leciu jedynie okresu od dnia 11.04.2006r. do dnia 23.06.2006r. i od dnia 07.07.2010r. do dnia 04.08.2010r., gdy K. Z. pracował jako tymczasowo aresztowany. Łącznie okresy te wynoszą 3 miesiące i 12 dni. Wobec powyższego w ostatnim 10-leciu przed śmiercią K. Z. zgromadził łącznie 3 lata, 1 miesiąc i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych - zamiast 5 lat. Nie spełnił zatem warunku, o którym mowa w art.57 ust.1 pkt 2 w/w ustawy.

Subiektywne przekonanie A. Z., że K. Z. zgromadził dłuższy staż pracy, nie znalazło potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Nadto postępowanie dowodowe wykazało, że K. Z. nie spełnił także warunku, o którym mowa w art.58 ust.4 w/w ustawy. Zgodnie z tym przepisem osoby, które są całkowicie niezdolne do pracy i mają w przypadku mężczyzn 30-letni okres składkowy - nie muszą wykazywać, że w ostatnim 10-leciu zgromadziły przynajmniej 5-letni okres składkowy i nieskładkowy. ZUS uznał, że K. Z. zgromadził jedynie 21 lat, 2 miesiące i 9 dni okresów składkowych. Po doliczeniu okresów uznanych przez Sąd w tym postępowaniu, czyli 3 miesięcy i 12 dni – należy stwierdzić, że K. Z. wykazał 21 lat, 5 miesięcy i 21 dni, zamiast 30 lat składkowych.

Z tych względów wszystkich Sąd Okręgowy oddalił odwołanie na mocy art.477 14§1 kpc.