IV KK 438/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-04-2015
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KK 438/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 marca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dorota Rysińska
SSA del. do SN Jacek Błaszczyk
Protokolant Dorota Szczerbiak
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zdzisława Brodzisza,
w sprawie A. T. i P. G.
skazanych z art. 279 § 1 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 26 marca 2015 r.,
kasacji, wniesionych przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanych
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 15 lutego 2012 r.
uchyla zaskarżony wyrok:
- w stosunku do oskarżonego A. T. co do rozstrzygnięcia
zawartego w punkcie XV w zakresie nałożonego obowiązku
naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych K. I. i L. Z.,
- w stosunku do oskarżonego P. G. co do rozstrzygnięcia
zawartego w punkcie XVI w zakresie nałożonego obowiązku
naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych L. M., A. F. i P. K.,
2
- w stosunku do oskarżonych A. T. i P. G. co do
rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XVII w zakresie nałożonego
obowiązku solidarnego naprawienia szkody na rzecz
pokrzywdzonych […] i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w W. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W., uwzględniając wniosek prokuratora złożony w
trybie art. 335 § 1 k.p.k., wyrokiem z dnia 15 lutego 2012 r. orzekł:
1. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynów zarzucanych w pkt I, II,
III, IV, V, VIII, IX, XII, XIV i XV aktu oskarżenia, stanowiących
występki z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw.
z art. 60 § 1 § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył za każdy z tych czynów karę
po 10 miesięcy pozbawienia wolności;
2. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt
XIII aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw.
z art. 13 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14
§ 1 k.k. w zw. z art. 60 § 1. § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10
miesięcy pozbawienia wolności;
3. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VI
aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z
art. 13 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i za to na
podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3
k.k. w zw. z art. 60 § 1, § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10
miesięcy pozbawienia wolności;
4. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VII aktu
oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 13 § 1
k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z
art. 60 § 1 § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10 miesięcy pozbawienia
wolności;
5. oskarżonego P. G. uznał za winnego czynów zarzucanych mu w pkt IV, V,
VIII, IX, X, XI aktu oskarżenia, stanowiących występki z art. 279 § 1 k.k. i
3
za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 60 § 1 § 3 i § 6 pkt 3 k.k.
wymierzył za każdy z tych czynów karę po 10 miesięcy pozbawienia
wolności;
6. oskarżonego P. G. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VI
aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z
art. 13 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i za to na
podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3
k.k. w zw. z art. 60 § 1. § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10 miesięcy
pozbawienia wolności;
7. oskarżonego P. G. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VII
aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z
art. 13 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 §
1 k.k. w zw. z art. 60 § 1, § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10
miesięcy pozbawienia wolności;
8. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w miejsce wymierzonych w
punktach I-IV kar pozbawienia wolności wymierzył oskarżonemu A. T.
karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;
9. na podstawie art. 69 § 2 k.k. w zw. z art. 60 § 5 i § 4 k.k. w zw. z art.
70 § 2 k.k. w zw. z art. 343 § 2 pkt 2 k.p.k. (omyłkowo w wyroku Sąd
Rejonowy powołał art. 340 § 2 pkt 2 k.p.k. – uwaga SN) wykonanie
łącznej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu
A. T. na okres 5 lat próby;
10. na podstawie art. 33 § 1 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu A. T.
karę grzywny w wysokości 20 stawek dziennych w kwocie po 20 zł
stawka;
11. na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddał oskarżonego A. T. w okresie
próby pod dozór kuratora sądowego;
12. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył
oskarżonemu P. G. karę łączną 3 lat pozbawienia wolności;
13. na podstawie art. 69 § 2 k.k. w zw. z art. 60 § 5 i § 4 k.k. w zw.
z art. 343 § 2 pkt 2 k.p.k. (omyłkowo w wyroku Sąd Rejonowy powołał
art. 340 § 2 pkt 2 k.p.k. – uwaga SN) wykonanie łącznej kary
4
pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu P. G. na
okres 4 lat;
14.na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk wymierzył oskarżonemu P. G. karę
grzywny w wysokości 60 stawek dziennych w kwocie po 20 zł stawka;
15.na podstawie art. 39 pkt 5 k.k. orzekł wobec oskarżonego A. T.
obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz
pokrzywdzonych:
- D. T. kwoty 5.000.00 zł,
- K. I. kwoty 15.000.00 zł,
- L. Z. kwoty 15.000.00 zł,
16.na podstawie art. 39 pkt. 5 k.k. orzekł wobec oskarżonego P. G.
obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz
pokrzywdzonych:
- L. M. kwoty 5.000.00 zł,
- A. F. kwoty 5.000.00 zł,
- P. K. kwoty 3.500.00 zł,
17.na podstawie art. 39 pkt 5 k.k. orzekł wobec oskarżonych A. T. i P.
G. obowiązek naprawienia szkody solidarnie poprzez zapłatę na
rzecz pokrzywdzonych:
- Uniwersytetu […] kwoty 48.479:89 zł,
- J. C. kwoty 34.800.00 zł,
- W. R. kwoty 14.100.00 zł,
- F. D. kwoty 2.000.00 zł,
- S. i J. W. kwoty 4.000.00 zł,
- W. T. i J. T. kwoty 1.200.00 zł,
- W. M. kwoty 9.000.00 zł,
- M. Z. kwoty 400.00 zł.
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez żadną ze stron i
uprawomocnił się w pierwszej instancji.
Wyrok ten został zaskarżony kasacją przez Prokuratora Generalnego:
1. co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XV części dyspozytywnej
wyroku w zakresie nałożonego obowiązku naprawienia szkody na
5
rzecz pokrzywdzonych K. I. i L. Z., na korzyść oskarżonego A. T.,
2. co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XVI części dyspozytywnej
wyroku w zakresie nałożonego obowiązku naprawienia szkody na
rzecz pokrzywdzonych L. M., A. F., P. K. na korzyść oskarżonego P.
G.,
3. co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XVII w części
dyspozytywnej wyroku w zakresie solidarnego nałożonego obowiązku
naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych […] - na korzyść
oskarżonych A. T. i P. G.
W kasacji Prokurator Generalny wyrokowi zarzucił rażące i mające i istotny
wpływ na jego treść naruszenie przepisów prawa karnego procesowego -
art. 366 § 1 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. polegające na zaniechaniu
wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy związanych z
wysokością faktycznie poniesionej szkody zaistniałej w wyniku przestępstw
popełnionych na szkodę konkretnych pokrzywdzonych i orzeczeniu
obowiązku naprawienia szkody w wysokości przekraczającej rzeczywistą
szkodę, w wyniku czego doszło do rażącego naruszenia przepisu prawa
karnego materialnego - art. 46 § 1 k.k. skutkującego wadliwym
orzeczeniem środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i
przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi
Rejonowemu w W.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest zasadna, choć nie pozbawiona wad o charakterze redakcyjnym i
merytorycznym. W kategorii oczywistej omyłki pisarskiej należy potraktować
powołanie jako podstawy prawnej wniosku kasacyjnego art. 572 k.p.k. Natomiast
błędem merytorycznym jest wskazanie w zarzucie kasacji, że uchybienie polegało
na naruszeniu art. 366 § 1 k.p.k. i art. 410 k.p.k. Przepisy te dotyczą budowania
podstawy dowodowej wyroku wydanego na rozprawie. Natomiast w rozpoznawanej
sprawie sąd orzekał na posiedzeniu w trybie art. 343 w zw. z art. 335 § 1 k.p.k.
Opis zarzucanego uchybienia wskazuje, że w rzeczywistości skarżącemu chodziło
o niewzięcie przez sąd pod uwagę wszystkich okoliczności dotyczących obowiązku
6
naprawienia szkody, co stanowi naruszenie art. 92 k.p.k. W następstwie rażącego
naruszenia tego przepisu doszło do wydania wadliwego rozstrzygnięcia w tym
zakresie, co świadczy o jego istotnym wpływie na treść wyroku. Dopiero więc
odczytanie kasacji przez pryzmat opisanego uchybienia prowadzi do stwierdzenia,
że jest ona zasadna.
Trafnie w kasacji skarżący podniósł, że przy ustalaniu wysokości
szkody, która powstała w wyniku przestępstwa, należy wziąć pod uwagę nie
tylko obiektywną wartość skradzionych przedmiotów, ale również konieczne
jest uwzględnienie wartości skradzionego mienia, które zostało odzyskane
przez pokrzywdzonego.
Sąd Rejonowy w W. orzekł o obowiązku naprawienia szkody na
rzecz K. I. w kwocie 15.000 zł. Jednak pokrzywdzony do protokołu
przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w
charakterze świadka wartość utraconych przedmiotów oszacował na
kwotę 15. 000 zł, natomiast wartość uszkodzonych dwóch okien w tym
jednego balkonowego określił na kwotę 5.000 zł. Podczas kolejnego
przesłuchania w dniu 21 stycznia 2011 r. pokrzywdzony ogólną wartość
utraconych przedmiotów w postaci wyrobów ze złota i srebra określił na
kwotę 12.500 zł oraz uszkodzonych drzwi balkonowych na kwotę 2.500
zł. Podczas czynności okazania w dniu 15 marca 2011r. pokrzywdzony
rozpoznał sygnet damski wykonany ze złota wysadzany brylantami,
którego wartość określił na kwotę 5.000 zł, który odebrał.
Ponadto z pisma K. I. z dnia 10 września 2012 r. skierowanego do Sądu
Rejonowego w K. wynika, że w związku ze zdarzeniem kradzieży z
włamaniem do jego domu otrzymał on wypłatę odszkodowania w
wysokości 12.161.98 zł, a odzyskany sygnet damski został wyceniony
przez likwidatora szkody na kwotę 650 zł.
Pokrzywdzona L. Z. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia
o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka podała, że
wartość utraconych przedmiotów w postaci złotych i srebrnych
precjozów, laptopa marki Lenovo oraz 200 Euro oszacowała na łączną
sumę 13.874 zł, zaś ostatecznie łączną wartość strat określiła na kwotę
7
15.000 zł. Pokrzywdzona podczas czynności okazania rozpoznała
szereg precjozów ze złota i srebra oraz podała wartość odzyskanych
przedmiotów, których łączna wartość, jak wynika z wyliczenia wynosi
10.520 zł, które odebrała za stosownym pokwitowaniem. L. Z. w piśmie
skierowanym do Sądu Rejonowego w K. podała, iż ubezpieczyciel
wypłacił jej kwotę około 1.000 zł za zniszczone okno oraz ponownie
wyceniła wartość nieodzyskanych przedmiotów na kwotę około 20.000
zł.
L. M. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i
przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej podała, iż
wartość utraconych w wyniku przestępstwa przedmiotów na jej szkodę
wynosi 5.000 zł. W toku czynności okazania rozpoznała m. in. obrączkę i
pierścionek, których wartości nie potrafiła określić oraz podała, iż jeden z
łańcuszków koloru srebrnego może stanowić jej własność. L. M. odebrała
rozpoznane przez siebie przedmioty. Z pisma pokrzywdzonej do Sądu
Rejonowego w K. wynika, iż z tytułu ubezpieczenia otrzymała
odszkodowanie w wysokości 3.198.68 zł, natomiast do wartości
skradzionej biżuterii należy doliczyć złoty damski zegarek o wartości 1.000
zł. Wartość odzyskanych rzeczy określiła na kwotę 510 zł. Pokrzywdzona
dołączyła także zawiadomienie o wypłacie Polskiego Towarzystwa
Ubezpieczeń S.A. w ramach umowy ubezpieczenia kwoty 3.198,68 zł.
A. F. w zawiadomieniu o przestępstwie podał, że sprawcy dokonali
kradzieży z włamaniem do domu, skąd zabrali w celu przywłaszczenia
między innymi telewizor marki Sony Bravia i inne przedmioty o łącznej
wartości 5.000 zł. J. F. podczas czynności okazania rozpoznała telewizor
marki Sony Bravia, którego wartość określiła na kwotę 3.300 zł, który
został jej wydany. Podczas kolejnego okazania J. F. rozpoznała jako jej
własność odtwarzacz DVD marki Pionier oraz do pokwitowania odbioru
dołączyła między innymi dokument ubezpieczenia sprzętu, w którym
widnieje cena detaliczna odtwarzacza w kwocie 399 zł.
P. K. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o
przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka podał, że sprawcy
8
w wyniku kradzieży z włamaniem do domu skradli przedmioty o łącznej
wartości 3.500 zł. Pokrzywdzony podczas czynności okazania rozpoznał
odtwarzacz DVD marki Samsung, który został zwrócony.
J. C. przesłuchany w charakterze świadka określił wartość
utraconych przedmiotów na kwotę 34.800 zł, zaś wartość użytkowanych
przez niego przedmiotów należących do Uniwersytetu na kwotę
45.195.87 zł. Przesłuchany ponownie podał, że po dokładnym
przeszukania mieszkania okazało się, iż czarny kuferek z zawartością
srebrnych antycznych sztućców nie został skradziony, a jego wartość
uprzednio oszacował na kwotę 10.000 zł. Podał także , iż sprawcy
skradli projektor multimedialny marki Del o wartości 3.284.02 zł na
szkodę Uniwersytetu. Podczas czynności okazania rozpoznał część
przedmiotów skradzionych na jego szkodę oraz oświadczył, iż niektóre z
nich stanowią prawdopodobnie jego własność. Pokrzywdzony rozpoznał
także aparat fotograficzny marki Fuji Film i projektor multimedialny marki
Del, które stanowiły własność Uniwersytetu. Podczas czynności
okazania E. C. rozpoznała szereg przedmiotów, które stanowiły jej i
męża własność, ale nie potrafiła podać wartości odzyskanego mienia,
przy czym odebrała łącznie 12 przedmiotów, w tym także stanowiących
własność Uniwersytetu J. J. C. i E. C. złożyli do Sądu Rejonowego
wniosek o naprawienie szkody, w którym wskazali, iż nie odzyskali
mienia, w tym służbowego sprzętu komputerowego i fotograficznego
łącznej wartości 42.567.39 zł, który był własnością Uniwersytetu oraz
rzeczy stanowiących ich wspólną własność, tj. srebrnej biżuterii, kolekcji
numizmatycznej oraz srebrnych sztućców, których łączną wartość
oszacowali na kwotę 25.000 zł.
W. R. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i
przesłuchania w charakterze świadka podał, że wartość utraconego mienia
w wyniku kradzieży z włamaniem wynosi 14.100 zł, zaś wartość zniszczeń i
uszkodzeń ocenił na kwotę 900 zł. Podczas czynności okazania rozpoznał
część utraconych w wyniku kradzieży z włamaniem przedmiotów, których
wartość określił na kwotę 3.500 zł. Przedmioty te pokrzywdzony odebrał.
9
W. R. w piśmie skierowanym do Sądu Rejonowego podał, że od firmy
ubezpieczeniowej […] otrzymał odszkodowanie w kwocie 8.007.16 zł.
Zauważyć ponadto należy, że Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku
bezpodstawnie nałożył wobec oskarżonego A. T. solidarnie obowiązek
naprawienia szkody na rzecz W. M. i M. Z., skoro nie został oskarżony o
popełnienie przestępstwa na szkodę tych osób.
Wobec wskazanych rażących uchybień, Sąd Najwyższy uchylił wyrok w
zaskarżonej części i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W tym
postępowaniu Sąd Rejonowy poczyni stosowne ustalenia faktyczne co do
istnienia i wysokości szkody. Dopiero wtedy należy wydać orzeczenie co do
obowiązku jej naprawienia.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 marca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dorota Rysińska
SSA del. do SN Jacek Błaszczyk
Protokolant Dorota Szczerbiak
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zdzisława Brodzisza,
w sprawie A. T. i P. G.
skazanych z art. 279 § 1 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 26 marca 2015 r.,
kasacji, wniesionych przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanych
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 15 lutego 2012 r.
uchyla zaskarżony wyrok:
- w stosunku do oskarżonego A. T. co do rozstrzygnięcia
zawartego w punkcie XV w zakresie nałożonego obowiązku
naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych K. I. i L. Z.,
- w stosunku do oskarżonego P. G. co do rozstrzygnięcia
zawartego w punkcie XVI w zakresie nałożonego obowiązku
naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych L. M., A. F. i P. K.,
2
- w stosunku do oskarżonych A. T. i P. G. co do
rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XVII w zakresie nałożonego
obowiązku solidarnego naprawienia szkody na rzecz
pokrzywdzonych […] i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w W. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W., uwzględniając wniosek prokuratora złożony w
trybie art. 335 § 1 k.p.k., wyrokiem z dnia 15 lutego 2012 r. orzekł:
1. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynów zarzucanych w pkt I, II,
III, IV, V, VIII, IX, XII, XIV i XV aktu oskarżenia, stanowiących
występki z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw.
z art. 60 § 1 § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył za każdy z tych czynów karę
po 10 miesięcy pozbawienia wolności;
2. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt
XIII aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw.
z art. 13 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14
§ 1 k.k. w zw. z art. 60 § 1. § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10
miesięcy pozbawienia wolności;
3. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VI
aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z
art. 13 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i za to na
podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3
k.k. w zw. z art. 60 § 1, § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10
miesięcy pozbawienia wolności;
4. oskarżonego A. T. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VII aktu
oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 13 § 1
k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z
art. 60 § 1 § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10 miesięcy pozbawienia
wolności;
5. oskarżonego P. G. uznał za winnego czynów zarzucanych mu w pkt IV, V,
VIII, IX, X, XI aktu oskarżenia, stanowiących występki z art. 279 § 1 k.k. i
3
za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 60 § 1 § 3 i § 6 pkt 3 k.k.
wymierzył za każdy z tych czynów karę po 10 miesięcy pozbawienia
wolności;
6. oskarżonego P. G. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VI
aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z
art. 13 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i za to na
podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3
k.k. w zw. z art. 60 § 1. § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10 miesięcy
pozbawienia wolności;
7. oskarżonego P. G. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt VII
aktu oskarżenia, stanowiącego występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z
art. 13 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 14 §
1 k.k. w zw. z art. 60 § 1, § 3 i § 6 pkt 3 k.k. wymierzył karę 10
miesięcy pozbawienia wolności;
8. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w miejsce wymierzonych w
punktach I-IV kar pozbawienia wolności wymierzył oskarżonemu A. T.
karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;
9. na podstawie art. 69 § 2 k.k. w zw. z art. 60 § 5 i § 4 k.k. w zw. z art.
70 § 2 k.k. w zw. z art. 343 § 2 pkt 2 k.p.k. (omyłkowo w wyroku Sąd
Rejonowy powołał art. 340 § 2 pkt 2 k.p.k. – uwaga SN) wykonanie
łącznej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu
A. T. na okres 5 lat próby;
10. na podstawie art. 33 § 1 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu A. T.
karę grzywny w wysokości 20 stawek dziennych w kwocie po 20 zł
stawka;
11. na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddał oskarżonego A. T. w okresie
próby pod dozór kuratora sądowego;
12. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył
oskarżonemu P. G. karę łączną 3 lat pozbawienia wolności;
13. na podstawie art. 69 § 2 k.k. w zw. z art. 60 § 5 i § 4 k.k. w zw.
z art. 343 § 2 pkt 2 k.p.k. (omyłkowo w wyroku Sąd Rejonowy powołał
art. 340 § 2 pkt 2 k.p.k. – uwaga SN) wykonanie łącznej kary
4
pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu P. G. na
okres 4 lat;
14.na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk wymierzył oskarżonemu P. G. karę
grzywny w wysokości 60 stawek dziennych w kwocie po 20 zł stawka;
15.na podstawie art. 39 pkt 5 k.k. orzekł wobec oskarżonego A. T.
obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz
pokrzywdzonych:
- D. T. kwoty 5.000.00 zł,
- K. I. kwoty 15.000.00 zł,
- L. Z. kwoty 15.000.00 zł,
16.na podstawie art. 39 pkt. 5 k.k. orzekł wobec oskarżonego P. G.
obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz
pokrzywdzonych:
- L. M. kwoty 5.000.00 zł,
- A. F. kwoty 5.000.00 zł,
- P. K. kwoty 3.500.00 zł,
17.na podstawie art. 39 pkt 5 k.k. orzekł wobec oskarżonych A. T. i P.
G. obowiązek naprawienia szkody solidarnie poprzez zapłatę na
rzecz pokrzywdzonych:
- Uniwersytetu […] kwoty 48.479:89 zł,
- J. C. kwoty 34.800.00 zł,
- W. R. kwoty 14.100.00 zł,
- F. D. kwoty 2.000.00 zł,
- S. i J. W. kwoty 4.000.00 zł,
- W. T. i J. T. kwoty 1.200.00 zł,
- W. M. kwoty 9.000.00 zł,
- M. Z. kwoty 400.00 zł.
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez żadną ze stron i
uprawomocnił się w pierwszej instancji.
Wyrok ten został zaskarżony kasacją przez Prokuratora Generalnego:
1. co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XV części dyspozytywnej
wyroku w zakresie nałożonego obowiązku naprawienia szkody na
5
rzecz pokrzywdzonych K. I. i L. Z., na korzyść oskarżonego A. T.,
2. co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XVI części dyspozytywnej
wyroku w zakresie nałożonego obowiązku naprawienia szkody na
rzecz pokrzywdzonych L. M., A. F., P. K. na korzyść oskarżonego P.
G.,
3. co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XVII w części
dyspozytywnej wyroku w zakresie solidarnego nałożonego obowiązku
naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych […] - na korzyść
oskarżonych A. T. i P. G.
W kasacji Prokurator Generalny wyrokowi zarzucił rażące i mające i istotny
wpływ na jego treść naruszenie przepisów prawa karnego procesowego -
art. 366 § 1 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. polegające na zaniechaniu
wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy związanych z
wysokością faktycznie poniesionej szkody zaistniałej w wyniku przestępstw
popełnionych na szkodę konkretnych pokrzywdzonych i orzeczeniu
obowiązku naprawienia szkody w wysokości przekraczającej rzeczywistą
szkodę, w wyniku czego doszło do rażącego naruszenia przepisu prawa
karnego materialnego - art. 46 § 1 k.k. skutkującego wadliwym
orzeczeniem środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i
przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi
Rejonowemu w W.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest zasadna, choć nie pozbawiona wad o charakterze redakcyjnym i
merytorycznym. W kategorii oczywistej omyłki pisarskiej należy potraktować
powołanie jako podstawy prawnej wniosku kasacyjnego art. 572 k.p.k. Natomiast
błędem merytorycznym jest wskazanie w zarzucie kasacji, że uchybienie polegało
na naruszeniu art. 366 § 1 k.p.k. i art. 410 k.p.k. Przepisy te dotyczą budowania
podstawy dowodowej wyroku wydanego na rozprawie. Natomiast w rozpoznawanej
sprawie sąd orzekał na posiedzeniu w trybie art. 343 w zw. z art. 335 § 1 k.p.k.
Opis zarzucanego uchybienia wskazuje, że w rzeczywistości skarżącemu chodziło
o niewzięcie przez sąd pod uwagę wszystkich okoliczności dotyczących obowiązku
6
naprawienia szkody, co stanowi naruszenie art. 92 k.p.k. W następstwie rażącego
naruszenia tego przepisu doszło do wydania wadliwego rozstrzygnięcia w tym
zakresie, co świadczy o jego istotnym wpływie na treść wyroku. Dopiero więc
odczytanie kasacji przez pryzmat opisanego uchybienia prowadzi do stwierdzenia,
że jest ona zasadna.
Trafnie w kasacji skarżący podniósł, że przy ustalaniu wysokości
szkody, która powstała w wyniku przestępstwa, należy wziąć pod uwagę nie
tylko obiektywną wartość skradzionych przedmiotów, ale również konieczne
jest uwzględnienie wartości skradzionego mienia, które zostało odzyskane
przez pokrzywdzonego.
Sąd Rejonowy w W. orzekł o obowiązku naprawienia szkody na
rzecz K. I. w kwocie 15.000 zł. Jednak pokrzywdzony do protokołu
przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w
charakterze świadka wartość utraconych przedmiotów oszacował na
kwotę 15. 000 zł, natomiast wartość uszkodzonych dwóch okien w tym
jednego balkonowego określił na kwotę 5.000 zł. Podczas kolejnego
przesłuchania w dniu 21 stycznia 2011 r. pokrzywdzony ogólną wartość
utraconych przedmiotów w postaci wyrobów ze złota i srebra określił na
kwotę 12.500 zł oraz uszkodzonych drzwi balkonowych na kwotę 2.500
zł. Podczas czynności okazania w dniu 15 marca 2011r. pokrzywdzony
rozpoznał sygnet damski wykonany ze złota wysadzany brylantami,
którego wartość określił na kwotę 5.000 zł, który odebrał.
Ponadto z pisma K. I. z dnia 10 września 2012 r. skierowanego do Sądu
Rejonowego w K. wynika, że w związku ze zdarzeniem kradzieży z
włamaniem do jego domu otrzymał on wypłatę odszkodowania w
wysokości 12.161.98 zł, a odzyskany sygnet damski został wyceniony
przez likwidatora szkody na kwotę 650 zł.
Pokrzywdzona L. Z. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia
o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka podała, że
wartość utraconych przedmiotów w postaci złotych i srebrnych
precjozów, laptopa marki Lenovo oraz 200 Euro oszacowała na łączną
sumę 13.874 zł, zaś ostatecznie łączną wartość strat określiła na kwotę
7
15.000 zł. Pokrzywdzona podczas czynności okazania rozpoznała
szereg precjozów ze złota i srebra oraz podała wartość odzyskanych
przedmiotów, których łączna wartość, jak wynika z wyliczenia wynosi
10.520 zł, które odebrała za stosownym pokwitowaniem. L. Z. w piśmie
skierowanym do Sądu Rejonowego w K. podała, iż ubezpieczyciel
wypłacił jej kwotę około 1.000 zł za zniszczone okno oraz ponownie
wyceniła wartość nieodzyskanych przedmiotów na kwotę około 20.000
zł.
L. M. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i
przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej podała, iż
wartość utraconych w wyniku przestępstwa przedmiotów na jej szkodę
wynosi 5.000 zł. W toku czynności okazania rozpoznała m. in. obrączkę i
pierścionek, których wartości nie potrafiła określić oraz podała, iż jeden z
łańcuszków koloru srebrnego może stanowić jej własność. L. M. odebrała
rozpoznane przez siebie przedmioty. Z pisma pokrzywdzonej do Sądu
Rejonowego w K. wynika, iż z tytułu ubezpieczenia otrzymała
odszkodowanie w wysokości 3.198.68 zł, natomiast do wartości
skradzionej biżuterii należy doliczyć złoty damski zegarek o wartości 1.000
zł. Wartość odzyskanych rzeczy określiła na kwotę 510 zł. Pokrzywdzona
dołączyła także zawiadomienie o wypłacie Polskiego Towarzystwa
Ubezpieczeń S.A. w ramach umowy ubezpieczenia kwoty 3.198,68 zł.
A. F. w zawiadomieniu o przestępstwie podał, że sprawcy dokonali
kradzieży z włamaniem do domu, skąd zabrali w celu przywłaszczenia
między innymi telewizor marki Sony Bravia i inne przedmioty o łącznej
wartości 5.000 zł. J. F. podczas czynności okazania rozpoznała telewizor
marki Sony Bravia, którego wartość określiła na kwotę 3.300 zł, który
został jej wydany. Podczas kolejnego okazania J. F. rozpoznała jako jej
własność odtwarzacz DVD marki Pionier oraz do pokwitowania odbioru
dołączyła między innymi dokument ubezpieczenia sprzętu, w którym
widnieje cena detaliczna odtwarzacza w kwocie 399 zł.
P. K. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o
przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka podał, że sprawcy
8
w wyniku kradzieży z włamaniem do domu skradli przedmioty o łącznej
wartości 3.500 zł. Pokrzywdzony podczas czynności okazania rozpoznał
odtwarzacz DVD marki Samsung, który został zwrócony.
J. C. przesłuchany w charakterze świadka określił wartość
utraconych przedmiotów na kwotę 34.800 zł, zaś wartość użytkowanych
przez niego przedmiotów należących do Uniwersytetu na kwotę
45.195.87 zł. Przesłuchany ponownie podał, że po dokładnym
przeszukania mieszkania okazało się, iż czarny kuferek z zawartością
srebrnych antycznych sztućców nie został skradziony, a jego wartość
uprzednio oszacował na kwotę 10.000 zł. Podał także , iż sprawcy
skradli projektor multimedialny marki Del o wartości 3.284.02 zł na
szkodę Uniwersytetu. Podczas czynności okazania rozpoznał część
przedmiotów skradzionych na jego szkodę oraz oświadczył, iż niektóre z
nich stanowią prawdopodobnie jego własność. Pokrzywdzony rozpoznał
także aparat fotograficzny marki Fuji Film i projektor multimedialny marki
Del, które stanowiły własność Uniwersytetu. Podczas czynności
okazania E. C. rozpoznała szereg przedmiotów, które stanowiły jej i
męża własność, ale nie potrafiła podać wartości odzyskanego mienia,
przy czym odebrała łącznie 12 przedmiotów, w tym także stanowiących
własność Uniwersytetu J. J. C. i E. C. złożyli do Sądu Rejonowego
wniosek o naprawienie szkody, w którym wskazali, iż nie odzyskali
mienia, w tym służbowego sprzętu komputerowego i fotograficznego
łącznej wartości 42.567.39 zł, który był własnością Uniwersytetu oraz
rzeczy stanowiących ich wspólną własność, tj. srebrnej biżuterii, kolekcji
numizmatycznej oraz srebrnych sztućców, których łączną wartość
oszacowali na kwotę 25.000 zł.
W. R. do protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i
przesłuchania w charakterze świadka podał, że wartość utraconego mienia
w wyniku kradzieży z włamaniem wynosi 14.100 zł, zaś wartość zniszczeń i
uszkodzeń ocenił na kwotę 900 zł. Podczas czynności okazania rozpoznał
część utraconych w wyniku kradzieży z włamaniem przedmiotów, których
wartość określił na kwotę 3.500 zł. Przedmioty te pokrzywdzony odebrał.
9
W. R. w piśmie skierowanym do Sądu Rejonowego podał, że od firmy
ubezpieczeniowej […] otrzymał odszkodowanie w kwocie 8.007.16 zł.
Zauważyć ponadto należy, że Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku
bezpodstawnie nałożył wobec oskarżonego A. T. solidarnie obowiązek
naprawienia szkody na rzecz W. M. i M. Z., skoro nie został oskarżony o
popełnienie przestępstwa na szkodę tych osób.
Wobec wskazanych rażących uchybień, Sąd Najwyższy uchylił wyrok w
zaskarżonej części i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W tym
postępowaniu Sąd Rejonowy poczyni stosowne ustalenia faktyczne co do
istnienia i wysokości szkody. Dopiero wtedy należy wydać orzeczenie co do
obowiązku jej naprawienia.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.