Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 564/14
POSTANOWIENIE
Dnia 14 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek
w sprawie z wniosku R. H.
przy uczestnictwie P. Spółki Akcyjnej
z siedzibą w K.
o ustanowienie służebności przesyłu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 14 kwietnia 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego w G.
z dnia 30 maja 2014 r.,
1) odrzuca skargę kasacyjną,
2) zasądza od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kwotę 120,-
(sto dwadzieścia) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Wnioskodawca R. H. wniósł skargę kasacyjną od postanowienia Sądu
Okręgowego w G. z dnia 30 maja 2014 r., oddalającego apelację od postanowienia
Sądu Rejonowego z dnia 17 stycznia 2014 r., którym oddalono jego wniosek
o ustanowienie służebności przesyłu na rzecz P.
Sąd Najwyższy, oceniając – na podstawie art. 3989
§ 1 w zw. z art. 13 § 2
k.p.c. – skargę kasacyjną z punktu widzenia podstaw przyjęcia jej do rozpoznania,
zważył:
W postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zasada zastępstwa
stron przez profesjonalnych pełnomocników (art. 871
k.p.c.). W zamierzeniu
ustawodawcy przepis ten miał zapobiegać wadliwemu sporządzaniu skarg
kasacyjnych, obciążającemu sędziów dodatkową pracą i powodującemu zaległości
sądowe. Przymus, o którym mowa, wyklucza możliwość sporządzenia skargi
kasacyjnej przez stronę postępowania (chyba że sama jest profesjonalistą),
a nierespektowanie go powoduje niedopuszczalność skargi kasacyjnej, z uwagi na
brak tzw. zdolności postulacyjnej (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia
8 kwietnia 2014 r., SK 22/11 (OTK-A 2014 Nr 4, poz. 37). Celem ustanowionego
przymusu adwokacko-radcowskiego, który obejmuje także wniesienie skargi
kasacyjnej, jest zapewnienie temu środkowi odwoławczemu odpowiedniego
poziomu. Od profesjonalnego pełnomocnika procesowego wnoszącego skargę
kasacyjną, oczekiwać należy znajomości aktualnego stanu prawnego oraz
poglądów orzecznictwa. Adwokat i radca prawny zobligowani są do działania ze
starannością przypisywaną profesjonaliście. Strona korzystająca z pomocy
profesjonalnego pełnomocnika ma prawo oczekiwać i wymagać, aby dokonywane
czynności wykonane zostały z pełną znajomością obowiązujących regulacji
prawnych (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 października
2006 r, II CSK 378/06).
Jednym z wymagań konstrukcyjnych skargi kasacyjnej jest prawidłowe
sformułowanie wniosku o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia
z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany. Uchylenie zaskarżonego
wyroku skutkuje bowiem koniecznością wydania dalszego orzeczenia
w przedmiocie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania albo sądowi
3
drugiej instancji, który wydał orzeczenie, albo równorzędnemu sądowi drugiej
instancji, albo sądowi pierwszej instancji który wydał orzeczenie, albo
równorzędnemu sądowi pierwszej instancji, albo wydania orzeczenia
merytorycznego co do istoty sprawy, albo wydania orzeczenia formalnego
w przedmiocie odrzucenia pozwu bądź umorzenia postępowania. Zgodnie ze
stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w postanowieniu Sądu Najwyższego
z dnia 20 lutego 2015 r. (V CSK 427/14, nie publ.) zamieszczenie w skardze
kasacyjnej wniosku o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z pominięciem
oznaczenia zakresu żądanego uchylenia lub zmiany stanowi istotną wadę
skutkującą odrzuceniem skargi a limine. Znajomość formalnych zasad
konstruowania skargi kasacyjnej stanowi jedno z podstawowych wymagań
staranności, jakich oczekuje się od zawodowego pełnomocnika. Tymczasem
w przedstawionej skardze wniesiono jedynie o uchylenie zaskarżonego
postanowienia, nie wskazując jego zakresu (art. 3984
§ 1 pkt 3 w zw. z art. 13 § 2
k.p.c.), który powinien pozostawać w korelacji z zakresem zaskarżenia orzeczenia,
wymaganym na podstawie art. 3984
§ 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 w zw. z art. 13
§ 2 k.p.c. odrzucił skargę kasacyjną.
Uznając, że sprzeczności interesów stron uzasadnia odstąpienie od zasady,
że w postępowaniu nieprocesowym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania
związane ze swym udziałem w sprawie (art. 520 § 1 k.p.c.), uwzględniono na
postawie art. 520 § 4 k.p.c. wniosek uczestnika o zasądzenie zwrotu kosztów
postępowania kasacyjnego.