Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 317/14
POSTANOWIENIE
Dnia 21 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt
w sprawie z wniosku M.W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w W.
o emeryturę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 kwietnia 2015 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 12 lutego
2014 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wnioskodawczyni M. W. wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 12 lutego 2014 r. Zarzuciła mu naruszenie przepisów
postępowania, tj. art. 378 § 1 k.p.c., jako że sąd drugiej instancji nie rozpoznał
zarzutów apelacji, bowiem się do nich wyczerpująco nie odniósł, a uchybienie to
mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarżąca powołała się na występowanie w niniejszej sprawie istotnego
zagadnienia prawnego dotyczącego wzajemnego stosunku norm z art. 6 ust. 2 pkt
1 lit. a i pkt 9 lit. a, art. 27 i art. 32 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U.
z 2013 r., poz. 1440 ze zm.). i „konkurencji podstaw prawa do emerytury w sytuacji,
gdy pracownik w rozumieniu art. 2 k.p. urodzony przed 1 stycznia 1949 roku
wykonuje, w ramach jednego stosunku pracy, pracę o charakterze kierowniczym
2
dla zespołu osób, a także twórczym i artystycznym, jako kierownik zespołu
muzycznego i zarazem jego akompaniator. Następnie zaś ów pracownik wniósł o
ustalenie prawa do emerytury przez ZUS podając wszystkie podstawy i wnosząc o
wybór najkorzystniejszej przez organ rentowy, konkurencyjność podstaw
podnosząc również w odwołaniu i apelacji. Pytaniem powstałym w sprawie jest
pytanie, czy pracownik w rozumieniu k.p. może uzyskać okres składkowy, w
sytuacji zatrudnienia wykazującego cechy twórczo-artystyczne, na podstawie art. 6
ust. 2 pkt 9 lit. a u.e.r. Zagadnieniem szczegółowym dla tego zagadnienia jest
wzajemny stosunek lit. a i b w pkt 9 tego przepisu, to jest czy są to podstawy
mogące być stosowane wymiennie, czy - jak wskazuje sąd II instancji w
uzasadnieniu (s.4) skarżonego wyroku - lit. b jest stosowana do stanów faktycznych
przed 1 stycznia 1974 roku wyłącznie”.
W ocenie skarżącej „jest możliwe ustalenie okresu składkowego dla
pracownika zaangażowanego twórczo-artystycznie, na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 9
lit. a u.e.r. Jest to praca w szczególnym charakterze, która jest dodatkowo
przedmiotem art. 32 ust. 3 pkt 3 u.e.r., a wiec tego typu zatrudnienie jest
przewidziane przez ustawę”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę
kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne
(pkt 1), istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne
wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów (pkt 2), zachodzi
nieważność postępowania (pkt 3) lub skarga jest oczywiście uzasadniona (pkt 4).
Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powinien wskazywać, że
zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności wymienionych w powołanym wcześniej
art. 3989
§ 1 k.p.c., a jego uzasadnienie winno zawierać argumenty świadczące o
tym, że rzeczywiście, biorąc pod uwagę sformułowane w ustawie kryteria, istnieje
potrzeba rozpoznania skargi przez Sąd Najwyższy. Skarga kasacyjna nie jest
bowiem (kolejnym) środkiem zaskarżenia przysługującym od każdego
rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, z uwagi
3
na przeważający w jej charakterze element interesu publicznego. Służy ona kontroli
prawidłowości stosowania prawa, nie będąc instrumentem weryfikacji trafności
ustaleń faktycznych stanowiących podstawę zaskarżonego orzeczenia.
Przez istotne zagadnienie prawne, na które powołuje się skarżąca, należy
rozumieć problem o charakterze prawnym, powstały na tle konkretnego przepisu
prawa, mający charakter rzeczywisty w tym znaczeniu, że jego rozwiązanie stwarza
realne i poważne trudności. Problem ten musi mieć jednocześnie charakter
uniwersalny, przez co należy rozumieć, że jego rozwiązanie powinno służyć
rozstrzyganiu innych podobnych spraw. Jednocześnie, chodzi o problem, którego
wyjaśnienie byłoby konieczne dla rozstrzygnięcia danej sprawy, a więc pozostający
w związku z podstawami skargi oraz z wiążącym Sąd Najwyższy, a ustalonym
przez sąd drugiej instancji, stanem faktycznym sprawy (art. 39813
§ 2 k.p.c.), i także
w związku z podstawą prawną stanowiącą podstawę wydania zaskarżonego
wyroku. Musi więc ono pozostawać w związku ze sprawą (zob. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 21 maja 2013 r., IV CSK 53/13, LEX nr 1375467; z dnia 26
stycznia 2012 r., I PK 124/11, LEX nr 1215465; z dnia 23 marca 2012 r., II PK
284/11, LEX nr 1214575; z dnia 19 marca 2012 r., II PK 293/11, LEX nr 1214577; z
dnia 24 lutego 2005 r., III PK 6/05, LEX nr 513003). Wymagań tych skarżąca nie
spełniła chociażby dlatego, że przedstawione zagadnienie prawne zostało
sformułowanie na podstawie przepisów prawa materialnego, które nie zostały
powołane w podstawach kasacyjnych. Tymczasem, stosownie do art. art. 39813
§ 1
k.p.c., Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną w granicach zaskarżenia oraz
w granicach podstaw; w granicach zaskarżenia bierze z urzędu pod rozwagę
jedynie nieważność postępowania.
Dodać jedynie można, że problem przedstawiony przez skarżącą to pytanie,
czy do pracownika wykonującego w ramach stosunku pracy działalność twórczą, o
jakiej mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu
emerytalnym twórców i ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145 ze
zm.), można zastosować art. 6 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nie jest to istotne zagadnienie prawne,
bowiem odpowiedź na to pytanie nie nastręcza trudności interpretacyjnych.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich
4
rodzin, do twórcy objętego przepisami o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i
ich rodzin lub innymi przepisami o zaopatrzeniu emerytalnym można - na jego
wniosek - zastosować przepisy ustawy, pod warunkiem opłacania składek, o
których mowa w art. 8. Oznacza to, że pracownik wykonujący w ramach stosunku
pracy działalność twórczą mógł zostać objęty również ubezpieczeniem twórców,
pod warunkiem jednakże, że opłacał składki na to ubezpieczenie, czyli składki
określone w art. 8 powyższej ustawy. Wtedy za ten sam okres podlegał
ubezpieczeniu społecznemu z dwóch tytułów i związku z tym przy ustalaniu prawa
do emerytury należałoby uwzględnić okres korzystniejszy (art. 11 ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Jak zaś wynika z
ustaleń faktycznych zawartych w zaskarżonym wyroku „wnioskodawczyni nie
podlegała ubezpieczeniu twórców i nigdy z tego tytułu nie opłacała składek”.
Skarżący nie zdołała zatem wykazać, że zachodzi potrzeba rozpoznania jej
skargi przez Sąd Najwyższy, wobec czego z mocy art. 3989
k.p.c., należało
postanowić jak w sentencji.

II UK 317/14

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia