Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 424/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski (sprawozdawca)
SSA del. do SN Mariusz Młoczkowski
Protokolant Katarzyna Wełpa
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Beaty Mik,
w sprawie P. A., S. M., M. C. skazanych z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005
r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) i in.,
Z. Ł. skazanego z art. 263 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 30 kwietnia 2015 r.,
kasacji, wniesionych przez obrońców skazanych
od wyroku Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 2 grudnia 2013 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w L.
z dnia 31 października 2012 r.,
I. uchyla zaskarżony wyrok w części, w jakiej odnosi się do
czynów przypisanych M. C. w punktach XXIII i XXIV wyroku Sądu
pierwszej instancji i w tym zakresie sprawę tego skazanego
przekazuje do ponownego rozpoznania w postępowaniu
odwoławczym Sądowi Apelacyjnemu;
2
II. nakazuje zwrócić w/w skazanemu wniesioną opłatę od kasacji
w kwocie 750 zł;
III. oddala jako oczywiście bezzasadne kasacje wniesione przez
obrońców P. A., S. M. i Z. Ł. oraz zwalnia tych skazanych od
ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie kasacyjne.
UZASADNIENIE
Prokurator oskarżył grupę osób, wśród nich M. C., któremu zarzucił, że:
XII. (numeracja zarzutów jak w akcie oskarżenia) w okresie co najmniej od maja
2008 r. do 24 lutego 2009 r. na terenie całego kraju, brał udział w zorganizowanej
grupie przestępczej, kierowanej przez M. M. i P. S., w skład której wchodzili: […]
oraz inne ustalone i nieustalone osoby, której celem było wprowadzanie do obrotu
oraz uczestnictwo w obrocie znacznych ilości środków odurzających i substancji
psychotropowych,
- tj. przestępstwo z art. 258 § 1 k.k.
XIII. w okresie co najmniej od maja 2008 r. do 24 lutego 2009 r. na terenie całego
kraju, działając w zorganizowanej grupie przestępczej kierowanej przez M. M. i P.
S., w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, czyniąc
sobie z tego stałe źródło dochodu, wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii czterokrotnie uczestniczył w obrocie znaczną ilością substancji
psychotropowych w postaci amfetaminy, o łącznej wadze co najmniej 10
kilogramów, i tak: […],
- tj. przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29
lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) w zw. z art. 12 k.k. i art. 65 § 1 k.k.
XIV. (I) w okresie czerwca 2008 r. w K. brał udział w zorganizowanej grupie
przestępczej, w skład której wchodziły obok wymienionego podejrzanego inne
ustalone i nieustalone osoby, której celem było wprowadzanie do obrotu znacznych
ilości środków odurzających i substancji psychotropowych,
- tj. przestępstwo z art. 258 § 1 k.k.
XV. (II) w okresie czerwca 2008 r. w K., działając w zorganizowanej grupie
przestępczej w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru,
wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, czyniąc sobie z tego stałe
źródło dochodu, wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
3
uczestniczył w obrocie znaczną ilością substancji psychotropowych w postaci 1
kilograma amfetaminy i 2 000 sztuk tabletek ecstasy,
tj. przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29
lipca 2005 r. w zw. z art. 12 k.k. i art. 65 § 1 k.k.
Sąd Okręgowy w L. wyrokiem z dnia 31 października 2012 r., rozstrzygnął o
odpowiedzialności oskarżonych, przy czym M. C.:
w pkt XXII wyroku, w ramach czynów zarzucanych mu w punktach 12 i 14
części wstępnej wyroku (w tym zakresie nie posługiwano się cyframi rzymskimi, co
odnosi się i do dalszych rozstrzygnięć), uznał za winnego tego, że w okresie co
najmniej od maja 2008 r. do 24 lutego 2009 r. na terenie całego brał udział w
zorganizowanej grupie przestępczej kierowanej przez M. M. i P. S., w skład której
wchodzili […] oraz inne ustalone i nieustalone osoby, której celem było
wprowadzanie do obrotu oraz uczestnictwo w obrocie znacznych środków
odurzających i substancji psychotropowych, to jest przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i
za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności;
w pkt XXIII wyroku uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu
opisanego w punkcie 13 części wstępnej wyroku, z tym ustaleniem, iż opisanych w
nim zachowań mających dwukrotnie miejsce w październiku 2008 r. w L. oraz w
grudniu 2008 r. w R. dopuścił się działając również wspólnie i w porozumieniu ze Z.
Ł. , a zachowania mającego miejsce w styczniu 2009 r. w J. działając wspólnie i w
porozumieniu ze Z. Ł. i M. K. i za to na podstawie art. 56 ust. 3 ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii w brzmieniu obowiązującym do dnia 8. 12. 2011 r. w
zw. z art. 65 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz karę
grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, po 20 złotych każda;
w pkt XXIV wyroku, w ramach czynu zarzucanego mu w pkt 15 części
wstępnej wyroku, uznał go za winnego tego, że w czerwcu 2008 r. w K., działając w
zorganizowanej grupie przestępczej wspólnie i w porozumieniu z […] uczestniczył
w obrocie znaczną ilością substancji psychotropowych w postaci 1 kilograma
amfetaminy i 2000 tabletek ecstasy, tj. przestępstwa z art.56 ust. 3 w/w ustawy w
brzmieniu obowiązującym do 8. 12. 2012 r. (tak w oryginale, powinno być: 2011 r.)
w zw. z art. 65 § 1 k.k. i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 1
4
roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych,
po 20 złotych każda,
w pkt XXV wyroku na podstawie art. 85 i art. 86 § 1 k.k. połączył
oskarżonemu orzeczone kary pozbawienia wolności oraz kary grzywny i wymierzył
mu karę łączną 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w
wysokości 120 stawek dziennych, po 20 złotych każda, a w pkt XXVI na podstawie
art. 45 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego przepadek równowartości korzyści
majątkowej osiągniętej przestępstwami w łącznej wysokości 18.460 zł.
Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia
wolności zaliczył M. C. (zbędne jest każdorazowe przytaczanie drugiego imienia
oskarżonego) okres rzeczywistego pozbawienia wolności od 19.08.2009 r. do
10.02.2010 r., a na podstawie art. 627 w zw. z art. 633 k.p.k. zasądził od niego na
rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe "stosownie do udziału w sprawie”, w tym
opłatę w kwocie 880 zł.
Apelację od powyższego wyroku wniósł m.in. obrońca M. C. Zaskarżył wyrok
w całości w zakresie, w jakim dotyczy tego oskarżonego, zarzucając:
„ I. obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia,
a to naruszenie przepisów:
1. art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k. oraz art. 5 k.p.k. przez dowolną
ocenę dowodów, bez ich należytego uzasadnienia, przy pominięciu wyjaśnień
oskarżonego i wydanie wyroku opartego na dowodach osobowych w postaci
wyjaśnień O. S., M. M. i M. K. - pomimo, że dowody te mogą budzić
uzasadnione wątpliwości i nie powinny być uznane za wystarczające do
uznania za udowodnione sprawstwa oskarżonego, z różnych powodów co do
każdej z tych osób:
- w odniesieniu do wyjaśnień O. S. stwierdzić trzeba niemożność realizacji
zasady bezpośredniości i brak zagwarantowania oskarżonemu prawa do obrony,
- w odniesieniu do wyjaśnień oskarżonych M. M. i M. K. konieczne jest
stwierdzenie, że dowody te będące pomówieniami należy traktować w sposób
ostrożny mając na uwadze, że oskarżeni ci zmieniali wyjaśnienia w sposób
krańcowy, a przed Sądem ostatecznie je odwołali, co powinno skutkować
osłabieniem ich wiarygodności i tym samym dezawuację ich mocy dowodowej,
5
a nadto w sprawie nie wykonano analiz chemicznych pozwalających na
jednoznaczne ustalenie rodzaju środków będących ewentualnie przedmiotem
obrotu, mimo, że Sąd I instancji ustalił, że środki te były mieszane,
bez dostatecznego wyjaśnienia takiego stanowiska Sądu I instancji w uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku i rozstrzygnięcie obiektywnie niedających się usunąć
wątpliwości na niekorzyść oskarżonego (korzystającego wszak z zasady
domniemania niewinności);
2. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. przez dowolne ustalenie, że istnieją dowody
pozwalające uznać za udowodniony zarzut działania oskarżonego M. C. w
ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz dowolne ustalenia
prowadzące do błędnego traktowania czynów opisanych w punktach XIII i XV
| II | części wstępnej wyroku, jako odrębnych przestępstw;
3. art. 424 § 2 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. przez globalne powołanie się na
dowody (strony 67 - 76 uzasadnienia zaskarżonego wyroku), bez koniecznego
w tej sprawie ustalenia zależności każdego z tych dowodów w całości lub w
konkretnym fragmencie od poszczególnych okoliczności faktycznych, które w
sprawie wymagają udowodnienia i uzasadnienia, co w istocie stanowi
niedopuszczalne streszczenie dowodów zamiast dokonania ustaleń
faktycznych i wskazania, na jakich dowodach zostały oparte, co uniemożliwia
ocenę prawidłowości procesu rozumowania Sądu I instancji oraz kontrolę
instancyjną;
4. art. 14 § 1 k.p.k. przez skazanie oskarżonego M. C. za czyny z punktów: 12,
13, 14 i 15 części wstępnej wyroku pomimo, że w części tej nie ma
wymienionych czynów o takiej numeracji, są natomiast zarzuty opisane w pkt
XII, XIII, XIV | I | i XV | II |, co z pewnością nie jest oznaczeniem tożsamym,
skutkiem czego oskarżonego tego skazano za czyny mu nie zarzucone;
w sytuacji uznania powyższego za oczywistą omyłkę konieczne jest stosowne
sprostowanie;
II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ
na jego treść, przez niesłuszne uznanie oskarżonego za winnego popełnienia
zarzucanych mu czynów, mimo poważnych wątpliwości w tym zakresie,
wynikających ze zgromadzonych dowodów, a zwłaszcza przypisanie
6
oskarżonemu działania przestępczego w zorganizowanej grupie przestępczej,
pomimo braku dowodów na powyższe;
a nadto z ostrożności procesowej (na wypadek nieuwzględnienia wyżej
wskazanych zarzutów):
III.rażącą niewspółmierność kary, przez wymierzenie oskarżonemu M. C.
bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wymiarze przekraczającym dwa lata
pozbawienia wolności, co uniemożliwia warunkowe zawieszenie jej wykonania,
mimo istnienia po stronie oskarżonego dodatniej prognozy kryminologicznej,
wynikającej z dotychczasowej niekaralności oraz pozytywnej postawy rodzinnej”.
Obrońca postulował zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie M. C.
od postawionych mu zarzutów albo uchylenie wyroku w stosunku do tego
oskarżonego i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 2 grudnia 2013 r., rozstrzygając odnośnie
do M. C. zmienił wobec niego zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
A. odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt XXII części dyspozytywnej
wyroku ze składu osobowego zorganizowanej grupy przestępczej, w której
oskarżony ten brał udział, wyeliminował także […] oraz przyjął że P. S. brał
udział w kierowaniu tą grupą do dnia 24 października 2008 r.;
B. odnośnie czynów przypisanych oskarżonemu w pkt XXIII oraz w pkt XXIV
części dyspozytywnej wyroku, a opisanych w pkt XIII i XV części wstępnej tego
wyroku, z opisu tych czynów wyeliminował ustalenie, że oskarżony M. C. z
popełniania tych przestępstw uczynił sobie stałe źródło dochodu i w
konsekwencji z podstawy skazania i wymiaru kary za te przestępstwa
wyeliminował przepis art. 65 § 1 k.k., a nadto ustalił, że oskarżony dopuścił się
tych przestępstw uczestnicząc w grupie przestępczej, w kierowaniu którą P. S.
brał udział w do dnia 24 października 2008 r.;
C. odnośnie orzeczenia zawartego w pkt XXVI wyroku w miejsce kwoty 18 460 zł
orzekł przepadek równowartości korzyści osiągniętej z przestępstwa w kwocie
880 zł.
W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok w stosunku do M. C. utrzymał w
mocy oraz zwolnił tego oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu za
postępowanie odwoławcze.
7
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu odwoławczego wniósł m.in.
obrońca aktualnie skazanego M. C. Zaskarżył wyrok w części odnoszącej się do
tego skazanego, niedotyczącej kosztów, tj. rozstrzygnięcie zmieniające oraz
rozstrzygnięcie utrzymujące w mocy wyrok Sądu I instancji. Zarzucił wyrokowi
rażące naruszenie prawa, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, a
mianowicie:
„I. obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć istotny wpływ na treść
zaskarżonego wyroku, a to:
1. art. 437 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 424 § 1 k.p.k. i art. 410 k.p.k., a także art.
6 k.p.k., art. 425 § 1 k.p.k. i art. 433 k.p.k. w zw. z art. 6 Konwencji o ochronie
praw człowieka i podstawowych wolności i w zw. z art. 440 k.p.k., a także art.
457 § 3 k.p.k. przez brak uchylenia wyroku Sądu I instancji przez Sąd
odwoławczy pomimo dokonania przez Sąd I instancji pozbawionej
obiektywizmu, niezgodnej z regułami rządzącymi oceną dowodów, dowolnej
oceny dowodów, bez ich należytego uzasadnienia, przy pominięciu wyjaśnień
oskarżonego i wydanie wyroku opartego na dowodach osobowych w postaci
wyjaśnień […] - pomimo, że dowody te budzą uzasadnione wątpliwości i nie
powinny być uznane za wystarczające do uznania za udowodnione sprawstwa
M. C., z różnych powodów co do każdej z tych osób:
- w odniesieniu do wyjaśnień O.S. stwierdzić trzeba niemożność realizacji zasady
bezpośredniości i brak zagwarantowania oskarżonemu prawa do obrony,
- w odniesieniu do wyjaśnień oskarżonych M. M. i M. K. konieczne jest
stwierdzenie, że dowody te będące pomówieniami należy traktować w sposób
ostrożny mając na uwadze, że oskarżeni ci zmieniali wyjaśnienia w sposób
krańcowy, a przed Sądem I instancji ostatecznie je odwołali, co powinno skutkować
osłabieniem ich wiarygodności i tym samym dezawuację ich mocy dowodowej,
a nadto w sprawie nie wykonano analiz chemicznych pozwalających na
jednoznaczne ustalenie rodzaju środków będących ewentualnie przedmiotem
obrotu, mimo, że Sąd I instancji ustalił (a Sąd odwoławczy to zaaprobował), że
środki te były mieszane,
a nadto przez całkowicie dowolne ustalenie, że M. C. był członkiem i działał w
ramach zorganizowanej grupy przestępczej („grupy l."),
8
a nadto przez dowolne ustalenia prowadzące do błędnego traktowania czynów
opisanych w punktach XIII i XV. | II | części wstępnej wyroku, jako odrębnych
przestępstw;
bez dostatecznego wyjaśnienia takiego stanowiska Sądu odwoławczego w
uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i rozstrzygnięcie obiektywnie niedających się
usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego (korzystającego wszak z zasady
domniemania niewinności);
2. art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. przez brak rozpoznania przez Sąd
odwoławczy wszystkich zarzutów apelacji, polegających w szczególności na
naruszeniu prawa procesowego, które miało wpływ na treść orzeczenia Sądu I
instancji, a mianowicie art. 14 § 1 k.p.k. przez skazanie M. C. za czyny z
punktów 12, 13, 14 i 15 części wstępnej wyroku pomimo, że w części tej nie ma
wymienionych czynów o takiej numeracji, są natomiast zarzuty opisane w pkt
XII, XIII, XIV | I | i XV | II | - co z pewnością nie jest oznaczeniem tożsamym,
skutkiem czego oskarżonego tego skazano za czyny mu nie zarzucone;
II. obrazę prawa materialnego, a to art. 258 § 1 k.k. jest jego niewłaściwe
zastosowanie do zachowania skazanego M. C., w sytuacji gdy sam Sąd Apelacyjny
w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (strony 60 – 61) stwierdził, że M. C.
stanowczo zaprzeczył, aby miał świadomość istnienia grupy przestępczej bądź aby
akceptował swój udział w grupie, a jednocześnie nie sposób przyjąć, że [ M. C.]
spełnił kryteria warunkujące uznanie go za członka „grupy l.”, albowiem „nie
ujawniono dowodów potwierdzających, że [M. C.] uzgadniał jakieś stałe wzajemne
usługi lub przysługi dla grupy, ustalał zasady współdziałania", a „zarazem brak jest
racjonalnych przesłanek do uznania, że takie dowody obiektywnie istnieją, mogą
być ujawnione i przeprowadzone”.
Obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w stosunku do M. C. i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu.
W odpowiedzi na kasację prokurator Prokuratury Apelacyjnej wniosła o jej
oddalenie jako oczywiście bezzasadnej i takie stanowisko zajęła też na rozprawie
kasacyjnej prokurator Prokuratury Generalnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
9
W protokole rozprawy kasacyjnej odnotowano, że Przewodniczący
poinformował, iż pisemne uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego zostanie
sporządzone tylko w części dotyczącej uchylenia wyroku Sądu Apelacyjnego.
Wynika to z faktu, że na rozprawie kasacyjnej, w obecności skazanego M. C. oraz
jego obrońcy, przedstawiono powody rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego,
wskazując na oczywistą bezzasadność prawie wszystkich podniesionych w kasacji
zarzutów. W szczególności zwrócono uwagę, że zarzut z pkt I. 1, niezależnie od
wymienienia jako naruszonych przepisów, których obraza w ogóle nie wchodziła w
rachubę (np. art. 425 § 1 k.p.k.), powiela zagadnienia podniesione w apelacji i – z
jednym wyjątkiem – bezzasadnie utrzymuje, że do zagadnień tych nie odniósł się
Sąd Apelacyjny. Z kolei, w nawiązaniu do zarzutu z pkt I. 2, stwierdzono, że mimo
nieodniesienia się przez Sąd ad quem do zarzutu z pkt I. 4 apelacji, uchybienie to
nie mogło mieć żadnego, tym bardziej istotnego wpływu na treść orzeczenia, jako
że posługiwanie się przez Sąd meriti niejednolitym zapisem (raz przy użyciu cyfr
rzymskich, raz przy użyciu cyfr arabskich) numeracji zarzutów postawionych
ówcześnie oskarżonemu M. C. z pewnością nie oznacza, że, jak twierdzi obrońca,
„oskarżonego tego skazano za czyny mu nie zarzucone”. Ma przy tym swoją
wymowę okoliczność, że w uzasadnieniu kasacji, podobnie jak w apelacji, jej autor
dopuszcza możliwość uznania niejednolitości oznaczania numeracji zarzutów za
„oczywistą omyłkę”, należy rozumieć, że omyłkę pisarską. Wreszcie, w odniesieniu
do zarzutu z pkt II kasacji, zwrócono uwagę, że bazuje on na wykorzystaniu omyłki
Sądu, która bez wątpienia ma charakter oczywistej omyłki pisarskiej. Po prostu, co
jednoznacznie wynika z odpowiednich fragmentów uzasadnienia wyroku Sądu
Apelacyjnego (zob. s. 77, 95, a zwłaszcza s. 125 - 126), wymienienie M. C. w
licznym gronie osób, co do których Sąd przeprowadził wywód wykazujący brak
podstaw do przypisania im przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., nastąpiło w wyniku
nieuwagi sędziego sporządzającego uzasadnienie i przeoczenia omyłki przez
pozostałych sędziów podpisujących ten dokument.
Nie można było jednak odmówić racji obrońcy, gdy wskazywał on, co prawda
niezbyt klarownie (powinien to uczynić w ramach zarzutu z pkt I. 2 kasacji), jednak
czytelnie, na nieodniesienie się przez Sąd Apelacyjny, z możliwością istotnego
wpływu tego uchybienia na treść orzeczenia, do ujętego w pkt I. 2 apelacji zarzutu
10
nieprawidłowego potraktowania przez Sąd meriti czynów (zachowań) opisanych w
punktach XIII i XV (II) części wstępnej wyroku, jako odrębnych przestępstw. Co
prawda, Sąd odwoławczy stwierdził, że zarzutów przedstawionych w skardze
apelacyjnej obrońcy oskarżonego M. C. nie uwzględnił, „uznając je w całości za
bezzasadne”, co sugeruje, że i wymieniony zarzut miał w polu widzenia i oceny.
Rzecz jednak w tym, że w części motywacyjnej wyroku Sąd ad quem nie
przedstawił w tym względzie żadnego wywodu, co nasuwa odczucie, iż
zapewnienie wskazujące na rozważenie wszystkich zarzutów przedstawionych w
apelacji jest jedynie deklaracją, odbiegającą od rzeczywistego przebiegu narady
składu orzekającego. Tymczasem podniesione przez obrońcę zagadnienie było o
tyle ważkie, że w grę wchodziło zajęcie przez Sąd Apelacyjny stanowiska, czy
prawidłowo Sąd I instancji zachowanie oskarżonego potraktował jako dwa, a nie
jedno przestępstwo. Nie ulega przy tym wątpliwości, że w interesie oskarżonego
było przyjęcie tego drugiego wariantu. W szczególności Sąd odwoławczy powinien
przedstawić wywód, w ramach którego miałby na uwadze, że:
- Sąd Okręgowy nie podzielił przedstawionej w akcie oskarżenia koncepcji, że M. C.
dopuścił dwóch przestępstw z art. 258 § 1 k.k., z których jedno miałoby polegać na
braniu udziału w czerwcu 2008 r. w K. w zorganizowanej grupie przestępczej
[zarzut z pkt XIV (I)] i skazał tego oskarżonego za jedno przestępstwo,
wyczerpujące znamiona wymienionego przepisu;
- Sąd Okręgowy z niewielką modyfikacją przypisał oskarżonemu czyn ujęty w pkt
XIII części wstępnej wyroku, którego opis wskazuje na działanie oskarżonego w
zorganizowanej grupie przestępczej i uczestniczenie w okresie co najmniej od maja
2008 r. do 24 lutego 2009 r. na terenie całego kraju, w ramach przestępstwa
ciągłego (art. 12 k.k.), w obrocie znaczną ilością substancji psychotropowych. Nie
zmienia tego faktu ograniczenie się przez Sąd orzekający do podania podstawy
prawnej wymiaru kary, bez podania podstawy prawnej skazania, w której, tak jak w
akcie oskarżenia, powinien się znaleźć art. 12 k.k.;
- opis czynu z pkt XV (II) części wstępnej wyroku, za który oskarżony został
odrębnie skazany, pod względem czynności wykonawczej (działanie w
zorganizowanej grupie przestępczej, niewątpliwie tej samej, co wyżej wymieniona i
uczestniczenie w obrocie znaczną ilością substancji psychotropowych), osób
11
współdziałających, miejsca (rzecz jasna, K. pozostaje w obrębie „całego kraju”)
oraz czasu działania (czerwiec 2008 r.), zdaje się nie wykluczać możliwości
usytuowania tego czynu w ramach przestępstwa ciągłego z pkt XIII części wstępnej
wyroku.
W tym stanie rzeczy stanowisko Sądu Apelacyjnego o bezzasadności
wszystkich zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy M. C., co siłą rzeczy odnosi
się również do zarzutu kwestionującego potraktowanie zachowań oskarżonego,
polegających na uczestniczeniu w obrocie substancjami psychotropowymi, jako
dwóch odrębnych przestępstw, należało uznać za gołosłowne, zatem
wyartykułowane z rażącą obrazą art. 457 § 3 k.p.k. Uchybienie to wypadało uznać
za rażące i mogące mieć istotny wpływ na treść orzeczenia, a w konsekwencji
uchylić wyrok Sądu Apelacyjnego w części, w jakiej odnosi się do czynów
przypisanych M. C. w punktach XXIII oraz XXIV wyroku Sądu I instancji i w tym
zakresie sprawę przekazać temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Miała przy
tym znaczenie okoliczność, że stanowisko Sądu odwoławczego było niemożliwe do
skontrolowania przez pryzmat uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, bowiem i w
tym dokumencie nie ma żadnego nawiązania do przedmiotowego zagadnienia. Ta
uwaga odnosi się też do odpowiedzi prokuratora na kasację.
Sąd odwoławczy, rozpoznając w ograniczonym zakresie sprawę M. C., skupi
uwagę na podniesionym przez jego obrońcę zagadnieniu możliwości oceny
zachowania oskarżonego jako jednego przestępstwa i stanowisko, które w tym
względzie zajmie – pozytywne, względnie negatywne – w należyty sposób
uzasadni.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku, na podstawie art. 527
§ 4 k.p.k. nakazując zwrócenie skazanemu uiszczonej przez niego opłaty od
kasacji.