Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 172/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2015 roku

Sąd Rejonowy w Myszkowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Pieńkowska - Szekiel

Protokolant: st.sekr.sądowy Marta Barczycka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 maja 2015 roku w Myszkowie

sprawy z powództwa

A. S.

przeciwko

S. S. (2)

o podwyższenie alimentów

1.  Zasądza od pozwanego S. S. (2) tytułem alimentów na rzecz małoletniej powódki A. S. kwotę po 700 (siedemset) złotych miesięcznie za okres 01.07.2014r – 30.04.2015r i po 800 (osiemset) złotych miesięcznie poczynając od 01.05.2015r płatne do 15-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki do rąk matki - B. S. w miejsce alimentów wyrokiem Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 09.02.2007r w sprawie IIIRC 285/06.

2.  W pozostałej części powództwo oddala.

3.  Nakazuje pobrać od pozwanego S. S. (2) na rzecz Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) kwotę 126 (sto dwadzieścia sześć)złotych tytułem kosztów postępowania.

4.  Zasądza od S. S. (2) na rzecz B. S. kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

5.  Wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 172/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 czerwca 2014 roku małoletnia A. S., działająca przez przedstawicielkę ustawową – matkę B. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego S. S. (2) kwoty 1000 zł miesięcznie, płatnych do 15 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki do rąk matki B. S. w miejsce alimentów orzeczonych w wyroku Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 9 lutego 2007 roku w sprawie III RC 285/06 oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że pozwany jest jej ojcem. Małżeństwo rodziców powódki zostało zawarte w dniu 26 kwietnia 1997 roku a rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 18 listopada 2004 roku. Powódka urodziła się w dniu (...). Pozwany nie łoży na utrzymanie córki, nie pokrywa koniecznych kosztów związanych z leczeniem i edukacją. Powódka pozostaje pod opieką lekarza okulisty, alergologa i kardiologa. Małoletnia uczęszcza do klasy II liceum (...)w C.. Nauka w tej szkole wymaga zapewnienia kosztownych przyborów i pomocy szkolnych oraz pokrycia kosztów codziennych dojazdów z M.. Ponadto matka małoletniej ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności, co uniemożliwia jej podjęcie pracy.

Zajmując stanowisko w sprawie pozwany wskazał, że nie utrzymywał kontaktów z córką, gdyż jej matka skutecznie mu to utrudniała. Oświadczył, że rozumie, że córka choruje i musi konsultować się u różnych specjalistów. Ostatecznie na rozprawie w dniu 9 grudnia 2014 roku oraz 21 maja 2015 roku pozwany uznał powództwo do kwoty 700 zł miesięcznie (k. 52, 103).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małżeństwo B. S. i S. S. (2) zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 18 listopada 2004 roku, sygn. akt I C 193/02. Z małżeństwa tego pochodzi małoletnia A. S.. Sąd Rejonowy w Myszkowie wyrokiem z dnia 9 lutego 2007 roku, sygn. akt RIIIC 285/06 zasądził od S. S. (2) na rzecz małoletniej córki A. S. alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie płatne do rąk matki B. S. do dnia 15 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki, w miejsce alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 18 listopada 2004 roku, sygn. akt I C 193/02. Małoletnia A. S. miała wówczas 10 lat, była uczennicą szkoły podstawowej i miała indywidualny tok nauczania. W szkole nie korzystała ze stołówki, ani z płatnych zajęć czy lekcji. Leczona była na astygmatyzm nadwzroczny z niedowidzeniem, co wymagało zmiany co 3 miesiące okularów, których koszt wynosił około 200 zł. Ponadto leczona była na astmę oskrzelową w poradni alergologicznej, koszt leków wynosił 200 zł. Wypłacany był zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 150 zł, zasiłek rodzinny 64 zł oraz rehabilitacyjny 80 zł. Matka małoletniej była zaliczona do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Pozostawała bez pracy, była zarejestrowana w PUP w M., bez prawa do zasiłku. Utrzymywała się z prac dorywczych. Matka małoletniej – B. S. zamieszkiwała wspólnie z córką. Na tym samym podwórku lecz w innym budynku zamieszkiwała babka małoletniej. B. S. ponosiła wydatki związane z opłatami za media oraz sezonowym zakupem opału. Pozwany poza córka nie miał nikogo na utrzymaniu. Mieszkał z matką i miesięcznie dawał jej na utrzymanie domu kwotę 200 zł. Dom, w którym zamieszkiwał pozwany, stanowił własność jego sióstr, które zamieszkiwały razem z nim. Ponadto pozwany ponosił wydatki z tytułu kontynuowania nauki w systemie eksternistycznym, a także spłacał kredyt. Pozwany pracował w Spółdzielni Pracy (...). Poza miesięczną pensją otrzymywał liczne premie. Średni dochód brutto w ciągu 4 miesięcy wyniósł około 4240 miesięcznie. /dowód: akta RIIIC 285/06, a w nich: wyrok Sądu Rejonowego w Myszkowie z uzasadnieniem – k. 88, 92-95/

Obecnie małoletnia A. S. ma 17 lat, uczęszcza do II klasy Liceum(...) w Zespole Szkół (...) w C.. Nauka w tej szkole trwa 4 lata. /dowód: zaświadczenie nr 76/13 – k. 5/

Małoletnia nadal choruje i leczy się u okulisty, alergologa oraz kardiologa. Warunki mieszkaniowe nie uległy zmianie. Na zakup węgla B. S. przeznacza około 2.400 zł. Opłaty za prąd wynoszą 75 zł, za gaz 50 zł, woda jest czerpana z własnej studni. Ponadto matka małoletniej opłaca telefon i Internet, z których korzysta małoletnia. A. S. dojeżdża codziennie do szkoły z M.. Koszt biletu miesięcznego to około 90 zł, a obiadów około 100 zł miesięcznie. Szkoła organizuje wyjścia do kin, teatrów, jednak małoletnia przeważnie nie może w nich uczestniczyć z uwagi na brak środków na opłacenie biletów. Uczęszczanie do szkoły plastycznej wiąże się z koniecznością zakupu materiałów i przyborów plastycznych, takich jak farby, zestawy ołówkowe. Miesięczne wydatki z tego tytułu wynoszą około 150 zł. Poza tym organizowane są wyjazdy plenerowe. W bieżącym roku jest to wyjazd nad morze, którego koszt wynosi 600 zł. Ponadto koszt niezbędnych materiałów na ten cel to 300 zł. Plenery odbywają się dwa razy do roku. B. S. wzięła kredyt na zakup laptopa dla córki. Miesięczna rata wynosi 104 zł, a łączny koszt 2.400 zł. Ponadto niezbędny był zakup tabletu graficznego za kwotę 300 zł. A. S. uzyskuje dobre oceny, ma talent plastyczny. /dowód: przesłuchanie B. S. – k. 88v., 103; dokumentacja medyczna – k. 6-7, 27, 50-51, 69-70; rachunki – k. 67-68, 71-80/

B. S. miała orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności. Na okres od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 stycznia 2019 roku został orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności z możliwością zatrudnienia w warunkach pracy chronionej. Matka małoletniej obecnie nie pracuje, pobiera zasiłek w kwocie 153 zł, zasiłek rodzinny na córkę w kwocie 106 zł i 100 zł na dojazdy córki do szkoły. /dowód: orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – k. 8, 81; przesłuchanie B. S. – k. 88v., 103/

S. S. (2) jest zatrudniony w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na stanowisku kierowcy ekspozytora. Posiada prawo jazdy kategorii B i C. Jego wynagrodzenie netto za okres od października 2014 roku do marca 2015 roku wyniosło 16.509,62 zł, co miesięcznie daje kwotę około 2.752 zł netto. Pozwany mieszka z matką i dwiema siostrami w domu jednorodzinnym. Matka pozwanego utrzymuje się z renty w kwocie około 700 zł. Ogrzewanie domu kosztuje sezonowo około 5.000 zł. Licznik za prąd jest wspólny, rachunki wynoszą około 300-400 zł. Pozwany daje matce pieniądza, za które jest kupowana żywność. Kuchnia jest wspólna. Pozwany dojeżdża do pracy z M. do M. własnym samochodem. Wydatki na paliwo szacuje na około 450 zł miesięcznie, utrzymanie samochodu 250 zł, a koszt przeglądu 100 zł. S. S. (2) spłaca kredyt, którego miesięczna rata wynosi 414,87 zł. /dowód: zaświadczenie o zarobkach pozwanego – k. 83, 97; przesłuchanie pozwanego – k. 21, 103v.; plan spłaty kredytu – k. 84-87/

Stan faktyczny ustalono na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów i przesłuchania stron.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w części.

Na wstępie należy zauważyć, że pozwany obecny na rozprawie w dniu 9 grudnia 2014 roku złożył oświadczenie o uznaniu powództwa do kwoty 700 zł. Analogiczne stanowisko zajął pełnomocnik pozwanego w dniu 21 maja 2015 roku. Zgodnie z treścią art. 213 § 2 k.p.c. sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Sąd nie znalazł żadnych podstaw podważających dopuszczalność uznania powództwa w niniejszej sprawie. Uznanie jest zgodne z prawem i nie zmierza do obejścia prawa. Powód złożył oświadczenia w pełni świadomie, a we wcześniejszym piśmie z dnia 29 września 2014 roku wskazał, że zdaje sobie sprawę, że córka choruje i musi konsultować się z u różnych specjalistów. Powyższe wskazuje, że uznanie powództwa do kwoty 700 zł wynikało ze zrozumienia przez pozwanego zwiększonych potrzeb małoletniej. Sąd był więc związany uznaniem powództwa do kwoty 700 zł. Świadczenie alimentacyjne, orzeczone za okres od dnia 1 lipca 2014 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku w wysokości 700 zł miesięcznie jest zgodne ze stanowiskiem pozwanego. Jednakże za dalszy okres Sąd orzekł alimenty w kwocie 800 zł miesięcznie, do czego doprowadziła analiza potrzeb uprawnionej i zmiana jaka zaszła w tym zakresie od wydania ostatniego orzeczenia, a także analiza możliwości zarobkowych zobowiązanego.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Nie ulega wątpliwości, że w przypadku małoletniego dziecka zakres jego usprawiedliwionych potrzeb wzrasta na ogół wraz z wiekiem – znaczącym momentem w tym zakresie będzie np. chwila rozpoczęcia nauki w szkole, przechodzenie przez kolejne etapy edukacji i związany z tym wzrost wydatków. Zmiana stosunków zachodzi również w razie zmiany możliwości zarobkowych i stanu majątkowego zobowiązanego. W zakresie potrzeb małoletniego zmiana ta wynika z jego rozwoju i wieku. Okres, jaki upłynął od ostatniego orzeczenia o wysokości alimentów jest znaczący. Poprzednio obowiązek alimentacyjny ustalony został w 2007 roku, kiedy małoletnia miała 10 lat i uczęszczała do szkoły podstawowej. Obecnie uprawniona ma lat 17 i uczęszcza do szkoły średniej. Już powyższe ustalenie wskazuje, że nastąpiła istotna zmiana w zakresie jej usprawiedliwionych potrzeb.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznacza art. 135 § 1 k.r.o. wskazując, że zależy on od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych możliwości zobowiązanego. Przez użyte w art. 135 § 1 k.r.o. ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Zgodnie z art. 135 § 2 k.r.o. wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie małoletniego, w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania małoletniego. Sąd przyjął, że pozwany powinien w większym zakresie niż matka uczestniczyć w kosztach utrzymania małoletniej – nie uczestniczy bowiem w żaden inny sposób w procesie wychowawczym córki. Sąd miał również na uwadze, że do stycznia 2015 roku B. S. miała orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności i była niezdolna do pracy. Obecnie jest to stopień umiarkowany, niemniej jej możliwości zarobkowe z tego powodu są znacznie mniejsze niż w przypadku pozwanego. Może ona bowiem podjąć zatrudnienie jedynie w warunkach pracy chronionej.

Analizując sytuacje majątkową pozwanego, Sąd uznał, że nie uległa ona pogorszeniu od 2007 roku. Pozwany nadal jest zatrudniony u tego samego pracodawcy na pełny etat z umową na czas nieokreślony, osiąga stały dochód i otrzymuje regularne premie. Nawet gdyby pozwany utracił prace, jako zawodowy kierowca z doświadczeniem, ma on duże możliwości znalezienia nowej dobrze płatnej pracy. Pozwany mieszka z matką i siostrami w domu jednorodzinnym. Matka ma własne źródło utrzymania. Osoby zamieszkujące w budynku niewątpliwie wspólnie partycypują w kosztach jego utrzymania oraz w opłatach za media. Jest też wspólna kuchnia. Taki sposób gospodarowania w sposób oczywisty powoduje obniżenie kosztów przypadających na poszczególne osoby wspólnie zamieszkujące. Wydatki stałe, takie jak choćby zakup opału na zimę powinny się rozkładać równomiernie na wszystkich domowników. Z kolei, gdyby pozwany zamieszkiwał samodzielnie tylko jego obciążałyby koszty utrzymania mieszkania. Również wspólna kuchnia pozwala obniżyć koszty wyżywienia.

Pozwany nie ma nikogo na utrzymaniu, jest zobowiązany do alimentacji jedynie wobec powódki. Wyliczony przez Sąd miesięczny średni dochód w kwocie około 2.752 zł netto, nawet po odliczeniu wskazanych przez pozwanego wydatków jest wystarczający, aby mógł on spełniać obowiązek alimentacyjny wobec córki.

Znaczącej zmianie od 2007 roku uległy usprawiedliwione potrzeby małoletniej A. S.. Powódka nadal choruje i konieczne jest dalsze ponoszenie wydatków z tym związanych, zwłaszcza na okresową zmianę okularów, czy szkieł kontaktowych. W momencie, gdy zapadło poprzednie orzeczenie uprawniona była uczennicą szkoły podstawowej, obecnie uczęszcza do liceum plastycznego. Małoletnia jest osoba utalentowaną i osiąga dobre wyniki w nauce. Wydatki ponoszone na edukację i rozwijanie zdolności dziecka należy uznać za celowe i w pełni usprawiedliwione. Codzienne dojazdy do szkoły wiążą się z koniecznością zakupu biletu miesięcznego za kwotę około 90 zł. Pobyt na zajęciach w innym mieście sprawia, że powódka musi dysponować środkami pieniężnymi na zakup produktów spożywczych. Koszt obiadów wynosi 100 zł miesięcznie. Nie można pominąć specyfiki profilu szkoły, do której uczęszcza małoletnia. Z nauką w liceum (...) wiąże się konieczność ponoszenia znaczących i koniecznych wydatków na niezbędne przybory i materiały. Miesięczna kwota z tego tytułu wynosi 150 zł. Konieczne jest również poniesienie kosztów wyjazdów plenerowych w kwocie 600 zł oraz odpowiednie wyposażenie w przybory na ten cel za kwotę 300 zł. W związku z rozwojem techniki komputer jest niezbędnym narzędziem edukacyjnym, niemal na równi z podręcznikami szkolnymi. Matka małoletniej spłaca miesięczne raty kredytu za zakup laptopa w wysokości 104 zł miesięcznie. Ponadto tablet graficzny kosztował 300 zł.

Wskazane wyżej wydatki nie istniały w czasie wydawania poprzedniego orzeczenia. Podliczając wykazane przez powódkę koszty z tytułu kontynuowania nauki w szkole średniej, należy stwierdzić, że koszty miesięcznego utrzymania małoletniej w stosunku do kosztów z roku 2007 uległy zwiększeniu o około 500 zł. Nastąpiła więc istotna zmiana usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej, która uzasadnia podniesienie orzeczonych uprzednio alimentów. Uznając, że ojciec małoletniej nie uczestniczy w wychowaniu córki, a jego możliwości zarobkowe są znacznie większe niż matki małoletniej, Sąd uznał, że powinien on pokryć te koszty do wysokości 300 zł, natomiast matkę powinny obciążać pozostałe koszty w wysokości 200 zł. Wobec tego od pozwanego na rzecz małoletniej należało zasądzić alimenty w łącznej kwocie 800 zł począwszy od dnia 1 maja 2015 roku.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.) nakazano pobrać od pozwanego część opłaty od pozwu w wysokości proporcjonalnej do zasądzonego roszczenia oraz opłatę za wydanie tytułu wykonawczego.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Wynagrodzenie pełnomocnika strony powodowej w kwocie 600 zł wyliczono na podstawie § 6 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461).

Wobec treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd orzekł o natychmiastowej wykonalności wyroku w punkcie I.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów, orzeczono jak w sentencji.