Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w Wydziale VI Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Klara Łukaszewska (spr.)

Sędziowie SO Waldemar Masłowski

SO Tomasz Skowron

Protokolant Anna Potaczek

po rozpoznaniu na posiedzeniu bez udziału stron w dniu 1 października 2014 r.

w sprawie L. D. i S.

skazanych za czyny z art. 56 § 1 k.k.s.

z wniosku obrońcy

w przedmiocie wznowienia postępowania

w sprawie o sygn. akt II K 9/12

rozpoznawanej przed Sądem Rejonowym w Lubaniu

zakończonej prawomocnym wyrokiem z dnia 1 marca 2012 r.

I. na podstawie art. 540 § 1 pkt. 2 a k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. wznawia postępowanie wobec L. D. i S. , zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 1 marca 2012 r., w sprawie sygn. akt II K 9/12;

II. na podstawie art. 547 § 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. uchyla wyrok Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 1 marca 2012 r., w sprawie sygn. akt II K 9/12 wobec L. D. oraz S. i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Lubaniu jako Sądowi I instancji;

III. kosztami postępowania wznowieniowego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ko 53/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 1 marca 2012 r., w sprawie o sygn. akt II K 9/12 Sąd Rejonowy w Lubaniu uznał oskarżonych L. D. i S. (...) winnymi popełnienia przestępstw skarbowych z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 3 k.k.s., polegających na tym, że działając w L. złożyli nierzetelne deklaracje podatkowe PIT – 36 za lata 2000 – 2003 przez to, że zaniżyli podstawę opodatkowania wskutek zaniżenia przychodów za 2000 r. w kwocie 198 406,52 zł, za 2001 r. w kwocie 136 797,41 zł, za 2002 r. w kwocie 515.264,49 zł za 2003 r. w kwocie 236 167,56zł czym narazili na uszczuplenie podatek dochodowy od osób fizycznych za 2000 r. w kwocie 58 195 zł, za 2001 r. w kwocie 31 907 zł, za 2002 r. w kwocie 182 114 zł i za 2003 r. w kwocie 70 542 zł – łącznie 342 668 zł.

Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 9 marca 2012 r.

W dniu 1 lipca 2014 r. do Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze wpłynęły wnioski obrońcy skazanych L. D. i S., w których wnioskodawca na podstawie art. 540 § 1 pkt. 2 lit. a k.p.k., art. 542 § 1 k.p.k. i art. 547 § 3 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. domagała się wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 1 marca 2012 r., w sprawie o sygn. akt II K 9/12 wobec skazanych, uchylenia wskazanego orzeczenia i uniewinnienia L. D. i S. od popełnienia zarzucanych im czynów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniosek obrońcy skazanych jest zasadny.

Stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 18 lipca 2013 r. o sygn. SK 18/09, że przepis art. 20 ust. 3 u.p.d.o.f., w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1998 r. do dnia 31 grudnia 2006 r., jest niezgodny z Konstytucją, powoduje odpadnięcie podstawy prawnej do prowadzenia za ten okres postępowań podatkowych i określania podstawy opodatkowania w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów. Nie może zatem stanowić podstawy prawnej wszczynania i kontynuowania postępowań podatkowych. (por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 12 marca 2014 r. II FSK 2241/12 LEX nr 1487979 jak i z dnia 31 stycznia 2014 r. II FSK 118/12 LEX nr 1487979).

W realiach niniejszej sprawy orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego dotyczyło przepisów, które legły u podstaw wydania decyzji zapadłej w postępowaniu podatkowym przeciwko L. D. i S. (...), a co skutkowało uchyleniem przez Dyrektora Izby Skarbowej we W. decyzjami z dnia 2 maja 2014 r. w całości ostatecznych decyzji Dyrektora Izby Skarbowej we W. ustalających wskazanym podatnikom wysokość zobowiązań podatkowych w zryczałtowanym 75 % podatku dochodowym od osób fizycznych za lata 2000 - 2003 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych i umorzył postępowanie podatkowe w tej sprawie przeciwko L. i S. (...) za wskazany okres.

W sprawie zatem zaistniała, przewidziana w art. 540 § 1 pkt 2 k.p.k., przesłanka uzasadniająca wznowienie postępowania. Decyzje podatkowe mają bowiem decydujące znaczenie dla ustalenia istnienia zobowiązania podatkowego, jak i jego wysokości, rodzą także po stronie podatnika określone skutki finansowe, zapadają w trybie odrębnych przepisów, przewidujących ich instancyjną kontrolę, w tym nadzwyczajny środek zaskarżenia, i tym samym należy je traktować jako rozstrzygnięcia "kształtujące stosunek prawny" w rozumieniu art. 8 § 2 k.p.k. (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2000 r. w sprawie II AKa 32/00, KZS 2000/6/15). Wydanie zatem przez organ podatkowy decyzji uchylających decyzje ustalające wysokość zobowiązania podatkowego i umarzających postępowanie stanowi istotny fakt, noszący przy tym cechę nowości w stosunku do stanu sprawy w momencie prawomocnie zakończonego postępowania karno - skarbowego. Co więcej owa nowa okoliczność faktyczna wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo, że prawomocny wyrok wydany w sprawie jest wadliwy, a sprawcy nie dopuścili się przestępstwa skarbowego. (por. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 czerwca 2009 r. II AKz 334/09 LEX nr 5131121).

Mając powyższe na uwadze należało przyznać rację wnioskodawcom, że zaistniała przesłanka skutkująca na podstawie art. 540 § 1 pkt. 2 a k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. wznowieniem postępowania wobec L. D. i S., zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 1 marca 2012 r., w sprawie o sygn. akt II K 9/12.

W niniejszym postępowaniu zarzucono oskarżonym popełnienie przestępstwa z art. 56 § 1 k.k.s., poprzez złożenie nierzetelnych deklaracji podatkowych PIT – 36 za lata 2000 – 2003, wskutek zaniżenia przychodów i narażenia na uszczuplenie należnego Skarbowi Państwa podatku dochodowego.

Pamiętać należy, że przepis art. 56 k.k.s. ma charakter blankietowy, jego treść zawiera bowiem odesłanie do regulacji z zakresu prawa podatkowego, które konkretyzują treść znamion typu czynu zabronionego. Z uwagi na tę właściwość konstrukcyjną przepis art. 56 k.k.s. zaliczyć można do kategorii przepisów blankietowych sensu largo (co do pojęcia przepis blankietowy - zob. szerzej R. Dębski, O przepisach blankietowych w prawie karnym. Uwagi wprowadzające, Acta Universitatis Lodziensis 1991, Folia Iuridica 47, s. 18 i n.; tenże, O normie prawnokarnej we współczesnym piśmiennictwie polskim, Acta Universitatis Lodziensis 1984, Folia Iuridica 60, s. 29). Z uwagi na powiązanie przedmiotu ochrony z regulacjami z obszaru danin publicznych ustalenie pełnej i precyzyjnej treści znamion czynów zabronionych przewidzianych w art. 56 k.k.s. wymaga uwzględnienia treści przepisów podatkowych, które szczegółowo konkretyzują znamiona czynu zabronionego. Na znaczenie przepisów prawa podatkowego dla prawidłowej rekonstrukcji normy sankcjonowanej oraz sankcjonującej z art. 56 k.k.s. wskazuje się w orzecznictwie, podkreślając, że podstawą oceny musi być prawidłowe zdekodowanie obowiązujących w chwili czynu norm prawa podatkowego określających zakres i treść obowiązków podatkowych (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 2 grudnia 2002 r., IV KKN 559/99, LEX nr 75491).

W realiach niniejszej sprawy uchylone decyzję podatkowe stanowiły obok częściowego przyznania się przez oskarżonego i zeznań świadka L. R. podstawę poczynionych ustaleń faktycznych, skutkujących przypisaniem oskarżonym zarzucanych im czynów. Jednakże w świetle zarzutu postawionego L. D. i S. (...) wniosek obrońcy o uniewinnienie oskarżonych po uchyleniu zapadłego przeciwko nim wyroku w postępowaniu wznowieniowym jest przedwczesny.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji będzie zobowiązany w pierwszej kolejności rozważyć konieczność przekazania sprawy w trybie art. 345 § 1 k.p.k. oskarżycielowi publicznemu w celu uzupełnienia postępowania przygotowawczego, ewentualnie rozważyć kwestię zaistnienia przesłanek z art. 17 § 1 pkt. 1 k.p.k. czy też , z art. 17 § 1 pkt. 6 k.p.k. przy przyjęciu, że oskarżonym zarzucono popełnienie przestępstwa z art. 56 § 1 k.k.s. w warunkach art. 6 § 2 k.k.s., które winny skutkować umorzeniem postępowania wobec L. D. i S..

Stąd też stosownie do art. 547 § 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. Sąd Okręgowy uchylił wskazane orzeczenie i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Lubaniu jako Sądowi I instancji.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do przepisów art. 639 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k. i art. 113 § 1 k.k.s.