Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 89/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 czerwca 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Barbara Jamiołkowska

SO Elżbieta Kala (spr.)

SO Marek Tauer

Protokolant

Izabela Rogińska

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: M. L. (1)

przeciwko : M. P.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 14 stycznia 2015r. sygn. akt VIII GC 39/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 600,00 zł (sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego;

3.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Bydgoszczy na rzecz radcy prawnego R. K. kwotę 600,00 zł (sześćset złotych) podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Sygn. akt VIII Ga 89/15

UZASADNIENIE

Powód – M. L. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą M. L. (1) P.H.U. (...) domagał się zasądzenia od pozwanego, prowadzącego działalność pod nazwą, M. P. (...) kwoty 29.841,53 zł z odsetkami liczonymi od kwot:

- 5.368,12 zł od 10 lutego 2012r. do dnia zapłaty,

- 19.159,60 zł od dnia 11 marca 2012r. do dnia zapłaty,

- 5.313,81 zł od 11 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty

oraz zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że dnia 2 listopada 2008 r. zawarł z powodem M. L. (1) umowę dzierżawy lokalu położonego w N. przy ul. (...). Podał, że pozwany nie zapłacił czynszu za czas od 10.02.2012r. do 10.04.2012r. Wskazał, że w związku z tym 26.02.2012r. powód wysłał wezwanie do zapłaty, w którym wezwał pozwanego do uregulowania należności. Wezwanie okazało się jednak bezskuteczne.

W dniu 13 lipca 2012r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wydał w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

Od tego nakazu pozwany wniósł sprzeciw, żądając oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu. Jednocześnie z uwagi na uchybienie terminowi do złożenia sprzeciwu pozwany złożył wniosek o przywrócenie terminu do jego złożenia. Pozwany przyznał, że w dniu 02.11.2008r. zawarł z powodem umowę zatytułowaną umową dzierżawy, która w istocie jest umową najmu lokalu użytkowego.

Pozwany podniósł, że umowa ta jest nieważna z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Ponadto wskazał, że od kwietnia 2012 r. nie prowadził w tym miejscu działalności gastronomicznej i zdał klucze do lokalu powodowi. Pozwany podniósł, że naruszenie zasad współżycia społecznego wiąże się z ustaleniem czasu trwania umowy na lat 5 pięć bez możliwości jej rozwiązania przez pozwanego. Wskazał, że jednocześnie umowa przewidywała przypadki, w których powód był upoważniony do wypowiedzenia umowy. Podał, że umowa została zawarta pod presją faktycznej przewagi kontrahenta. Podniósł, że powód wykorzystał jego nieporadność.

Pozwany podniósł również zarzut ewentualny nieudowodnienia roszczenia przez powoda oraz nadużycia prawa podmiotowego poprzez żądanie zapłaty czynszu za kwiecień 2012r.

Pozwany wskazał również, że nie otrzymał od powoda faktury za marzec i kwiecień a otrzymana przez niego faktura za luty opiewała na inną kwotę tj. na 5.274,45 zł zamiast 5.368,12 zł. Pozwany podniósł także, że nie otrzymał rachunków za media, które powód mu refakturował. Wskazał, że wynajmowany lokal nie miał oddzielnych liczników ani kontenerów na śmieci a wobec niedostarczenia przez powoda rachunków od dostawców mediów podniósł, że należności za media nie zostały przez powoda udowodnione. Odnosząc się do wyrównania czynszu za okres od czerwca 2009 r. do marca 2011 pozwany podał, że zmiana wysokości czynszu miała nastąpić w dniu 1 czerwca 2009 r. do kwoty 3.000 zł a nie z 2.500 zł do 3.500 zł. Ponadto wskazał, że dokonując podwyżki czynszu powód powinien na podstawie art. 685(1) k.c. wypowiedzieć dotychczasową umowę. Pozwany podniósł ponadto, że w dniu 06.04.2012r. powodowi zwrócono klucze do lokalu, nie może on zatem domagać się czynszu za cały ten miesiąc. Pozwany podniósł również, że w czasie realizacji umowy powód wielokrotnie wyłączał pozwanemu media, co powodowało konieczność zamknięcia restauracji. Celem tych działań powoda było wymuszenie spłaty zadłużenia przez pozwanego. Pozwany podniósł również, że powód nieuczciwie rozliczał koszty dostarczenia mediów. Pozwany nie miał dostępu do liczników a powód odmawiał przedstawienia rachunków.

W dniu 10 stycznia 2012 r. Sąd Rejonowy wydał w tej sprawie postanowienie, w którym przywrócił pozwanemu termin do wniesienie sprzeciwu.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko. Dowodził, że pomimo dokonania przelewu wierzytelności, powodowi nadal przysługuje roszczenie dochodzone w toku niniejszego postępowania, gdyż na podstawie umowy zawartej z małżonką zbył jedynie wierzytelności, które objęte były nakazem zapłaty , który utracił moc , wobec czego powód nadal jest legitymowany materialnie do występowania w tej sprawie. Powód podniósł, że w tej sprawie brak jest jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, że umowa zawarta przez strony 02.11.2008r. jest nieważna. Podniósł, że pozwany zawarł tę umowę, jako przedsiębiorca, co zobowiązuje go do zwiększonej staranności. Wskazał, że umowa jest zrozumiała i posiada wszystkie elementy, przesądzające o jej ważności. Powód zaprzeczył też, aby w jakikolwiek sposób wywierał presję na pozwanego. Powód podniósł ponadto, że obowiązek zapłaty czynszu w określonym terminie wynikał wprost umowy, obojętne dla rozstrzygnięcia jest zatem ustalenie, czy i kiedy pozwany otrzymał faktury objęte pozwem. W zakresie zarzutów dotyczących kosztów dostarczenia mediów powód wskazał, że wcześniej pozwany nie kwestionował sowich obciążeń z tytułu dostarczanych mediów ani poprawności wyliczeń dokonanych przez powoda.

Powód wskazał również, że podwyżka czynszu do kwoty 3.000 zł została przewidziana wprost w umowie i nie było potrzeby wypowiadania umowy w tym Zakresie.

Zaprzeczył też, aby kiedykolwiek doszło do zdania lokalu przez pozwanego. Stwierdził także, że nigdy nie odłączał pozwanemu mediów.

W piśmie z dnia 2 stycznia 2013r. powód złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z umowy przelewu wierzytelności z dnia 31 grudnia 2013r., zgodnie z którą B. L. oświadczyła, że przenosi na powoda wierzytelność względem pozwanego, wynikającą z umowy z dnia 02.11.2008r., która objęta była nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2012r., wydanym w sprawie VIII GNc 3809/12.

W piśmie z dnia 28 stycznia 2014r. pozwany podniósł, że skoro wierzytelność objęta umową cesji z dnia 18.09.2012r. została przeniesiona na B. L. tytułem spłaty alimentów na rzecz dzieci, to nie mogła ona bez zezwolenia sądu opiekuńczego ponownie zbyć na rzecz powoda tej wierzytelności, gdyż zgodnie z treścią art. 101 § 3 kro taka czynność jest nieważna.

W piśmie przygotowawczym z dnia 10.02.2014r. powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Wyrokiem z dn.14 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy:

I.zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 24.600 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

-3.690 zł od dnia 11 lutego 2012r. do dnia zapłaty,

-17.220 zł od dnia 11 marca 2012r. do dnia zapłaty,

- 3.690 zł od dnia 11 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty

II.oddalił powództwo w pozostałej części;

III. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.662,04 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV. nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 14,04 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa

V. nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 63,96 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa

Sąd Rejonowy ustalił, iż strony w dniu 02.11.2008r. zawarły umowę , w której powód oddał pozwanemu do używania lokal o powierzchni około 150m2, stanowiący restaurację wraz z częścią kuchenną, znajdujący się w N. przy ul. (...).

W § 3 strony ustaliły, że czynsz miesięczny będzie wynosił 2.500 zł netto a w dniu 01.06.2009r. nastąpi zmiana czynszu i odtąd będzie on wynosić 3.000 zł netto. W tym samym paragrafie podano, że stawka ta nie obejmuje należności za media i wywóz śmieci. W § 3 pkt podano, że wysokość czynszu może ulec zmianie w okresach półrocznych oraz każdorazowo przy zmianie cen dostarczonych mediów. W § 3 punkt 4 strony uzgodniły, że zapłata czynszu będzie następować z góry do 10 dnia każdego miesiąca. W § 5 ustalono, że umowa zostaje zawarta na czas określony od 1 grudnia 2008 r. do 30 listopada 2013r. Zgodnie z § 5 pkt 2 powodowi przysługiwało prawo do rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym w razie używania przez pozwanego lokalu w sposób niezgodny z umową oraz w przypadku zalegania z zapłatą czynszu za dwa miesiące. W § 6 uzgodniono, że wszelkie zmiany umowy wymagają dla swej ważności formy pisemnej pod rygorem nieważności.

W dniu 01.02.2012r. powód wystawił pozwanemu fakturę nr (...) na kwotę łączną 5.368,12 zł. W kwocie tej mieściło się 4.305 zł tytułem czynszu za luty i opłaty za media za okres od 01.01.2012r. do 31.01.2012r. tj. 743,83 zł za gaz, 60,90 zł za wodę, 97,88 zł za odprowadzenie ścieków i 160,51 zł za wywóz śmieci. W fakturze określono termin płatności na dzień 10.02.2012r.

W dniu 01.03.2012r. powód wystawił pozwanemu fakturę nr (...) na kwotę łączną 19.159,60 zł. W kwocie tej mieściło się 4.305 zł tytułem czynszu za marzec, wyrównanie czynszu za okres od czerwca 2009 r. do marca 2011 r. w kwocie 13.420 zł i opłaty za media za okres od 01.02.2012r. do 29.02.2012r. tj. 1.098,94 zł za gaz, 66,73 zł za wodę, 108,41 zł za odprowadzenie ścieków i 160,51 zł za wywóz śmieci. W fakturze oznaczono termin płatności na dzień 10.03.2012r.

W dniu 01.04.2012r. powód wystawił pozwanemu fakturę nr (...) na kwotę łączną 5.313,31 zł. W kwocie tej mieściło się 4.305 zł tytułem czynszu za kwiecień i opłaty za media za okres od 01.03.2012r. do 31.03.2012r. tj. 535,82 zł za gaz, 116,31 zł za wodę, 196,17 zł za odprowadzenie ścieków i 160,51 zł za wywóz śmieci.

Pozwany nie uregulował wymienionych powyżej faktur.

Sąd Rejonowy ustalił też, że na posesji przy ul. (...) zamontowanych jest 7 liczników poboru gazu i cztery wodomierze. Nie ustalono, które z tych urządzeń dokonuje pomiaru poboru mediów w restauracji.

W dniu 15 września powód podpisał z (...) M. K., T. B. umowę, zgodnie z którą na posesji pozostawiono do odbioru nieczystości pojemnik o pojemności PA – 1100. Miesięcznie pojemnik ten opróżniano 3-5-krotnie. Z pojemnika korzystał powód, pozwany oraz firmy (...), (...), A., które wynajmowały lokale na tej posesji.

W okresie od stycznia 2012 r. do marca 2012 r. powód został obciążony następującymi fakturami od dostawców mediów:

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez (...) sp. z o.o. za okres od 01.03.2012r. do 31.03.2012r. na kwotę 356,37 zł (w treści faktury ujęto wskazania dwóch liczników o nr (...) i (...)),

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez (...) sp. z o.o. za okres od 01.03.2012r. do 29.02.2012r. na kwotę 140,07 zł (w treści faktury ujęto wskazania dwóch liczników o nr (...) i (...)),

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez (...) sp. z o.o. za okres od 01.03.2012r. do 14.02.2012r. na kwotę 261,42 zł (w treści faktury ujęto wskazania dwóch liczników o nr (...) i (...)),

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez (...) SA za okres od 08.02.2012r. do 31.03.2012r. na kwotę 1.295,34 zł (w treści faktury ujęto wskazania jednego licznika o nr (...)),

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez (...) SA za okres od 03.12.2011r. do 08.02.2012r. na kwotę 1.792,13 zł (w treści faktury ujęto wskazania jednego licznika o nr (...)),

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez Przedsiębiorstwo (...)M. K., (...) spółka jawna w dniu 31 marca 2012 r. za nieustalony okres, obejmujący cztery opróżnienia śmietnika o pojemności 1.100 l w kwocie 240,24 zł,

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez Przedsiębiorstwo (...)M. K., (...) spółka jawna w dniu 30 kwietnia 2012 r. za nieustalony okres, obejmujący cztery opróżnienia śmietnika o pojemności 1.100 l w kwocie 180,18 zł,

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez Przedsiębiorstwo (...)M. K., (...) spółka jawna w dniu 31 stycznia 2012 r. za nieustalony okres, obejmujący cztery opróżnienia śmietnika o pojemności 1.100 l w kwocie 300,29 zł,

- fakturą VAT nr (...) wystawioną przez Przedsiębiorstwo (...)M. K., (...) spółka jawna w dniu 29 lutego 2012 r. za nieustalony okres, obejmujący cztery opróżnienia śmietnika o pojemności 1.100 l w kwocie 240,24 zł.

W dniu 26 marca 2012 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty zaległych należności wynikających z wystawionych faktur VAT.

Dnia 29 marca 2012r. pozwany zwrócił się do powoda z wnioskiem o rozwiązanie umowy wiążącej strony z porozumieniem. Powód nie zgodził się na rozwiązanie umowy w tym trybie.

Dnia 31 marca 2012 r. pozwany skierował do powoda pismo, w którym oświadczył, że wypowiada powodowi umowę z 2 listopada 2008 r. w trybie natychmiastowym ze skutkiem na dzień 06.04.2012r. w związku z trzykrotnym naruszeniem przez pozwanego warunków umowy. W piśmie tym wskazano, że 29 marca 2012r. powód odłączył pozwanemu wodę a następnie odmówił udostępnienia instalacji fachowcom, których wezwano do usunięcia usterki.

W dniu 29 marca 2012r. doszło do awarii, polegającej na pęknięciu rury, w wyniku której restauracja wynajmowana przez pozwanego została pozbawiona wody. Powód zlecił naprawę specjalistycznej firmie. Po trzech dniach awaria została usunięta.

Wcześniej dwukrotnie doszło do awarii w dostawie gazu i energii elektrycznej.

W dniu 18 września 2012 r. powód dokonał na rzecz swojej małżonki B. L. przelewu wierzytelności przysługującej powodowi względem pozwanego i objętej wydanym w tej sprawie nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2012 r. W treści umowy wskazano, że powód dokonuje przeniesienia wierzytelności tytułem spłaty zaległych alimentów na rzecz swych małoletnich dzieci – M., K. i M. L. (2).

Dnia 31 grudnia 2013r.powód zawarł ze swoją małżonką ponownie umowę cesji, zgodnie z którą B. L. oświadczyła, że przenosi na powoda wierzytelność względem pozwanego, wynikającą z umowy z dnia 02.11.2008r., która objęta była nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2012r., wydanym w sprawie VIII GNc 3809/12.

W dniu 6 kwietnia 2012 r. teść pozwanego – L. Z. spotkał się z powodem. W trakcie spotkania chciał powodowi zdać klucze od lokalu. Powód odmówił ich przyjęcia, ale L. Z. i tak pozostawił je powodowi.

Stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów prywatnych, których autentyczność i moc dowodowa nie budziły wątpliwości Sądu oraz na podstawie zeznań świadków: H. B. , L. Z., A. M. , L. T., B. L., D. P., powoda i pozwanego, które Sąd ocenił jako w pełni wiarygodne. Relacje świadków sąd uznał za szczegółowe, spójne i co do zasady zgodne.

Sąd Rejonowy zważył następnie, że umowa zawarta przez strony w dniu 2 listopada 2008r. nie była umową dzierżawy lecz umową najmu.

Sąd Rejonowy nie dopatrzył się przy tym żadnych okoliczności, które wskazywałyby, że strony przy zawieraniu umowy i w trakcie jej trwania nie miały równorzędnej pozycji. Pozwany miał możliwość negocjowania umowy i nie istniał po jego stronie obowiązek jej podpisania. Nie znajdował się też w sytuacji przymusowej, która nie pozwalałaby mu na swobodne podjecie decyzji. Sąd Rejonowy nie zgodził się też ze stanowiskiem pozwanego, że powód wykorzystał jego brak doświadczenia i wiedzy. Powód przedstawił bowiem projekt umowy a pozwany zapoznał się z nim i go zaakceptował. Korzystał przy tym z pomocy bardziej doświadczonego teścia i siostry. Sąd Rejonowy podkreślił, że treść umowy jest jasna i nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, że pozwanemu nie przysługiwało uprawnienie do jej rozwiązania. Również pozostałe zapisy umowy zostały sformułowane na tyle zrozumiale, że pozwany jako osoba wykształcona miał możliwość prawidłowo ocenić ich znaczenie. Pozwany , podejmując się prowadzenia działalności gospodarczej, winien postępować szczególnie rozważnie, z podwyższoną starannością a w razie potrzeby mógł skorzystać z pomocy prawnika.

Sąd Rejonowy stwierdził też, że strony w treści umowy w sposób swobodny ustaliły, że umowa zostanie zawarta na czas oznaczony. Stosownie do treści art. 673 § 3 k.c. w takim przypadku wynajmujący jak i najemca mogą wypowiedzieć najem jedynie w wypadkach określonych w umowie. W umowie zawartej przez strony tego postępowania przewidziano możliwość jej wypowiedzenia jedynie dla powoda. Trudno jednakże przyjąć, że narusza to zasady współżycia społecznego, skoro możliwość wypowiedzenia umowy przysługiwała powodowi jedynie w przypadkach poważnego naruszania przez pozwanego warunków kontraktu. Żaden z obowiązujących przepisów nie wymaga, aby w razie zastrzeżenia możliwości wypowiedzenia umowy, miało to dotyczyć obu stron. Podkreślić należy, że takie ukształtowanie umowy dawało obu stronom komfort związany z przekonaniem o trwałości nawiązanego stosunku prawnego.

W tym stanie rzeczy, zdaniem Sądu Rejonowego brak było podstaw do przyjęcia nieważności umowy z uwagi na podnoszoną sprzeczność jej postanowień z zasadami współżycia społecznego.

Wobec faktu, że umowa została ważnie zawarta i nie zawierała uregulowań umożliwiających pozwanemu jej wypowiedzenie, Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że złożone przez pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy nie było skuteczne. Żadnego skutku nie mogło też wywołać pozostawienie w posiadaniu powoda kluczy do lokalu, skoro wyraźnie oświadczył on, że nie wyraża zgody na rozwiązanie umowy i przyjęcie kluczy. Do wygaśnięcia stosunku najmu nie jest wystarczające opróżnienie lokalu, ale wypowiedzenie istniejącego między stronami węzła obligacyjnego, co wynika z treści art. 673 i 688 kc mających charakter bezwzględnie obowiązujący (por. wyrok SN z 6.IV.2000 r. II CKN 264/00 - OSNC 2000 nr 10, poz. 186). Prawo cywilne chroni zasadę stabilności stosunków obligacyjnych poprzez wskazanie, w jaki sposób i kiedy dochodzi do ich wygaśnięcia. Ustawodawca nie przewiduje unicestwienia stosunków obligacyjnych jednostronnie, bez zachowania wymagań ustawowych i umownych, w drodze postawienia kontrahenta przed faktami dokonanymi. Tego rodzaju zachowanie traktowane jest jako naruszenie warunków umownych. Po 6 kwietnia 2012 r. umowa nie była wykonywana, gdyż pozwany zrezygnował z dalszego korzystania z lokalu, pomimo, iż nadal miał możliwość korzystania z niego.

Kierując się tą argumentacją Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że w okresie, którego dotyczył pozew tj. od lutego 2012 r. do kwietnia 2012 r. strony były związane umową najmu i miały obowiązek realizować jej zapisy.

W treści § 3 umowy strony ustaliły, że czynsz miesięczny będzie wynosił 2.500 zł netto a w dniu 01.06.2009r. nastąpi zmiana czynszu i odtąd będzie on wynosić 3.000 zł netto. W tym samym paragrafie podano, że stawka ta nie obejmuje należności za media i wywóz śmieci. W § 3 pkt podano, że wysokość czynszu może ulec zmianie w okresach półrocznych oraz każdorazowo przy zmianie cen dostarczonych mediów. W § 3 punkt 4 strony uzgodniły, że zapłata czynszu będzie następować z góry do 10 dnia każdego miesiąca. Z powyższych zapisów wynika, że w okresie, którego dotyczy pozew, pozwany był zobowiązany do zapłaty czynszu wynoszącego 3.000 zł netto miesięcznie (3.690 zł brutto). Na podstawie tych zapisów Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.690 zł tytułem czynszu za luty, marzec i kwiecień oraz kwotę 13.530 zł stanowiącą wyrównanie wysokości czynszu za okres od 1 czerwca 2009 r. do marca 2011 r. Sąd zauwazył, że pozwany nie kwestionował faktu, że w tym okresie powód nie obciążał go zwiększoną, ustaloną w § 3 umowy, stawką czynszu. Tymczasem zapisy umowy upoważniały powoda bez dokonania wypowiedzenia do podwyższenia z dniem 01.06.2009 r. czynszu o kwotę 500 zł netto (615 zł brutto). Powód nie podwyższył czynszu przez nieuwagę, wolno mu zatem było doliczyć zaległą kwotę do faktury za marzec 2012r. Łącznie tytułem czynszu sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 24.600 zł.

Sąd Rejonowy w punkcie I wyroku zasądził od tej kwoty odsetki zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd oparł się w tym względzie na treść umowy, z której wynikało, że czynsz miał być płatny do 10 dnia każdego miesiąca, co oznacza, że od dnia następnego pozwany pozostawał w zwłoce z zapłatą czynszu. Podstawą rozstrzygnięcia o odsetkach był art. 481 § 1 k.c.

Sąd oddalił natomiast w całości roszczenie powoda dotyczące zasądzenia należności za dostarczone media i wywóz śmieci. Sąd uznał, iż w zakresie sposobu rozliczania za dostarczone media i wywóz śmieci strony nie poczyniły żadnych ustaleń w treści umowy zawartej na piśmie. Pomimo tego zasada tych rozliczeń nie budzi w tej sprawie żadnych wątpliwości, gdyż jest między stronami bezsporna. Pozwany miał mieć odrębne liczniki poboru wody, gazu i energii elektrycznej oraz miał opłacać stałą stawkę za wywóz śmieci. Powód zaś miał go obciążać za zużyte media kwotami odpowiadającymi rachunkom wystawianym przez dostawców mediów. W treści trzech faktur, będących przedmiotem postępowania powód obciążył pozwanego należnościami za dostarczoną wodę, gaz, odprowadzone ścieki i wywóz śmieci za okres od początku stycznia do końca marca. Odnosząc się do tych rachunków pozwany zakwestionował zarówno fakt, iż posiadał odrębne liczniki jak i wysokość obciążeń z tytułu poboru gazu i wody oraz odprowadzanych ścieków i wywiezionych śmieci.

Zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodów (art. 6 k.c.) w tej sytuacji powód powinien udowodnić, że obciążył pozowanego za prawidłową ilość pobranych mediów oraz, że wysokość wyliczonej należności odpowiada rachunkom wystawionym, przez dostawców.

Zdaniem Sądu Rejonowego żadnej z tych okoliczności powód jednak nie udowodnił. W szczególności nie wykazał, iż restauracja posiadała odrębne wodomierze i liczniki gazu. W toku sprawy uzyskano jedynie informacje z (...) S.A. i (...) Sp. z o.o., z których wynika, że na posesji powoda jest kilka liczników wody i kilka gazomierzy, ale nie podano, czy któryś z nich obsługuje wyłącznie restaurację oraz – co istotne – jaki jest jego numer. W braku oznaczenia liczników przypisanych do lokalu używanego przez pozwanego, nawet przy przyjęciu, że dysponował on odrębnymi licznikami, nie sposób ustalić, czy rachunki przedstawione przez powoda w toku procesu dotyczą w ogóle lokalu, z którego korzystał pozwany. Ponadto niezależnie od niemożności przypisania rachunków od dostawców mediów do liczników pozwanego, Sąd Rejonowy podkreślił, że kwoty, na które opiewają faktury przedstawione przez powoda nie korelują z treścią faktur wystawionych przez niego pozwanemu. I tak obciążenia za gaz dotyczą okresów od 06.12.2011r. do 08.02.2012 oraz okresu od 08.02.2012 r. do 31.03.2012r. i na ich podstawie żadną miarą nie da się ustalić, czy prawidłowo powód obciążył pozwanego za gaz za poszczególne miesiące. Faktury za dostarczoną wodę dotyczą zaś wprawdzie okresów od 01.01.2012r. do 29.02.2012r. i od 01.03.2012r. do 31.03.2012r., ale niejasnym jest, dlaczego pomimo, iż łącznie w tym okresie (...) Sp. z o.o. obciążyło powoda za zużycie 78m(3) wody i odprowadzenie takiej samej ilości ścieków, to w fakturach będących przedmiotem tego postępowania powód obciążył pozwanego odpowiednio za 95m(3)wody i ścieków. Nadto na uwagę zasługuje fakt, że w treści faktur wystawianych pozwanemu powód zawyżał opłatę za gotowość do świadczenia usług, która w fakturach dostawcy wynosiła 6,13 zł a u powoda - 11 zł.

Reasumując zdaniem Sądu Rejonowego żądanie zasądzenia należności za media nie zasługiwało na uwzględnienie z uwagi na fakt, iż powód nie wykazał, iż pozwany miał odrębne liczniki oraz, że przedstawione rachunki od dostawców dotyczą tych a nie innych liczników. Powód nie udowodnił też, że kwoty obciążenia za media zostały ustalone prawidłowo. Brak jest bowiem jakiejkolwiek korelacji między fakturami dostawców a fakturami wystawionymi pozwanemu.

Sąd nie obciążył też pozwanego należnością za wywóz śmieci w żądanej przez powoda kwocie 160,51 zł. W tym zakresie pozwany zaprzeczył, aby umówił się z powodem na taką stawkę. Pozwany zaś w swych zeznaniach nie potrafił zaś podać, jaką kwotę uzgodnił z pozwanym. Nie przedstawił też żadnych dowodów (w szczególności wcześniejszych faktur), z których wynikałoby, że pozwany kiedykolwiek akceptował stawkę w wysokości 160,50 zł. Nadto na uwagę zasługuje fakt, że z treści informacji nadesłanej przez firmę (...) wynikało, że oprócz powoda śmieci w zamówionym kontenerze pozostawiały 4 inne podmioty, rachunki wynosiły zaś od 180,18 zł do 300,29 zł. Trudno zatem przypuszczać, w ocenie Sądu Rejonowego, aby pozwany zgodził się na obciążenie go ponad połową należności za wywóz śmieci i nie sposób uznać, aby było to sprawiedliwe.

Kierując się tą argumentacją sąd oddalił żądanie powoda zasądzenia należności za dostarczone media i wywóz śmieci.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o art. 100 kpc.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, który zaskarżył go w części oddalającej żądanie powoda dotyczące zasądzenia należności za dostarczone media i wywóz śmieci tj.. w punkcie 2 wyroku. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału poprzez, uznanie za nie udowodnione, że strona powodowa nie wskazała, że restauracja posiadała odrębne wodomierze i liczniki gazu, pomimo tego, że w sprawie zostało wykazane dokumentacją w tym zdjęciami i zeznaniami świadków, a także pismami od dostawców mediów, iż restauracja używana przez pozwanego takie liczniki posiadała,

2.  uznanie za nieudowodnione, że powód prawidłowo obciążał pozwanego za rzeczywistą ilość pobranych mediów oraz że wysokość wyliczonej należności odpowiada rachunkom wystawionym przez dostawców, tj. naruszenie przepisu art. 233 k.p.c,

pominięcie dowodu z zeznania pozwanego który potwierdził, że płacił 130-140 zł miesięcznie za śmieci, uważając, że był to całkowity koszt korzystania z kontenera, tjnaruszenie zasady swobodnej oceny dowodów z art. 233 w zw. z przepisem art. 229 k.p.c. w myśl którego fakt przyznany przez stronę przeciwną nie wymaga dowodu,

4. pominięcie dowodów wskazywanych przez stronę powodową na okoliczność sposobu

rozliczania się stron postępowania za zużyte media, tj. naruszenie art. 232 k.pc,

5. przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na dokonaniu przez Sąd

ustaleń wbrew treści zebranych dowodów, Sąd bowiem stwierdził, że powód nie wykazał,

że pozwany posiadał odrębne liczniki oraz że przedstawione rachunki od dostawców

dotyczą tych, a nie innych liczników, tj. naruszenie art. 233 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c,

6.niewyjaśnieni wszystkich istotnych okoliczności sprawy mogących mieć wpływ na wynik

rozstrzygnięcia polegające na oddaleniu roszczenia powoda, pomimo stwierdzonego przez

Sąd właściwego sposobu rozliczania należności za media, który nie budził żadnych

wątpliwości Sądu.

W konsekwencji powód wniósł o:

1. zmianę wyroku w zaskarżonej części i orzeczenie zgodnie z żądaniem zawartym w pozwie,

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym,

w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

3. dalsze zwolnienie powoda z obowiązku uiszczania kosztów sądowych w całości,

4. przyznanie pełnomocnikowi kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu według norm

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o :

1.  oddalenie apelacji,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego wg. norm przepisanych

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, w realiach niniejszej sprawy nie było żadnych racji, które przemawiałyby za koniecznością zmiany zaskarżonego orzeczenia lub jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Na wstępie przypomnieć należy ugruntowaną w judykaturze regułę, a mianowicie, że w wypadku wyroku oddalającego apelację, wydanego na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postepowaniu w pierwszej instancji, sąd odwoławczy nie musi powtarzać dokonanych prawidłowo ustaleń; wystarczy stwierdzenie, że ustalenie sądu pierwszej instancji podziela i przyjmuje za własne, co niniejszym Sad Okręgowy czyni.

Sąd Okręgowy pragnie też zaznaczyć, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej - niż przyjął sąd - wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie przez skarżącego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2003 r., II CK 293/02, LEX nr 151622). W judykaturze powszechnie przyjmuje się, że zarzucenie naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko na podważeniu podstaw tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2001 r., II CKN 588/99, LEX nr 52347; z dnia 2 kwietnia 2003 r., I CKN 160/01, LEX nr 78813; z dnia 15 kwietnia 2004 r., IV CK 274/03, LEX nr 164852; z dnia 29 czerwca 2004 r., II CK 393/03, LEX nr 585758). Jeżeli bowiem z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, OSNC 2000/7-8/139).

Zdaniem Sądu Okręgowego, apelacja powoda nie zawiera zarzutów, które mogłyby stanowić skuteczne podważenie oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy.

Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dokonał oceny zebranych w sprawie dowodów, wskazał którym z nich i dlaczego dał wiarę i zdaniem Sądu Okręgowego ocena ta, jak i wysnute przez Sąd Rejonowy wnioski zostały dokonane bez naruszenia art. 233 k.p.c.

Rację ma przy tym Sąd Rejonowy, iż powód nie wykazał wysokości swojego roszczenia dotyczącego żądania należności za media. Istotnie, z dołączonych do pozwu faktur w żaden sposób nie wynika na jakiej podstawie i w oparciu o jakie dane powód obciążył pozwanego należnościami za prąd, wodę, gaz i wywóz śmieci, w kwotach wpisanych w tych fakturach. Tymczasem pozwany już w sprzeciwie od nakazu zapłaty podniósł zarzut, iż nie otrzymywał od powoda rachunków za media, które ten mu refakturował. Co istotne, to pozwany a nie powód złożył wniosek o wystąpienie przez sąd do dostawców mediów o udzielenie stosownych informacji co do ilości liczników poboru wody, prądu, gazu i informacji na temat ilości kontenerów na odpady, celem ustalenia czy refakturowane przez powoda rachunki stanowią odzwierciedlenie zużycia mediów przez pozwanego. Pozwany dołączył także do sprzeciwu odpis pisma z dn. 19.08.211 r.(k-93), w którym domagał się od powoda przedłożenia wszystkich rachunków za prąd, gaz wodę, ścieki w celu ich weryfikacji z wystawianymi przez powoda fakturami . Powód zatem już przed wniesieniem pozwu wiedział, iż pozwany kwestionuje ilości i wartości należności za media.

W związku z powyższym, za niezasadny należy uznać zarzut poniesiony w apelacji, że w związku z niepełną treścią odpowiedzi dostawców mediów na wezwanie sądu, okoliczność ta nie powinna obciążać powoda. Skoro, jak podkreślił Sąd Rejonowy, dostawcy mediów wskazali, że na posesji powoda jest kilka liczników wody i kilka gazomierzy ale nie podali czy któryś z nich obsługuje wyłącznie restaurację, rzeczą powoda było przypisanie poszczególnych liczników do poszczególnych lokali i wykazanie, które z nich przypisane były do restauracji oraz wykazanie, że rachunki przedstawione przez powoda dotyczą lokalu z którego korzystał pozwany.

Powód do pisma procesowego z dn.10.02.2014 r.(k-304) przedłożył co prawda faktury, jakimi jego obciążali dostawcy mediów, jednakże w dalszym ciągu nie wskazał, które z wymienionych w nich odczytów, dotyczą liczników przypisanych do restauracji i w jaki sposób na podstawie tych dokumentów wyliczał następnie swoje należności wobec pozwanego.

W związku z powyższym, należy uznać, że podnoszona przez powoda okoliczność dostępu pozwanego do liczników, nie miała w sprawie istotnego znaczenia, podobnie jak złożona do akt dokumentacja zdjęciowa. Sąd Rejonowy wskazał bowiem, że w braku oznaczenia liczników przypisanych do lokalu używanego przez pozwanego, to nawet przy przyjęciu, że dysponował on odrębnymi licznikami, nie sposób ustalić czy rachunki przedstawione przez powoda dotyczą w ogóle lokalu z którego korzystał pozwany.

Słusznie też przyjął Sąd Rejonowy, że powód nie wykazał zasadności obciążenia pozwanego opłatami za wywóz śmieci w sytuacji, gdy oprócz powoda śmieci w jednym kontenerze pozostawiały też cztery inne podmioty, które wynajmowały lokale na tej posesji.

Sąd Rejonowy zasadnie zatem uznał, że zgodnie z art. 6 k.c to powód powinien przejawić inicjatywę dowodową w celu wykazania że obciążał pozwanego za właściwą ilość pobranych mediów oraz że prawidłowo ustalił wysokość opłat za te media.

Odnosząc się do zarzutu podniesionego w pkt-cie 6 apelacji, podkreślić należy, iż Sąd Rejonowy nie stwierdził, że sposób rozliczania należności za media był właściwy, a jedynie uzasadnieniu wyroku wskazał, że zasada rozliczenia się stron za media nie była między stronami sporna. Przyczyną jednak oddalenia powództwa było niewykazanie przez powoda wysokości roszczeń w tym zakresie. Powód nie wykazał bowiem, w jaki sposób refakturował na pozwanego należności za media. Trudno też zgodzić się ze stwierdzeniem skarżącego, że pozwany przyznał okoliczność dotyczącą wysokości kwot naliczanych przez powoda za media i wywóz śmieci, skoro jak już wyżej wskazano, pozwany od samego początku procesu, a nawet przed jego wszczęciem wysokości te kwestionował.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację powoda i orzekł o kosztach postępowania odwoławczego.