Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 170/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.

z dnia 15 stycznia 2015 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 170/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 stycznia 2015 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy M. K. prawa do świadczenia przedemerytalnego wskazując, że stosunek pracy nie został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ale z upływem czasu na który umowa została zawarta.

W odwołaniu od tej decyzji, złożonym dnia 3 lutego 2015 roku, M. K. wniósł o jej zmianę wskazując, iż pracodawca wskazał w świadectwie pracy, że umowa o pracę została rozwiązana również z powodu likwidacji stanowiska pracy i podyktowana była przyczynami ekonomicznymi zakładu pracy.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

wnioskodawca M. K., urodzony (...) złożył w dniu
8 stycznia 2015 roku wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

(dowód: wniosek k. 1-3 w aktach ZUS)

W okresie od 1 lipca 2013 roku do 30 czerwca 2014 roku M. K. zatrudniony był na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy u K. K., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą F.P.U.H (...) w G., na stanowisku stolarza-kierowcy. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem czasu, na który była zawarta. Pracodawca nie zawarł z wnioskodawca kolejnej umowy o pracę z przyczyn ekonomicznych zakładu – likwidacja stanowiska pracy (dowód: świadectwo pracy z dnia 30 czerwca 2014 roku k. 7 akt ZUS, umowa o pracę z dnia 1 października 2013 roku koperta k. 17).

M. K. od 1 lipca 2014 roku jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w R., jako bezrobotny. Zasiłek dla bezrobotnych pobierał w okresie od 1 lipca 2014 roku do 30 czerwca 2015 roku. W okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej (dowód: zaświadczenie z dnia 8 stycznia 2015 roku k. 8 akt ZUS).

Na dzień rozwiązania stosunku pracy tj. 30 czerwca 2014 roku M. K. udowodnił staż pracy w wymiarze 40 lat, 3 miesięcy i 24 dni (dowód: decyzja ZUS z dnia 15 stycznia 2015 roku k. 14 w aktach ZUS).

M. K. zawarł w dniu 1 lipca 2013 roku umowę o pracę z K. K., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą F.P.U.H (...)
w G. na okres próbny od 1 lipca 2013 roku do 30 września 2013 w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku stolarz kierowca (dowód: umowa o pracę z dnia 1 lipca 2013 roku koperta k. 17).

W dniu 1 października 2013 roku M. K. zawarł umowę o pracę z K. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą F.P.U.H (...) w G. na czas określony od 1 października 2013 roku do 30 czerwca 2014 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku stolarz-kierowca.

W umowie tej przewidziano, że rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić na podstawie art. 30 § 1 ust. 4 kodeksu pracy tj. z upływem, na który była zawarta lub przez pisemne oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia.

K. K. nie wypowiedział wnioskodawcy umowy o pracę.

(dowód: umowa o pracę z dnia 1 lipca 2013 roku koperta k. 17, zeznania M. K. protokół rozprawy z dnia 10 czerwca 2015 roku nagranie od minuty 1.45 do minuty 9.15 k. 19, świadectwo pracy z dnia 30 czerwca 2014 roku k. 7 akt ZUS)

K. K. z uwagi na problemy finansowe jakie dotknęły jego firmę, nie zawarł z M. K. kolejnej umowy o pracy.

(dowód: zeznania M. K. protokół rozprawy z dnia 10 czerwca 2015 roku nagranie od minuty 1.45 do minuty 9.15 k. 19).

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje:

odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku
o świadczeniach przedemerytalnych
(Dz. U. z 2013 roku, poz. 170 ze zm), zwanej dalej ustawą przedemerytalną, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Art. 2 ust. 3 ww. ustawi stanowi natomiast, że świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Kwestią niesporną było, że wnioskodawca ukończył 60 lat, legitymuje się okresem uprawniającym do emerytury w wymiarze 40 lat, był zatrudniony u pracodawcy K. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą F.P.U.H. w G. przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy oraz spełnia przesłanki wskazane w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych.

Spornym pozostawało, czy rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia. W tym miejscu wskazać należy, że definicja legalna "przyczyn dotyczących zakładu pracy" została uregulowana w art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. a-d ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415) gdzie wskazano, iż ilekroć jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy oznacza to:

a) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami kodeksu pracy, w przypadku rozwiązania stosunków pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b) rozwiązanie stosunków pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c) wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub, gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy;

d) rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 1 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Definiując częściowo termin "przyczyny dotyczące zakładu pracy" zamieszono odesłanie do "rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników". Tego rodzaju przepisy zawiera ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1-3 ustawy, jej przepisy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników;

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100 pracowników, jednakże mniej niż 300 pracowników, oraz 3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników - zwanego dalej "grupowym zwolnieniem". Katalog pracowników objętych zakresem podmiotowym aktu doprecyzowuje art. 1 ust. 2 cyt. ustawy, który stanowi, że liczby odnoszące się do pracowników określonych w ust. 1 obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

Podstawą likwidacji przez pracodawcę stanowiska pracy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (tekst jedn.: Dz. U.2013, poz. 170) w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415) powinny być względy natury ekonomicznej, organizacyjnej, produkcyjnej albo technologicznej.

Wobec brzmienia wskazanego przepisu, w ocenie Sądu Okręgowego, zebrany w sprawie wiarygodny materiał dowodowy w sposób niewątpliwy wskazuje na fakt, iż przedmiotowa umowa o pracę nie została rozwiązana z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Podkreślenia wymaga fakt, iż łączący wnioskodawcę M. K. z K. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą F.P.U.H. w G. w okresie od 1 października 2013 roku do 30 czerwca 2014 roku stosunek pracy ustał z upływem okresu, na który umowa o pracę była zawarta tj. zgodnie z art. 30 § 1 pkt 4 k.p. Wynika to jednoznacznie z treści wystawionego świadectwa pracy z dnia 30 czerwca 2014 roku. Odwołujący kwestionował wskazaną przyczynę rozwiązania umowy o pracę wskazując, że przyczyną rozwiązania z nim umowy o pracę były problemy finansowe jego pracodawcy i konieczność zakończenia prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Zdaniem Sądu Okręgowego, ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w tym wiarygodnych, w ocenie Sądu, zeznań wnioskodawcy nie wynika, aby wyłączną przyczyną rozwiązania z M. K. umowy o pracę była przyczyna dotycząca zakładu pracy. Podkreślenia wymaga fakt, iż w okresie od 1 października 2013 roku do 30 czerwca 2014 roku pomiędzy wnioskodawcą a pracodawcą istniał stosunek pracy zawarty na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony. Tym samym upływ czasu był przyczyną rozwiązania zawartej umowy o pracę. Okoliczność, że pracodawca wnioskodawcy, zaczął mieć problemy finansowe , jego firma nie funkcjonowała sprawnie nie oznacza, że ta okoliczność była podstawą rozwiązania umowy o pracę z wnioskodawcą.

W ocenie Sądu, okoliczność ta mogła ewentualnie stanowić podstawę do nie zawarcia kolejnej umowy o pracę, a nie była przyczyną rozwiązania stosunku pracy. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie podgląd wyrażony z uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 lutego 2014 roku (sygn. akt III AUa 939/10, opubl. Lex nr 1430710), w którym wskazano, że redakcja art. 2 ust.1 ustawy o świadczenia przedemerytalnych wskazuje wyraźnie, że uzależnia on nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego między innymi od tego, co było przyczyną rozwiązania stosunku pracy, a nie od tego, co stanowiło powód nie zawarcia nowej umowy. Ponadto, użyte w tym przepisie sformułowanie "rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy", przy uwzględnieniu treści art. 32 k.p., przemawia za przyjęciem, iż do rozwiązania stosunku pracy musi dojść albo na skutek jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy, albo na skutek porozumienia stron, a nie w następstwie upływu okresu, na który stosunek pracy został zawarty .

I wreszcie wypada podkreślić, iż cytowany przepis, jak każda norma prawna z zakresu ubezpieczeń społecznych, musi być wykładany ściśle, co oznacza w zasadzie prymat dyrektyw wykładni językowej w odniesieniu do pozostałych metod wykładni, w tym wykładni systemowej i wykładni historycznej lub celowościowej (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 r., I UZP 6/08, OSNAPiUS 2009, nr 9-10, poz. 120 i orzecznictwo tam powołane).

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c., oddalił odwołanie wnioskodawcy, jako nieuzasadnione.