Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 lipca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 01 lipca 2015 r. w Olsztynie

sprawy B. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o odmowie prawa do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego

na skutek odwołania B. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 26 lutego 2015 roku, nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje odwołującej B. W. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 20 czerwca 2013 roku do dnia 19 lipca 2013 roku, od dnia 01 sierpnia 2013 roku do dnia 26 sierpnia 2013 roku, od dnia 07 września 2013 roku do dnia 06 października 2013 roku, od dnia 07 października 2013 roku do dnia 05 listopada 2013 roku oraz prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 06 listopada 2013 roku do dnia 31 marca 2014 roku.

Sygn. akt IV U 284/15

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. decyzją z dnia 26 lutego 2015 roku znak: (...) odmówił B. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 20 czerwca 2013 roku do dnia 19 lipca 2013 roku, od dnia 01 sierpnia 2013 roku do dnia 26 sierpnia 2013 roku, od dnia 07 września 2013 roku do dnia 06 października 2013 roku, od dnia 07 października 2013 roku do dnia 05 listopada 2013 roku oraz prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 06 listopada 2013 roku do dnia 31 marca 2014 roku.

Wskazał m.in., że B. W. nie przysługują te prawa, gdyż wykonywała pracę zarobkową i wykorzystywała świadczenia niezgodnie z celem udzielenia zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego. Polegało to na tym, że podpisała druki zaświadczeń lekarskich oraz wystawiła druk ZUS Z 3.

Od powyższej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., B. W. wniosła odwołanie do Sądu Rejonowego w (...), IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wskazując, że nie wykonywała ani nie zamierzała podejmować jakiejkolwiek pracy. Przyznała, że podpisała, sporządzone przez pracownika Biura (...) dokumenty.

W odpowiedzi na odwołanie - Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O. wniósł o jego oddalenie.

W uzasadnieniu podtrzymał argumenty, zaprezentowane w wydanej decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. Organ rentowy powołał się na m.in. na definicję pracy zarobkowej osoby prowadzącej działalność gospodarczą, przez co rozumie się też wszelkie czynności, związane z prowadzeniem zakładu jako kierowanie zakładem, decydowanie o profilu działalności, przyjmowanie zleceń, podpisywania dokumentów lub nadzór nad pracownikami.

Sąd ustalił, co następuje:

Od 1991r. B. W. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno –Handlowo -Usługowe (...) B. W. w zakresie sprzedaży w czterech sklepach w pobliżu S.. Odwołująca zatrudnia 5 pracowników, którzy przyjmują towar, dostarczany przez dostawców oraz sporządzają związane z tym dokumenty dla dostawców, podpisują faktury i zapotrzebowania. Wyceniają towary, przygotowują dokumenty, które są przekazywane do księgowej. Przygotowują raporty kasowe, gotówkę z utargu przekazują odwołującej lub jej mężowi.

Przy pracach konserwatorskich, dowożeniu poszczególnych brakujących towarów pomaga jej mąż, S. W. (1), który na co dzień pracuje w innym przedsiębiorstwie. Mąż odwołującej posługuje się od wielu lat jej pełnomocnictwem.

Z zasady wszystkie czynności związane z prowadzeniem i przechowywaniem dokumentacji pracowniczej, podatkowej oraz z zakresu ubezpieczeń społecznych, wykonuje Biuro (...). Dokumenty dostarczają odwołująca, jej mąż, czasem pracownicy. Te osoby także odbierają dokumenty.

Zwykle odwołująca zajmuje się zarządzaniem, nadzorem nad pracownikami, podpisywaniem dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej czy podpisywaniem umów. Nadzór nad pracownikami polega na tym, że sprawdza czym pracownicy się zajmują, rozlicza wykonane zadania.

B. W. choruje przewlekle neurologicznie. W okresach zaostrzenia puchną jej nogi i ręce, nie może nimi ruszać, zatem wszystkie czynności obsługowe wykonuje przy niej mąż, S. W. (1). Odwołująca bierze leki, po których nie jest w stanie nic robić nawet przez kilka dni.

W okresach od dnia 20 czerwca 2013 roku do dnia 19 lipca 2013 roku, od dnia 01 sierpnia 2013 roku do dnia 26 sierpnia 2013 roku, od dnia 07 września 2013 roku do dnia 06 października 2013 roku, od dnia 07 października 2013 roku do dnia 05 listopada 2013 roku pobierała zasiłek chorobowy oraz w okresach od dnia 06 listopada 2013 roku do dnia 31 marca 2014 roku. - świadczenie rehabilitacyjne.

B. W. przebywała w szpitalu, potem w domu korzystając ze zwolnienia lekarskiego.

W dniu 16.08.2006r. B. W. udzieliła pełnomocnictwa R. M., prowadzącej Biuro (...) do reprezentowania jej i składania oświadczeń woli, dotyczących prowadzonej przez nią działalności gospodarczej w zakresie bieżących spraw w razie jej nieobecności i choroby. Podczas jej choroby pracownicy lub jej mąż doręczali dokumenty pracownicze do Biura (...), a pracownicy biura w miarę potrzeby przekazywali dokumenty bezpośrednio do pracowników odwołującej.

(dowód: umowa –k. 6-8, pełnomocnictwo –k. 9, 10, akta rentowe, przesłuchanie odwołującej –k.25-25v, 28-28v, zeznania świadków –k. R. D. –k. 26- 27, S. W.-k. 27, G. G. –k. 27v – 28, M. G. –k. 28 )

W dniu 01.03.2014r. M. G. (2), jedna z pracownic odwołującej urodziła dziecko, wcześniej od lipca 2013r. przebywała na zwolnieniu lekarskim, potem chciała skorzystać z urlopu macierzyńskiego. Sama lub przez męża, G. G. (2), przekazywała dokumenty do zakładu pracy, następnie dokumenty te zostały przekazane do Biura (...), następnie podpisane przez pracownika biura i przekazane do ZUS. Organ rentowy odmówił przyjęcia ich wskazując, że nie zostały podpisane przez pracodawcę. Dokumenty zostały dostarczone do domu B. W.. Odwołująca podpisała dokumenty przywiezione jej przez męża, zapoznając się z treścią sporządzoną przez Biuro (...). Po zwrocie dokumentów przez S. wieczorek, pracownik biura dostarczył je do ZUS.

(dowód: zeznania świadków –k. R. D. –k. 26- 27, S. W.-k. 27, G. G. –k. 27v – 28, M. G. –k. 28 )

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie B. W. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Sąd dał wiarę odwołującej, gdyż jej wypowiedzi są logiczne.

Sąd dał wiarę przesłuchanym świadkom albowiem wypowiadali się jasno i wprost odpowiadali na pytania.

Sąd dał wiarę przedłożonym dokumentom, gdyż żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości.

Zakres sporu pomiędzy stronami sprowadzał się do ustalenia - czy ubezpieczona wykonywała w okresie jej orzeczonej niezdolności do pracy - pracę zarobkową.

Zgodnie z art. 17 ust 1 ustawy z dnia z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz.U. z 2014r. Nr 159) - ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia - traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Wskazać należy, iż zasiłek chorobowy jest świadczeniem z ubezpieczenia społecznego, rekompensującym utratę zarobków na skutek choroby. Ryzyko ubezpieczeniowe, objęte ubezpieczeniem z tytułu choroby odnosi się do niemożliwości uzyskiwania dochodów w razie jego spełnienia. Zasiłek chorobowy przysługuje zatem tylko wówczas, gdy choroba uniemożliwia uzyskiwanie dochodu z pracy.

Podkreślić należy, że przez pracę zarobkową rozumie się wszelką aktywność zarobkową wykonywaną na każdej podstawie prawnej (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, samozatrudnienie) albo bez takiej podstawy (tzw. praca na czarno), bez względu na wymiar czasu tej pracy.

Sąd Najwyższy stwierdził, że pracą zarobkową, której wykonywanie w okresie orzeczonej niezdolności do pracy powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - jest każda aktywność ludzka, zmierzająca do osiągnięcia zarobku, w tym pozarolnicza działalność gospodarcza, choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu przedsiębiorcy i zarazem pracownika, pozostającego na zwolnieniu lekarskim (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2005 r. I UK 370/04 OSNP 2005/21/342, OSP 2006/12/134).

Należy zgodzić się także z interpretacją pojęcia „pracy zarobkowej” - nie chodzi tu bowiem w szczególności o wykonywanie pracy podporządkowanej, czy zależności służbowej, co jest charakterystyczne dla stosunku pracy. Jest to „praca” w potocznym tego słowa znaczeniu, w tym także wykonywanie różnych czynności, na podstawie różnych stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym, a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej, samozatrudnienie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 maja 1996 r. III AUr 388/96)

Wobec takiego rozumienia pojęcia „pracy zarobkowej” wskazać należy, że w spornych okresach odwołująca, B. W. jej nie wykonywała.

Podkreślić należy, że przy stosowaniu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. (także art. 18 ust. 1 poprzednio obowiązującej ustawy z 17 grudnia 1974 r.) należy odróżnić "pracę zarobkową", wykonywaną w ramach działalności gospodarczej przez osobę jednoosobowo, prowadzącą tę działalność, od czynności formalno-prawnych do jakich jest zobowiązana jako pracodawca. Pozbawienie bowiem prawa do zasiłku może i powinno nastąpić tylko wtedy, gdy w trakcie zwolnienia lekarskiego są wykonywane przez przedsiębiorcę w jego zakładzie konkretne czynności, związane wprost z działalnością gospodarczą, w tym nadzór nad zatrudnionymi pracownikami, obsługa klientów, przyjmowanie i wydawanie materiałów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r. II UK 186/11).

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, wynika, że dowołująca nie była w stanie i nie zajmowała się czynnościami typowymi dla przedsiębiorcy, które zwykle robiła, gdy była zdrowa. Nie zarządzała przedsiębiorstwem, nie nadzorowała pracowników, nie zamawiała, ani nie przyjmowała towarów, nie zajmowała się dokumentacją. Do czynności tych udzieliła pełnomocnictwa mężowi oraz prowadzącej biuro rachunkowe.

Na gruncie niniejszej sprawy trzeba uznać, że odwołująca, która udzieliła pełnomocnictwa do reprezentowania jej i składania oświadczeń woli, dotyczących prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, nie wykonywała pracy zarobkowej w wyżej opisanym rozumieniu. Osobiście dokonała niewielu czynności formalno-prawnych , których nie mogli za nią wykonać jej pełnomocnicy. Nastąpiło to w sytuacji, m.in.: gdy ZUS odmówił przyjęcia dokumentów niepodpisanych przez nią osobiście.

Mając na uwadze powyższe - Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ par. 2 kpc w związku z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U z 2010, Nr 77, poz. 512 z późn.zm)., zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 26 lutego 2015 roku, nr (...) i przyznał odwołującej prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 20 czerwca 2013 roku do dnia 19 lipca 2013 roku, od dnia 01 sierpnia 2013 roku do dnia 26 sierpnia 2013 roku, od dnia 07 września 2013 roku do dnia 06 października 2013 roku, od dnia 07 października 2013 roku do dnia 05 listopada 2013 roku oraz prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 06 listopada 2013 roku do dnia 31 marca 2014 roku.

SSR Barbara Kokoryn