Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący – SSO Iwona Wańczura

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2014 roku sprawy

z powództwa: (...) Przedsiębiorstwo (...)
z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko : (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Z. na rzecz powódki (...) Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 118.280,49 (sto osiemnaście tysięcy dwieście osiemdziesiąt złotych 49/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 7 stycznia 2013 roku;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 12.232 (dwanaście tysięcy dwieście trzydzieści dwa) złote tytułem kosztów procesu.

Iwona Wańczura

Sygn. akt X GC 199/14

UZASADNIENIE

Pozwem z 26 marca 2013 roku powódka (...) Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. kwoty 118.280,49 zł z odsetkami od
7 stycznia 2013 roku oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje roszczenie wskazała, że strony zawarły umowę, której przedmiotem były prace geodezyjne. Pozwana pismem z 13 czerwca 2012 roku odstąpiła od umowy, twierdząc, że prace zostały wykonane wadliwie oraz wystawiła notę odsetkową, obciążając powódkę karą umowną w kwocie 83.188,26 zł opartą na zapisach umowy odnoszących się do odstąpienia od umowy z winy powoda z uwagi na wady prac. W dniu 17 grudnia 2012 roku strony zawarły porozumienie o rozwiązaniu umowy, pozwana cofnęła swoje oświadczenie o wypowiedzeniu umowy i zobowiązała się do zapłaty kwoty 96.163 zł netto tytułem pozostałej części wynagrodzenia powódki. Pozwana nie uregulowała należności i obciążyła powódkę notą odsetkową w kwocie 590.400,50 zł z tytułu niedotrzymania terminu umownego w zakresie aktualizacji mapy dla celów projektowych oraz złożyła oświadczenie
o potrąceniu należności z faktury z 17 grudnia 2012 roku z należnością z tytułu noty odsetkowej. Powódka podkreśliła, że zgodnie z harmonogramem prac wynikającym z aneksu, termin realizacji aktualizacji mapy zasadniczej dla celów projektowych został określony na dzień 30 stycznia 2010 roku, natomiast powódka zdała prace w tym zakresie w dniu 14 stycznia 2010 roku, co wskazuje na bezzasadność naliczenia kary umownej.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwana przyznała, że strony łączyła umowa wraz z aneksami, jednakże prace powódki miały wiele usterek
i były kilkakrotnie poprawiane. Ostatni protokół odbiorczy potwierdzający wydanie pozwanej aktualizacji mapy zasadniczej do celów projektowych został podpisany przez pozwaną dopiero w dniu 21 grudnia 2010 roku – także i to opracowanie nie było należycie wykonane. Mapa nie została bowiem pozyskana z zapisów cyfrowych, co uniemożliwiało nadanie jej stosownych klauzul przez organy. Pozwana o wadzie tej poinformowała powódkę w dniu 25 kwietnia 2012 roku, wzywając do jej usunięcia, a wobec niewykonania poprawek odstąpiła od umowy. Pozwana podkreśliła, iż w ramach weryfikacji przebiegu współpracy z powódką zażądała zapłaty kary umownej w wysokości 590.400,50 zł za zwłokę w wykonaniu dzieła w wymiarze 355 dni – od dnia 31 grudnia 2009 roku do dnia 21 grudnia 2010 roku. Wobec przedstawienia do potrącenia tejże należności, wierzytelność powódki została umorzona. Z ostrożności, pozwana podniosła zarzut przedawnienia, albowiem dzieło zostało oddane
w dniu 27 stycznia 2010 roku.

Wyrokiem z 3 września 2013 roku, sygn. akt X GC 215/13, Sąd Okręgowy w Gliwicach zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 118.280,49 zł z ustawowymi odsetkami oraz kwotę 9.532 zł tytułem kosztów procesu. Sąd Okręgowy, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie wskazał, że porozumieniem z dnia 17 grudnia 2010 roku strony dokonały całości rozliczeń w związku z należnym powódce wynagrodzeniem, a rozwiązanie umowy obejmowało wszystkie jej postanowienia, niweczyło także § 7 umowy dotyczący możliwości naliczenia kary umownych.

Na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną, Sąd Apelacyjny
w Katowicach wyrokiem z 11 kwietnia 2014 roku o sygn. akt V ACa 877/13 uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowego w Gliwicach do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd Okręgowy błędnie założył, że z istoty porozumienia wynika, iż do rozwiązania umowy doszło ze skutkiem wstecznym. Bez przeprowadzenia postępowania dowodowego nie sposób takie założenie przyjąć. Skoro przedmiotem sporu w sprawie były jedynie okoliczności, których ustalenie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego, to wystąpiła sytuacja polegająca na tym, że rozpoznanie sprawy wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.
w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zawarła
z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad umowę, na mocy której zobowiązała się do opracowania stadium projektu budowlanego przebudowy odcinka drogi krajowej nr (...) M. - Ł. na warunkach określonych przez zamawiającego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Pomiędzy pozwaną a powódką (podwykonawcą) doszło do zawarcia
w dniu 28 września 2007 roku umowy nr (...). Umowa ta była następnie zmieniana aneksami z 25 lutego 2008 roku, 17 listopada 2008 roku, 14 stycznia 2009 roku oraz 27 marca 2009r. Ostateczny zakres prac
i termin ich wykonania został określony w harmonogramie prac, stanowiącym załącznik nr 1 do aneksu z dnia 27 marca 2009 roku. Zgodnie z przedmiotowym aneksem powódka winna była przedłożyć między innymi zaktualizowaną mapę zasadniczą do celów projektowych – maksymalnie do 30 stycznia 2010 roku.

(dowód: umowa z dnia 28.09.2007 roku wraz z aneksami k. 11-24, zeznania świadka J. P. e-protokół z 3 września 2013 roku 07:41-40:40).

Współpraca między stronami przebiegała w ten sposób, że kolejne etapy prac wykonane przez powódkę były zdawane pozwanej, a ich odbiór - po sprawdzeniu poprawności przez geodetów - był potwierdzany protokołami zdawczymi przez kierownika projektu G. W. (1). W dalszej kolejności członkowie zarządu spółki wystawiali protokoły odbiorcze, upoważniające do wystawienia przez powódkę faktury i wypłaty należnego jej wynagrodzenia .

(dowód: zeznania świadka G. W. (2) e-protokół z 3 lipca 2014 roku 07:11-26:36, protokoły odbiorcze nr 3, 5, 6 – k. 107-110, protokół zdawczy nr 5 k. 110).

Wykonane przez powódkę operaty techniczne były przejmowane do państwowego zasobu geodezyjnego (pisma k. 112, 124-128).

W dniu 14 stycznia 2010 roku powódka przedłożyła pozwanej oklauzulowane w (...) M., W., W., (...) W. kopie map zasadniczych i mapy d/c projektowych w dwóch egzemplarzach. Okoliczność ta została potwierdzona protokołem zdawczym nr 6. Na protokole tym widnieje podpis kierownika projektu G. W. (3), działającego z ramienia pozwanej, którym potwierdził on odbiór prac oraz ich poprawność merytoryczną. Następnie zgodnie
z przedstawionym wyżej schematem, wiceprezes zarządu pozwanej spółki (...), podpisał 21 grudnia 2010 roku protokół odbiorczy nr 9, stanowiący podstawę do wystawienia rachunku obejmującego wynagrodzenie za prace wykonane przez powódkę – aktualizację mapy zasadniczej do celów projektowych.

(dowód: pismo przewodnie k. 32, protokół zdawczy nr 6 k. 33, protokół odbiorczy k. 80, zeznania świadka J. P. e-protokół z 3 września 2013 roku 07:41-40:40, zeznania świadka G. W. (2) e-protokół z 3 lipca 2014 roku 07:11-26:36, zeznania R. Ł. e-protokół z 4 września 2014 roku 34:53-52:14).

Wobec braku pełnej płatności za wykonane pracy, powódka pismami
z 13 kwietnia 2010 roku, 17 listopada 2010 roku, 10 czerwca 2011 roku
i 13 lipca 2011 roku wzywała pozwaną do wystawienia protokołów odbioru, stanowiących podstawę do wystawienia faktury. Pozwana, odpowiadając powódce, nie wskazywała na wady prac wykonanych przez powódkę, nie podnosiła, że zostały one wykonane z opóźnieniem, a opóźnienia w płatnościach na rzecz powódki tłumaczyła opóźnieniami ze strony (...). Przepraszała za zaistniałą sytuację. Informowała także o przesunięciach czasowych wykonania ostatniego etapu prac - linii rozgraniczających.

(dowód: pisma powódki k. 34-37,pisma pozwanej k. 38, 39, 106).

Pismem z 13 czerwca 2012 roku pozwana odstąpiła od umowy w zakresie określonym pod lp. 2 harmonogramu prac, stanowiącego załącznik do umowy, powołując się na treść art. 627 § 2 k.c. Wskazała, że przyczyną odstąpienia był fakt, że materiał analogowy nie został pozyskany z zapisów cyfrowych,
a w związku z tym nie posiada cech gwarantujących nadanie stosownych klauzul przez organ wydający decyzję zgodnie z zapisami SIWZ, co stanowi wadę istotną, albowiem wyłącza normalne korzystanie z mapy zgodnie
z przeznaczeniem, tj. wykorzystanie podczas projektowania i uzyskania między innymi uzgodnień Zespołu Dokumentacji Projektowej oraz pozbawia cech wyraźnie zastrzeżonych w umowie, a w konsekwencji jest dla pozwanej bezużyteczne. Pozwana podała, że zwróci dzieło w terminie 14 dni, żądając zwrotu wynagrodzenia w wysokości 257.761,60 zł oraz wezwała powódkę do zapłaty kary umownej określonej w nocie odsetkowej nr 01/06/2012 w kwocie 83.188,26 zł, na którą składała się kara umowna w kwocie 2028,98 zł – na podstawie § 7 ust. 2 pkt 2.3 umowy (przewidującego karę umowną w razie stwierdzenia wad w okresie rękojmi trwającymi przez cały czas inwestycji,
w wysokości 0,5% wartości zamówienia) oraz w kwocie 81.159,28 zł – na podstawie § 7 ust. 2 pkt 2.5 umowy, tj. za odstąpienie od umowy na skutek okoliczności, za które odpowiada podwykonawca (dowód: pismo z dnia 13.06.2012 roku k. 25, nota odsetkowa k. 26).

W dniu 17 grudnia 2012 roku doszło pomiędzy stronami do zawarcia porozumienia o rozwiązaniu umowy. Zgodnie z treścią porozumienia, pozwana odwołała oświadczenie o odstąpieniu od umowy z 13 czerwca 2012 roku, zgodziła się podwyższyć stopień zaawansowania przedmiotu zamówienia
i oszacowanie wynagrodzenia powódki, strony określiły stopień zaawansowania prac wynikających z harmonogramu. Porozumienie to nie miało niweczyć wszystkich zapisów umownych, lecz działać ex nunc.

Zgodnie z § 4 porozumienia z dniem zawarcia porozumienia strony rozwiązały umowę i w związku z jej rozwiązaniem pozwana zwolniła powódkę z długu w postaci wykonania umowy ponad zakres ustalony w § 3 porozumienia. W porozumieniu powódka zrzekła się wynagrodzenia w kwocie 158.177zł, a pozwana zobowiązała się do zapłaty pozostałej części wynagrodzenia w kwocie 96.163 zł netto w terminie 14 dni od otrzymania faktury. Powódka wystawiła przedmiotową fakturę w dniu 18 grudnia 2012 roku, a została ona odebrana przez pozwaną w dniu 20 grudnia 2013 roku.

(dowód: porozumienie k. 27-28, faktura VAT k. 29, zeznania K. W. e-protokół z 4 września 2014 roku 01:41-33:51, zeznania S. S. e-protokół z 4 września 2014 roku 52:14-01:01:05)

W dniu 18 grudnia 2012 roku pozwana wystawiła notę księgową nr (...), naliczając powódce karę umowną w kwocie 590.400,50 zł, wskazując jako podstawę jej wystawienia § 7 ust. 2 pkt 2.1 umowy, w związku z niedotrzymaniem terminu umownego dotyczącego wykonania prac
w wysokości 0,5% wartości części zamówienia w zakresie aktualizacji mapy do celów projektowych poz. prel. 7 harmonogramu prac – tj. aktualizacji mapy zasadniczej do celów projektowych. Pismem z 21 grudnia 2012 roku pozwana wobec braku płatności przez powódkę kary umownej ujętej w tejże nocie, oświadczyła o potrąceniu swojej wierzytelności w kwocie 590.400,50 zł
z wierzytelnością przysługującą powódce w kwocie 96.163 zł.

(dowód: nota księgowa k. 31, pismo z 21.12.2012 roku k. 30).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie.

Sąd nie znalazł podstaw by kwestionować rzetelność treści dokumentów, zwłaszcza, że ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, które pozwoliłyby na podważenie ich wiarygodności i dlatego uwzględnił okoliczności z nich wynikające w całości.

Sąd w przeważającej części dał wiarę zeznaniom świadka J. P., a to w zakresie, w jakim korespondują z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym. Świadek przyznał, że ostatni odbiór prac wykonanych przez powódkę nastąpił w styczniu 2010 roku, a jedynie wskazywał, że przedmiot zamówienia nie został wykonany zgodnie z umową. Świadek zeznawał głównie na temat wad przedmiotu umowy oraz ich zakresu, które to okoliczności nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, w związku
z czym nie posłużyły do ustalenia stanu faktycznego. Świadek nie posiadał wiedzy na temat podstaw naliczenia kar umownych oraz treści porozumienia.

Sąd oparł ustalenia na zeznaniach świadka G. W. (2), albowiem korespondują one w pełni z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym, a zwłaszcza z dokumentami przedłożonymi do akt sprawy. Świadek opisał w precyzyjny sposób charakter współpracy stron, wyjaśnił jak przebiegała współpraca i podkreślił, że prace wykonane przez powódkę zostały sprawdzone przez projektantów pod kątem merytorycznym. Podstawę ustaleń Sądu stanowiły też zeznania świadka K. W. w zakresie interpretacji porozumienia zawartego między stronami, albowiem jest ona zbieżna z jego treścią. W zakresie oddania przez powódkę spornego etapu prac Sąd nie oparł się na zeznaniach świadka, albowiem był on pracownikiem pozwanej dopiero od lipca 2011 roku i nie mógł posiadać bezpośredniej wiedzy na temat zdarzeń z 2010 roku.

Sąd dopuścił także na podstawie art. 299 k.p.c. dowód z przesłuchania stron.

Zeznania prezesa zarządu powódki w zakresie daty oddania dzieła i jego odebrania są w pełni zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym i w tym zakresie Sąd oparł na jej zeznaniach ustalenia faktyczne. W pozostałym zakresie, tj. w zakresie rzekomych wad dzieła, powodów niemożności uzyskania mapy analogowej z zapisów cyfrowych zeznania strony nie były przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Prezes zarządu pozwanej w przeważającej części zeznawał na okoliczność wydarzeń nieprzydatnych dla rozstrzygnięcia, tj. wad prac wykonanych przez powódkę. Wskazany przez niego sposób interpretacji porozumienia został uznany przez Sąd Okręgowy za wiarygodny, albowiem jest zbieżny
z zeznaniami świadka oraz treścią porozumienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Strona powodowa domagała się od pozwanej uregulowania niezapłaconej części należnego jej wynagrodzenia za wykonanie prac geodezyjnych.

Poza sporem w niniejszej sprawie było zawarcie przez strony umowy
z 28 września 2007 roku. Bezsporne było także to, że pomiędzy stronami doszło w dniu 17 grudnia 2012 roku do zawarcia porozumienia, w którym strona pozwana uznała dług i zobowiązała się do zapłaty na rzecz powódki kwoty 96.163 zł netto tytułem pozostałej części wynagrodzenia powódki w terminie
14 dni od otrzymania faktury.

Strona pozwana zarówno na etapie przedsądowym, jak
i w przedmiotowym postępowaniu nie kwestionowała, że owo wynagrodzenie było należne powódce lecz zarzuciła, że jej roszczenie wygasło wskutek dokonanego jeszcze przed wszczęciem procesu potrącenia z wierzytelnością wzajemną w wysokości 590.400,50 zł z tytułu kary umownej za opóźnienie w oddaniu przedmiotu umowy.

Tym samym istota niniejszego sporu sprowadzała się do skuteczności podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu potrącenia. Należało więc rozważyć, czy pozwana udowodniła istnienie roszczenia przedstawionego do potrącenia oraz skuteczność oświadczenia o potrąceniu wzajemnych wierzytelności. Ciężar dowodu spoczywał w tym zakresie na pozwanej (art. 6 kc w zw. z art. 498 i nast. k.c).

W ocenie Sądu Okręgowego pozwana nie udowodniła roszczenia wzajemnego wobec powódki, a w konsekwencji wygaśnięcia zobowiązania na skutek wzajemnego umorzenia się wierzytelności do kwoty wierzytelności powódki (art. 498 § 2 kc).

Podkreślić należy, że przedstawiona przez pozwaną wierzytelność do potrącenia to naliczona przez nią na podstawie § 7 ust. 2 pkt 2.1 umowy stron, kara umowna z tytułu niedotrzymania terminu umownego dotyczącego wykonania prac.

W pierwszej kolejności należało więc zbadać, czy naliczenie kary umownej było dopuszczalne w świetle postanowień znajdujących się
w porozumieniu z dnia 17 grudnia 2012 roku o rozwiązaniu umowy. Kluczową kwestią było stwierdzenie, czy porozumienie to wywarło skutki ex tunc
i niweczyło wszelkie zapisy umowne - w tym te o karze umownej, czy też wywarło skutki ex nunc i obejmowało jedynie rozliczenia w zakresie wynagrodzenia powódki. W toku postępowania prezes zarządu powódki starała się wykazać, że naliczenie kary umownej z tytułu opóźnienia sprzeczne było
z treścią zawartego porozumienia, albowiem wyczerpywać miało one wszelkie wzajemne roszczenia i nikt nie informował jej, że po podpisaniu porozumienia zostanie wystawiona nota księgowa na kwotę 590.400,50 zł. Poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne doprowadziły jednakże do wniosku, iż porozumieniem z dnia 17 grudnia 2012 roku strony dokonały rozliczeń jedynie w zakresie wynagrodzenia, a nie w zakresie wszystkich możliwych wzajemnych roszczeń, a porozumienie to nie niweczyło pozostałych postanowień umownych i wywarło skutek jedynie na przyszłość. O takiej interpretacji porozumienia świadczy przede wszystkim jego cel. Wskazać bowiem należy, że brak jest jednoznacznych uregulowań prawnych określających, czy rozwiązanie umowy ma skutek ex nunc czy też ex tunc. Decyduje o tym treść konkretnej umowy rozwiązującej oraz charakter łączącego strony stosunku zobowiązaniowego.
W większości przypadków umów - chociażby częściowo wykonanych - rozwiązanie umowy będzie miało jedynie skutek ex nunc. Wynika to
z okoliczności, że w przypadku rozwiązania umowy ze skutkiem wstecznym znajdują zastosowanie przepisy dotyczące skutków odstąpienia od umowy wzajemnej, a zatem powstaje obowiązek stron do zwrotu tego, co wzajemnie sobie świadczyły. Z całą pewnością strony, podpisując przedmiotowej porozumienie, skutku takiego nie chciały, a ich wolą było zwolnienie się od zobowiązania w dalszym jego zakresie. O tym, że w konsekwencji porozumienia nie zostały zniweczone wszystkie postanowienia umowne, świadczy też fakt, iż strony nie zawarły w nim standardowego dla ugód i umów mających kończyć całościowo współpracę postanowienia o wyczerpaniu wszystkich wzajemnych roszczeń. Sama okoliczność, że prezes zarządu powódki nie wiedziała, iż kary umowne mogą zostać naliczone, w świetle pozostałych okoliczności sprawy, nie może przesądzać o takiej interpretacji porozumienia.

Wobec powyższego, za skutecznie i obowiązujące między stronami należało uznać zapisy umowy dotyczące możliwości naliczenia kar umownych przez stronę pozwaną, czy to na skutek opóźnienia, czy to na skutek wad przedmiotu umowy, o których mowa w § 7 umowy i koniecznym stało się zbadanie czy naliczenie kary umownej za opóźnienie w oddaniu prac było zasadne merytorycznie.

Podkreślić należy po raz kolejny, że pozwana przedstawiła do potrącenia karę umowną w kwocie 590.400,50 zł, naliczoną zgodnie § 7 ust. 2 pkt 2.1 umowy, tj. w razie niedotrzymania terminu umownego dotyczącego wykonania prac, określonego w załączniku nr 1 do umowy w wysokości 0,5% wartości tej części zamówienia, której dotyczy zamówienie – za każdy dzień zwłoki, nie mniej jednak niż 20,00 zł dziennie. Winna więc udowodnić, iż powódka opóźniała się z wykonaniem prac.

Przedstawiony materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że powódka wykonała zlecone jej prace zgodnie z obowiązującym harmonogramem. Pozycja nr 7, uwidoczniona w harmonogramie prac stanowiącym załącznik do aneksu nr (...) - tj. aktualizacja mapy zasadniczej do celów projektowych miała zostać oddana do dnia 30 stycznia 2010 roku. Tymczasem jak wynika z protokołu zdawczego nr 6, odbiór tej części zlecenia nastąpił już w dniu 14 stycznia 2010 roku, a w dniu 27 stycznia 2010 roku praca w tym zakresie została zaakceptowana pod kątem merytorycznym przez kierownika projektu z ramienia pozwanej - G. W. (2). Nie budzi wątpliwości Sądu, wobec poczynionych ustaleń faktycznych w zakresie celu podpisywania protokołów zdawczych, a następnie protokołów odbiorczych, że protokół odbiorczy nr 9
z 21 grudnia 2010, na który powołuje się pozwana, nie potwierdzał odbioru prac wykonanych przez powódkę, a był jedynie podstawą do wypłaty wynagrodzenia. W związku z powyższym, brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, że powódka dopiero w tej dacie – tj. 21 grudnia 2010 roku wykonała prace określone harmonogramem. Wszyscy świadkowie, nawet zaproponowani przez pozwaną, potwierdzili, że do oddania prac doszło w styczniu 2010 roku. Ponadto, pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów wskazujących na to, że wzywała powódkę do przyspieszenia prac. Wręcz przeciwnie, z korespondencji prowadzonej między stronami można wyinterpretować, że pozwana do czerwca 2012 roku nie zgłaszała wobec prac powódki żadnych zastrzeżeń. Przepraszała ją za opóźnienia w płatnościach, tłumacząc się brakiem współpracy ze strony głównego zamawiającego. Brak jest też mowy o jakimkolwiek opóźnieniu
w zdaniu prac w piśmie, w którym pozwana odstąpiła od umowy – z dnia 13 czerwca 2012 roku. Według twierdzeń pozwanej przyczyną odstąpienia były wady zamówienia, stwierdzone w okresie rękojmi, a kara umowna została naliczona zgodnie z § 7 ust. 2 pkt 2.3, tj. nie za niedotrzymanie terminu,
a z uwagi na stwierdzenie wad oraz z uwagi na odstąpienie od umowy na skutek stwierdzenia tychże wad. Pierwszy raz pozwana zaakcentowała, iż powódka winna zapłacić należność z tytułu kary umownej za niedotrzymanie terminu dopiero w grudniu 2012 roku, po podpisaniu porozumienia.

W ocenie Sądu Okręgowego, wobec wskazanych dowodów, nie było możliwym stwierdzenie, że powódka nie dotrzymała terminów umownych, dających podstawę do naliczenia przedmiotowej kary umownej.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie miały żadnego znaczenia
w przedmiotowej sprawie, podnoszone przez pozwaną okoliczności rzekomych wad prac wykonanych przez powódkę. Zgodnie z zapisami umownymi, a to § 7 ust. 2 umowy, strony ustaliły pięć niezależnych podstaw do naliczenia kar umownych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, a to za: niedotrzymanie terminów umownych, za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze, w razie stwierdzenia wad w okresie rękojmi, za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych w okresie rękojmi oraz za odstąpienie od umowy na skutek okoliczności, za które odpowiada podwykonawca. Skoro strony wprost w umowie przewidziały, że możliwa jest sytuacja, w której dojdzie wprawdzie do oddania prac, lecz będą one zawierały wady, co skutkować będzie naliczeniem kary umownej z uwagi za zwłokę w ich usunięciu, to tym samym nie sposób twierdzić, co stara się wykazać pozwana, że w takim przypadku możliwym było także naliczenie kary umownej z tytułu niedotrzymania terminu wykonania prac. Podstawy naliczenia kary umownej są bowiem w takich przypadkach rozłączne. Jako, że pozwana przedstawiła do potrącenia wierzytelność wynikającą z naliczenia kary umownej za opóźnienie, jedynie w takim zakresie należało badać jej zasadność. Istnienie ewentualnych wad wykonanych prac, na które wskazywała powódka, stanowić mogło – oczywiście w przypadku istnienia tychże wad – podstawę do naliczenia kary umownej na podstawie § 7 ust. 2 pkt 2.3, której to wierzytelności nie przedstawiono do potrącenia. Z tych przyczyn badanie, czy prace wykonane przez powódkę były obciążone wadą pozostać musiało poza materią niniejszego postępowania, co też znalazło odzwierciedlenie w postanowieniu o oddaleniu wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny geodezji oraz projektowania na okoliczności wskazane w treści odpowiedzi na sprzeciw – a to nienależytego wykonania zobowiązania przez powódkę.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił także zarzutu przedawnienia podnoszonego przez pozwaną, albowiem w dniu 17 grudnia 2012 roku, z uwagi na uznanie długu przez pozwaną, bieg przedawnienia został przerwany, zgodnie z art. 123 k.c.

Z tych wszystkich przyczyn, wobec niewykazania przez pozwaną zasadności wierzytelności przedstawionej do potrącenia, a tym samym wobec stwierdzenia, że wierzytelność powódki nie uległa umorzeniu, Sąd Okręgowy na mocy art.627 k.c. orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Pozwana przegrała proces w całości, a zatem Sąd zasądził od niej na rzecz powódki kwotę 12.232 zł, w tym 5915 zł tytułem opłaty od pozwu, 3600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed sądem I instancji, 2700 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przez sądem
II instancji oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Iwona Wańczura