Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Popielińska

Protokolant: st. sekr. sądowy Magdalena Owczarek – Kapusta

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2015 r. w Gdańsku

sprawy E. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

na skutek odwołania E. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 06 lutego 2015 r. nr (...)- (...)-2

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 625/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 06 lutego 2015r. odmówił ubezpieczonej E. H. prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie przepisów art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 poz. 170 j.t. ze zm.), dalej: ustawa przedemerytalna W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że ubezpieczona udowodniła 35 lat , 8 miesięcy i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych, jednakże z przedstawionego świadectwa pracy z dnia 06 czerwca 2014r. wystawionego przez (...) O. P. nie wynika, iż stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, co uzasadnia brak podstaw do przyznania świadczenia przedemerytalnego.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona E. H. , wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia. Ubezpieczona powołując się na orzecznictwo sądów powszechnych zakwestionowała zasadność odmowy przyznania świadczenia przedemerytalnego wobec przedłożonych przez nią dokumentów bez uprzedniego stwierdzenia przyczyny ustania stosunku pracy w kontekście przesłanek wynikających z dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W tym kontekście ubezpieczona wskazała, iż faktyczna przyczyna rozwiązania z nią umowy o pracę istniała niezależnie od wygaśnięcia umowy o pracę zawartej z nią przez pracodawcę na czas określony a została wskazana przez pracodawcę w pkt 6 świadectwa pracy z dnia 06 czerwca 2014r. oraz potwierdzona w zaświadczeniu wystawionym przez pracodawcę o tożsamej treści.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona E. H. , urodzona w dniu (...), w dniu 31 grudnia 2014r. złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego, załączając do niego wymagane prawem dokumenty.

dowód: akta ubezpieczeniowe ZUS : wniosek ubezpieczonej o świadczenie przedemerytalne z dnia 31 grudnia 2014 r. – k. 1-2

E. H., została zatrudniona przez O. P., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w G. na podstawie umowy o pracę na czas określony od 01 czerwca 2013r. do 31 maja 2014r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sprzedawca.

Pracę ubezpieczona świadczyła w pawilonie handlowym z chemią gospodarstwa domowego, znajdującym się na terenie targowiska miejskiego w G. przy ul. (...). Przed zatrudnieniem ubezpieczonej handlem w tym pawilonie zajmował się sam właściciel O. P.. Z uwagi na konieczność równoległego prowadzenia działalności w innym zakresie ( firma świadczy usługi wykonywania instalacji eklektycznych, chłodniczych, klimatyzacyjnych, automatyki przemysłowej i naprawy tych urządzeń), O. P. podjął decyzję o zatrudnieniu pracownika na stanowisku sprzedawcy, sam zajmując się jedynie dowozem towaru do sklepu .

Z uwagi na niskie obroty sklepu związane z pojawieniem się konkurencyjnych dyskontów sieci (...) i (...) w niewielkiej odległości od targowiska, co wiązało się w początkowym okresie z odpływem klientów, pracodawca nie przedłużył z ubezpieczoną umowy o pracę po upływie okresu, na jaki została zawarta.

Po zakończeniu współpracy z ubezpieczoną właściciel O. P. ponownie sam zajął się handlem w sklepie. Dopiero po kilku miesiącach, wobec ustabilizowania się sytuacji na rynku , zatrudnił sprzedawczynię.

Do dnia dzisiejszego płatnik składek nie wyrejestrował oraz nie zawiesił prowadzonej przez siebie działalności z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

W świadectwie pracy z dnia 06 czerwca 2014r. wskazano, iż wiążący ubezpieczoną z pracodawcą stosunek pracy ustał na skutek upływu czasu, na który umowa była zawarta - art. 30 § 1 pkt. 4 k.p. W pkt 6 świadectwa została zawarta informacja, iż umowa nie została przedłużona na kolejny okres ze względu na likwidację stanowiska pracy.

dowód: świadectwo pracy z dnia 06.06.,2014r. k.10 akt ubezpieczeniowych ZUS, zaświadczenie z dnia 10.12.2014r. k. 11 akt ubezpieczeniowych ZUS, zeznania świadka O. P. protokół elektroniczny k. 35 oraz zapis na płycie Cd – koperta k. 36 akt sprawy, wyjaśnienia ubezpieczonej protokół elektroniczny k. 34- 35 oraz zapis na płycie Cd – koperta k. 36 akt sprawy,

Od dnia 18 czerwca 2014r. skarżąca jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w G., a okres pobierania przez nią 6-cio miesięcznego zasiłku dla bezrobotnych upłynął w dniu 15 grudnia 2014 r. We w/w okresie pobierania zasiłku wnioskodawczyni nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych albo udziału w szkoleniu lub przygotowywaniu zawodowym w miejscu pracy w rozumieniu art. 33 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( dz. U. 2013, poz. 674, ze zm.)

dowód: akta ubezpieczeniowe : zaświadczenie z dnia 15 grudnia 2014r. . – k. 12

Ubezpieczona udowodniła łącznie 35 lat , 8 miesięcy i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

dowód: akta ubezpieczeniowe ZUS : raport ustalenia uprawnień do świadczenia – k. 39-42

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 06 lutego 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonej E. H. prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie przepisów art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 poz. 170 j.t. ze zm.), powołując się na fakt ,iż z przedstawionego świadectwa pracy z dnia 06 czerwca 2014r. wystawionego przez (...) O. P. nie wynika, iż stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, co uzasadnia brak podstaw do przyznania świadczenia przedemerytalnego.

dowód: akta ubezpieczeniowe ZUS : decyzja pozwanego z dnia 06.02.2015r. – k. 43

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w tym w aktach ubezpieczeniowych ZUS. Nie były one kwestionowane przez żadną ze stron postępowania co do ich prawdziwości i rzetelności. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustalania stanu faktycznego sprawy stanowiły także zeznania powołanego w sprawie świadka O. P. oraz wyjaśnienia ubezpieczonej , którym Sąd dał wiarę w takim zakresie, w jakim nie były one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej nie jest zasadne i jako takie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 674 j.t.), dalej: ustawa przedemerytalna, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.1), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.

W myśl ustępu 3 wskazanego przepisu, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

1)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

2)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 29 ppkt a)-c) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. nr 69 poz. 415 j.t. ze zm.) rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oznacza:

1.  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników

1.  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych

2.  wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy.

Przedmiotem sporu w sprawie pozostawało ustalenie, czy przyczyna, z uwagi na którą pracodawca nie przedłużył z ubezpieczoną łączącego ich stosunku pracy, kwalifikuje ubezpieczoną do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Pozostałe przesłanki nabycia świadczenia nie stanowiły przedmiotu sporu pomiędzy stronami.

W ocenie Sądu Okręgowego decydujące znaczenie dla oceny spełnienia przez ubezpieczoną wszystkich wymaganych prawem przesłanek do przyznania świadczenia przedemerytalnego, wbrew twierdzeniu ubezpieczonej, ma jednak zapis pkt 3 świadectwa pracy z dnia 06 czerwca 2014r. wskazujący, iż stosunek pracy łączący płatnika składek z ubezpieczoną ustał w wyniku upływu czasu, na który umowa była zawarta – art. 30 § 1 pkt 4 k.p. Przyczyny wskazane w pkt 6 wskazujące na nieprzedłużenie umowy o pracę na kolejny okres ze względu na likwidację stanowiska pracy w świetle brzmienia w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych w związku z art. 2 ust. 1 pkt 29 ppkt a)-c) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy pozostają bez znaczenia dla oceny zasadności odwołania .

Na konieczność wyraźnego rozróżnienia przyczyn rozwiązania umowy o pracę od przyczyn nienawiązania kolejnej umowy o pracy wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu wyroku z dnia 05 lutego 2014r. (III AUa 939/13 , publ. LEX nr 1430710 ) podnosząc, iż użyte w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych sformułowanie "rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy", przy uwzględnieniu treści art. 32 k.p., przemawia za przyjęciem, iż do rozwiązania stosunku pracy musi dojść albo na skutek jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy, albo na skutek porozumienia stron, a nie w następstwie upływu okresu, na który stosunek pracy został zawarty.

Jak dalej wyjaśnił Sąd Apelacyjny , omawiany art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, wymaga aby do rozwiązania stosunku pracy doszło z przyczyn dotyczących pracodawcy w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia. Taka redakcja powołanego przepisu wskazuje więc wyraźnie, iż uzależnia on nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego między innymi od tego, co było przyczyną rozwiązania stosunku pracy, a nie od tego, co stanowiło powód niezawarcia nowej umowy. Ponadto użyte w tym przepisie sformułowanie "rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy", przy uwzględnieniu treści art. 32 k.p., przemawia za przyjęciem, iż do rozwiązania stosunku pracy musi dojść albo na skutek jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy, albo na skutek porozumienia stron, a nie w następstwie upływu okresu, na który stosunek pracy został zawarty. Jak dalej dowodził Sąd Apelacyjny, nie sposób nadto nie zwrócić uwagi, iż także według art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasady rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 ze zm.), jej przepisy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, a zatem również w tym przypadku nie chodzi o jakikolwiek sposób rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z leżących po jego stronie przyczyn, a jedynie o rozwiązanie umowy o pracę na skutek wypowiedzenia przez pracodawcę bądź na mocy porozumienia stron.

Stanowisko to w pełni popiera Sąd orzekający w niniejszej sprawie.

Reasumując rozwiązanie stosunku pracy wskutek upływu czasu, na jaki umowa była zawarta nie stanowi rozwiązania "z przyczyn dotyczących zakładu pracy", o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Oceny tej nie zmienia, zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, fakt, iż nastąpiła likwidacja stanowiska pracy zajmowanego przez ubezpieczoną, co potwierdził stosownym zaświadczeniem pracodawca. Okoliczność ta, co należy jednak podkreślić , była jedynie powodem nienawiązania z ubezpieczoną kolejnej umowy o pracę a nie przyczyną rozwiązania z nią zawartej umowy.

Cytowany przepis, jak każda norma prawna z zakresu ubezpieczeń społecznych, musi być wykładany ściśle, co oznacza w zasadzie prymat dyrektyw wykładni językowej w odniesieniu do pozostałych metod wykładni, w tym wykładni systemowej i wykładni historycznej lub celowościowej (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 r., I UZP 6/08, OSNAPiUS 2009, nr 9-10, poz. 120 i orzecznictwo tam powołane).

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż skarżąca nie wykazała w toku niniejszego postępowania, iż spełnia przesłanki do przyznania prawa do wnioskowanego świadczenia, co uzasadnia na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz wskazanych przepisów oddalenie odwołania ubezpieczonej, o czym orzeczono jak w sentencji.

SSO Monika Popielińska