Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 343/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Hass-Kloc

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Kościak

po rozpoznaniu w dniu 03 lipca 2013 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Państwowe S.A. w W. Oddział Gospodarowania (...) z/s w K.

przeciwko: (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)
z/s w R.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z/s w R. na rzecz powoda (...) Państwowe S.A.
w W. Oddział Gospodarowania (...) z/s w K. kwotę 226.978,29 zł (słownie: dwieście dwadzieścia sześć tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt osiem złotych dwadzieścia dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 10.808,49 zł od dnia 11 października 2006 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 stycznia 2007 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 kwietnia 2007 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 lipca 2007 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 października 2007 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 stycznia 2008 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 kwietnia 2008 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 lipca 2008 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 października 2008 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 kwietnia 2009 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 października 2009 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 stycznia 2010 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 kwietnia 2010 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 lipca 2010 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 października 2010 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 lipca 2011 r. do dnia zapłaty,

- 10.808,49 zł od dnia 11 października 2011 r. do dnia zapłaty,

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 18.566,00 zł (słownie: osiemnaście tysięcy pięćset sześćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 7.217,00 zł (słownie: siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 lipca 2013 r. sygn. akt VI GC 343/12

Powód (...) Państwowe S.A. w W. Oddział Gospodarowania (...) z/s w K. złożył pozew przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. o zapłatę kwoty 226.978,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami .

W uzasadnieniu swego żądania podał ,że zawarł z pozwanym umowę z dnia 1.04.1992r na podstawie której pozwany miał mu wpłacić zaliczkowo 10% kosztów budowy budynku mieszkalnego nr (...) w terminie do dnia 30.04.1992r. Ponadto pozwany był zobowiązany do zwrotu pozostałych kosztów związanych z budową tego budynku w formie oprocentowanych kwartalnych rat płatnych w ciągu 20 lat od miesiąca następnego po zasiedleniu mieszkań. Strony ustaliły ,że wysokość oprocentowania na 10 % w skali roku. Powód notą księgową z dnia 29.06.1993r poinformował pozwanego o całkowitym koszcie zadania inwestycyjnego na kwotę 8.646.786.700,00 zł. Powyższe wyliczenie zostało zaakceptowane przez pozwanego. Z uwagi na wniosek pozwanego została mu zawieszona spłata odsetek najpierw do 31.03.1998r , a potem do 31.12.1999r. Powyższa kwota po denominacji wynosi 864.678,67 zł. Pozwany wezwany do jej zapłaty pismem z dnia 28.05.2010r przyznał ,że wpłacił 10 % kosztów budowy i rozpoczął spłacanie pozostałej należności. W związku z tym pozwany zapłacił do chwili obecnej kwotę 86.467,87 zł jako 10 % oraz 336.129,60 zł czyli 40% zadłużenia. Powód próbował polubownego załatwienia sporu przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie składając stosowny wniosek w dniu 15.02.2010r. W chwili obecnej powód domaga się zapłaty 21 rat kwartalnych za okres od trzeciego kwartału 2006r do trzeciego kwartału 2011r. Do każdej z 21 rat doliczono 10 % oprocentowanie w skali roku co dało wysokość jednej raty 10.808, 49 zł co w sumie 21 rat daje kwotę 226.978,29 zł .

Pozwany do dnia wniesienia pozwu w/w kwoty nie uregulował.

Z tych też względów pozew stał się konieczny.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty (k- 12 -13,48 - 50) wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W pisemnych motywach strona pozwana stwierdziła ,że powód na podstawie umowy z dnia 1.04.1992r zobowiązał się do dokończenia budowy i przenieść na rzecz nowoutworzonej spółdzielni własność terenów budowlanych wraz z posiadaną dokumentacją . W zamian pozwany zobowiązał się do zapłaty zaliczkowo na konto powoda 10 % kosztów budowy, a ponadto zobowiązała się do zapłaty w ciągu 20 lat od zasiedlenia mieszkań w ratach kwartalnych pozostałe koszty budowy . Poza tym twórcy spółdzielni byli przy tym zapewnieni ,że w przypadku pojawienia się korzystniejszych warunków sprzedaży będą mogli z nich skorzystać. Pozwany wpłacił na rzecz powoda 10 % zaliczkowo , lecz (...) jako nie posiadająca tytułu prawnego do opisanej w/w umowie nieruchomości nie przeniosła na pozwaną własności , a jedynie wydała ją w posiadanie obecnych lokatorów i administrowanie spółdzielni. Pozwany wydał mieszkania lokatorom – pracownikom wskazanym przez (...) . Ponieważ (...) zapewniała pozwaną o woli ostatecznego przeniesienia własności spółdzielcy zobowiązali się wpłacać kwotę o której mowa w par 3 ust 2 w/w porozumienia. Powód mimo uzyskania tytułu prawnego do przedmiotowej nieruchomości nie zaoferowała pozwanej przeniesienia własności. Uzależnia

powyższe od wpłacenia kwoty wskazanej w par 3 ust. 2 porozumienia.

W ocenie pozwanego obowiązek zapłaty mógłby być elementem umowy przenoszącej własność , a nie warunkiem zawarcia takiej umowy.

Poza tym pozwany podniósł ,że budynek miał wady , które obniżały jego wartość. Pozwana w celu ich usunięcia poniosła koszty w wysokości 401.708,00 zł.

Pozwany w związku z tym ,że powód nie zaoferował przeniesienia na nią własności pozwany wstrzymał się z spełnieniem świadczenia wzajemnego na podstawie art. 488 par 2 kc. .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1.04.`1992r Południowa (...) w K. zawarła Spółdzielnią Mieszkaniową (...) w R. porozumienie w którym na podstawie par 1 Południowa (...) przekaże Spółdzielni odpłatnie tereny budowlane wraz z posiadaną dokumentacją pod budynek nr (...) na osiedlu (...) w R. i ustalenie kosztów związanych z wykupem i dokumentacją oraz partycypacją w uzbrojeniu terenu nastąpi w odrębnym porozumieniu. W par 2 w/w strony zapisały , iż Południowa (...) dokończy budowy mieszkalnego nr (...) i przekaże go Spółdzielni w momencie odbioru budynku od wykonawcy. W par 3 zaś w/w strony postanowiły ,że Spółdzielnia zapłaci zaliczkowo 10 % kosztów budowy do dnia 30.04.1992r na rzecz Południowej (...); natomiast w ust. 2 zawarto ,że Spółdzielnia zwróci Dyrekcji pozostałe koszty budowy w ciągu 20 lat w ratach kwartalnych do 10 dni po upływie kwartału. Rozpoczęcie spłaty nastąpi od miesiąca następnego po zasiedleniu mieszkań. Oprocentowanie zadłużenia

będzie wynosiło 10 % w stosunku rocznym ( dowód: porozumienie k- 37).

Pismem z dnia 09.09.1992r Południowa (...) poinformowała Spółdzielnię

o zgodzie na zaproponowany sposób odbioru i przekazania mieszkań lokatorom ( k- 61).

W dniu 29.06.1993r Południowa (...) wystawiła notę księgową (k- 38) mocą której obciążyła Spółdzielnię 8.646.786.700 zł jako koszt całkowitego zadania inwestycyjnego.

W piśmie z dnia 24.05.1993r ( k- 57) i z dnia 31.12.1998r (...) wyraziło zgodę na odroczenie spłatę należności odsetkowych za okres najpierw do

końca 1993r, a potem do dnia 31.12.1999r (k- 39).

W dniu 12.12.1999r ( k- 53) (...) wystosowała pismo do Spółdzielni w którym podniosła m. in. ,że do tej pory pozwana spłaciła 40 % pozostałych kosztów budowy i w związku z tym brak jest podstaw do sprzedaży mieszkań na zasadach określonych w ustawie z dnia 17.12.1998r o zmianie ustawy o przedsiębiorstwie państwowym (...) .

Pismem z dnia 17.12.2001r (k- 51) powód skierował do pozwanego pismo w którym odniesiono się do przeniesienia własności na rzecz Spółdzielni.

W okresie od 1993r do 1999r strony wymieniały korespondencję dotyczącą

wyjaśnienia kwestii własnościowych i sprawowanego przez pozwaną zarządu

( dowód: pisma k- 54-55,56,57,58 ,59,60,62,63,65).

W dniu 26.04.1993r odbyło się posiedzenie Spółdzielni , której przedmiotem były wady jakie ujawniły się w wybudowanym budynku ( k- 67).

Pismem z dnia 28.05.2010r pełnomocnik Spółdzielni wystosował pismo (k- 40) do (...) w której m. in. podał , że Decyzją Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 4.09.1994r Dyrektor Generalny (...) został zobowiązany do nieodpłatnego przekazania przedmiotowego mienia na rzecz Spółdzielni pod warunkiem zwrotu nakładów finansowych poniesionych przez Południową (...) na opracowanie dokumentacji i budowy domu

( dowód : pismo z dnia 28.05.2010r , decyzja z dnia 14.09.1994r ,k- 99).

W dniu 03.02.2010r (...) S.A. skierowała do Sądu Rejonowego w Rzeszowie

wniosek o zawezwanie do próby ugodowej przeciwko pozwanemu o zapłatę kwoty 528.550,00 zł ( dowód: wniosek k- 41).

Przedstawione przez strony dowody w postaci dokumentów Sąd ocenił jako wiarygodne, albowiem żadna ze stron ich nie kwestionowała , a poza tym tworzą razem logiczną i spójną całość, wzajemnie się uzupełniając.

Ponadto Sąd przyznał walor wiarygodności przesłuchanym w toku niniejszego postępowania świadkowi i stronie pozwanej, albowiem ich zeznania nie tylko wzajemnie się uzupełniają , ale również znajdują

one odzwierciedlenie w pozostałych dowodach zalegających w aktach sprawy.

Niemniej jednak w zakresie zeznań świadka Z. K. należy wziąć pod uwagę ,że Sąd nie dysponował zeznaniami osoby , która reprezentowała Południową (...) przy zawieraniu porozumienia z dnia 1.04.1992r i należy oceniać je jako jego subiektywną ocenę intencji stron i cel zawieranego wówczas porozumienia; szczególnie ,iż z literalnego brzmienia w/w porozumienia nie wynika , aby zapłata kwoty ujętej w par. 3 ust. 2 była uzależniona od przeniesienia na rzecz Spółdzielni własności przedmiotowej nieruchomości. Poza tym świadek wprost zeznał , iż w momencie zawierania tegoż porozumienia żadna z stron , które je zawierały nie wiedziała jak to z tą kwestią będzie w przyszłości ( k- 125, 126).

Sąd oddalił dowód z zeznań świadków zawnioskowanych przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty na okoliczności tam wskazane i sprecyzowane przez pozwanego w piśmie z dnia 26.11.2012r ( k- 81) jako nie mających znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy po myśli art. 227 kpc i art. 233 par 1 kpc.

Sąd Okręgowy mając na uwadze powyższe zważył, co następuje:

Na wstępie należy podnieść, że jeśli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywał ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (por. wyrok SN z dnia 20.04.1982 sygn. akt I CR 79/82 niepublikowane).

Odnosząc się do kwestii podniesionej przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty należy podnieść ,że zapisy porozumienia z dnia 1.04.1992r w par 1 i 3 ust. 2 w literalnej wykładni nie budzą wątpliwości ,że pozwany miał obowiązek zapłacić (...) tytułem wynagrodzenia za wybudowany budynek najpierw zaliczkę w wysokości 10 % , a potem resztę tej należności

w ciągu 20 lat w kwartalnych oprocentowanych ratach, co nastąpi od miesiąca następnego po zasiedleniu mieszkań. Natomiast w kwestii wykupu terenu i zapłaty za wykonaną przez Południową (...) dokumentację i partycypacji w uzbrojeniu terenu strony miały zawrzec odrębne porozumienie. W świetle powyższego niniejsze porozumienie było jedynie

rozliczeniem pomiędzy stronami kosztów budowy i niczym więcej. Brak jest podstaw , aby z jego treść wywieść ,że miało ono gwarantować Spółdzielni

bez zrealizowania jego postanowień ujętych w par. 3 ust. 2 tegoż porozumienia przeniesienie własności budynku przez (...) na jej rzecz; przeczy o tym treść zapisu par 1 tegoż porozumienia (k- 37).

Za taką interpretacją przemawia również treść Decyzji Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 14.09.1994r ( k- 99) z której jednoznacznie wynika ,że warunkiem nieodpłatnego przekazania na rzecz Spółdzielni mienia w postaci działki wraz z budynkiem jest uzyskanie od Spółdzielni zwrotu nakładów finansowych poniesionych przez Południową (...) na opracowanie dokumentacji technicznej i budowę domu.

Również za taką oceną powyższego wynika sposób realizacji w/w porozumienia gdzie pozwana Spółdzielnia płaciła bez żadnych zastrzeżeń i wątpliwości na rzecz powoda kwartalne oprocentowane raty wynikające z zapisu par 3 ust. 2 w/w porozumienia ; co w konsekwencji doprowadziło do wpłacenia na rzecz powoda w sumie kwoty 336.129,60 zł co przyznał sam pozwany w piśmie z dnia 28.05.2010r ( k- 40) oraz powód w pozwie.

W tej sytuacji nie można mówić ,że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z warunkami o których stanowi art. 488 par 2 kc , albowiem pozwana Spółdzielnia otrzymała świadczenie niepieniężne w postaci wybudowanego budynku , a więc to co miała zagwarantowane w porozumieniu z dnia 1.04.1992r i za co miała spełnić świadczenie wzajemne w postaci zapłaty wskazanego tam wynagrodzenia określonego według zasad tam wymienionych - w par 3 ust 1,2 w/w porozumienia. Zdaniem Sądu przedmiotowe porozumienie z dnia 1.04.1992r należy oceniać jako umowę o roboty budowlane , co do której brak jest szczególnych uwarunkowań w zakresie formy ( art. 648 par 1 kc).

Ponadto oceniając powyższe nie można pominąć zapisów art. 41 do 43 Ustawy z dnia 8.09.2000r o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa (...) z których wynika ,ze (...) nie może sprzedać lokalu poza procedurą wskazaną w /w przepisach ( por wyrok

z uzasadnieniem SN z dnia 23.11.2005r , II CK 248/05 ).

Zdaniem Sądu zapłata należności wynikającej z w/w porozumienia będzie podstawą do wykupu mieszkań na zasadach określonych w/w ustawie z dnia 8.09.2000r.

Ostatnią kwestią , którą należy podnieść w niniejszej sprawie z uwagi na zarzut pozwanego podniesiony w sprzeciwie od nakazu zapłaty jest sprawa wad jakie zostały ujawnione w tym budynku. Mając na uwadze treść art. 656 kc w zw. z art. 637 kc i art. 638 kc w zw. z art. 568 par 1 kc wypada tylko zaznaczyć ,że skoro wady te były już znane pozwanemu w 1993r ( k- 67)i pozwany nie wskazywał konkretnie ,że odnosi się to do innych wad co do których w/w terminy z rękojmi zostały zachowane brak było podstaw do przeprowadzania dowodu z zeznań świadków na te okoliczności ; poza tym strona pozwana nie podniosła w związku z powyższym żadnych konkretnych

zarzutów, które by musiały być rozpoznane przez sąd jako realizacja jej uprawnień wynikających bądź to z rękojmi , bądź też odszkodowawczych

( art. 566 kc).

Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo w całości po myśli powołanych wyżej przepisów oraz art. 353 1 kc; szczególnie ,że pozwany nie kwestionował wysokości żądanych przez powoda kwot, ani terminów ich wymagalności.

O odsetkach Sąd orzekł po myśli art. 481 kc.

Orzeczenie o kosztach procesu znajduje uzasadnienie w treści art. 98 par 1 kpc w zw. z art. 99 kpc.

Zarządzenie :

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanej,

-kal. 14 dni