Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 448/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2015r

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SO Michał Niedźwiedź

Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera

Sędzia: SO Agata Pierożyńska

Protokolant: Z-ca Kierownika Sekret. Rafał Bielski

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2015r w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie

z dnia 4 kwietnia 2014r sygn. akt V GC 454/14/S

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej koszty postępowania apelacyjnego w kwocie 60,00 zł (sześćdziesiąt złotych).

UZASADNIENIE

Strona powodowa - (...) sp. z o.o. w K. wniosła o zasądzenie od (...)sp. z o.o. w T. kwoty 10.797,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty jako należności z łączącej umowa sprzedaży gazu, a także transportu i dzierżawy urządzeń technicznych służących do jego przechowywania zgodnie z wystawionymi fakturami VAT.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 września 2013 r., sygn. akt I Nc 5731/13/S, Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie uwzględnił powództwo.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana - (...)sp. z o.o. w T. zaskarżyła wydany nakaz zapłaty w całości oraz wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Podała, że przelewami z dnia 18 września 2013 r. oraz z dnia 19 października 2013 r. uregulowała należność za zamówiony towar w całości. Zarzuciła, że przed wytoczenie powództwa powódka nie wzywała pozwanej do zapłaty, stąd złożenie pozwu nie było konieczne do celowego dochodzenia praw.

Na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2014 r. powódka cofnęła powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 10.636,49 zł. Podtrzymała roszczenie zapłaty kwoty 160,97 zł oraz odsetek liczonych od nieterminowych płatności.

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2014 r., sygn. akt IV GC 454/14/S, Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie w punkcie I zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 160,97 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 8 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty. W punkcie II zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej ustawowe odsetki liczone od kwot: 5.390,76 zł za okres od 8 sierpnia 2013 r. do 21 sierpnia 2013 r.; 5.245,73 zł za okres od 8 sierpnia 2013 r. do 19 września 2013 r. W punkcie III umorzył postępowanie w pozostałym zakresie, a w punkcie IV zasądził od strony pozwanej na rzecz powodowej spółki kwotę 2.957 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy wskazał, że w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy stan faktyczny pozostawał bezsporny. Strony zawarły umowę sprzedaży gazu. najmu, dzierżawy butli oraz transportu. Powódka wystawiła pozwanej faktury na dochodzoną kwotę. Pozwana dokonała wpłat po upływie terminów płatności, tj. w dniach 21 sierpnia 2013 r. oraz 19 września 2013 r. Do dochodzonej wierzytelności powódka doliczyła odsetki prawidłowo wyliczone na dzień poprzedzający wytoczenie powództwa, zgodnie z art. 482 § 1 k.c. Sąd 1 instancji ustalił, że po dokonanych wpłatach pozwana zalega nadal z zapłatą kwoty 160,97 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu oraz odsetkami ustawowymi od uiszczonych kwot za zamknięte okresy od daty wytoczenia powództwa do dat zapłaty. W punkcie III wyroku Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w części, wobec cofnięcia powództwa, na podstawie art. 203 § 1 k.p.c. i art. 355 k.p.c. O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z ogólną regułą odpowiedzialności za wynik sprawy (art. 98 k.p.c.), obciążając nimi pozwaną.

Sąd I instancji podał również w uzasadnieniu, że na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2013 r. imieniem pozwanej stawił się r.pr. Ł. W. podając, iż występuje jako substytut pełnomocnika pozwanej r.pr. G. J.. Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z załączonym do akt odpisem z K.RS pozwanej (k. 98) G. J. jest jednocześnie wspólnikiem pozwanej i członkiem jej zarządu. Jest zatem umocowany do występowania w imieniu pozwanej jako członek zarządu i nie może jednocześnie reprezentować jej jako fachowy pełnomocnik procesowy. W konsekwencji nie mógł też udzielić skutecznie pełnomocnictwa substytucyjnego i Sąd Rejonowy odmówił r.pr. Ł. W. dopuszczenia do udziału w postępowaniu w charakterze pełnomocnika pozwanej.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 4 kwietnia 2014 r. wniosła pozwana spółka, zaskarżając go w części dotyczącej punktów I, II, IV.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

I.  nieważność postępowania podlegającą na pozbawieniu strony możności obrony swych praw poprzez odmowę dopuszczenia do udziału w sprawie radcy prawnego Ł. W. pełnomocnika substytucyjnego radcy prawnego G. J. z tego powodu, iż zdaniem Sądu I instancji radca prawny G. J. jako członek zarządu pozwanej nie może jednocześnie reprezentować pozwanej jako jej fachowy pełnomocnik procesowy, a w konsekwencji nie mógł udzielić skutecznie pełnomocnictwa substytucyjnego, w sytuacji gdy członek zarządu spółki z o.o., uprawniony umową spółki do jej reprezentowania łącznie z drugim członkiem zarządu, może być ustanowiony pełnomocnikiem procesowym przez uprawnionego do samodzielnej reprezentacji prezesa spółki, przy uwzględnieniu treści art. 87 § 1 k.p.c., skutkiem czego strona nie mogła brać udziału i nic brała udziału w postępowaniu przez pełnomocnika (art. 86 k.p.c.) w jego istotnej części, a skutki tych wadliwości nie mogły być usunięte na następnych rozprawach,

II.  naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 86 i art. 87 § 1 k.p.c. poprzez pozbawienie strony możliwości działania przed sądem przez pełnomocnika będącego radcą prawnym,

III.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 201 § 1, art. 204 §§ 1 i 2 i art. 205 § 1 k.s.h. w zw. z art. 87 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że członek zarządu spółki z o.o., będący jednocześnie radcą prawnym, uprawniony umową spółki do jej reprezentowania łącznie z drugim członkiem zarządu, nie może być ustanowiony pełnomocnikiem procesowym, przez uprawnionego do samodzielnej reprezentacji prezesa spółki.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania; ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. Skarżąca wniosła również o zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 14 kwietnia 2015 r. pełnomocnik strony powodowej wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Rozstrzygnięcie niniejszej apelacji wymagało rozważenia dwóch kwestii. Pierwszą jest możliwość występowania w sprawie w charakterze profesjonalnego pełnomocnika procesowego strony członka zarządu spółki i w konsekwencji także możliwość ustanowienia przez niego pełnomocnika substytucyjnego. Drugim zagadnieniem, koniecznym do rozważenia w razie pozytywnego rozstrzygnięcia pierwszej kwestii, jest ocena wpływu przyjęcia przez Sąd I instancji poglądu odmiennego na możliwość obrony swych praw przez stronę.

Przypomnieć należy, że jako pełnomocnik pozwanej w postępowaniu przed Sądem I instancji wystąpił r.pr. G. J., który wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty. Do sprzeciwu załączył pełnomocnictwo udzielone mu „do prowadzenia spraw oraz do reprezentowania spółki Centrum (...) sp. z o.o. przed sądami powszechnymi wszystkich instancji, [...] we wszystkich sprawach dotyczących działalności spółki”, udzielone przez Prezesa Zarządu T. O. (pełnomocnictwo - k. 100). T.

O., jako prezesowi zarządu wieloosobowego, przysługuje prawo reprezentowania spółki samodzielnie we wszystkich sprawach bez ograniczeń. G. J. jest jednocześnie wiceprezesem - członkiem zarządu pozwanej Spółki, który jest uprawniony do jej reprezentowania samodzielnie we wszelkich sprawach, których wartość nie przekracza 30.000 zł, a w sprawach, w których wartość przekracza 30.000 zł - łącznie z innym członkiem zarządu (KRS - k. 140-148).

Dołączone w niniejszej sprawie pełnomocnictwo nie powinno pozostawiać wątpliwości w jakiej roli występował w sprawie G. J. - fachowego pełnomocnika procesowego strony pozwanej, o którym mowa w art. 87 § 1 k.p.c. Oczywiście można mieć wątpliwości co do racjonalności takiego działania, skoro jednocześnie G. J. jest członkiem zarządu spółki uprawnionym do jej reprezentowania samodzielnie we wszelkich sprawach, których wartość nie przekracza 30.000 zł. Niemniej jednak, w ocenie Sądu Okręgowego w niniejszym składzie, jest dopuszczalne udzielenie pełnomocnictwa procesowego jednemu z członków zarządu spółki. Sąd Okręgowy nie podziela tym samym stanowiska Sądu I instancji w tym zakresie. Dostrzegając rozbieżność stanowisk w szczególności w literaturze. Sąd Okręgowy podziela linię orzeczniczą, zgodnie z którą członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być ustanowiony jej pełnomocnikiem (uchwała SN z 23 sierpnia 2006, III CZP 68/06, OSNC 2007, nr 6, poz. 82; uchwała SN z 24 kwietnia 2014 r., III CZP 17/14, OSNC 2015, nr 2, poz. 17), także procesowym (wyrok SN z 27 listopada 2007 r„ IV CSK 263/07, LEX nr 537047; wyrok SN z 6 listopada 2008 r., III CSK 209/08, LEX nr 560576), jeśli jest osobą - jak w niniejszej sprawie — której zgodnie z treścią art. 87 § 1 i 2 k.p.c. może być udzielone takie pełnomocnictwo.

Należy więc stwierdzić, że Sąd Rejonowy niezasadnie odmówił r.pr. Ł. W. dopuszczenia do udziału w postępowaniu w charakterze pełnomocnika strony pozwanej. W ocenie Sądu Okręgowego uchybienie popełnione przez Sąd I instancji nie jest równoznaczne z pozbawieniem strony możliwości obrony w rozumieniu art. 379 pkt 5 k.p.c. Kwestie pozbawienia strony możliwości obrony jej praw należy oceniać zawsze w świetle konkretnych okoliczności sprawy. Należało więc wziąć pod uwagę, że sprzeciw od nakazu zapłaty został wniesiony imieniem strony pozwanej przez G. J. (k. 94-97), czego Sąd I instancji w istocie nie zakwestionował, na co wskazuje choćby dopuszczenie w poczet dowodów potwierdzeń przelewów dołączonych do sprzeciwu. Stanowisko wyrażone w sprzeciwie zostało też uwzględnione w uzasadnieniu wyroku. Sąd Rejonowy odmówił r.pr. Ł. W. dopuszczenia do udziału w rozprawie w dniu 4 kwietnia 2014 r., jednak - należy zauważyć - miało to miejsce po jego wypowiedzi, że podtrzymuje (jedynie) stanowisko wyrażone w sprzeciwie. Strona pozwana nie wskazała, w jaki jeszcze sposób niedopuszczenie pełnomocnika do udziału w postępowaniu wpłynęło negatywnie na jego prawa, w szczególności czy w ten sposób np. strona została pozbawiona możliwości złożenia określonych wniosków dowodowych.

W tych okolicznościach należało stwierdzić, że pomimo naruszenia przepisów procesowych nie doszło do naruszenia prawa pozwanej do obrony. Innych zarzutów, w szczególności dotyczących prawidłowości ustaleń Sądu Rejonowego i oceny prawnej, nie zgłoszono. Sąd Okręgowy podziela ustalenia (w istocie niesporne) Sądu I instancji. Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c. orzeczono o oddaleniu apelacji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na zasadzie odpowiedzialności za jego wynik. Z tego względu Sąd Okręgowy zasądził na rzecz strony powodowej kwotę 60 zł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 490), tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSR P. Biega