Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III U 548/09

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2015r.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ostrołęce Wydział III

w składzie:

Przewodnicząca: SSO Bożena Bielska

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 czerwca 2015r. w O.

spraw z odwołań: (...) ZOZ w P., A. H., J. P. (1), J. P. (2), E. J. i B. J.

z udziałem zainteresowanych: K. E. (1), S. E., D. K. i P. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wysokość składek

na skutek odwołań: (...) ZOZ w P., A. H., J. P. (1), J. P. (2), E. J. i B. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 10.06.2009r. nr (...)

z dnia 21.01.2010r. nr (...)

z dnia 16.07.2010r. nr (...)

orzeka:

1. umarza postępowanie w zakresie odwołań od decyzji ZUS wydanych w dniu 10.06.2009r.,

2. zmienia częściowo decyzję z dnia 21.01.2010r. Nr (...) w ten sposób, że ustala, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe A. H. z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. za marzec 2007r. wynosi 1.149,40zł,

3. zmienia częściowo decyzję z dnia 16.07.2010r. Nr (...) w ten sposób, że ustala, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe E. P. z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. za marzec 2003r. wynosi 4.983,84zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4.051,37zł,

4. zmienia częściowo decyzję z dnia 21.01.2010r. Nr (...) w ten sposób, że ustala, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe S. E. z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. za maj 2002r. wynosi 2.046,33zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 1.663,46zł,

5. zmienia częściowo decyzję z dnia 21.01.2010r. Nr (...) w ten sposób, że ustala, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe K. E. (1) z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. za październik 2002r. wynosi 3.617,45zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 1.663,46zł oraz ustala, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne K. E. (1) z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. w październiku 2007r. wynosi 6.420,78zł,

6. w pozostałym zakresie odwołania oddala,

7. koszty zastępstwa prawnego między stronami wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek K. E. (1) u płatnika składek (...) P. za okres od 08/1999 do 12/2007r. (k. 95-101 akt ZUS).

W odwołaniu od tej decyzji, wniesionym w sprawie IIIU 548/09, (...) Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w P. podniósł, że decyzja narusza art. 107 § 1 kpa, gdyż nie zawiera elementów koniecznych, wymienionych w tym przepisie a poczynione przez organ rentowy ustalenia nie są zgodne z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym.

W uzasadnieniu wskazał, że decyzja narusza art. 107 § 1 kpa, bowiem nie wynika z niej w sposób nie budzący wątpliwości, jaki obowiązek został nałożony na stronę, z decyzji wynika jedynie stwierdzenie okoliczności, do jakich organ ubezpieczeniowy doszedł w drodze przeprowadzonej kontroli, decyzja nie wskazuje też stron postępowania. Nadto odwołujący podniósł, iż strony zakwestionowanych umów działały w ramach możliwości prawnych określonych w art. 35 i 35a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, do zawarcia umowy mogło dojść tylko po przeprowadzeniu postępowania ofertowego a lekarz, który podpisał kontrakt, wypełnia obowiązki z niego wynikające w ramach swej indywidualnej działalności gospodarczej. Obowiązki te nie są tożsame z obowiązkami, jakie lekarz obowiązany jest wykonać w ramach wiążącego go stosunku pracy. Odwołujący zaprzeczył, aby celem zawieranych umów było obejście przepisów ustawy o ubezpieczeniach społecznych. Jego zdaniem błędem jest też kwalifikowanie zawieranej umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne do kategorii „innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia” na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Umowa o udzielenie zamówienia na świadczenie zdrowotne jest bowiem umową nazwaną i nie może mieć do niej zastosowania art. 8 ust. 2a, gdyż nie stosuje się do niej przepisów o zleceniu.

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek B. J. za okres od 10/1999 do 12/1999r. (k. 199-203akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 555/09 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek A. H. za okresy od 02/2005 do 07/2007 i od 09/2005 do 08/2007. (k.193-198akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 554/09 wniósł A. H. a w sprawie IIIU 603/09 wniósł (...) ZOZ w P.. A. H. w odwołaniu podniósł argumenty tożsame z argumentami podniesionymi przez (...) ZOZ.

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek S. E. za okres od 08/1999 do 12/2001 i od 02/2002 do 08/2002r. (k. 121-122 akt ZUS).Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 549/09 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek E. J. za okresy od 02/2001 do 08/2001, od 01/2002 do 02/2002 i od 04/2002 do 03/2004r. (k. 205-210akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 556/09 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek J. P. (1) za okres od 09/1999 do 11/1999. (k. 331-336akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 571/09 wniósł J. P. (1) a w sprawie IIIU 614/09 (...) ZOZ w P.. J. P. (1) w odwołaniu podniósł argumenty tożsame z argumentami podniesionymi przez (...) ZOZ.

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek J. P. (2) za okresy od (...) i od 11/1999 do 12/2000. (k. 261-266akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 562/09 wniosła J. P. (2) a w sprawie IIIU 607/09 (...) ZOZ w P.. J. P. (2) w odwołaniu podniosła argumenty tożsame z argumentami podniesionymi przez (...) ZOZ.

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek D. K. (...) i za okres od 10/1999 do 12/1999r. (k. 211-215akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 557/09 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okres od 09/1999 do 05/2003r.Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 592/09 wniósł (...) ZOZ w P.. Ponieważ E. P. zmarła w dniu 19.01.2009r., postanowieniem z dnia 13.10.2009r. zawieszono postępowanie w sprawie a następnie prawomocnie je umorzono w dniu 16.10.2014r. – wobec niezgłoszenia się następców prawnych i niezłożenia wniosku o podjęcie postępowania.

We wszystkich odwołaniach (...) ZOZ podniósł takie same argumenty jak w sprawie IIIU 548/09.

W odpowiedziach na odwołania we wszystkich sprawach ZUS podniósł taką samą argumentację. Wskazał, że płatnik składek – (...) ZOZ w P. zawarł z pracownikami – osobami wykonującymi zawód medyczny – w 1999r. umowy cywilnoprawne, w których powierzył im wykonywanie czynności w zakresie świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na oddziałach szpitalnych, w D. Pomocy Doraźnej i za pozostawanie w gotowości do pracy. Wynagrodzenie zostało określone w stawce godzinowej, w ramach umowy lekarz był zobowiązany wykonywać pracę w określonych godzinach i w określonym miejscu i był zobowiązany poza zakresem określonym w umowie wykonywać czynności zlecane przez ordynatora lub dyrektora (...) ZOZ, był też zobowiązany do przestrzegania regulaminu pracy lekarza dyżurnego i podlegał kontroli ordynatora oddziału. Zdaniem organu rentowego obowiązek pełnienia dyżuru wynika z samego faktu zatrudnienia lekarza w zakładzie opieki zdrowotnej udzielającym świadczeń całodobowych a zawarcie dodatkowej umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej, której przedmiotem były czynności zawodowe lekarza wykonywane poza normalnymi godzinami pracy w zakładzie opieki zdrowotnej nie może pociągać za sobą prawnego zamierzonego przez strony. Czynności zawodowe wykonywane w zakładzie opieki zdrowotnej przez lekarza poza normalnymi godzinami pracy nie mogą stanowić przedmiotu zawartej z lekarzem dodatkowej – poza umową o pracę – umowy cywilnoprawnej lub drugiej umowy o pracę, gdyż stanowi to obejście art.22 § 1 kp.

ZUS podniósł, iż zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Naliczenia w zakresie przypisu składek dokonano zaś na podstawie wydruków wypłat wynagrodzeń i wypłat za dyżury zakładowe. Z tych względów zdaniem organu rentowego zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

W toku postępowania pełnomocnik (...) ZOZ w P. w piśmie z dnia 12.10.2009r. w każdej ze spraw wniósł o zwrot sprawy organowi rentowemu. Podnosił, że zaskarżone decyzje wydane w dniu 10.06.2009r. są zbyt ogólnie sformułowane, każda decyzja dotycząca poszczególnych osób powinna zaś zawierać dokładne uzasadnienie dotyczące tej osoby, nadto w decyzjach powinno znaleźć się odniesienie do regulacji dotyczących dyżurów lekarskich, z uwzględnieniem zmian przepisów w tym zakresie.

W konsekwencji zarządzeniem z dnia 30.09.2009r. Sąd na podstawie art. 467 § 4 kpc zwrócił organowi rentowemu akta sprawy w celu uzupełnienia materiału sprawy i wydania prawidłowych decyzji - zgodnych z regułami kpa wskazując, iż żadna z decyzji nie zawiera danych dotyczących wysokości składek za każdego ubezpieczonego oddzielnie oraz szczegółowego sposobu wyliczenia wysokości składek za każdego ubezpieczonego, nie zawiera też odniesienia merytorycznego do art. 4 i 35j ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, art. 33, 35 i 35a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i art. 49 ustawy o zawodzie lekarza oraz nie wskazuje, czy decyzja dotyczy składek wynikających tylko z zakwestionowanych umów cywilno-prawnych, czy łącznie z zakwestionowanych umów cywilno-prawnych i niekwestionowanych składek z tytułu umów o pracę a nadto nie wskazuje, czy poszczególni ubezpieczeni w spornych okresach mieli też zawarte umowy o pracę z (...) ZOZ w P.. Sąd wskazał też, że zaskarżone decyzje zostały wydane bez przesłuchania stron co do ich zamiaru przy zawieraniu umów i spełnienia przesłanek z art. 22 kp.

W konsekwencji tego zarządzenia organ rentowy przesłuchał lekarzy zawierających sporne umowy i w toku postępowania w dniu 21.01.2010r. wydał decyzje, w których uchylił poprzednie decyzje, dotyczące każdego z nich i jednocześnie ponownie określił wysokość podstawy wymiaru składek co do każdego z zainteresowanych i odwołujących.

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek S. E. za okres od 08/1999 do 02/2000, od 04/2000 do 07/2000, za (...), od 12/2000 do 07/2002.(k. 157akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 112/10 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek K. E. (1) za okresy od 08/1999 do 03/2001, od 05/2001 do 03/2006 i od 05/2006 do 12/2007. (k. 119akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 113/10 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek A. H. za okresy od 02/2005 do 07/2005 i od 09/2005 do 08/2007. (k.271 akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU149/10 wniósł A. H. a w sprawie IIIU 150/10 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek B. J. za okres od 10/1999 do 12/1999r. (k. 287akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 151/10 wniósł B. J. a w sprawie IIIU 152/10 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek E. J. za okresy od 02/2001 do 08/2001, od 01/2002 do 02/2002 i od 04/2002 do 03/2004r.(k. 303 akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 153/10 wniósł (...) ZOZ w P. a w sprawie IIIU 154/10 wniosła E. J..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek D. K. za okresy od (...) i od 10/1999 do 12/1999r. (k. 341 akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 157/10 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek J. P. (2) za (...) i za okres od 11/1999 do 12/2000. (k. 429akt ZUS. Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 160/10wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek J. P. (1) za (...) do (...). (k. 591 akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 166/10 wniósł J. P. (1) a w sprawie IIIU 165/10 wniósł (...) ZOZ w P..

Decyzją z dnia 16.07.2010r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okresy od 09/1999 do 02/2000, od 06/2000 do 05/2003 (k. 903-909 akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 1404/10wniósł (...) ZOZ w P.. Ponieważ E. P. zmarła w dniu 19.01.2009r., postępowanie toczyło się z udziałem następcy prawnego zmarłej – P. P..

Odwołujący (...) ZOZ wszystkim zaskarżonym decyzjom zarzucił niezgodność poczynionych przez organ rentowy ustaleń z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym. Wskazał, że zawarta między stronami umowa o udzielenie zamówienia na świadczenie zdrowotne w sposób istotny różni się od umowy o pracę, a mianowicie jest zawarta w trybie opisanym w art. 35 i 35a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz przepisach wykonawczych, przewiduje dużą samodzielność podmiotu przyjmującego zamówienie, co przejawia się między innymi w tym, iż przyjmujący zamówienie może powierzyć wykonanie umowy podmiotowi trzeciemu. Ponadto umowa przewiduje odpowiedzialność solidarną udzielającego zamówienie i przyjmującego zamówienie za szkody powstałe przy jej wykonaniu, a także kary umowne. Umowy te zostały zawarte w ramach prowadzonej przez lekarzy działalności gospodarczej, a należności przyjmującego zamówienie wypłacano na podstawie faktur VAT. (...) ZOZ w P. zakwestionował też wyliczenia ZUS dotyczące podstawy wymiaru składek, a także podniósł zarzut przedawnienia w części dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek za okres sprzed ponad 10 lat. Nadto wskazał, że decyzje w punkcie I, uchylającym wcześniejsze decyzje z 2009r., są nieważne z mocy art. 156 § 1pkt 2 k.p.a., a w części rozstrzygającej są nieważne w związku z naruszeniem prawa przewidzianym w art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a., zgodnie z którym nieważna jest decyzja, która dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną.

Analogiczne argumenty zawarli w swoich odwołaniach A. H., B. J., E. J. i J. P. (1).

W odpowiedzi na odwołania ZUS wniósł o ich oddalenie. Podniósł, iż w decyzjach wydanych w 2010r. określił łączną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu umowy o pracę na podstawie dokumentów posiadanych w systemie (...) złożonych przez płatnika składek i umów o świadczenie usług medycznych uzyskanych w trakcie przeprowadzonego u płatnika składek postępowania kontrolnego, z uwzględnieniem ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe odpowiadającej kwocie trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, o którym mowa w art. 19 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

ZUS wskazał, że w wyniku kontroli stwierdzono, iż (...) zawarł z zatrudnionymi przez siebie lekarzami umowy na świadczenie usług medycznych, w których powierzył im wykonywanie czynności w zakresie świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich w oddziałach szpitalnych. Wynagrodzenie brutto określone zostało w stawce godzinowej. W umowie określono, że wypłata wynagrodzenia zostanie dokonana na podstawie złożonego rachunku po zakończeniu miesiąca i uzyskaniu potwierdzenia wykonywania usług przez zleceniodawcę w terminie 10 dni od daty złożenia rachunku. Złożenie rachunku poprzedzone było wystawieniem karty pracy. Zatrudniony w ramach powyższych umów pracownik przyjął obowiązek pełnienia dyżurów w oddziałach zgodnie z grafikiem dyżurów. W ramach umowy lekarz był zobowiązany wykonywać pracę w określonych godzinach i określonym miejscu i był zobowiązany poza zakresem określonym w umowie wykonywać czynności zlecane przez ordynatora lub dyrektora SP Z ZOZ. Lekarz w czasie pełnienia dyżuru był zobowiązany do przestrzegania regulaminu pracy lekarza dyżurnego i podlega i kontroli przez ordynatora oddziału. Organ rentowy podniósł też, że traktowanie lekarza jako podmiotu gospodarczego jest nadużyciem, ponieważ według zaświadczeń o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej w każdym przypadku określone jest miejsce wykonywania działalności, w żadnym stopniu nie odnosi się do miejsca pełnienia dyżurów zakładowych. Zatrudnieni przez płatnika lekarze i inni posiadający wyższe wykształcenie pracownicy wykonujący zawód medyczny od dnia 01 stycznia 2008r. pełnią dyżury medyczne w ramach stosunku pracy. Powyższe fakty wskazują, że umowy na pełnienie dyżurów medycznych zawierane były dla pozoru, w celu obejścia przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie objęcia ubezpieczeniami społecznymi i opłacania składek na te ubezpieczenia. Zdaniem ZUS zawarcie dodatkowej umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej, której przedmiotem były czynności zawodowe lekarza wykonywane poza normalnymi godzinami pracy w zakładzie opieki zdrowotnej nie może pociągać za sobą skutku prawnego zamierzonego przez strony. Czynności zawodowe wykonywane w zakładzie opieki zdrowotnej przez lekarza poza normalnymi godzinami pracy stanowią - z mocy bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy - dyżur medyczny. Czynności te nie mogą więc stanowić przedmiotu zawartej z lekarzem dodatkowej - poza umową o pracę - umowy cywilnoprawnej lub drugiej umowy o pracę. Z tym samym pracodawcą w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju pracownik może pozostawać w jednym stosunku pracy. Kodeks pracy w art. 22 § 1 uściśla definicję stosunku pracy wskazując, że do okoliczności znamionujących stosunek pracy zalicza się również wykonywanie pracy w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę, co jest charakterystyczne dla pełnienia dyżurów lekarskich. Zdaniem ZUS strony zawarły fikcyjne umowy o zamówienia świadczeń medycznych, a dyżury faktycznie były pełnione w ramach wiążących SP (...) z lekarzami stosunków pracy i dlatego ZUS uznał, że przychód z tytułu umów na świadczenie usług medycznych jest przychodem ze stosunku pracy.

Zarządzeniem z dnia 21.04.2010r. sprawy: (...) 112/10, III U 113/10, IIIU149/10 - (...) 154/10, (...) 157/10, (...) 160/10, (...) 165/10, (...) 166/10Sąd połączył do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygn. akt IIIU 112/10.

Postanowieniem z dnia 28.06.2010r. Sąd na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 kpc zawiesił postępowanie w każdej z tych spraw, bowiem (...) ZOZ w P. złożył do ZUS wniosek o stwierdzenie na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 i 3 kpa nieważności każdej z decyzji z dnia 21.01.2010r. i decyzji z dnia 16.07.2010r. a następnie od decyzji odmawiających wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wniósł skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W.. Skargi te zostały oddalone. Ostatecznie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 12 grudnia 2011r. w każdej ze spraw, mi. in. w sprawie II GSK 1110/11,uchylił zaskarżony wyrok WSA w Warszawie i odrzucił skargę (...) ZOZ stwierdzając, iż od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (organu rentowego) wydanej na podstawie art. 83a ust. 2 u.s.u.s. w przedmiocie nieważności decyzji przysługuje odwołanie do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Podobne postanowienia zostały wydane w każdej ze skarg (...) ZOZ w P..

Postanowieniem z dnia 02.01.2012r. Sąd na podstawie art. 180 § 1 pkt 4 kpc podjął postępowanie w każdej z tych spraw.

Następnie zarządzeniem z dnia 30.01.2012r. sprawy IIIU 112/10 i (...) zostały połączone do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą IIIU 548/09 (k. 146a.s.).

W tutejszym wydziale toczą się również sprawy dotyczące innych lekarzy, tożsame w stanie faktycznym i prawnym: (...) 552/09, (...) 542/09, (...) 547/09, (...) 551/09, (...) 783/14 i (...) 784/14.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. E., K. E. (1), A. H., B. J., J. P. (1), J. P. (2), E. J., D. K., E. P. byli lekarzami zatrudnionymi w Samodzielnym Publicznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w P.. W skład (...) ZOZ wchodziły: Szpital, jednostki podstawowej opieki zdrowotnej jak (...) Ośrodek (...) w Z., Przychodnia (...) w C., Przychodnia (...) w P., D. Pomocy Doraźnej.

S. E. w okresie od 12 stycznia 1993r. do 30 czerwca 2002r. była zatrudniona jako Starszy Asystent w Oddziale Położniczym.

K. E. (1) jest zatrudniony od 01 października 1992r., w tym: od 18 lipca 1999r. na Oddziale Chirurgicznym, od 19 lipca 1999r. do 31 grudnia 2002r. w (...) Ośrodku (...), od 01 stycznia 2003r. do 31 grudnia 2005r. w D. Pomocy Doraźnej a od 01 stycznia 2006r. jako Starszy Asystent na Oddziale Chirurgicznym.

A. H. jest zatrudniony od 30 grudnia 2004r. na Oddziale Położniczym. W okresie od 18 maja 2005r. do 31 grudnia 2008r. przebywał na urlopie bezpłatnym.

B. J. w spornym okresie odbywał staż podyplomowy i w okresie od 22 września 1997r. do 31 grudnia 1999r. był zatrudniony w Przychodni (...) w C..

J. P. (1) był zatrudniony od 01 października 1992r. do 31 grudnia 1992r. w Przychodni (...) w C.. Ponadto od 01 grudnia do 31 grudnia 1999r. był zatrudniony jako Starszy Asystent Dyżurny w D. Pomocy Doraźnej, wykonywał też czynności na Oddziale noworodkowym.

J. P. (2) była zatrudniona w okresie od 16 września 1971r. do 31 grudnia 2004r. w Przychodni (...) w P..

E. J. była zatrudniona w okresie od 06 listopada 2000r. do 11 marca 2004r. jako Starszy Asystent w Oddziale Chirurgicznym, w okresie od 01 do 21 października 2001r. przebywała na urlopie bezpłatnym.

D. K. w okresie od 01 kwietnia 1998r. do 31 grudnia 1999r. był zatrudniony w Przychodni (...) w C. w wymiarze 0,4 etatu. W okresie od 01 czerwca 1994r. do 30 czerwca 1999r. był nadto zatrudniony jako Asystent – Dyżurny Oddziału Położniczo Ginekologicznego.

E. P. w okresie od 01 lipca 1971r. do 15 lipca 2004r. była zatrudniona na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym.

W okresie od dnia 10.12.2008r. do 11.02.2009r. inspektorzy kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzili w Samodzielnym Publicznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w P. kontrolę obejmującą m.in. badanie prawidłowości i rzetelności obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych wpłat, do których pobierania zobowiązany jest organ rentowy oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Kontrolą objęto okres od stycznia 1999r. do listopada 2008r. W jej toku stwierdzono, iż płatnik składek – (...) ZOZ w P. w 1999r.zawarł m.in. z pracownikami – lekarzami - umowy cywilnoprawne, w których powierzył im wykonywanie czynności w zakresie świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na oddziałach szpitalnych, w D. Pomocy Doraźnej i za pozostawanie w gotowości do pracy. Wynagrodzenie zostało określone w stawce godzinowej, w ramach umowy lekarz był zobowiązany wykonywać pracę w określonych godzinach i w określonym miejscu i był zobowiązany poza zakresem określonym w umowie wykonywać czynności zlecane przez ordynatora lub dyrektora (...) ZOZ, był też zobowiązany do przestrzegania regulaminu pracy lekarza dyżurnego i podlegał kontroli ordynatora oddziału. W czasie kontroli stwierdzono również, że począwszy od 2000r. zawierano umowy o nazwie „umowa Nr…” i „umowa-kontrakt Nr …/2000” o treści identycznej jak umowa na świadczenia zdrowotne, dotyczące pełnienia dyżurów w D. Pomocy Doraźnej oraz umowy, na podstawie których przyjmujący zamówienie przyjmował do wykonania udzielanie świadczeń zdrowotnych i pełnienie dyżurów na oddziałach szpitalnych. Organ rentowy uznał, że czynności zawodowe wykonywane w zakładzie opieki zdrowotnej przez lekarza poza normalnymi godzinami pracy nie mogą stanowić przedmiotu zawartej z lekarzem dodatkowej – poza umową o pracę – umowy cywilnoprawnej lub drugiej umowy o pracę, gdyż stanowi to obejście art. 22 § 1 kp. W związku z powyższym ZUS uznał, że zawarcie w/w umów cywilnoprawnych powinno skutkować obowiązkiem odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne od sumy uzyskanych z tego tytułu przychodów, stosownie do art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji organ rentowy w dniu 10.06.2009r. wydał decyzje, w których ustalił podstawę wymiaru składek za każdego z odwołujących i zainteresowanych u płatnika składek (...) ZOZ w P. za okresy wskazane w poszczególnych decyzjach, uwzględniając kwoty z tytułu umowy o pracę i umów cywilnoprawnych.

Odwołania od decyzji tych wniósł (...) ZOZ oraz A. H., J. P. (1) i J. P. (2). W toku postępowania organ rentowy – w wykonaniu zarządzenia Sądu w trybie art. 467 § 4 kpc przesłuchał lekarzy zawierających sporne umowy i w dniu 21.01.2010r.wydał decyzje, w których uchylił poprzednie decyzje, dotyczące każdego z odwołujących i zainteresowanych i jednocześnie określił wysokość podstawy wymiaru składek co do każdego z zainteresowanych i odwołujących. Po wniesieniu odwołań od powyższych decyzji ZUS jako podstawę prawną decyzji wskazał art. 8 ust. 2 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wskazał, iż zawarcie umowy cywilnoprawnej z własnym pracownikiem skutkuje obowiązkiem odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne od sumy uzyskanych z tego tytułu przychodów.

Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okres od 09/1999 do 05/2003r. Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 592/09 wniósł (...) ZOZ w P.. Ponieważ E. P. zmarła w dniu 19.01.2009r., postanowieniem z dnia 13.10.2009r. zawieszono postępowanie w sprawie a następnie prawomocnie je umorzono w dniu 16.10.2014r. – wobec niezgłoszenia się następców prawnych i niezłożenia wniosku o podjęcie postępowania. W przypadku E. P. przedmiotem badania w niniejszej prawie nie była więc decyzja z dnia 10.06.2009r.

Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję z dnia 10.06.2009r. Nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okresy od 09/1999 do 02/2000 i od 06/2000 do 05/2003. Od decyzji z 21.01.2010r. wniesiono odwołanie, ale sprawę wpisano do K. og. i w oparciu o art.467 § 4 kpc dokonano zwrotu sprawy do organu rentowego, wobec faktu, iż E. P. zmarła już w dniu 19.01.2009r. W konsekwencji zwrotu ZUS wydał decyzję z dnia 07.04.2010r. Nr (...), w której uchylono decyzję z dnia 21.01.2010r. Od decyzji z dnia 07.04.2010r.nie wniesiono odwołania. Następnie ZUS wydał decyzję z dnia 16.07.2010r. Nr (...), w której już tylko ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okresy od 09/1999 do 02/2000 i od 06/2000 do 05/2003. Odwołania od decyzji z dnia 16.07.2010r. dotyczy sprawa IIIU 1404/10, która została połączona z niniejszą sprawą.

(...) ZOZ w P. w toku postępowania w niniejszej sprawie złożył do ZUS wniosek o stwierdzenie na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 i 3 kpa nieważności każdej z decyzji z dnia 21.01.2010r. i decyzji z dnia 16.07.2010r. a następnie od decyzji odmawiających wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wniósł skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W.. Skargi te zostały oddalone. Ostatecznie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 12 grudnia 2011r. w każdej ze spraw, mi. in. w sprawie IIGSK1110/11, uchylił zaskarżony wyrok WSA w Warszawie i odrzucił skargę (...) ZOZ stwierdzając, iż od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (organu rentowego) wydanej na podstawie art. 83a ust. 2 u.s.u.s. w przedmiocie nieważności decyzji przysługuje odwołanie do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Podobne postanowienia zostały wydane w każdej ze skarg (...) ZOZ w P..

Od decyzji ZUS odmawiających wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r. nie zostały wniesione odwołania do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

ZUS w dniu 10.06.2009r. wydał decyzję Nr (...), w której określił łączną podstawę wymiaru składek m.in. za A. H., J. P. (1), J. P. (2), K. E. (1), B. J., S. E., E. J., D. K. i E. P.. Odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 585/09 wniósł (...) ZOZ w P.. Ponieważ jednak decyzją z dnia 21.01.2010r. Nr (...) uchylono w/w decyzję, postępowanie w tym zakresie zostało umorzone postanowieniem z dnia 28.06.2010r. (k. 105a.s.).

Strony zawierały następujące sporne umowy:

S. E. i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno – prawną Nr (...) zawartą w dniu 01 lipca 1999r., która obejmowała świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich w D. Pomocy Doraźnej, Oddziale Położniczym i Chirurgicznym w ramach ustawowego powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, umowa obowiązywała w okresie od 01 lipca do 31 grudnia 1999r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego,

- umowę na świadczenia zdrowotne Nr (...) zawartą w dniu 31 grudnia 1999r., która obejmowała obowiązek pełnienia dyżurów zakładowych w Szpitalu im. (...) w P. zgodnie z grafikiem. Miejscem pełnienia dyżuru był Oddział Położniczo – Noworodkowy, umowa obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2000r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §17 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 30.08.1991r. i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2000r., która obejmowała obowiązek udzielania świadczeń zdrowotnych na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym, obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2001r., umowę przedłużono z aneksami do 31 grudnia 2002r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 30.08.1991r. i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne.

K. E. (1) i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno – prawną Nr (...) zawartą w dniu 01 września 1999r., która obejmowała pozostawanie w gotowości do pracy umożliwiającej wezwanie do zakładu w przypadkach nie cierpiących zwłoki i obowiązywała w okresie od 01 września do 31 grudnia 1999r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego,

- umowę - kontrakt Nr 16/2000 zawartą w dniu 31 grudnia 1999r., która obejmowała obowiązek pełnienia dyżurów w D. Pomocy Doraźnej (...) w P. zgodnie z grafikiem, umowa obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2000r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §16 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego i ustawy z dnia 30.08.1991r.o zakładach opieki zdrowotnej,

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2000r., która obejmowała obowiązek udzielania świadczeń zdrowotnych polegających na badaniu, udzielaniu porad lekarskich, leczeniu oraz orzekaniu i opiniowaniu o stanie zdrowia w zakresie zleconym przez dyspozytorów D. Pomocy Doraźnej (...), zleconym przez dyspozytorów innych jednostek Pogotowia (...) w szczególnych przypadkach, tj. zagrożenia życia pacjenta, wypadkach i katastrofach, niezbędnych ze względu na stan zdrowia usług ambulatoryjnych wykonywanych w D. Pomocy Doraźnej, nocnej pomocy lekarskiej. Umowa obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2001r., przedłużono ją aneksami do 31 grudnia 2004r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §13 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne.

-umowę Nr (...) zawartą w dniu 30 grudnia 2003r., która obejmowała udzielanie świadczeń zdrowotnych w (...) Izba Przyjęć i obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2004r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne.

A. H. i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2004r., która obejmowała udzielanie świadczeń medycznych na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym i obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2005r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne,

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2004r., która obejmowała udzielanie świadczeń medycznych w D. Pomocy Doraźnej i obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2005r., a następnie aneksem przedłużono ją do 31 grudnia 2008r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §13 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne,

- umowę zlecenie Nr (...) zawartą w dniu 31 lipca 2006r., która obejmowała udzielanie świadczeń zdrowotnych w Nocnej Pomocy Lekarskiej i Świątecznej Wyjazdowej (...) Lekarskiej i obowiązywała w okresie od 01 sierpnia do 31 października 2006r.,a następnie została przedłużona do 31 grudnia 2007r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §14 umowy wskazano, iż w sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

B. J. i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno – prawną Nr (...) z 01 września 1999r., dotyczącą świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Chirurgicznym i D. Pomocy Doraźnej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, która obowiązywała od 01 września 1999r. do 31 grudnia 1999r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

J. P. (1) i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno– prawną nr (...) zawartą w dniu 01 sierpnia 1999r. na okres od 01 lipca 1999r. do 31 grudnia 1999r. Przedmiotem umowy było świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich w D. Pomocy Doraźnej i Oddziale Noworodkowym. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego.

J. P. (2) i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno – prawną nr (...) zawartą w dniu 01 sierpnia 1999r. na okres od 01 sierpnia 1999r. do 31 grudnia 1999r., przedmiotem umowy było świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Noworodkowym. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego,

- umowę na świadczenia zdrowotne nr (...) zawartą w dniu 31 grudnia 1999r. na okres od 01 stycznia do 31 grudnia 2000r. Przedmiotem umowy było świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Położniczo – Noworodkowym. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §17 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne,

- umowę - kontrakt nr 32/2000 zawartą w dniu 31 grudnia 1999r. na okres od 01 stycznia do 31 grudnia 2000r. Jej przedmiotem było świadczenie usług medycznych w D. Pomocy Doraźnej. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §16 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenie Ministra zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne

E. J. i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2000r., która obejmowała udzielanie świadczeń zdrowotnych na Oddziale Chirurgicznym i obowiązywała w okresie od 01 stycznia 2001r. do 31 grudnia 2001r. a następnie aneksami została przedłużona do 31 grudnia 2004r.,

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2000r., która obejmowała udzielanie świadczeń zdrowotnych w D. Pomocy Doraźnej i w ramach Nocnej Pomocy Lekarskiej. Umowa obowiązywała w okresie od 01 stycznia 2001r. do 31 grudnia 2001r. a następnie aneksami została przedłużona do 31 grudnia 2003r.

D. K. i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

- umowę z 01 lipca 1999r., dotyczącą świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich w D. Pomocy Doraźnej i Oddziale Położniczym, w ramach ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, umowa obowiązywała od 01 lipca do 31 grudnia 1999r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego.

E. P. i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno – prawną nr (...) zawartą w dniu 01 sierpnia 1999r. na okres od 01 sierpnia 1999r. do 31 grudnia 1999r. Jej przedmiotem umowy było świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Położniczym,

- umowę cywilno – prawną nr (...) zawartą w dniu 01 września 1999r., która została zawarta w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na okres od 01 września 1999r. do 31 grudnia 1999r. Jej przedmiotem było pozostawanie w gotowości do pracy,

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2000r., która została zawarta w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na okres od 01 stycznia 2001r. do 31 grudnia 2001r. Jej przedmiotem było świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym, aneksami umowę przedłużono do 31 grudnia 2003 roku.

W dacie zawierania przedmiotowych umów część odwołujących i zainteresowanych prowadziła działalność gospodarczą, przy czym S. i K. E. (1) prowadzili działalność gospodarczą w (...) s.c. S. i K. E. (1). Część odwołujących i zainteresowanych, w tym J. P. (1), B. J., w celu zawarcia spornych umów rozpoczęła dopiero prowadzenie działalności gospodarczej.

W 1999r. (...) ZOZ w P. zawierał z odwołującymi i zainteresowanymi – lekarzami - umowy cywilno-prawne, w których powierzył im wykonywanie czynności w zakresie świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na oddziałach szpitalnych, w D. Pomocy Doraźnej i za pozostawanie w gotowości do pracy. Wynagrodzenie zostało określone w stawce godzinowej, w ramach umowy lekarz był zobowiązany wykonywać pracę w określonych godzinach i w określonym miejscu. Wypłata wynagrodzenia była dokonywana na podstawie złożonego rachunku po zakończeniu miesiąca i uzyskaniu poświadczenia wykonania czynności w terminie 20 dni od daty złożenia rachunku na podane konto. Stawki wynagrodzenia były takie same dla lekarzy pracujących na tym samym oddziale i mających podobne kwalifikacje.

Począwszy od 2000r. zawierano umowy o nazwie „Umowa Nr...” i „Umowa-kontrakt Nr …/2000”, na podstawie których przyjmujący zamówienie przyjmował do wykonania czynności polegające na pełnieniu dyżurów w dyżurów lekarskich na oddziałach szpitalnych, w D. Pomocy Doraźnej i za pozostawanie w gotowości do pracy. Odwołujący i zainteresowani przed zawarciem umów zawieranych na okres od 01.01.2000r. składali formularz oferty na pełnienie dyżurów zakładowych, sporządzano protokół z rokowań na udzielanie świadczeń zdrowotnych, w którym wskazywano ostatecznie ustaloną stawkę. Stawki te były takie same dla lekarzy pracujących na tym samym oddziale i mającym podobne kwalifikacje. W umowie określono, że wypłata wynagrodzenia zostanie dokonana na podstawie złożonego rachunku po zakończeniu miesiąca i uzyskaniu potwierdzenia wykonywania usług przez zleceniodawcę w terminie 14 dni od daty złożenia rachunku. Złożenie rachunku poprzedzone było wystawieniem karty pracy. W umowach tych przyjmujący zamówienie zobowiązane były do ubezpieczenia się do odpowiedzialności cywilnej. W umowach zawartych w 2000r. wskazano, iż przyjmujący zamówienie ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielanego zamówienia. W umowach zawartych od 2005r. wskazano zaś, iż taką odpowiedzialność ponoszą solidarnie przyjmujący zamówienie i (...). Jako podstawę prawną umów zawieranych od 2000r. wskazano art. 35 ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej.

W przypadku wszystkich umów ordynator odpowiadał za ustalenie dyżurów we wszystkie dni. Terminy dyżurów ustalano w postaci grafiku, gdzie poszczególne osoby wpisywały swoje nazwiska, a który był następnie oddawany ordynatorowi oddziału. Osoby te ustalały ze sobą terminy dyżurów, a jeżeli kilka osób wpisało na jeden dzień albo nie było chętnych na dyżur danego dnia, w drodze rozmów uzgadniano, który lekarz będzie miał dyżur danego dnia, tak, aby zostały obsadzone dyżury każdego dnia. Ustalając terminy odbywania dyżurów asekuracyjnych starano się, aby w przypadku, gdy dyżur poza normalną ordynacją miał mniej doświadczony lekarz, dyżur asekuracyjny odbywał lekarz mający duże doświadczenie. Lekarze odbywający dyżury na podstawie umów cywilno-prawnych oraz na podstawie umów kontraktowych korzystali z całej infrastruktury szpitala, sprzętu, lekarstw itp., nie ponosili za związanych z tym kosztów. Lekarze byli jedynie zobowiązani do posiadania własnego ubioru, słuchawek medycznych i zapewnienia sobie wyżywienia. Osobom, które w spornym okresie odbywały staż specjalizacyjny, dyżury na podstawie spornych umów były wliczane do stażu specjalizacyjnego na podstawie umowy o pracę. Nadto lekarz do momentu uzyskania II stopnia specjalizacji nie był w pełni samodzielny, o trudniejszych przypadkach dotyczących pacjentów był zobowiązany informować ordynatora, niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy wykonywał czynności.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o:niesporne twierdzenia stron, odwołania, odpowiedzi na odwołanie, pisma odwołującego (...) (k. 15a.s., k. 16-21a.s., k. 103-104a.s., k. 138-144a.s., k. 169-171a.s., k. 209-210a.s., k. 245-246a.s., k. 311-325a.s., k. 333-a.s., k. 361-363a.s., k. 374-376a.s., k. 390-391a.s. k. 445-447a.s. k. 649-650a.s., k. 727a.s., k. 835-859a.s.), pisma ZUS (k. 39-40a.s., k. 88-89as., k. 99-100a.s., 125a.s., k. 156-15a.s., k. 235-244a.s., k. 288-291a.s., 329-331a.s., k. 365-367a.s., k. 381-385a.s., k. 407-a.s., k. 452a.s., k. 652-654a.s., k. 728-729a.s.), przepisy wewnętrzne (...) i dokumenty dotyczące zamówień na udzielanie świadczeń zdrowotnych (k. 201-203a.s.),zeznania świadków: U. M. (k. 229-230a.s.), T. R. (1) (k. 230-232a.s.), W. D. (k. 232a.s.), K. S. (k. 232a.s.), J. P. (3) (k. 353-355a.s.), T. B. (k. 355-356a.s.), opinię biegłej H. G. (k. 481-600a.s.),opinię uzupełniającą (k. 671-711a.s., k. 751-758a.s.), dowód z przesłuchania w charakterze stron: J. P. (2) (k. 184-186a.s.), S. E. (k. 186-190a.s., k. 271a.s.), K. E. (1) (k. 190-194a.s., k. 271-272a.s.), J. P. (1) (k. 267-268a.s.), A. H. (k. 268-269a.s.), D. K. (k. 270-271a.s.), E. J. (k. 272a.s.), B. J. (k. 272-273a.s.), J. S. (k. 304-309a.s.), akta osobowe odwołujących i zainteresowanych, wszystkie dokumenty zawarte w aktach kontroli ZUS.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem odwołań w niniejszej sprawie były początkowo tylko decyzje ZUS z dnia 10.06.2009r., w których ustalono podstawę wymiaru składek poszczególnych odwołujących i zainteresowanych u płatnika składek (...) ZOZ w P.. Następnie w dniu 21.01.2010r. ZUS wydał kolejne decyzje, w których uchylił każdą z poprzednich decyzji i ponownie ustalił podstawę wymiaru składek poszczególnych odwołujących i zainteresowanych u płatnika składek (...) ZOZ w P.. Tak więc w stosunku do wszystkich odwołujących i zainteresowanych (za wyjątkiem E. P.) przedmiotem badania były po dwie decyzje: z dnia 10.06.2009r. i z dnia 21.01.2010r.

W przypadku E. P. przedmiotem badania była jedynie decyzja z dnia 16.07.2010r. Nr (...). Decyzją z dnia 10.06.2009r. nr (...) ZUS ustalił podstawę wymiaru składek E. P. a odwołanie od tej decyzji w sprawie IIIU 592/09 wniósł (...) ZOZ w P.. Ponieważ jednak E. P. zmarła w dniu 19.01.2009r., postanowieniem z dnia 13.10.2009r. zawieszono postępowanie w tej sprawie a następnie prawomocnie umorzono je w dniu 16.10.2014r. – wobec niezgłoszenia się następców prawnych i niezłożenia wniosku o podjęcie postępowania. W przypadku E. P. przedmiotem badania nie była więc decyzja z dnia 10.06.2009r. W stosunku do niej były także wydawane kolejne decyzje. Decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ZUS uchylił decyzję z dnia 10.06.2009r. Nr (...) i ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okresy od 09/1999 do 02/2000 i od 06/2000 do 05/2003. Od decyzji z 21.01.2010r. wniesiono odwołanie, ale sprawę wpisano do K.og. i w oparciu o art. 467 § 4 kpc dokonano zwrotu sprawy do organu rentowego, wobec faktu, iż E. P. zmarła już w dniu 19.01.2009r. W konsekwencji zwrotu ZUS wydał decyzję z dnia 07.04.2010r. Nr (...), w której uchylono decyzję z dnia 21.01.2010r. Od decyzji z dnia 07.04.2010r. nie wniesiono odwołania. Następnie ZUS wydał decyzję z dnia 16.07.2010r. Nr (...), w której już tylko ustalił podstawę wymiaru składek E. P. za okresy od 09/1999 do 02/2000 i od 06/2000 do 05/2003.Odwołanie od decyzji z dnia 16.07.2010r. zostało wniesione przez (...) a sprawa nosi sygn. akt IIIU 1404/10.

Odwołujący płatnik, (...) ZOZ w P., podnosił, że decyzje z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r. są nieważne, gdyż zostały wydane z naruszeniem art. 156 § 1 pkt 2 i 3 kpa.

Podkreślić należy, że wprawdzie ZUS wydał decyzje odmawiające stwierdzenia nieważności w/w decyzji z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r, lecz od decyzji odmawiających stwierdzenia nieważności nie wniesiono odwołania do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, a (...) ZOZ w P. od tych decyzji wniósł od nich skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W.. Skargi te zostały oddalone. Ostatecznie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 12 grudnia 2011r. w każdej ze spraw, mi. in. w sprawie II GSK 1110/11, uchylił zaskarżony wyrok WSA w Warszawie i odrzucił skargę (...) ZOZ stwierdzając, iż od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (organu rentowego) wydanej na podstawie art. 83a ust. 2 u.s.u.s. w przedmiocie nieważności decyzji przysługuje odwołanie do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Podobne postanowienia zostały wydane w każdej ze skarg (...) ZOZ w P.. Ponieważ od decyzji ZUS odmawiających wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r. nie zostały wniesione odwołania do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, nie były one przedmiotem badania.

Wobec faktu, iż (...) ZOZ podnosił, że zaskarżone decyzje ZUS z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r. są nieważne, Sąd był jednak zobowiązany od odniesienia się do tego argumentu.

Zdaniem Sądu zaskarżone decyzje z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07. (...). nie są nieważne.

Zgodnie z art. 156 § 1 pkt 2 i 3 kpa organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która została wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa lub która dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną. Przepis art. 16 § 1 kpa stwierdza zaś, że decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne.

Od zaskarżonych decyzji z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07. (...). służy odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 14 stycznia 2010r. (I UK 252/09), iż postępowanie sądowe, w tym w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, skupia się na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnych spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania. Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego, jako przedmiotu odwołania. Stwierdzenie takiej wady następuje jednak tylko dla celów postępowania cywilnego i ze skutkami dla tego tylko postępowania. Wprawdzie wyrok ten został wydany jeszcze przed postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 grudnia 2011r., lecz należy go zastosować, skoro (...) nie wniósł odwołań od decyzji ZUS do odmawiających stwierdzenia nieważności decyzji.

Zaskarżone decyzje z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r.nie są nieważne, nie mają wad formalnych, które odbierałyby im cechy decyzji, zawierają bowiem wszystkie elementy wymagane przez art. 107 § 1 i 3 kpa. Zauważyć też należy, iż decyzje ZUS z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r. zostały wydane wskutek wniosków (...) ZOZ. W toku postępowania w niniejszej sprawie pełnomocnik (...) ZOZ w P. w piśmie z dnia 12.10.2009r. w każdej ze spraw wniósł o zwrot sprawy organowi rentowemu. Podnosił, że zaskarżone decyzje wydane w dniu 10.06.2009r. są zbyt ogólnie sformułowane, każda decyzja dotycząca poszczególnych osób powinna zaś zawierać dokładne uzasadnienie dotyczące danej osoby, nadto w decyzjach powinno znaleźć się odniesienie do regulacji dotyczących dyżurów lekarskich, z uwzględnieniem zmian przepisów w tym zakresie.

W konsekwencji zarządzeniem z dnia 30.09.2009r. Sąd na podstawie art. 467§4kpc zwrócił organowi rentowemu akta sprawy w celu uzupełnienia materiału sprawy i wydania prawidłowych decyzji wskazując, iż żadna z decyzji nie zawiera danych dotyczących wysokości składek za każdego ubezpieczonego oddzielnie oraz szczegółowego sposobu wyliczenia wysokości składek za każdego ubezpieczonego, nie zawiera też odniesienia merytorycznego do art. 4 i 35j ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, art. 33, 35 i 35a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i art. 49 ustawy o zawodzie lekarza oraz nie wskazuje, czy decyzja dotyczy składek wynikających tylko z zakwestionowanych umów cywilno-prawnych, czy łącznie z zakwestionowanych umów cywilno-prawnych i niekwestionowanych składek z tytułu umów o pracę a nadto nie wskazuje, czy poszczególni ubezpieczeni w spornych okresach mieli też zawarte umowy o pracę z (...) ZOZ w P.. Sąd wskazał też, że zaskarżone decyzje zostały wydane bez przesłuchania stron co do ich zamiaru przy zawieraniu umów i spełnienia przesłanek z art. 22 kp. W konsekwencji tego zarządzenia organ rentowy przesłuchał lekarzy zawierających sporne umowy i w dniu 21.01.2010r. wydał decyzje, w których uchylił poprzednie decyzje, dotyczące każdego z nich i jednocześnie ponownie określił wysokość podstawy wymiaru składek co do każdego z zainteresowanych i odwołujących. Tylko decyzja z dnia 16.07.2010r. jedynie określa na nowo podstawę wymiaru składek za E. P., a nie uchyla żadnej decyzji.

Sąd Okręgowy, uwzględniając wnioski (...) ZOZ, dotyczące braków uzasadnienia faktycznego w decyzjach z dnia 10.06.2009r., skorzystał z uprawnień, jakie daje art. 467 § 4 kpc. Jest to bowiem jedyna możliwość uzupełnienia braków i wyegzekwowania od ZUS przedstawienia w decyzji ustaleń faktycznych i oceny prawnej, które były podstawą wydania decyzji. ZUS wykonując zobowiązane Sądu wydał nowe decyzje, dlatego uznawanie ich za nieważne, stałoby w sprzeczności z celem art. 467 § 4 kpc.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekał merytorycznie co do decyzji z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07. (...)., a w oparciu o art. 355 kpc umorzył postępowanie co do wszystkich decyzji ZUS wydanych w dniu 10.06.2009r.

Odwołujący (...) ZOZ w P. podnosił również zarzut przedawnienia w części dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek za okres sprzed ponad 10 lat. Zarzut ten nie może być uwzględniony. Przepis art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych składek mówi jedynie o przedawnieniu należności z tytułu składek, tymczasem niniejsza sprawa nie dotyczy wysokości (określenia kwoty) składek, lecz określenia podstawy wymiaru składek. Dopiero w razie uprawomocnienia się wyroku wydanego w niniejszej sprawie ZUS określi wysokość składek i będzie mógł je ściągać, i dopiero wówczas będzie mogła być podnoszona kwestia przedawnienia składek.

Oceniając merytorycznie do prawidłowość decyzji ZUS z dnia 21.01.2010r. i z dnia 16.07.2010r. Sąd miał na uwadze treść przepisów obowiązujących w spornym okresie, treść i cel zawieranych umów oraz sposób ich wykonywania.

Przedmiotem sporu był okres od sierpnia 1999r. do grudnia 2007r. W spornym okresie obowiązywała ustawa z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis art. 8 ust. 1 tej ustawy stanowił, że za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2. Zgodnie zaś z art. 8 ust. 6 pkt 1 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Dopiero z dniem 30.12.1999r. do art. 8 dodany został ust. 2a, który stanowi, że za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Przepis art. 8 ust. 2a został dodany z dniem 30.12.1999r. przez Ustawę z dnia 23 grudnia 1999r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.1999.110.1256). Zgodnie zaś z art. 14 tej ustawy - do umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz do umowy o dzieło - zawartej przed upływem 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1 (ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych), w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy.

Powyższe oznacza, że w kontekście art. 8 ust. 2a u.s.u.s. mogą być rozpatrywane umowy (i wynikające z nich podstawy składek) zawarte od 16.12.1999r.Jeśli zaś chodzi o umowy zawarte przed 16.12.1999r., to należy zbadać, czy zawarte z odwołującymi i zainteresowanymi umowy nie prowadziły do obejścia art. 22 kp i art. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis art. 22 § 1 kp stanowi, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z dniem 02.06.1996r. został dodany § 1¹ kp stwierdzający, iż zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

Niniejsza sprawa dotyczy wysokości podstawy wymiaru składek i wobec treści w/w przepisów, musi być rozpatrywana dwupłaszczyznowo. ZUS powoływał się ostatecznie tylko na treść art. 8 ust. 2 a, ponieważ jednak zaczął on obowiązywać od 30.12.1999r., okoliczność ta podlega uwzględnieniu przez Sąd przy ocenie materiału dowodowego.

Wskazać trzeba, że definicja pracownika w prawie ubezpieczeń społecznych zawarta w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest definicją szerszą, niż pojęcie pracownika obowiązujące na gruncie prawa pracy. W kontekście przytoczonej definicji art. 8 ust. 2a w/w ustawy ustawodawca wprowadził regułę, iż umowa agencyjna, umowa zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, zawarta z własnym pracownikiem podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu tak jak umowa o pracę. Jeśli została ona zawarta z pracodawcą, z którym osoba wykonująca taką umowę pozostaje w stosunku pracy, należy odprowadzać od niej składki na ubezpieczenia na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę. Powyższy przepis akcentuje zatem, że status pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych wyznacza w istocie nie tylko podstawa nawiązania więzi prawnej między pracownikiem, a pracodawcą, ale również fakt świadczenia pracy, rzeczywistego wykonywania obowiązków pracowniczych. Opisana wyżej wykładnia przepisu art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych znajduje uzasadnienie w judykaturze, a w szczególności w rozstrzygnięciach Sądu Najwyższego. W uzasadnieniu uchwały z dnia 2 września 2009r., wydanej w sprawie II UZP 6/09 Sąd Najwyższy w sposób nie budzący wątpliwości wskazał, iż o świadczeniu pracy na rzecz własnego pracodawcy (na podstawie umowy zawartej z innym podmiotem) świadczy uzyskanie przez pracodawcę rezultatu tej pracy.

Należy przy tym zauważyć, iż jeszcze przed wprowadzeniem do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych art. 8 ust. 2a, w judykaturze przyjmowano istnienie obowiązku łącznego traktowania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przychodów z umów o pracę i dodatkowych umów cywilnoprawnych zawieranych przez pracodawców z własnymi pracownikami, jeśli w ramach tych ostatnich umów pracownicy wykonywali - poza obowiązującym ich czasem pracy - te same obowiązki, które składały się na treść łączących strony stosunków pracy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1994r., I PZP 13/94, OSNAPiUS 2000 nr 3, poz. 39 oraz wyrok z dnia 30 czerwca 2000r., II UKN 614/99, OSNAPiUS 2002 nr 1, poz. 23 i postanowienie z dnia 18 listopada 1997r., II UKN 326/97, OSNAPiUS 1998 nr 17, poz. 521).

Co do umów zawartych przed 16.12.1999r. wskazać trzeba, że nazwa umowy nie ma znaczenia, jeżeli nawiązany stosunek pracy ma cechy wskazane w art. 22 § 1kp (tak SN w wyroku z dnia 7 kwietnia 1999r., I PKN 642/98, OSNAPiUS 2000, nr 11, poz. 417). Nie można też pominąć faktu, iż w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej z dnia 26 lipca 2002r. stwierdzono, że dodanie do art. 22 przepisu § 1²zmierza do częściowego przynajmniej ograniczenia zjawiska tzw. samozatrudnienia, czyli podjęcia przez osobę fizyczną działalności gospodarczej i wykonywania na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz pracodawcy czynności (zwłaszcza usług) w charakterze przedsiębiorcy, a nie pracownika. Z sytuacją samozatrudnienia mamy do czynienia w niniejszej sprawie bowiem z zeznań wszystkich odwołujących i zainteresowanych oraz zeznań J. S. (dyrektora (...) ZOZ) wynika, iż prowadzenie działalności gospodarczej było warunkiem zawarcia spornych umów.

Co do umów zawartych przed 16.12.1999r. Sąd miał też na uwadze, że zatrudnianie pracowników poza normalnym czasem pracy na podstawie umów cywilnoprawnych przy pracach tego samego rodzaju co objęte stosunkiem pracy, stanowi obejście przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych oraz przepisów dotyczących składek na ubezpieczenie społeczne (wyrok SN z dnia 30.06.2006r., II UKN 523/99, OSNP 2002/1/22).

Z akt kontroli ZUS wynika, iż strony zawierały następujące sporne umowy:

S. E. i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

K. E. (1) i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 29 grudnia 2000r., która obejmowała obowiązek udzielania świadczeń zdrowotnych polegających na badaniu, udzielaniu porad lekarskich, leczeniu oraz orzekaniu i opiniowaniu o stanie zdrowia w zakresie zleconym przez dyspozytorów D. Pomocy Doraźnej SP (...), zleconym przez dyspozytorów innych jednostek Pogotowia (...) w szczególnych przypadkach, tj. zagrożenia życia pacjenta, wypadkach i katastrofach, niezbędnych ze względu na stan zdrowia usług ambulatoryjnych wykonywanych w D. Pomocy Doraźnej, nocnej pomocy lekarskiej. Umowa obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2001r., przedłużono ją aneksami do 31 grudnia 2004r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §13 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne.

- umowę Nr (...) zawartą w dniu 30 grudnia 2003r., która obejmowała udzielanie świadczeń zdrowotnych w (...) Izba Przyjęć i obowiązywała w okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2004r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne.

A. H. i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

- umowę zlecenie Nr (...) zawartą w dniu 31 lipca 2006r., która obejmowała udzielanie świadczeń zdrowotnych w Nocnej Pomocy Lekarskiej i Świątecznej Wyjazdowej (...) Lekarskiej i obowiązywała w okresie od 01 sierpnia do 31 października 2006r., a następnie została przedłużona do 31 grudnia 2007r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §14 umowy wskazano, iż w sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

B. J. i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę cywilno – prawną Nr (...) z 01 września 1999r., dotyczącą świadczenia usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Chirurgicznym i D. Pomocy Doraźnej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, która obowiązywała od 01 września 1999r. do 31 grudnia 1999r. W umowie tej strony posługiwały się określeniami – zleceniodawca i zleceniobiorca. W §7 umowy wskazano, iż w sprawach nieuregulowanych niniejsza umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

J. P. (1) i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

J. P. (2) i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

- umowę na świadczenia zdrowotne nr (...) zawartą w dniu 31 grudnia 1999r. na okres od 01 stycznia do 31 grudnia 2000r. Przedmiotem umowy było świadczenie usług medycznych w postaci dyżurów lekarskich na Oddziale Położniczo - Noworodkowym, W umowie tej strony posługiwały się określeniami – udzielający zamówienia i przyjmujący zamówienie. W §17 umowy wskazano, iż w sprawach nie objętych tekstem niniejszej umowy mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, ustawy z dnia 30.08.1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne,

E. J. i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

D. K. i (...) ZOZ w P. zawarli następujące umowy:

E. P. i (...) ZOZ zawarli następujące umowy:

Jak już wskazano wyżej, biorąc pod uwagę treść art. 14 ustawy z dnia 23 grudnia 1999r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, który z dniem 30.12.1999r. wprowadził art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, należy uznać, iż przepis ten może mieć zastosowanie do umów zawartych po 16.12.1999r.

Biorąc pod uwagę daty zawarcia spornych umów należy uznać, iż wszystkie sporne umowy obejmują okres już po wejściu w życie art. 8 ust. 2austawy o systemie ubezpieczeń społecznych tylko w przypadku E. J. i A. H.. W przypadku S. E., K. E. (1), J. P. (2) i E. P., zawierane przez nich umowy dotyczą zarówno okresu sprzed wejścia w życie art. 8 ust. 2a jak i po wejściu w życie tego przepisu. Natomiast w przypadku J. P. (1), B. J. i D. K. wszystkie umowy były zawarte jeszcze przed wejściem w życie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Oceniając zasadność odwołań Sąd uznał, iż co do decyzji dotyczących J. P. (1), B. J., D. K., E. J., J. P. (2) odwołania są niezasadne i co do zasady, i co do wysokości. Natomiast w przypadku A. H., E. P., S. E. i K. E. (2) odwołania są niezasadne co do zasady, a podlegały tylko częściowemu skorygowaniu co do wysokości podstawy wymiaru składek.

Wydając rozstrzygnięcie Sąd brał pod uwagę treść zawieranych umów, sposób ich wykonywania, wynikający także z zeznań stron i świadków oraz przedstawione wyżej przepisy kodeksu pracy dotyczące umów o pracę, przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dotyczące podstaw wymiaru składek.

Oceniając odwołania co do umów zawieranych w 1999r. – przed wejściem w życie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – Sąd wziął pod uwagę fakt, iż były to umowy cywilno-prawne, zawierane na okres od 01.08.1999r. do 31.12.1999r. W umowach tych strony posługiwały się pojęciami zleceniobiorca i zleceniodawca, dlatego należy uznać, iż były to umowy zlecenia. Na ich podstawie lekarze wykonywali czynności polegające na odbywaniu dyżurów na oddziałach szpitalnych, D. Pomocy Doraźnej a chirurdzy, ginekolodzy i anestezjolodzy także zobowiązywali się do pozostawania w gotowości do pracy.

W ocenie Sądu umowy zawierane przed 16.12.1999r. naruszały art. 22 § 1²kp i stanowiły jego obejście, a tym samym obejście art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Co do umów zawieranych po 16.12.1999r., to w ocenie Sądu nie można ich uznać za umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 132 ust. 1 ustawy z 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ani z zawieraną w jej ramach umową o zamówienie na świadczenia zdrowotne, o której mowa w art. 133 tej ustawy w związku z art. 35 ust. 1 u.z.o.z. oraz w art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia i w art. 53 ustawy z dnia 6 lutego 1997r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Co do umów zwieranych po 16.12.1999r. znajdzie więc zastosowanie art. 8 ust. 2 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z zeznań wszystkich stron wynika, iż odwołujący i zainteresowani w spornych okresach byli pracownikami (...) w P. a w umowach chodziło o dyżury poza normalną ordynacją szpitala, tj. dyżury odbywane w godzinach od 15.30 do 08.00 oraz w weekendy i święta. Z ich zeznań wynika nadto, iż w ramach normalnej ordynacji szpitala odbywali dyżury w ramach umowy o pracę. W przypadku anestezjologów, chirurgów i ginekologów-położników chodziło również o zapewnienie dyżurów asekuracyjnych, tj. pod telefonem, tak, aby w razie konieczności operacji w godzinach od 15.30 do 08.00 oraz w weekendy i święta lekarz odbywający taki dyżur przyjechał do szpitala i uczestniczył zabiegu operacyjnym, pomagając lekarzowi, który odbywał dyżur na terenie szpitala.

Na okoliczność przyczyn zawierania tych umów Sąd przesłuchał dyrektora (...) ZOZ w P., J. S. oraz świadka T. B.. Z ich zeznań wynika, iż umowy cywilno-prawne na pełnienie dyżurów lekarskich poza normalną ordynacją były zawierane w związku z tym, że obowiązujące Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974r. w sprawie niektórych obowiązków i uprawnień pracowników zatrudnionych w zakładach służby zdrowia nie zaliczało dyżurów lekarskich do czasu pracy, dlatego stawki za dyżury były ustalane osobno i nie wynikały ze stawek osobistego zaszeregowania. J. S. zeznał, iż w 1998r. wojewoda powołał komisję do przeprowadzenia przetargów na zawieranie umów cywilno-prawnych w zakresie świadczenia usług na prowadzenie dyżurów z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Stronami tych umów, zawieranych jako pierwsze w 1998r., był lekarz wojewódzki i dany lekarz jako podmiot gospodarczy. Gdy w 1999r. Szpital w P. przestał być jednostką budżetową i przekształcił się w SPZOZ, który ma osobowość prawną, mógł już sam zawierać takie umowy. Z jego zeznań wynika też, że taki system funkcjonował do maja 1999r., kiedy Trybunał Konstytucyjny orzekł, że Rozporządzenie RM z 27.12.1974r. w sprawie niektórych obowiązków i uprawnień pracowników zatrudnionych w zakładach służby zdrowia jest niekonstytucyjne. Wtedy na podstawie art. 35 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej zaczęto stosować zasadę ogłaszania konkursów i zawierania umów z podmiotami gospodarczymi. J. S. zeznał również, że zarówno przed przekształceniem Szpitala w SPZOZ jak i po przekształceniu, pracodawcą wszystkich lekarzy z oddziałów i z przychodni był SPZOZ, tylko w umowach wskazywano miejsce pracy i dlatego zawierano dodatkowe umowy na pełnienie dyżurów na oddziałach przez lekarzy pracujących w przychodniach. Z zeznań stron wynika jednoznacznie, iż na podstawie wszystkich spornych umów, zawartych przed 16.12.1999r. lekarze wykonywali czynności na rzecz swego pracodawcy, a ich wykonywanie merytorycznie nie różniło się od ich czynności wykonywanych na podstawie umowy o pracę w godzinach od 08.00 do 15.30.Z zeznań odwołujących i zainteresowanych, składanych w ZUS wynika, iż lekarze odbywający dyżury na podstawie umów cywilno-prawnych korzystali z całej infrastruktury szpitala, sprzętu, lekarstw itp., nie ponosili zaś związanych z tym kosztów. Lekarze byli jedynie zobowiązani do posiadania własnego ubioru, słuchawek medycznych i zapewnienia sobie wyżywienia.

J. P. (1) był zatrudniony w spornym okresie jako Starszy Asystent w Przychodni (...) w C. i jako Starszy Asystent Dyżurny w D. Pomocy Doraźnej. Zeznał on, że na podstawie umowy o pracę wykonywał czynności na Oddziale Noworodkowym szpitala i w Przychodni (...) w C., zaś poza normalną ordynacją odbywał dyżury na Oddziale Noworodkowym i w stacji pogotowia ratunkowego (Dziale Pomocy Doraźnej). Na podstawie spornej umowy odbywał tylko dyżury lekarskie w D. Pomocy Doraźnej i Oddziale Noworodkowym, wykonywał więc dokładnie te same czynności.

B. J. zeznał, iż w spornym okresie odbywał staż podyplomowy i w związku z tym pracował po kolei na wszystkich oddziałach szpitala a w okresie od 22 września 1997r. do 31 grudnia 1999r. był zatrudniony w Przychodni (...) w C.. Rozpoczął wówczas specjalizację z chorób wewnętrznych i odbywał jednocześnie staż specjalizacyjny na oddziale wewnętrznym szpitala w P.. Codziennie do godzin przedpołudniowych miał staż na oddziale, a potem wracał do przychodni, gdzie pracował do 18.00. Zeznał on, iż w celu zawarcia przedmiotowych umów musiał założyć działalność gospodarczą a w ramach umów cywilno-prawnych wykonywał dyżury poza normalną ordynacją tylko na oddziale wewnętrznym szpitala, a więc na tym samym, na którym odbywał staż specjalizacyjny. Co więcej, zeznał on, iż jego dyżury na podstawie umów cywilno-prawnych były mu wliczane do stażu specjalizacyjnego, na co zgodę wyraziła ordynator. Na dyżurze kontraktowym merytorycznie, jako lekarz specjalizujący się, był podległy ordynatorowi.

D. K. na podstawie na podstawie umowy o pracę czynności wykonywał czynności w Przychodni w C. a nadto odbywał dyżury na Oddziale G. - Położniczym. Na podstawie spornych umów również wykonywał tylko dyżury na Oddziale G.-Położniczym, wykonywał więc dokładnie te same czynności. Również on zeznał, iż nie było merytorycznych różnic w wykonywaniu czynności na podstawie umowy o pracę i umów cywilno-prawnych.

J. P. (2) zeznała, iż na odstawie umowy o pracę była zatrudniona w Przychodni Szpitala w Poradni Dziecięcej i miała dyżury poza normalną ordynacją szpitala na Oddziale Dziecięcym i Noworodkowym w szpitalu. Na podstawie spornych umów odbywała dyżury poza normalną ordynacją szpitala na Oddziale Dziecięcym i Noworodkowym, wykonywała więc dokładnie te same czynności. Zeznała, iż terminy dyżurów ustalała w ramach oddziału z udziałem ordynatora i nie było możliwości dyżurowania na podstawie umowy o pracę, gdyż dyrektor poinformował, iż dyżury mogą być odbywane tylko na podstawie umów cywilno-prawnych.

S. E. zeznała, że na podstawie umowy o pracę z (...) ZOZ pracowała na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym oraz pełniła tam dyżury. Tego samego oddziału dotyczyły dyżury poza normalną ordynacją, odbywane na podstawie spornych umów. Z jej zeznań wynika, że pełniła też tzw. dyżury asekuracyjne , które polegały na pozostawaniu w domu pod telefonem, aby w razie potrzeby móc być wezwanym do pracy i uczestniczyć w zabiegu operacyjnym. Odwołująca zeznała, że jeżeli nie mogła przyjść na dyżur, to powiadamiała ordynatora i równolegle szukali zastępcy. Na oddziale była lista dyżurów poza normalną ordynacją i lista dyżurów asekuracyjnych, a jej zdaniem ordynator mógł jej nakazać wzięcie dyżuru w określonym terminie. S. E. zeznała też, że do momentu uzyskania II stopnia specjalizacji lekarz nie jest w pełni samodzielny i na oddziale było przyjęte, że o trudniejszych przypadkach dotyczących pacjentów informowała ordynatora, niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy wykonywała czynności. Odwołująca II stopień specjalizacji ubezpieczona uzyskała w listopadzie 2000r.

K. E. (1) zeznał, iż w ramach umowy o pracę od sierpnia 1999r do końca grudnia 2002r. pracował w (...) Ośrodku (...) w Z., a następnie od początku 2003r. do końca 2005r. był kierownikiem D. Pomocy Doraźnej i (...), zaś od 2006r. pracuje na Oddziale Chirurgicznym. Zeznał też, iż w okresie do lipca 1999r. na Oddziale Chirurgicznym miał dyżury w ramach umowy o pracę a później do końca 2005r. odbywał dyżury poza normalną ordynacją szpitala. Gdy był kierownikiem D. Pomocy Doraźnej, jeździł w karetce codziennie od 08:00 do 15:35 na podstawie umowy o pracę, a po 15:35, w święta i weekendy na podstawie spornych umów. W ramach tych umów począwszy od 2006r. miał zaś dyżury na Oddziale Chirurgicznym. K. E. (1) zeznał, iż sposób ustalania grafików dyżurów na podstawie umowy o pracę i na kontraktach był taki sam i polegał na wskazaniu, kto kiedy może wziąć dyżur, zaś jeśli było kilkoro chętnych na jeden dzień albo nie było chętnych, to uzgadniano wspólnie terminy, dzieląc się dyżurami. Zeznał nadto, iż pierwszą umowę cywilno-prawną zawarł, bo chciał mieć dyżury w pogotowiu, a była możliwość tylko umowy cywilno-prawnej, przy czym przestawiono mu do podpisu umowę, w której już była wpisana stawka. Jego zdaniem pełnienie funkcji ordynatora nie różniło się niczym przy ustalaniu dyżurów na umowie o pracę i na kontraktach.

E. J., na podstawie umowy o pracę wykonywała czynności na Oddziale Chirurgicznym i na tym oddziale na podstawie spornych umów odbywała dyżury poza normalną ordynacją oraz dyżury asekuracyjne. Także ona potwierdziła opisany wyżej sposób ustalania dyżurów.

E. P. była zatrudniona na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym a na podstawie spornych umów na tym samym oddziale odbywała dyżury poza normalną ordynacją i dyżury asekuracyjne. Na tym samym oddziale był zatrudniony A. H..

A. H. pracował na Oddziale G.-Położniczym a na podstawie spornych umów odbywał dyżury w D. Pomocy Doraźnej i na Oddziale Położniczo-Ginekologicznym - poza normalną ordynacją oraz dyżury asekuracyjne. Także z jego zeznań wynika, iż lekarze zgłaszali ordynatorowi propozycje dyżurów i były one przydzielane, albo w wybranym terminie, albo, jeśli nie było takiej możliwości, w innym terminie. Z jego zeznań wynika, iż ustalając grafik dyżurów asekuracyjnych dbano, aby jeśli dyżur poza normalną ordynacją miał ktoś młodszy stażem, to dyżur asekuracyjny miał bardziej doświadczony lekarz.

Z zeznań J. P. (1), B. J., D. K., J. P. (2), K. E. (1) i S. E. wynika więc, iż wykonywanie przez nich umów cywilno-prawnych zawieranych przed 16.12.1999r. nie różniło się od czynności wykonywanych przez nich na podstawie umowy o pracę. Z ich zeznań wynika też, iż terminy dyżurów poza normalną ordynacją i dyżurów asekuracyjnych, zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i na podstawie spornych umów, ustalano w ten sam sposób, tj. wpisując się na listę i ustalając między sobą, kto będzie danego dnia dyżurował i dokonując dodatkowych uzgodnień, jeśli dwie osoby chciały się wpisać na dyżur tego samego dnia lub gdy dany dyżur był nieobsadzony, przy czym to ordynator był odpowiedzialny za obsadzenie wszystkich dyżurów. Z zeznań A. H. i świadka T. R. (1) wynika nadto, że jeśli dyżur poza normalną ordynacją miał lekarz młodszy stażem, to dyżur asekuracyjny miał bardziej doświadczony lekarz, aby wspomóc go w czasie zabiegu operacyjnego. Powyższe oznacza, iż lekarze zawierający przed 16.12.1999r. sporne umowy musieli współpracować ze sobą, musieli też wykonywać czynności w określonym miejscu i czasie. Zarówno z zeznań w/w osób, jak i zeznań dyrektora J. S. oraz zeznań świadka T. R. (2) wynika też, iż osoby, które chciały odbywać dyżury na podstawie spornych umów, musiały prowadzić działalność gospodarczą, co np. z przypadku B. J. i świadka T. R. (2) wiązało się z koniecznością założenia tej działalności. Żaden z nich nie miał prywatnego gabinetu, a prowadzenie działalności sprowadzało się tylko do odbywania dyżurów na podstawie spornych umów. Nadto J. S. przyznał, iż po wprowadzeniu w 1999r. umów cywilno-prawnych nie było już możliwości odbywania dyżurów w ramach umowy o pracę, potwierdził więc w ten sposób zeznania J. P. (2) i K. E. (1), którzy zeznali, iż zawarli sporne umowy, bo nie było innej możliwości dyżurowania. Z zeznań J. S. wynika też, że lekarz dyżurujący na podstawie umowy o pracę jak i na podstawie spornych umów musiał wypełniać taką samą dokumentację medyczną dotyczącą pacjenta. Z zeznań odwołujących i zainteresowanych, składanych w ZUS wynika, iż lekarze odbywający dyżury na podstawie umów cywilno-prawnych korzystali z całej infrastruktury szpitala, sprzętu, lekarstw itp., nie ponosili zaś związanych z tym kosztów. Lekarze byli jedynie zobowiązani do posiadania własnego ubioru, słuchawek medycznych i zapewnienia sobie wyżywienia.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż umowy zawierane przed 16.12.1999r. przez (...) ZOZ i J. P. (1), B. J., D. K., J. P. (2), K. E. (1) i S. E. stanowiły obejście przepisu art. 22 § 1 ¹kp i w istocie stanowiły również umowy o pracę. Stanowiły też obejście art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W umowach zawartych przed 16.12.1999r. strony posługiwały się sformułowaniami „dający zlecenie” i „przyjmujący zlecenie”. Cechą umów cywilnoprawnych, w tym umowy zlecenie, jest możliwość samodzielnego decydowania przez przyjmującego zlecenie o terminie i godzinach wykonywania czynności, tymczasem wszyscy lekarze byli zobowiązani wykonywać czynności w określonych godzinach i miejscu. Podlegali też ordynatorowi oddziału lub kierownikowi D. Pomocy Doraźnej. B. J., który w spornym okresie odbywał staż specjalizacyjny zeznał, iż ordynator była kierownikiem specjalizacji i wyraziła zgodę, aby jego dyżury na podstawie spornych umów były mu wliczane do stażu specjalizacyjnego, a więc były traktowane jako czynności odbywane na podstawie umowy o pracę. Co więcej, lekarz do momentu uzyskania II stopnia specjalizacji nie był w pełni samodzielny, o trudniejszych przypadkach dotyczących pacjentów był zobowiązany informować ordynatora, niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy wykonywał czynności. Na dyżurach asekuracyjnych lekarze współpracowali ze sobą, przy czym ustalając terminy ich odbywania przez konkretną osobę brano pod uwagę to, aby z lekarzem mniej doświadczonym dyżurował lekarz mający duże doświadczenie. Nadto lekarzy odbywających dyżury na podstawie umów cywilnoprawnych obowiązywały regulaminy obowiązujące w (...) ZOZ.

Zdaniem Sądu nie było żadnych przeszkód, aby w 1999r. lekarze nadal dyżury poza normalną ordynacją szpitala i dyżury asekuracyjne pełnili w ramach umowy o pracę, która łączyła każdego z nich z ZOZ. Zauważyć należy, iż ustawa o zakładach opieki zdrowotnej w art. 32j stwierdzała obowiązek pełnienia dyżuru medycznego przez lekarzy w zakładzie, w którym byli zatrudnieni, ustalała też maksymalną liczbę dyżurów. Przez dyżur medyczny należało zaś rozumieć wykonywanie, poza normalnymi godzinami pracy, czynności zawodowych przez lekarza lub innego posiadającego wyższe wykształcenie pracownika wykonującego zawód medyczny w zakładzie opieki zdrowotnej przeznaczonym dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych. Zawieranie spornych umów cywilno-prawnych stanowiło więc obejście w/w przepisów.

Sporne umowy przed 16.12.1999r. były zawierane dlatego, iż czas dyżuru nie wliczał się do czasu pracy i lekarzom w związku z tym, zgodnie z § 11 i § 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974r. w sprawie niektórych obowiązków i uprawnień pracowników zatrudnionych w zakładach służby zdrowia, lekarz nie otrzymywał dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Przepisy § 11 i § 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974r. w sprawie niektórych obowiązków i uprawnień pracowników zatrudnionych w zakładach służby zdrowia zostały jednak uznane za niezgodne z Konstytucją - wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17.05.1999r. w sprawie P 6/98 (OTK 1999/4/76). Skutkowało to występowaniem przez lekarzy p-ko ZOZ-om o zasądzenie wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

Oceniając charakter umów zawieranych przed 16.12.1999r. Sąd wziął też pod uwagę fakt, iż art. 35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej w spornym okresie przewidywał wprawdzie możliwość udzielania przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej zamówienia na świadczenia zdrowotne osobie wykonującej zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki, lecz przepis ten nie może być traktowany jako przepis wyłączający - w zakresie stosowania takiej umowy - art. 22 § 1¹kp. Umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne nie może kreować stosunku cywilnoprawnego o podporządkowaniu wykonawcy, takim jak podporządkowanie pracownika. W umowach tych nie zawarto zapisu o solidarnej odpowiedzialności lekarzy za szkody wynikające z ich wykonywania, dlatego należy uznać, iż taką odpowiedzialność ponosił tylko ZOZ, na nim więc spoczywało ryzyko, mimo zawarcia umów cywilnoprawnych zastosowano więc zasadę ponoszenia przez pracodawcę ryzyka prowadzenia działalności. Należy też zauważyć, iż w tutejszym wydziale toczy się kilka spraw dotyczących lekarzy zatrudnionych w (...) ZOZ i zawierających umowy cywilno-prawne. Analiza w/w dokumentacji pod kątem stosowanych stawek lekarzy w niniejszej sprawie i w innych sprawach ( (...) 552/09, (...) 542/09, (...) 547/09, (...) 551/09, (...) 783/14 i (...) 784/14.) wskazuje, iż stosowano te same stawki za dyżur na tym samym oddziale i w zależności od stopnia specjalizacji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 13.02.2014r. (I UK 323/13) stwierdził, iż umowa, na podstawie której lekarz wykonuje swój zawód polegający na udzielaniu świadczeń zdrowotnych nie może być utożsamiana z umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przez Fundusz w rozumieniu art. 132 ust. 1 ustawy z 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ani z zawieraną w jej ramach umową o zamówienie na świadczenia zdrowotne, o której mowa w art. 133 tej ustawy w związku z art. 35 ust. 1 u.z.o.z. Pogląd ten należy w drodze analogii odnieść do spornych umów, zawartych przed 16.12.1999r. Kwoty otrzymywane przez zainteresowanych i odwołujących na podstawie tych umów, podlegają więc, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wliczeniu do podstawy wymiaru składek.

Odnosząc się do umów zawieranych po dacie 16.12.1999r. Sąd uznał, iż znajdzie tu zastosowanie art. 8 ust. 2 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Takie umowy były zawierane przez (...) ZOZ z E. J., A. H., S. E., K. E. (1), J. P. (2) i E. P.. Z zeznań wszystkich stron oraz zeznań świadka T. R. (2) wynika, iż umowy te zawierano tylko z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą, dlatego na potrzeby tych umów niektóre z osób dopiero zakładały działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a w/w ustawy za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Wszystkie umowy, zawarte po dacie 16.12.1999r. spełniają te warunki. Na ich podstawie w/w osoby wykonywały bowiem czynności na rzecz swego pracodawcy. Zdaniem Sądu umowy te należy uznać za umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Umowy, zawierane między stronami zostały oznaczone jako „Umowa Nr…”, albo jako „Umowa Kontrakt Nr…”. W przypadku A. H. art. 8 ust. 2a znajdzie też zastosowanie do umowy zlecenia Nr (...) zawartej w dniu 31 lipca 2006r., która obejmowała wykonywanie czynności w Nocnej Pomocy Lekarskiej i Świątecznej Wyjazdowej (...) Lekarskiej i obowiązywała w okresie od 01 sierpnia do 31 października 2006r., a następnie została przedłużona do 31 grudnia 2007r. Wprawdzie w treści wszystkich umów, zawartych po 16.12.1999r. wskazano, że ich przedmiotem jest udzielanie przez odwołujących i zainteresowanych świadczeń zdrowotnych, lecz nie można tych umów tak zakwalifikować.

Jak już wskazano wyżej, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 13.02.2014r. (I UK 323/13) stwierdził, iż umowa, na podstawie której lekarz wykonuje swój zawód polegający na udzielaniu świadczeń zdrowotnych nie może być utożsamiana z umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przez Fundusz w rozumieniu art. 132 ust. 1 ustawy z 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ani z zawieraną w jej ramach umową o zamówienie na świadczenia zdrowotne, o której mowa w art. 133 tej ustawy w związku z art. 35 ust. 1 u.z.o.z. Przedmiotowa sprawa dotyczyła lekarzy. W uzasadnieniu SN wskazał, iż uregulowana w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawierana jest przez podmiot zobowiązany do realizacji zadań z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego (Narodowy Fundusz Zdrowia) z podmiotem, który w myśl przepisów tej ustawy może być świadczeniodawcą. Stosownie do art. 132 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, umowa taka nie może być zawarta przez Fundusz z lekarzem udzielającym świadczeń opieki zdrowotnej (a więc wykonującym zawód lekarza) u tego świadczeniodawcy, który zawarł ją z Funduszem. Z mocy art. 133 zdanie drugie tej ustawy, takiemu lekarzowi świadczeniodawca nie może również zlecić - jako podwykonawcy - udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej z Funduszem, w tym na podstawie umowy o zamówienie na świadczenia zdrowotne, o którym stanowi art. 35 ust. 1 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Zakaz ten nie dotyczy natomiast podwykonawcy, który może realizować udzielone zamówienie przez osobę trzecią, jeżeli umowa o udzielenie zamówienia tak stanowi (art. 35 ust. 2 zdanie drugie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). Połączenie treści art. 35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej i art. 132 i 133 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oznacza, że zawierane w niniejszej prawie przez strony umowy nie są umowami o świadczenie usług medycznych, dlatego mogą być zakwalifikowane jako umowy o świadczenie usług.

W okresie od 01.04.2003r. do 30.09.2004r. obowiązywała ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Także w tym okresie sporne umowy nie mogą być traktowane jako umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych. Zgodnie bowiem z przepisem art. 72 ust. 1 tej ustawy podstawą udzielania świadczeń zdrowotnych finansowanych przez Fundusz była umowa o udzielanie świadczeń zdrowotnych zawarta pomiędzy Funduszem i świadczeniodawcą. Przepis art. 77 ust. 2 zaś w całym spornym okresie stanowił, że Fundusz nie może zawrzeć umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych z lekarzem, pielęgniarką, położną, inną osobą wykonującą zawód medyczny lub psychologiem, jeżeli udzielają oni świadczeń zdrowotnych u świadczeniodawcy, który zawarł umowę z Funduszem

W okresie od 01.01.1999r. do 31.03.2003r. obowiązywała ustawa z dnia 6 lutego 1997r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Z art. 53 tej ustawy wynika, że umowy o udzielanie świadczeń ze świadczeniodawcami posiadającymi uprawnienia do udzielania świadczeń na podstawie odrębnych przepisów zawierają Kasy Chorych. Przedmiotowe umowy nie zostały zawarte przez Kasy Chorych. Zauważyć też należy, iż z zeznań stron oraz świadka T. R. (2) wynika, że również w przypadku umów zawieranych w okresie obowiązywania art.8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wymagane było prowadzenie działalności gospodarczej a sposób ustalania dyżurów poza normalną ordynacją i dyżurów asekuracyjnych był taki sam, jak w poprzednim okresie. Nadal też lekarz do momentu uzyskania II stopnia specjalizacji nie był w pełni samodzielny, o trudniejszych przypadkach dotyczących pacjentów był zobowiązany informować ordynatora, niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy wykonywał czynności. Takim lekarzem była S. E., która II stopień specjalizacji uzyskała w październiku 2000r. Na dyżurach asekuracyjnych lekarze współpracowali ze sobą, przy czym ustalając terminy ich odbywania przez konkretną osobę brano pod uwagę to, aby z lekarzem mniej doświadczonym dyżurował lekarz mający duże doświadczenie. Lekarze odbywający dyżury na podstawie umów cywilno-prawnych, zawieranych po 16.12.1999r. korzystali z całej infrastruktury szpitala, sprzętu, lekarstw itp., nie ponosili zaś związanych z tym kosztów. W tej sytuacji dla oceny charakteru tych umów nie ma istotnego znaczenia fakt, iż w umowach zawarto zapis o konieczności posiadania przez lekarzy ubezpieczenia OC i o solidarnej odpowiedzialności lekarzy i ZOZ za szkody wynikające z wykonywania tych umów. Z zeznań J. S., zeznań świadka U. M. i złożonych dokumentów w postaci oferty i protokołu rokowań wynika, iż zawierając sporne umowy formalnie ogłaszano przetarg. Z porównania ofert, protokołów rokowań i treści spornych umów wynika jednak, iż stosowano takie same stawki za te same czynności na tym samym oddziale osób mających taki sam poziom specjalizacji. Należy zauważyć, iż w tutejszym wydziale toczy się kilka spraw dotyczących lekarzy zatrudnionych w (...) ZOZ i zawierających umowy umowy-kontrakty. Analiza w/w dokumentacji pod kątem stosowanych stawek lekarzy w niniejszej sprawie i w innych sprawach ( (...) 552/09, (...) 542/09, (...) 547/09, (...) 551/09, (...) 783/14 i (...) 784/14.) wskazuje, iż słuszne są wnioski i uwagi zawarte przez ZUS w piśmie z dnia 09.08.2012r. (k. 288-291a..), a dotyczące stosowania tych samych stawek za dyżur w zależności od miejsca wykonywania czynności i stopnia specjalizacji. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż umowy zawierane po 16.12.1999r. nie są umowami o świadczenie usług medycznych, a umowami o świadczenie usług i ma do nich zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dlatego, zgodnie z art. 18ust. 1 i 1a w/w ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe odwołujących i zainteresowanych ustala się z uwzględnieniem przychodu z tytułu spornych umów o świadczenie usług.

Ustalając wysokość podstawy wymiaru składek Sąd oparł się na opinii biegłej z zakresu rachunkowości, H. G. (2). Biegła porządziła w sprawie opinię główną, a następnie opinie uzupełniające, odnosząc się do zastrzeżeń ZUS i (...). W ocenie Sądu opinia ta może stanowić podstawę rozstrzygnięcia. Opiera się ona na dokumentacji pracowniczej, tj. aktach osobowych i dokumentacji dotyczącej spornych umów: treści umów, rachunkach i dokumentacji finansowo-księgowej, znajdującej się w (...) w P., która została jej udostępniona przez płatnika składek, w tym listy płac, wydruki z kont oraz dokumentację zawartą w aktach kontroli ZUS. Uwzględniono też deklaracje rozliczeniowe, składane do ZUS. Ponieważ (...) słusznie podnosił, iż podstawa wymiaru składek powinna być ustalona z uwzględnieniem ograniczenia, przewidzianego w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Sąd zobowiązał pełnomocnika ZUS do wskazania, którzy z lekarzy byli zgłoszeni do ubezpieczeń przez inne podmioty niż odwołujący ZOZ w P. lub byli zgłoszeni z tytułu działalności gospodarczej i w jakich okresach oraz do wskazania podstawy wymiaru ich składek z tytułu umów z tymi podmiotami i z tytułu działalności gospodarczej. Organ rentowy wskazał powyższe dane w piśmie z dnia 21.05.2013r. (k. 381-385a.s.). Na żądanie Sądu szpital wskazał też kwoty wypłacone poszczególnych odwołującym i zainteresowanym z tytułu wszystkich spornych umów (pismo z 22.07.2013r. k. 390-391a.s.). Wydając zaskarżone decyzje ZUS uwzględniał ograniczenie podstawy wymiaru składek, przewidziane w w/w przepisie. Ponieważ jednak szpital kwestionował wyliczenia zawarte w decyzjach i wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłej z zakresu rachunkowości celem jej wyliczenia, Sąd uznał, iż należy uwzględnić ten wniosek i dopuścić dowód z opinii biegłej. Biegła sporządzając opinię uwzględniała kwoty faktycznie wypłacone, opierając się m.in. na dokumentacji finansowo-księgowej, dostarczonej jej przez (...) w P., dlatego jej wyliczenia należy uznać za pełne i uwzględniające wszelkie wypłacone kwoty. Na okoliczność wyliczania przez ZUS podstaw wymiaru składek, wskazanych w zaskarżonych decyzjach, Sąd przesłuchał kontrolerów ZUS: W. D. i K. S.. Obaj oni zeznali, iż opierano się na dokumentacji w postaci lit płac, miesięcznych zestawieniach lit płac i kont księgowych, na których księgowano wynagrodzenia stanowiące koszty działalności zakładu. Kwoty widniejące na rachunkach były weryfikowane z rachunkami wystawionymi przez lekarzy, nadto pracownicy ZOZ udzielali im ustnych wyjaśnień w trakcie kontroli, uwzględniano też wydruki z kont analitycznych. Z opinii wynika, iż kwoty wyliczone przez biegłą co do zasady pokrywają się z wyliczeniami ZUS. Przed dopuszczeniem dowodu z opinii biegłej Sąd przesłuchał też świadka J. P. (4). Z jej zeznań wynika, iż konto analityczne dotyczy konkretnej osoby, na tym koncie księguje się wszystkie wypłaty, jakie dana osoba otrzymała a konta analityczne łącznie tworzą konto syntetyczne. Świadek potwierdziła, iż znajdujące się w aktach kontroli ZUS wydruki podpisywała i uznawała je za prawidłowe. Wskazała też, że jeśli osoba fizyczna prowadziła działalność gospodarczą i zawierała umowy – kontrakty, to koszty tych umów były księgowane na oddzielnym koncie analitycznym co do każdej osoby i takie właśnie dokumenty były jej okazywane na rozprawie przez Sąd. Z jej zeznań wynika też, że po zamknięciu danego roku rozliczeniowego nie można wrócić do niego i dokonać zmian na koncie, dlatego skoro lata 1999-2007 są w sensie księgowym zamknięte i już do nich wracać nie można, to jeśli byłaby jakaś niedopłata, byłaby ona dokonywana w następnych latach. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż opinia biegłej opiera się na właściwej dokumentacji, jest pełna i kompletna. Zawarte tam matematyczne wyliczenia nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Biegła w opinii wskazała, iż (...) ZOZ w P. z uwagi na upływ okresu przechowywania akt nie posiada wszystkich dokumentów źródłowych dotyczących wypłat dokonanych na rzecz poszczególnych osób w latach objętych zaskarżonymi decyzjami. Kwoty wypłat z tytułu umów na udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne dotyczące dyżurów lekarskich zawartych z poszczególnymi osobami w ramach prowadzonej przez nie działalności gospodarczej ustalała więc w oparciu o zapisy w księgach rachunkowych. Biegła dodała, iż (...) ZOZ prowadził ewidencję kwot wypłacanych z tytułu zawartych umów dla poszczególnych ubezpieczonych, z uwzględnieniem kosztów umów świadczonych w poszczególnych jednostkach, oddziałach, poradniach itp., uwzględniła też fakt wypłat nagród jubileuszowych i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.

Biegła sporządzając opinię podstawy wymiaru składek wyliczyła w III wariantach:

- wariant I – przyjęto, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne stanowiły wyłącznie wypłaty wynikające z umów o pracę, i umów zlecenia zawartych z lekarzami jako osobami fizycznymi,

- wariant II – przyjęto, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne stanowiły wypłaty wynikające z umów o pracę i umów zlecenia zawartych z lekarzami jako osobami fizycznymi, oraz kwoty z tytułu umów na udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne dotyczące dyżurów lekarskich zawartych z poszczególnymi osobami w ramach prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, które dotyczyły jednostki, w której dana osoba pracowała na podstawie umowy o pracę,

- wariant III – przyjęto, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne stanowiły wypłaty wynikające z umów o pracę i umów zlecenia oraz kwoty z tytułu umów na udzielanie zamówienia na świadczenia zdrowotne dotyczące dyżurów lekarskich zawartych z poszczególnymi osobami w ramach prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.

W ramach poszczególnych wariantów wyliczenia dokonano w dwóch wersjach:

- wersja I - podano tę podstawę z uwzględnieniem ograniczenia wynikającego z art.19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,

- wersja II - podano tę podstawę bez uwzględnienia ograniczenia wynikającego z art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Do opinii odnosiły się strony, w tym ZUS w piśmie datowanym na 12.11.2014r. (k. 652-654a.s.), w którym wyjaśniał różnice między kwotami wskazanymi przez biegłą a kwotami wskazanymi w decyzji. (...) ZOZ zastrzeżenia do opinii wniósł w piśmie datowanym na 12.11.2014r. (k. 649-650a.s.) i w piśmie datowanym na 27.01.2015r. (k. 727a.s.). Biegła w opinii uzupełniającej odniosła się do tych zastrzeżeń, odpowiadając na pytania odwołującego w dwóch opiniach uzupełniających. Opinie uzupełniające szczegółowo odnoszą się do stawianych biegłej pytań, wyjaśniając wszystkie wątpliwości, ostatecznie odwołująca podtrzymała opinię główną i Sąd wnioski opinii podziela.

W ocenie Sądu dokonując wyliczeń należy przyjąć kwoty podstawy wymiaru składek wskazane w Wariancie III wersja I. Wariant ten uwzględnia wszystkie kwoty wypłacone lekarzom ze wszystkich tytułów podlegających oskładkowaniu. Nadto uwzględnia ograniczenie wynikające z art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponieważ w dacie wydawania w zaskarżonych decyzji znane już były podstawy wymiaru składek poszczególnych ubezpieczonych, należało zastosować ograniczenie podstawy do kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej. Kwoty ograniczenia podstaw zostały wskazane przez biegłą w załączniku Nr 8 (k. 599a.s.). Takie założenia były też przyjmowane przez ZUS w zaskarżonych decyzjach z 2009r. i z 2010r.

W stosunku do każdego z ubezpieczonych biegła wyliczenia podstaw z ograniczeniem wynikającym z art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazała w załącznikach od Nr 6/1 do Nr 6/9.W przypadku, gdy kwota podstawy wymiaru składek wskazana przez biegłą w danym miesiącu była niższa niż w zaskarżonej decyzji, Sąd zmieniał decyzję i wskazywał tę podstawę w danym miesiącu kwotowo. W przypadku, gdy kwota podstawy wymiaru składek wyliczona przez biegłą w danym miesiącu i wskazana w zaskarżonej decyzji była taka sama, odwołanie podlegało oddaleniu w całości. W przypadku, gdy kwota podstawy wymiaru składek w danym miesiącu wskazana przez biegłą była wyższa niż w zaskarżonej decyzji, Sąd również oddalał odwołanie. Uznawał bowiem, że kwota podstawy wskazana w decyzji mieści się w kwocie należnej. Zdaniem Sądu nie można bowiem zmienić decyzji przez podwyższenie kwoty podstawy ponad wskazaną w zaskarżonej decyzji, bowiem oznaczałoby to orzeczenie na niekorzyść strony odwołującej. Jeżeli ZUS w decyzji nie wskazywał podstawy za dany miesiąc, albo nie uwzględniał wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy lub innego składnika wynagrodzenia, Sąd też tego nie mógł zrobić, bowiem wykraczałoby to poza podstawę orzekania przez organ rentowy. ZUS – w razie uprawomocnienia się wyroku - ustalając wysokość składki, wyliczy ją zaś już w oparciu o kwotę wyższą, ustaloną przez biegłą. Sąd ustalał też wysokość podstawy za dany rok, uwzględniając w/w zasady co do poszczególnych miesięcy.

Co do S. E. decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od 08/1999 do 02/2000, od 04/2000 do 07/2000, za (...), od 12/2000 do 07/2002. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/1 (575-576a.s.). Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła w niektórych miesiącach podstawę w innej wysokości niż ZUS. Są to różnice:

- wrzesień 1999r., grudzień 1999r., styczeń 2000r., marzec 2000r., grudzień 2001r.podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w opinii obejmuje także wypłacone świadczenia z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby w wysokości wykazanej wypłaty przez zakład pracy w dokumentacji pracowniczej. Z opinii wynika, iż wyliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dokonane przez ZUS nie obejmują wypłat podlegających wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu wykazywanych przez zakład pracy. Ponieważ ZUS przyjął za te miesiące kwoty niższe a Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w należnej, należy przyjąć taką podstawę miesięczną jak ZUS w zaskarżonej decyzji i oddalić odwołanie w tym zakresie. Co do podstawy w zakresie przewyższającym sumy przyjęte przez ZUS w decyzji Sąd nie orzekał zaś, gdyż ustalenie podstawy w takiej wysokości byłoby działaniem na niekorzyść strony skarżącej,

- marzec, sierpień, październik, listopad 2000r. ZUS w zaskarżonej decyzji nie wykazuje podstaw wymiaru składek w tych miesiącach. Skoro więc ZUS nie ustalał podstawy wymiaru składek ze spornych umów w tych miesiącach, nie może robić tego również Sąd, dlatego przyjął więc kwoty z pominięciem tych miesięcy,

- maj 2002r. Co do tego miesiąca kwota przyjęta przez ZUS jest zbyt duża. Organ rentowy w maju 2002r. błędnie ujął wypłatę w kwocie 984zł z tytułu kontraktu, bowiem kwota ta dotyczy K. E. (1). ZUS w piśmie datowanym na 12.11.2014r. przyznał powyższe. Należy więc przyjąć kwotę podstawy wymiaru z opinii biegłej, tj. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe w kwocie 2.046,33zł a na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 1.663,46zł. Sąd zmienił wobec tego zaskarżoną decyzję i ustalił, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe S. E. z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. za maj 2002r. wynosi 2.046,33zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 1.663,46zł a w pozostałej części odwołanie oddalił.

Wysokość podstawy wymiaru składek przedstawia się więc następująco:

W 1999r. należy przyjąć, że kwoty podstaw w decyzji mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą, tj. w decyzji podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 14.231,79zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 11.569,03zł.Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2000r.należy przyjąć, że kwoty podstaw w decyzji mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą, tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 19.635,01zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 15.561,32zł. Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2001r.należy przyjąć, że kwoty podstaw w decyzji mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą, tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 43.464,37zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 35.332,21zł.Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2002r.należy przyjąć kwoty z opinii, tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 25.380,23zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 2.640,93zł.Odwołanie podlegało więc uwzględnieniu tylko w zakresie podstawy za maj 2002r., za którą ZUS przyjął zbyt dużą kwotę a w pozostałym zakresie zostało oddalone.

Co do K. E. (1) decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od 08/1999 do 03/2001, od 05/2001 do 03/2006 i od 05/2006 do 12/2007.Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/2 (577-579a.s.). Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła w niektórych miesiącach podstawę w innej wysokości niż ZUS. Są to różnice:

- w lutym 2000r.Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 5.566,50 zł, a według decyzji wynosi mniej, bo 5.566zł. Różnica0,50zł wynika z faktu, iż ZUS przyjął wypłatę z umowy kontraktowej w kwocie 1.850zł, zamiast w kwocie 1.850,50zł, co skutkowało też różnicą w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne 0,41zł, a także różnicą w miesiącu październiku z uwzględnieniem ograniczenia wg art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponieważ jednak ZUS w decyzji przyjął kwotę niższą niż wyliczyła biegła w opinii, a Sąd nie może zwiększyć podstawy ponad kwotę wskazaną w decyzji, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w należnej, dlatego należy przyjąć kwoty podstawy z decyzji ZUS i w tym zakresie odwołanie oddalić,

- październik 2000r.Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 4.651,04zł, wg ZUS wynosi więcej, bo 4.651,54zł, a na ubezpieczenie zdrowotne wg biegłej wynosi 4.022,40zł a według decyzji wynosi mniej, bo 4.022,32zł.Różnica odpowiednio wynosi 0,50zł i 0,08zł.Co do tego miesiąca –aby zachować zasadę niewykraczania poza kwoty wskazane w decyzji, należy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przyjąć z opinii, tj. 4.651,04zł, a na ubezpieczenie zdrowotne z decyzji, tj. 4.022,32zł. Ponieważ jednak w 2000r. kwoty podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe w decyzji i w opinii są takie same a podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w decyzji jest mniejsza niż w opinii, odwołanie podlegało oddaleniu co do tego roku w całości,

- kwiecień 2001r. i kwiecień 2006r. Ponieważ ZUS w zaskarżonej decyzji nie wykazuje podstaw wymiaru składek ze spornych umów w kwietniu 2001r. i kwietniu 2006r. - nie może robić tego również Sąd, dlatego przyjął kwoty z pominięciem tych miesięcy,

- w maju 2002r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe wynosi 6.774,20zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 5.506,75zł, zaś wg ZUS wynosi mniej, bo odpowiednio 5.790,20zł i 4.706,86zł.R. z tego, iż w decyzji nie wykazano wypłaty wynikającej kontraktu u K. E. (1). Kwota ta - 984zł - została wykazana jako wypłata dla S. E.. Nie wykazanie jej u K. E. (3) skutkowało również różnicą w miesiącu październiku 2002r., w którym nastąpiło przekroczenie maksymalnej rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Ponieważ jednak ZUS przyjął za maj 2002r. kwotę niższą niż biegła, a Sąd nie może zwiększyć podstawy ponad kwotę wskazaną w decyzji, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w należnej, dlatego należy przyjąć za maj 2002r. kwoty podstawy z decyzji ZUS i w tym zakresie odwołanie oddalić. Co do października 2002r. decyzja podlegała zmianie. Wg biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 3.617,45zł a ZUS przyjął kwotę wyższą, bo 4.532,38zł. Wg biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4.568,98zł a ZUS przyjął kwotę niższą, bo 4.420,21zł. Ponieważ jednak w październiku 2002r. nastąpiło przekroczenie kwoty granicznej podstawy wymiaru składek, należało określić podstawę z uwzględnieniem tego ograniczenia. Sąd zmienił więc decyzję i za październik 2002r. przyjął kwoty wskazane w opinii przez biegłą, tj. ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 3.617,45zł a na ubezpieczenie zdrowotne 4.568,98zł,

- kwiecień 2003r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4,562,09zła wg ZUS wynosi mniej, bo 4.226.09zł. Różnica wynika z faktu, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wykazana przez ZUS nie obejmuje wypłaty podlegającej wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu (wypłata z tytułu niezdolności do pracy). Biegła przyjęła większą kwotę podstawy niż w decyzji, ponieważ jednak ZUS przyjął kwotę niższą, Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w wymaganej, należało więc na potrzeby niniejszego postępowania przyjąć kwoty jak w decyzji ZUS i w tym zakresie odwołanie oddalić,

- luty 2005r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe wynosi 6.308,50zł a wg ZUS wynosi mniej, bo 3.308,50zł. Ponieważ jednak ZUS przyjął kwotę niższą a Sąd nie może zwiększyć podstawy ponad kwotę wskazaną w decyzji, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w wymaganej, dlatego należy przyjąć za luty 2005r. kwoty podstawy z decyzji ZUS i w tym zakresie odwołanie oddalić,

- maj 2007r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe wynosi 8.346,53zł a wg ZUS wynosi 8.446,53zł.Wg biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 6.784,90zł a wg ZUS wynosi 6.866,19zł. Różnica wynika z przyjęcia w decyzji zawyżonej o 1.000zł kwoty wynagrodzenia z umowy o pracę, co skutkuje też wystąpieniem różnicy w miesiącu przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek, tj. w październiku 2007r. Ponieważ była to oczywista omyłka, należy przyjąć kwoty z opinii, które nie były kwestionowane przez strony,

- październik 2007r. Wg biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi2.695,83zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 6.948,48zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 6.420,78zł.Wg ZUS podstawa wynosi odpowiednio: 2.595,83zł, 6.948,48zł i 6.434,04zł, w przypadku podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe podstawa wg ZUS jest mniejsza a w przypadku podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne jest większa niż wyliczona przez biegłą. Decyzja podlegała więc zmianie co do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż podstawa wskazana w decyzji jest większa niż wyliczona przez biegłą. Ponieważ zaś podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wskazana w decyzji jest mniejsza niż wyliczona przez biegłą, Sąd nie mógł tej kwoty zwiększyć, dlatego tylko oddalił odwołanie, gdyż wskazana w decyzji podstawa mieści się w należnej podstawie. Co do tego miesiąca – aby zachować zasadę niewykraczania poza kwoty wskazane w decyzji, należy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przyjąć z decyzji, tj. 2.595,83zł, a na ubezpieczenie zdrowotne z opinii, tj. 6.434,04zł.

Wysokość podstawy wymiaru składek przedstawia się więc następująco:

W 1999r. przyjęto kwoty z decyzji, gdyż są takie same jak w opinii, tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 21.182,49zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 17.219,24zł. Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2000r. przyjęto, że kwoty podstaw w decyzji mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe w lutym 2000r. z decyzji wynosi 5.566zł.W październiku 2000r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z opinii wynosi 4.651,04zł, a na ubezpieczenie zdrowotne z decyzji wynosi 4.022,32zł.Mimo tych różnic podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w 2000r. wynosi tyle samo w decyzji i w opinii, tj. 54.780zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi tyle samo, tj. 64.987,52zł. W decyzji kwota podstawy wymiaru składki w 2000r.na ubezpieczenie zdrowotne mieści się w kwocie wskazanej przez biegłą, bowiem wynosi 54.487,60zł.Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2001r. przyjęto, że kwoty podstaw w decyzji mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą. Wynoszą: podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe 57.218,41zł, chorobowe i wypadkowe 63.847,90zł a na ubezpieczenie zdrowotne 52.989,90zł.Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2002r. przyjęto, że kwoty podstaw w decyzji mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe(uwzględniając różnice w maju i przekroczenie kwoty w październiku) wynosi 60.183,92zł, mieści się więc w opinii, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 68.886,44zł,mieści się więc w opinii a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 63.409,71zł,mieści się więc w opinii. Odwołanie podlegało więc oddaleniu, skorygowaniu podlegała jedynie wysokość podstawy za miesiąc październik.

W 2003r. przyjęto kwoty z decyzji, które są zgodne z kwotami z opinii tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 62.894,60zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 75.327,41zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 63.255,21zł.Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2004r. przyjęto kwoty z decyzji, które są zgodne z kwotami z opinii, tj. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 68.700zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 93.792,77zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 80.324,23zł.Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

W 2005r. przyjęto kwoty z decyzji, bowiem mieszczą się one w wymaganej ustalonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 69.690zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 74.909,95zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 64.181,74zł.

W 2006r. przyjęto kwoty z decyzji, bowiem mieszczą się w wymaganej ustalonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 69.722,60zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 85.912,88zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 72,471,13zł.

W 2007r.odwołanie podlegało oddaleniu, za wyjątkiem skorygowania podstawy w październiku, w którym przyjęto podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z decyzji, tj. 2.595,83zł, a na ubezpieczenie zdrowotne z opinii, tj. 6.434,04zł.Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 78.480zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 99.908,31zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 85.657,32zł.

Co do A. H. decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od 02/2005 do 07/2005 i od 09/2005 do 08/2007. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/3 (580a.s.).Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła w niektórych miesiącach podstawę w innej wysokości niż ZUS. Są to różnice:

- czerwiec 2005r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 3.243,42zł a wg ZUS wynosi mniej, bo 3.243,32zł (różnica 0,10zł), zaś podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wg biegłej wynosi 2.636,58 a wg ZUS wynosi mniej, bo 2.636,49zł (różnica 0,09zł).Wynika ona z faktu, iż zdaniem biegłej ZUS przyjął zaniżoną podstawę wymiaru składek z umowy o pracę. ZUS nie kwestionował opinii w tym zakresie, a ponieważ ZUS przyjął kwotę niższą niż biegła zaś Sąd nie może tej podstawy jeszcze bardziej zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w wymaganej – należy przyjąć taką podstawę jak ZUS w zaskarżonej decyzji, tj. 3.243,32zł i 2.636,49zł i w tym zakresie odwołanie oddalić,

- wrzesień 2006 – luty 2007 i kwiecień 2007 – w zakresie podstaw dotyczących tych miesięcy sytuacja jest taka sama jak w przypadku czerwca 2005r., z tym że dodatkowo uwzględnione przez biegłą kwoty wynikają z umowy zlecenia. Ponieważ ZUS przyjął kwotę niższą niż biegła zaś Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w prawidłowej – należy przyjąć taką podstawę jak ZUS w zaskarżonej decyzji i w tym zakresie odwołanie oddalić,

- marzec 2007r. W zakresie podstawy dotyczącej tego miesiąca sytuacja częściowo jest taka sama jak w przypadku czerwca 2005r., z tym że dodatkowo uwzględnione przez biegłą kwoty wynikają z umowy zlecenia. Skorygowaniu podległa jedynie przyjęta w decyzji podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe za marzec 2007r. ZUS w decyzji wskazał ją jako kwotę 1.149,90zł, podczas gdy w dokumentacji stanowiącej podstawę do wydania decyzji wskazano kwotę 1.149,40zł, nastąpiła więc omyłka pisarska, bowiem zamiarem ZUS było wpisanie kwoty 1.149,40zł. Ponieważ więc kwota 1.149,90zł została wpisana omyłkowo a w decyzji miała być wpisana kwota 1.149,40zł, należało decyzję skorygować. Jak już wskazano wyżej, suma podstawy wymiaru składek za marzec 2007r. prawidłowo powinna wynosić tyle, ile wyliczyła biegła. Sąd nie mógł jednak podwyższyć kwot podstaw ponad ustalone przez ZUS przy wydawania zaskarżonej decyzji, gdyż byłoby to działaniem na niekorzyść strony odwołującej.

Co do odwołania dotyczącego A. H. należało więc odwołanie częściowo uwzględnić, tj. zmienić decyzję z 21.01.2010r. i ustalić, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe z tytułu zatrudnienia w (...) ZOZ w P. za marzec 2007r. wynosi 1.149,40zł, a w pozostałej części odwołanie oddalić.

Wysokość podstawy wymiaru składek przedstawia się więc następująco:

W 2005r. przyjęto kwoty z decyzji, bowiem mieszczą się one w wymaganej ustalonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe chorobowe i wypadkowe wynosi 3.243,32zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 2.636,49zł.

W 2006r. przyjęto kwoty z decyzji, bowiem mieszczą się one w wymaganej ustalonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe chorobowe i wypadkowe wynosi 15.106,91zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 12.280,42zł.

W 2007r.przyjęto co do podstawy rocznej ogólną kwotę podstawy z decyzji, bowiem mieści się ona w wymaganej ustalonej przez biegłą. Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe za 2007r.wynosi więc 5.189,22zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4.235,14zł. Skorygowaniu podlegała jedynie wysokość podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe chorobowe i wypadkowe za marzec 2007r.

A. H. w okresie od 18 maja 2005r. do 31 grudnia 2008r. przebywał na urlopie bezpłatnym. Zdaniem Sądu nie stoi to jednak na przeszkodzie w zastosowaniu art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis ten mówi bowiem o osobie, która pozostaje w stosunku pracy z podmiotem, z którym zawarła min. umowę o świadczenie usług a A. H., mimo urlopu bezpłatnego, pozostawał z (...) w P. w stosunku pracy.

Co do B. J. decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od 10/1999 do 12/1999r. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/4 (581a.s.). Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła podstawę w takiej samej wysokości jak w zaskarżonej decyzji, dlatego odwołanie podlegało oddaleniu w całości. Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe za cały okres sporny wynosi więc 10.123zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 8.228,98zł. Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

Co do E. J. decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres za (...) do (...), od 01/2002 do 02/2002 i od 04/2002 do 03/2004r. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/ 5 (k. 582-583a.s.).

Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła w niektórych miesiącach podstawę w innej wysokości niż ZUS. Są to różnice:

- wrzesień-grudzień 2001r. i marzec 2002r. ZUS w zaskarżonej decyzji nie wykazał podstawy wymiaru składek za te miesiące. Z pisma ZUS z k. 554a.s. wynika, że wydając zaskarżoną decyzję ZUS przyjął, iż w tych miesiącach odwołująca uzyskała przychód tylko z umowy o pracę. Skoro więc ZUS nie ustalał podstawy wymiaru składek ze spornych umów w tych miesiącach, nie może robić tego również Sąd, przyjął więc kwoty z pominięciem tych miesięcy,

- listopad 2003r. – podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne różni się o 255zł. Biegła przyjęła kwotę wyższą niż ZUS, bowiem organ rentowy nie ujął wypłat podlegających wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne za listopad 2003r. przyjęta przez biegłą wynosi 3.378,59zł a przyjęta przez ZUS wynosi 3.123,59. Ponieważ ZUS przyjął kwotę niższą niż biegła zaś Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w prawidłowej – należy przyjąć taką podstawę jak ZUS w zaskarżonej decyzji i w tym zakresie odwołanie oddalić.

Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe za cały okres sporny wynosi 13.572,38zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 11.032,99zł. Sąd przyjął kwoty z decyzji, bowiem mieszczą się one w podstawie wyliczonej przez biegłą. Odwołanie podlegało więc oddaleniu.

Co do D. K. decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od (...) i od 10/1999 do 12/1999r. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/6 (584a.s.). Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła podstawę w kwocie wyższej niż w zaskarżonej decyzji, bowiem ujęła również miesiąc wrzesień 1999r., który nie został uwzględniony w zaskarżonej decyzji. Po odjęciu kwot podstaw wskazanych przez biegłą we wrześniu 1999r. otrzymamy kwoty takie same, jak wskazane w decyzji, dlatego odwołanie podlegało oddaleniu w całości. Jednocześnie kwota podstaw bez września 1999r. mieści się w dopuszczalnej kwocie podstawy, dlatego nie ma potrzeby stosowania art. 19 u s.u.s. Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe za cały okres sporny wynosi więc 10.188,67zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 8.282,37zł.

Co do J. P. (2) decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od (...) i od 11/1999 do 12/2000. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/7(585a.s.).Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła w niektórych miesiącach podstawę w innej wysokości niż ZUS. Są to różnice:

- październik 1999r. ZUS nie wykazał podstawy wymiaru składek w październiku 1999r., okres ten nie został ujęty w decyzji. Skoro więc ZUS nie ustalał podstawy wymiaru składek ze spornej umowy w tym miesiącu, nie może robić tego również Sąd, przyjął więc kwoty z pominięciem tego miesiąca,

- grudzień 1999r. i marzec 2000r. Z opinii biegłej wynika, iż biegła uwzględniła dodatkowo kwoty otrzymane z tytułu niezdolności do pracy, zaś przyjęte przez ZUS wyliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne nie obejmują wpłat podlegających wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu (k. 511a.s.). ZUS w piśmie datowanym na 12.11.2014r. (k. 653va.s.)wskazał, że te kwoty nie zostały ujęte w decyzji, bowiem Szpital ich nie wykazał. Ponieważ ZUS przyjął kwotę niższą a Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w prawidłowej, należy przyjąć taką podstawę jak ZUS w zaskarżonej decyzji i odwołanie oddalić. Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe za cały okres sporny wynosi więc 49.468,40zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 40.212,76zł.

Co do J. P. (1) decyzją z dnia 21.01.2010r. nr (...) ustalono podstawę wymiaru składek za okres od 09/1999 do 11/1999. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/8 (586a.s.). Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła podstawę w takiej samej wysokości jak w zaskarżonej decyzji, dlatego odwołanie podlegało oddaleniu w całości. Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 9.760,24zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe za cały okres sporny wynosi 20.816,42zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 18.719,41zł.

Co do E. P. decyzją z dnia 16.07.2010r. nr (...) ustalono ustalił podstawę wymiaru składek za okres od 09/1999 do 02/2000 i od 06/2000 do 05/2003. Biegła wskazała wysokość podstawy wymiaru składek w wariancie III wersja I w załączniku Nr 6/9 (587-588a.s.). Analiza wskazanych tam kwot prowadzi do wniosku, iż biegła wyliczyła w niektórych miesiącach podstawę w innej wysokości niż ZUS. Są to różnice:

- w lutym 2000zł. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4.088,57zł a wg ZUS wynosi 2.548,68zł. Różnica wynika z tego, iż ZUS nie uwzględnił wypłat z tytułu niezdolności do pracy podlegających tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ponieważ ZUS przyjął kwotę niższą, Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w prawidłowej, dlatego należy przyjąć taką podstawę jak ZUS w zaskarżonej decyzji i w odwołanie w tym zakresie oddalić,

- marzec-maj 2000r. ZUS nie wykazuje podstaw wymiaru składek za te miesiące. za okres marzec – maj 2000 roku. Skoro więc ZUS nie ustalał podstawy wymiaru składek ze spornej umowy w tych miesiącach, nie może robić tego również Sąd, należało więc przyjąć kwoty z pominięciem tych miesięcy,

- marzec i kwiecień 2001r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w marcu wynosi 5.055,43zł a wg ZUS wynosi 4.963,21zł, zaś w kwietniu wynosi odpowiednio 5.617,05zł i 5.432,60zł. Różnica wynika z tego, iż ZUS nie uwzględnił wypłat z tytułu niezdolności do pracy podlegających tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ponieważ ZUS przyjął kwoty niższe, Sąd nie może tej podstawy zwiększyć, a tylko może orzec, czy przyjęta przez ZUS mieści się w prawidłowej, dlatego należy przyjąć taką podstawę jak ZUS w zaskarżonej decyzji i w odwołanie w tym zakresie oddalić,

- październik i listopad 2001r., listopad i grudzień 2002r. oraz styczeń i luty 2003r.– występuje tu analogiczna sytuacja jak w przypadku marca i kwietnia 2001r.

- luty 2003r. SPZOZ wykazał wprawdzie wypłatę podlegającą ubezpieczeniom społecznym w kwocie 3.494,96zł a według list płac jest to kwota 2.494,96zł, lecz biegła wskazała, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne jest zgodna z ustaleniami opinii, odwołanie podlegało więc oddaleniu,

- w marcu 2003r. Według biegłej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe wynosi 4.983,84zł a wg ZUS wynosi 4.989,84zł, zaś wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4.051,37zł a wg ZUS wynosi 4.056,24zł. Biegła wskazała, iż różnica wynika z przyjęcia przez ZUS zawyżonej kwoty wypłaty z umowy kontraktowej w wysokości 1.089,50zł, zamiast w wysokości 1.083,50zł. Ponieważ więc w zaskarżonej decyzji wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe oraz zdrowotne jest zbyt wysoka, decyzja w tym zakresie podlegała zmianie, należało bowiem przyjąć prawidłową kwotę podstawy wskazaną przez biegłą.

- w opinii biegła wskazała też, że SPZOZ przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w lipcu 2001r. przyjął wartość wypłaconej nagrody jubileuszowej. Okoliczność ta nie ma jednak znaczenia, gdyż ZUS nie przyjął kwoty tej nagrody a podstawa wymiaru składek wyliczona przez ZUS i biegłą za ten miesiąc jest taka sama.

Wysokość podstawy wymiaru składek przedstawia się więc następująco:

W 1999r. należy przyjąć, kwoty podstaw wskazane w decyzji, gdyż są one zgodne z kwotami wyliczonymi przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 15.727,80zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 21.786,24zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 18.695,14zł. Odwołanie podlegało oddaleniu.

W 2000r. należy przyjąć kwoty podstaw w decyzji, gdyż zmieszczą się one w kwocie wyliczonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynosi 42.294,83zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 34.381,45zł. Odwołanie podlegało oddaleniu.

W 2001r. należy przyjąć kwoty podstaw w decyzji, gdyż zmieszczą się one w kwocie wyliczonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 62.940zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 68.472,65zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 56.561,03zł. Odwołanie podlegało oddaleniu.

W 2002r. należy przyjąć kwoty podstaw w decyzji, gdyż zmieszczą się one w kwocie wyliczonej przez biegłą. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 64.620zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 75.438,53zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 63.083,05zł. Odwołanie podlegało oddaleniu.

W 2003r.w poszczególnych miesiącach należy przyjąć kwoty podstaw z decyzji, za wyjątkiem podstawy za marzec 2003r., dlatego odwołanie podlegało oddaleniu w pozostałej części. Uwzględniając podstawę za marzec z opinii, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 22.736,61zł, na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe wynosi 22.736,61zł a na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 18.487,47zł.

Ponieważ w zaskarżonych decyzjach ZUS wskazywał podstawy za każdy miesiąc, a nie za rok w całości, Sąd w wyroku również odnosił się do podstaw miesięcznych.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 kpc orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania w stosunku do (...) i ZUS, którzy byli reprezentowani przez profesjonalnych pełnomocników, orzeczono na podstawie art.100kpc, znosząc między stronami wzajemnie koszty zastępstwa prawnego. Sąd wziął tu pod uwagę fakt, iż co do decyzji z dnia 10.06.2009r. postępowanie zostało wprawdzie umorzone, lecz należy to traktować jako wygraną (...), ponieważ umorzenie to było skutkiem uchylenia tych decyzji i wydania nowych, a wydając nowe decyzje ZUS przyznał, iż decyzje te nie były prawidłowe. Co do decyzji z 21.01.210r. i z dnia 16.07.2010r. należy uznać, iż ich zmiana nastąpiła tylko w nieznacznym zakresie, dlatego można przyjąć, iż biorąc pod uwagę wartość przedmiotu sporu, postępowanie w części dotyczących tych decyzji wygrał ZUS. Nadto sprawa ma charakter precedensowy. Zasadnym w takiej sytuacji było zniesienie kosztów zastępstwa prawnego.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.

III U 548/09

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE