Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Sądu Okręgowego Elżbieta Kaziród

Protokolant: Iwona Mucha

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2014 r. w Rybniku

sprawy z powództwa G. K. (1)

przeciwko (...) S.A. w K.

o zapłatę

1)  powództwo oddala;

2)  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3617 zł ( trzy tysiące sześćset siedemnaście zł) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sygn. akt II Cgg 39/13

UZASADNIENIE

Powódka G. K. (1) w pozwie skierowanym przeciwko (...) SA w K. wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 80.000 zł tytułem odszkodowania z powodu szkód górniczych wyrządzonych ruchem zakładu górniczego w nieruchomości niezabudowanej położonej w M. przy ul (...) opisanej w księdze wieczystej nr (...) Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim i zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. W toku procesu powódka sprecyzowała, że domaga się odszkodowania za utratę wartości nieruchomości co uniemożliwia jej sprzedaż. Działka powódki została przekwalifikowana z terenów mieszkalnych na nieużytki. Wysokość odszkodowania jest wynikiem średniej ceny obowiązującej na rynku na terenie M. za działkę budowlaną. Powierzchnia działki wynosi 0,1712 ha. Część nieruchomości niezabudowanej która została przekwalifikowana z terenów mieszkalnych na nieużytki wynosi 0,0887ha . Powódka domagała się zapłaty kwoty tytułem odszkodowania za całość nieruchomości przed jej przekwalifikowaniem. Dodatkowo powódka wskazała, że w dniu 05.12.2000 roku KWK (...) wypłaciła na rzecz powódki odszkodowanie za budynek mieszkalny, budynek gospodarczy, stodołę, garaż I i II, odwodnienie, gnojownik, WC, chodniki, ogrodzenie oraz studnie. W dniu 09.11.2000 r. powódka otrzymała odszkodowania z tytułu szkody w zasiewach i uprawach za rok 2000. Powódka otrzymała też odszkodowania za niemożność użytkowania gruntów ornych i użytków zielonych za 2001 rok.

Z uwagi na istniejące szkody w nieruchomości niezabudowanej oraz ich rozmiar nie jest możliwe naprawienia wyrządzonej ruchem zakładu górniczego szkody w postaci przywrócenia stanu poprzedniego. Z tych przyczyn na zasadzie art. 144,145,146 Ustawy- prawo górnicze i geologiczne pozwana jest zobowiązana do wypłaty odszkodowania za szkodę powstałą w nieruchomości niezabudowanej w skutek działalności zakładu górniczego. Pełnomocnik powódki zwrócił się do pozwanego w piśmie z 11.10.2013 r. o ugodowe załatwienie sprawy poprzez dobrowolną zapłatę na rzecz powódki kwoty 80.000 zł. Stanowiącej odszkodowanie za szkodę powstałą w nieruchomości niezabudowanej ruchem zakładu górniczego . Pozwany w piśmie z dnia 18.11.2013 odmówił zapłaty odszkodowania.

Pozwana (...) SA w K. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty od pełnomocnictwa. Pozwana wskazała, że nie zgadza się ze stanowiskiem powódki, że działalność pozwanej przyczyniła się do powstania zalewiska o głębokości 5 m, zatracenia granic, utraty wartości nieruchomości. W szczególności wskazała, że w 2000 roku co powódka przyznała KWK (...) wypłaciła jej odszkodowanie za wszystkie obiekty istniejące na jej nieruchomości. Z charakteru odszkodowania można wnosić że stanowiło także odszkodowanie za niemożność wzniesienia budynków na nieruchomości o czym świadczy fakt, że wypłacone zostało odszkodowania za wszystkie obiekty przedmiotowo związane z budynkiem mieszkalnym.

Pozwana nie zgadza się także ze stwierdzeniem, iż część nieruchomości niezabudowanej ( 0,0887 ha) została przekwalifikowana z terenów mieszkalnych na nieużytki , albowiem jak wynika z wypisu z rejestru gruntów na nieużytki zostały przekształcone tereny które wcześniej zakwalifikowano jako łąki IV klasy oraz grunty rolne klasy IV a. Natomiast gruntu wcześniej zakwalifikowane jako tereny mieszkaniowe nadal utrzymały swój status. Dlatego zdaniem pozwanej powódka nie udowodniła szkody w postaci przekwalifikowania gruntów na skutek działalności gospodarczej. Co zaś się tyczy gruntów rolnych to fakt przekwalifikowania nie świadczy o tym, iż gleba uległa degradacji na skutek działania pozwanej.

Obecnie wbrew twierdzeniom pozwanej na jej nieruchomości nie istnieje żadne zalewisko i zdaniem strony pozwanej nieruchomość nadaje się do użytkowania. Dlatego żądanie powódki jest niezasadne i powództwo winno zostać oddalone.

W toku procesu pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczeń powódki. Dodatkowo wyjaśniła, że teren należący do powódki został wyrównany i zasypany ziemią, zaś powódka wyraziła zgodę na wejście i czasowe zajęcie gruntu w celu likwidacji zalewiska. Powyższe nastąpiło w dniu 27.03.2001 r. Poza tym usuwanie szkód górniczych z uwagi na likwidację zalewiska miało miejsce w 2006 r. Podczas budowy przepompowni Kopalnia nie korzystała z nieruchomości powódki. Obecny stan nieruchomości a w szczególności jej zanieczyszczenie odpadami nie ma związku z prowadzoną eksploatacją górniczą.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka G. K. (1) jest właścicielką nieruchomości położonej w M. przy ul. (...). stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni O0,1712 ha przy czym 0,0835 ha stanowi tereny mieszkaniowe oznaczone symbolem B, a część o powierzchni 0,0877 ha stanowi nieużytki. Zmiany użytków i klas w ewidencji gruntów i budynków obrębu M. nastąpiło na podstawie decyzji z 21.12.2009 roku i wprowadzono 26.02.2010 roku. Przed tą zmianą część nieruchomości powódki określona jako nieużytki stanowiła łąki IV klasy (0.0490ha) i grunty rolne klasy IVa (0,387 ha) .

Powódka G. K. uiszcza podatek od nieruchomości za tereny określone jako nieużytki wymiar podatku wynosi 0, a za tereny mieszkaniowe B podatek wynosi 234 zł rocznie.

- dowód: wypis z rejestru gruntu -karta numer 12 akt , szkic orientacyjny- karta 15, decyzja w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości za rok 2013 -karta 21, decyzja Starosty W. 21.12.2009 r, zawiadomienie o zmianie w danych ewidencji gruntów i budynków- k arta 83,84,85.

Na wniosek M. Z. w dniu 14.08.2012 r. Wójt Gminy M. wszczął postępowanie rozgraniczeniowe pomiędzy nieruchomościami M. Z., działki nr (...) stanowiącej własność G. K. oraz działki F. K..

dowód : postanowienie z 14.08.2012 r., zawiadomienie - karta 18

Nieruchomość należąca do powódki G. K. a stanowiącej działkę nr (...) k.m.4 obręb M. znajduje się na terenie dla którego brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

- dowód zaświadczenie Urzędu Gminy M. z 24.09.2013 r.- karta 17

W dniu 12.01.2005 r. powódka zwróciła się do KWK (...) o wykup działki- nr parceli 632/91 o powierzchni 0,1712 ha . Wskazując, że działka jest położona na terenie czynnych szkód górniczych. Na części działki powstało zalewisko w wyniku zapadliska. Na pozostałej części stał dom i gospodarstwo które zmuszona była opuścić. Obecnie działka jest nieużytkiem po degradacji przemysłowej. (...) SA w K. odmówiła wykupu działki stwierdzając, że nie ma ku temu podstaw. Wskazała, że powódka otrzymała odszkodowanie za niemożność użytkowania w latach 2002-2004 oraz, że (...) widzi możliwość wypłaty odszkodowania za rok 2004.

- dowód: pisma stron -karta 19-20

W dniu 18.11.2013 roku (...) SA w K. Odmówiła zapłaty odszkodowania określonego w piśmie powódki. Wskazała, że dzięki funkcjonującej pompowni wód powierzchniowych nie istnieje w przedmiotowym rejonie żadne rozlewisko w szczególności o głębokości 5m.

- dowód: pismo pozwanej -karta 38

Powódka G. K. (1) zgodnie z ugodą z 27.11.2000 r. otrzymała odszkodowanie za budynek mieszkalny, budynek gospodarczy stodołę , garaż I, garaż II, odwodnienie, gnojownik, WC, chodniki ogrodzenie I, ogrodzenie II, ogrodzenie III i studnie.

- dowód: odpis ugody -karta 60

Teren na nieruchomości powódki został wyrównany i zasypany ziemią, a powódka wyraziła zgodę na wejście i czasowe zajęcie gruntu w celu likwidacji zalewiska. Co nastąpiło w dniu 27.03.2001.

- dowód: zgoda powódki na wejście w teren karta 96

W 2002 roku i 2003 roku powódka otrzymała odszkodowanie za niemożność użytkowania parceli

Likwidacja zalewiska miała miejsce w 2006 r.

- dowód kserokopię komisyjnego odbioru robót z 29.09.2006 r -karta 94-95

Na nieruchomości powódki dalej zbierała się woda. Po powstaniu przepompowni wody w latach 2009-2010 woda przestała się gromadzić .

Obecnie na terenie nieruchomości powódki nie znajduje się zalewisko wody, teren jest odwodniony, woda stoi w rowach w granicy działek, częściowo zapadła się obudowa rowów, miejscami znajdują się składowiska kamienia i śmieci.

Powódka G. K. poprzednio nosiła nazwisko P. .

- dowód: zeznanie świadka L. K. , przesłuchanie powódki, dokumentacja zdjęciowa.

Powyższy stan faktyczny był w zasadzie bezsporny między stronami i został ustalony na podstawie przeprowadzonych dowodów . Dowody w postaci dokumentów nie były kwestionowane między stronami . Nie stały też w sprzeczności z zeznaniem świadka i powódki .Zeznania świadka L. K. i powódki G. K. Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd oddalił wnioski powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu geodezji i biegłego z zakresu wyceny nieruchomości . Brak było podstaw do dopuszczania dowodu z opinii biegłego z zakresu geodezji gdyż pozwana nie kwestionowała ,że nieruchomość powódki jest objęta wpływem eksploatacji górniczej .Wydaje się też ,że biegły tej specjalności raczej nie posiada wiadomości pozwalających na określenie związku między szkodą doznana przez powódkę a ruchem zakładu górniczego czy określenia rozmiaru szkody i oceny czy istnieje możliwość przywrócenia nieruchomości niezabudowanej stanu poprzedniego . Zbędne też było przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości wobec uwzględnienia zarzutu przedawnienia . Nadto wbrew tezie wniosku dowodowego teren mieszkalny nie został przekwalifikowany na nieużytki .Na nieużytki zostały przekwalifikowane łąki i grunty rolne a tereny mieszkalne nadal zachowały taką klasyfikację .

Sąd zważył co następuje :

Roszczenie powódki G. K. nie zasługuje na uwzględnienie i zostało oddalony .

W pierwszej kolejności należy stwierdzić , że w niniejszej sprawie winny znaleźć zastosowanie przepisy ustawy z 4 lutego 1997 roku – Prawo górnicze i geologiczne ( Dz.U. z 2005 r. nr 228 poz.1947 z zm.) . Bowiem do spraw o naprawienie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego w których zdarzenie wywołujące szkodę jak i jej powstanie , miały miejsce przed dniem 1 stycznia 2012 roku stosuje się przepisy ustawy z 4 lutego 1994 r. – Prawo górnicze i geologiczne ( tak : wyrok SN z 22.11.2013 roku , III Czp 75/13- (...),wyrok SA w Katowicach z 20.01.2014r .- I Ca 635/13) Nie ulega wątpliwości , że szkody w nieruchomości powódki ujawniły się przed tą datą .

Do roszczeń z art .94 i 95 pgig stosuje się trzyletni termin przedawnienia roszczeń z art.422 ¹ kc (tak; wyrok SA w Katowicach z 28.09.2012 r.-Lex 1223193).

W ocenie Sądu roszczenie powódki przedawniło się . Powódka wiedziała o ewentualnej szkodzie i odpowiedzialności pozwanej za te szkody . Nie ulega bowiem wątpliwości ,że na nieruchomości powódki w występowały szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego ale pozwana te szkody rekompensowała .Jak wynika z pisma procesowego powódki z 7.03.2014 r (k. nr 70 akt) , powódka dowiedziała się w 2009 roku o przekwalifikowaniu części powierzchni działki z terenów mieszkalnych na nieużytki i w wyniku tych działań działka powódki znacznie straciła na wartości co uniemożliwiło jej sprzedaż . Przy czym jak wynika z ustalonego stany faktycznego decyzja o przekwalifikowaniu klasy gruntów weszła w życie w lutym 2010 roku . Powódka mogła się więc o przekwalifikowaniu klasy gruntów dowiedzieć z decyzji o wymiarze podatku od nieruchomości . Zatem minęło ponad trzy lata od momentu gdy powódka dowiedziała się o ewentualnej szkodzie( w zakresie przekwalifikowania klasy gruntów) .

W ocenie Sądu roszczenie powódki, poza tym , że uległo przedawnieniu ,przede wszystkim co do zasady nie zasługuje na uwzględnienie .

Powódka bowiem nie wykazała na czym w istocie polega jej szkoda i w jaki sposób obliczyła wysokość odszkodowania . Przekwalifikowaniu na nieużytki dotyczyło części działki która wcześniej była gruntem rolnym i łąką . Za ten teren podatek od nieruchomości wynosi zero . Można by ewentualnie rozważać odszkodowanie za niemożność rolniczego wykorzystywania tej części działki . Jednak wobec obligatoryjności ugodowego postępowania przesądowego i braku zgłoszenia takiego żądania rozważania są czysto teoretyczne . Pozostała część działki zachowała charakter budowlany . Twierdzenie że przekwalifikowanie klasy gruntu części działki uniemożliwiło jej sprzedaż jako działki budowlanej jest gołosłowne .Powódka nie wykazała aby podejmowała próbę sprzedaży działki .

Nadto na gruncie prawa górniczego nie istnieje roszczenie o wykup działki .

Z tych przyczyn powództwo zostało oddalone .

Po myśli art.98 kpc Sąd obciążył powódkę G. K. jako przegrywającą proces obowiązkiem zwrotu pozwanej kosztów zastępstwa procesowego . Bowiem zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (art.108 u. o kosztach sądowych) .

Sędzia