Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 142/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Roberta Rafał Kwieciński (sprawozdawca)

Sędziowie: SO Agata Wilczewska

SR (del) Karol Skocki

Protokolant: st. sekr. sąd. Irena Bąk

przy udziale Haliny Lewandowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu: 19 czerwca 2015 roku

sprawy Ł. M. (1)

oskarżonego z art. 279§1 k.k. w zw. z art. 64§2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Słupcy

z dnia 18 marca 2015 roku sygn. akt II K 88/15

I.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. M. kwotę 516,60 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III.  Zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Karol Skocki Robert Rafał Kwieciński Agata Wilczewska

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 marca 2015r. w sprawie o sygn. akt II K 88/15 Sąd Rejonowy w Słupcy uznał oskarżonego Ł. M. (2) za winnego tego, że w dniu 21 sierpnia 2014r ok. godz. 21:10 w S., przy ul. (...), działając umyślnie z zamiarem bezpośrednim, wspólnie i w porozumieniu z ustalonym nieletnim dokonał kradzieży z włamaniem do placówki handlowej o nazwie (...), gdzie po uprzednim wybiciu szyby w oknie, w zachodniej ścianie budynku i odepchnięciu kraty dostał się do wnętrza ,skąd zabrał w celu przywłaszczenia papierosy różnych marek, łącznej wartości 787 złotych na szkodę J. T., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat, po odbyciu łącznie co najmniej 1 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, będąc uprzednio skazanym w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k, tj. przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. w związku z art. 64 § 2 k.k. i za to na podstawie powołanych przepisów wymierzył mu karę 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, na poczet której na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od dnia 21 sierpnia 2014r. do 18 marca 2015r.

Wyrok ten zaskarżyli prokurator i obrońca oskarżonego, przy czym oskarżyciel publiczny cofnął ten środek odwoławczy podczas rozprawy głównej i został on pozostawiony bez rozpoznania (k. 340).

Obrońca zaskarżyła przedmiotowy wyrok w całości na korzyść oskarżonego, zarzucając:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a mający istotny wpływ na jego treść poprzez:

-

brak ustalenia i dokładnego wskazania w opisie czynu za jakie przestępstwa Ł. M. (2) był skazany i w jakim czasie odbywał kary pozbawienia wolności w warunkach art. 64 § 1 k.k.,

-

ustalenie, że zachowanie oskarżonego wypełniało formę współsprawstwa, podczas gdy co najwyżej można by przypisać mu pomocnictwo,

rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary nie odpowiadającą stopniowi społecznej szkodliwości czynu.

W oparciu o te zarzuty obrońca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez obrońcę oskarżonego okazała się bezzasadna w stopniu oczywistym. Niezasadny okazał się zarówno zarzut dokonania błędnych ustaleń faktycznych jak również zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary.

Na wstępie należy zauważyć, że apelacja jest oczywiście bezzasadna (vide: art. 457§2 k.p.k.), jeżeli w sposób oczywisty brak jest wątpliwości co do tego, że w sprawie nie wystąpiły uchybienia określone w art. 438 k.p.k. oraz art. 439 k.p.k., a nadto nie zachodzi przesłanka z art. 440 k.p.k. Apelacją oczywiście bezzasadną jest taka, której bezpodstawność, niezasadność nie budzi wątpliwości. Zasadność apelacji (lub jej brak) wiązać należy bowiem z oceną trafności uchybień, jakie w apelacji zostały wskazane. Powołane wyżej okoliczności uzasadniające określenie przedmiotowej apelacji za oczywiście bezzasadną zachodziły niewątpliwie w niniejszej sprawie. Dokonując oceny w tym zakresie Sąd odwoławczy posiłkował się orzecznictwem i poglądami doktryny wypracowanymi na gruncie art. 535§3 k.p.k. (vide: F. Prusak Komentarz do kodeksu postępowania karnego, Wyd. Prawnicze W-wa 1999, s. 1446, teza 17, P. Hofmański Kodeks postępowania karnego, komentarz, Wyd. C.H. Beck W-wa 1999, s. 857, teza 9, W. Grzeszczyk Oczywista bezzasadność kasacji w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, publ. Prok. i Pr. 2002/11/153, R. Stefański Rozpoznanie kasacji na posiedzeniu, publ. Prok. i Pr. 2001/2/62, S. Zabłocki Nowela k.p.k. z 20 lipca 2000 roku, Komentarz, Wyd. ABC W-wa 2000, kom. Do art. 535 k.p.k., teza 15, S. Zabłocki Kodeks postępowania karnego Komentarz pod red. Z. Gostyńskiego, wyd. ABC W-wa 1998, tom II, komentarz do art. 535 k.p.k., teza 8 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2001 roku, IV KKN 578/00, publ. OSNKW 2001/5-6/49).

Przed przystąpieniem do analizy zarzutów zawartych w apelacji Sąd odwoławczy pragnie zauważyć, iż orzeczenie wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów. Analiza dowodów przeprowadzonych przez Sąd Rejonowy znajduje pełne odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424§1 i 2 k.p.k., co pozwala w pełni na przeprowadzenie kontroli instancyjnej. Kontrola ta wykazała, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe oraz wnikliwie i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku postępowania, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone odpowiednio dokładnie i starannie. Ocena materiału dowodowego w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu dokonana została przez Sąd Rejonowy z uwzględnieniem reguł sformułowanych w przepisach art. 5 k.p.k. i art. 7 k.p.k. Co więcej, jest ona oceną wszechstronną i bezstronną i jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy nie stwierdził także błędów logicznych, jak i faktycznych w rozumowaniu Sądu Rejonowego.

Przede wszystkim niezasadny jest zarzut skarżącej obrońcy, dotyczący błędnych ustaleń, iż zachowanie oskarżonego wypełniło formę współsprawstwa, podczas gdy co najwyżej można przypisać mu pomocnictwo. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia żadnych wątpliwości, że rola oskarżonego w dokonanym wspólnie z nieletnim P. B. czynie nie była marginalna, a czynności wykonane przez oskarżonego były niezbędnie dla dokonania przestępstwa kradzieży z włamaniem. Znamiennym jest, że to oskarżony był inicjatorem zdarzenia, a P. B. przystał na jego propozycję. Okoliczność ta wynika z zeznań P. B. (k. 56-57 w zw. z k. 266v). Oskarżony udał się wraz z nieletnim na miejsce zdarzenia, podsunął palety drewniane pod ścianę budynku, po których współsprawca się wspiął i wszedł do sklepu. Ponadto to oskarżony polecił nieletniemu, aby brał papierosy i czekał na P. B. na zewnątrz. Jak słusznie więc ustalił Sąd Rejonowy oskarżony pełnił określoną rolę w inkryminowanym zdarzeniu, dopuścił się zarzucanego czynu wspólnie iw porozumieniu z wymienionym P. B..

Kolejną próbą umniejszenia odpowiedzialności podejmowaną w ramach przyjętej linii obrony było przedstawianie przez oskarżonego koncepcji polegającej na twierdzeniu, że szyba była już wybita bądź uszkodzona, a zatem nie było konieczności przełamania zabezpieczenia przed kradzieżą. Okoliczności te zostały jednak przez Sąd Rejonowy szczegółowo wyjaśnione i nie zostały zakwestionowane przez skarżącą. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie ustalenia dokonane przez Sąd I instancji.

Nie może też odnieść skutku w postaci uchylenia zaskarżonego orzeczenia zarzut braku ustalenia i dokładnego wskazania w opisie czynu za jakie przestępstwa Ł. M. (2) był skazany i w jakim czasie odbywał kary pozbawienia wolności w warunkach art. 64 § 1 k.k. Nie można zgodzić się z twierdzeniem obrońcy, iż dla przyjęcia odpowiedzialności w warunkach recydywy wielokrotnej określonej w art. 64 § 2 k.k. konieczne jest wskazanie w opisie czynu konkretnego przestępstwa za które sprawca odbył przynajmniej rok kary pozbawienia wolności orzeczonej za czyn popełniony w warunkach recydywy podstawowej określonej w art. 64 § 1 k.k. Opis czynu zawarty w zaskarżonym wyroku jest pod tym względem prawidłowy, gdyż brak jest potrzeby przytaczania kwalifikacji prawnej a tym bardziej opisu czynu za które oskarżony odbył już karę. Ustalenia co do kwalifikacji prawnej uprzednio popełnionego czynu oraz okresu w jakim odbywał oskarżony karę pozbawienia wolności winny natomiast być zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Mimo, że w niniejszej sprawie uczyniono to powierzchownie nie może to być podstawą jakiejkolwiek ingerencji Sądu odwoławczego, gdyż nie ma wpływu na treść zaskarżonego orzeczenia. Nie ulega bowiem najmniejszej wątpliwości, że oskarżony był już uprzednio wielokrotnie karany, a jak prawidłowo wskazał Sąd Rejonowy oskarżony był skazany w warunkach recydywy wielokrotnej za przestępstwo kradzieży z włamaniem. Orzeczoną karę odbywał w okresie od 22 czerwca 2012r. do 5 kwietnia 2014r. W opisie czynu wskazano, że oskarżony odbył co najmniej rok kary pozbawienia wolności za umyśle przestępstwo podobne, będąc uprzednio skazanym w warunkach określonych w art. 64§1 k.k., a zarzucanego przestępstwa dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu tej kary. Opis taki zawiera wszystkie elementy wskazane w art. 64§2 k.k. Nie jest tu konieczne podawanie za jakie przestępstwa sprawca był wcześniej skazany, istotne jest, aby obecnie popełnione przestępstwo – popełnione po skazaniu w warunkach recydywy specjalnej zwykłej, było jednym z wymienionych w art. 64§2 k.k. (VIDE: postan. SN z 11.12.2013 r., IV KO 67/13, publ. Prok. i Pr.-wkł. 2014/3/2). Nie ulega wątpliwości, że występek z art. 279§1 k.k. jest wymieniony w art. 64§2 k.k. Ponadto nie jest konieczne wskazywanie dokłądnego czasu w jakim skazany odbywał karę pozbawienia wolności w warunkach art. 64§1 k.k. Musi to być łącznie co najmniej rok. I takie ustalenia poczynił Sąd I instancji, a także zawarł tą okoliczność w opisie czynu.

Sąd Okręgowy zaakceptował również wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności, jakie Sąd I instancji miał na względnie przy wymiarze kary, co doprowadziło do uznania zarzutu obrońcy w zakresie rażącej niewspółmierności orzeczonej kary za niezasadny. W ocenie Sądu odwoławczego, dolegliwość wymierzonej oskarżonemu kary nie przekracza stopnia winy, jest współmierna w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu i spełnia zadania społecznego oddziaływania kary i cele szczególno-prewencyjne. Jest jednocześnie wynikiem trafnej oceny okoliczności przedmiotowych i podmiotowych czynu oraz danych osobopoznwczych oskarżonego i jako spełniająca wymogi zakreślone dyrektywami przepisu art. 53 k.k., uznana być musi za karę prawidłowo wyważoną. Słusznie Sąd Rejonowy uwzględnił dotychczasową wielokrotną karalność oskarżonego przede wszystkim za przestępstwa przeciwko mieniu. Przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. zagrożone jest karą pozbawienia wolności od roku do lat 10. Popełnienie tego przestępstwa w warunkach recydywy wielokrotnej stwarza konieczność wymierzenia kary powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia i możliwość wymierzenia jej do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, a zatem do 15 lat. W tych realiach kara 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności jest karą właściwie wyważoną i nie może być uznana za karę rażąco niewspółmiernie surową, na co wskazuje obrońca. Powoływanie się przez obronę na niską wartość szkody wyrządzonej przestępstwem jest niezasadne, gdyż wysokość wyrządzonej szkody stanowi jedynie determinant oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu i nie może prowadzić do pominięcia istotnych i licznych okoliczności obciążających, które wpływają na wymiar kary. Nie można bowiem tracić z pola widzenia okoliczności, że oskarżony działał w porozumieniu z nieletnim i w stanie nietrzeźwości, a jego dotychczasowy sposób życia przed popełnieniem przestępstwa uzasadnia twierdzenie, że jest jednostką niewyciągającą żadnych wniosków ze swego lekceważącego porządek prawny zachowania.

Mając na względzie powyższe rozważania, a także nie znajdując już innych podstaw do zmiany lub uchylenia zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy na podstawie art. 437§1 k.p.k. orzekł o utrzymaniu tego orzeczenia w mocy.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze (tekst. jedn.: Dz. U. 2014, poz. 635 ze zm.) oraz § 2 ust. 3 i § 14 ust. 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013, poz. 461), Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat J. M. kwotę 516,60 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Orzeczenia o kosztach sądowych zawarte w punkcie III wyroku Sądu odwoławczego znajduje uzasadnienie w przepisie art. 624§1 k.p.k., albowiem sytuacji majątkowa oskarżonego wskazuje, iż uiszczenie tych należności byłoby dla niego zbyt uciążliwe.

Karol Skocki Robert Rafał Kwieciński Agata Wilczewska