Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI Ka 1075/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Lublinie w XI Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie: Przewodniczący: SO Elżbieta Daniluk

Sędziowie: SO Ewa Bogusz - Patyra

SO Magdalena Kurczewska - Śmiech -spr.

Protokolant: st. prot. Małgorzata Polaczek

przy udziale Prokuratora Urszuli Komor

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2015r.

sprawy J. R.

oskarżonego z art. 286 §1 kk i art. 270 §1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Puławach

z dnia 17 czerwca 2014r. sygn. akt II K 726/11

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę oskarżonego J. R. przekazuje Sądowi Rejonowemu w Puławach do ponownego rozpoznania.

XI Ka 1075/14

UZASADNIENIE

J. R. został oskarżony o to, że oskarżonego o to, że w dniu 28 stycznia 2008 roku w P., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej posłużył się jako autentycznym, podrobionym przez M. K. zaświadczeniem o zatrudnieniu M. M. jako pracownika fizycznego w Cementowni (...) w celu doprowadzenia (...) Bank S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez udzielenie M. M. kredytu w wysokości około 5.000 zł na zakup telewizora (...) oraz telefonu komórkowego bliżej nieokreślonej marki i wartości, wprowadzając bank w błąd co do jego zatrudnienia i osiąganych zarobków oraz zamiaru spłaty przez wyżej wymienionego kredytu,

t.j. o czyn z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 17 czerwca 2014 r. Sad Rejonowy w Puławach oskarżonego J. R. uznał za winnego tego, że w dniu 28 stycznia 2008 roku w P., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej posłużył się jako autentycznym, podrobionym przez inną osobę zaświadczeniem o zatrudnieniu M. M. jako pracownika fizycznego w Cementowni (...), który to dokument miał istotne znaczenie dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, czym usiłował doprowadzić (...) Bank S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez udzielenie M. M. kredytu w wysokości około 5000 zł na zakup telewizora (...) oraz telefonu komórkowego bliżej nieokreślonej marki i wartości, wprowadzając bank w błąd co do jego zatrudnienia i osiąganych zarobków oraz zamiaru spłaty przez wyżej wymienionego kredytu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na interwencję pracownika banku, to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. skazał go na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie tak orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu J. R. na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

na podstawie art. 33 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego J. R. grzywnę w rozmiarze 70 (siedemdziesięciu) stawek dziennych, ustalając w oparciu o art. 33 § 3 k.k. wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata W. M. kwotę (...) (tysiąc osiemset pięćdziesiąt dziewięć) złotych 76 (siedemdziesiąt sześć) groszy tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu;

zwolnił oskarżonego J. R. od ponoszenia kosztów sądowych ustalając, iż wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk, 7 kpk, mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie nierozważenie okoliczności sprawy przemawiających na jego korzyść oraz dowolną, nieuwzględniającą doświadczenia życiowego oraz zasad poprawnego rozumowania ocenę wyjaśnień oskarżonego i uznanie ich za niewiarygodne w zakresie, w jakim nie przyznawał się do popełnienia czynu, w sytuacji gdy pomiędzy oskarżonym a świadkiem K. K. (1) istnieje otwarty konflikt, stosunki między nimi są negatywne;

2.  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 391 § 1 kpk, mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie poprzestanie na odczytaniu protokołów przesłuchań istotnych świadków postępowania, tj. K. K. (1) i M. M., podczas gdy bezpośrednie złożenie przez nich zeznań było istotne dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku poprzez niezasadne przyjęcie przez Sąd ferujący orzeczenie, iż osobą, która towarzyszyła M. M. w sklepie (...) w P. był oskarżony J. R..

Podnosząc powyższy zarzut wniósł o uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego w Puławach do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest zasadna, o ile domaga się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy J. R. do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego stawiając zarzuty odwoławcze zakwestionował między innymi prawidłowość zastosowania przez sąd rejonowy treści art. 391 par. 1 kpk, co miało wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie poprzestanie na odczytaniu protokołów przesłuchań istotnych świadków postępowania tj. K. K. (1) i M. M., podczas gdy bezpośrednie złożenie przez nich zeznań było istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Należy zgodzić się z obrońcą oskarżonego, który nadał właściwy przymiot istotności wskazanym wyżej osobom. Na zeznaniach głównie K. K. (1) i K. G. sąd rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, mając na uwadze treść zeznań oraz w oparciu o te dowody przypisując winę oskarżonemu.

Rzecz jednak w tym, że czyniąc ustalenia w oparciu o zeznania K. K. (1) sąd rejonowy naruszył treść art. 410 kpk, który stanowi, że podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Dowód zaś z zeznań K. K. (1) nie został w ogóle przez sąd przeprowadzony, tak w postaci bezpośredniego przesłuchania jak i odczytania jego zeznań – o ile zachodzą ku temu ustawowe przesłanki – w oparciu o art. 391 par. 1 kpk.

W toku postępowania pierwszo instancyjnego Sąd Rejonowy w Puławach w uwzględnieniu wniosku prokuratora ( k. 578) dążył do bezpośredniego przesłuchania K. K. (1), który jako świadek oskarżenia miał przedstawić okoliczności związane z popełnieniem czynu zarzuconego oskarżonemu. Poczynając od 15 lipca 2013 r sąd rejonowy dysponował informacją, że świadek K. K. (1) przebywa za granicą ( notatka k. 595). Pomimo tego K. K. (1) był wzywany na kolejne rozprawy, na które się nie stawiał ( protokoły rozpraw k. 597, 609, 625, 638, 642, 644, 650). Nie stawił się także na rozprawę w dniu 10 czerwca 2014 r, pomimo prawidłowo doręczonego wezwania.

Protokół rozprawy z dnia 10 czerwca 2014 r odzwierciedlający czynności przeprowadzone przez sąd rejonowy dowodzi, że ostatnią czynnością dotyczącą K. K. (1), było odczytanie notatki urzędnika sądowego - niewątpliwie dotyczącej tego - , że świadek przebywa za granicą i nie stawi się do sądu. Informacja ta mogła być podstawą do odczytania zeznań K. K. (1) zgodnie z treścią art. 391 par. 1 kpk stanowiącego, że sąd ma uprawienie do odczytania zeznań świadka, gdy ten przebywa za granicą. Dalsze zapisy protokołu stanowią jednak o tym, że sąd nie odczytał zeznań tego świadka a także nie ujawnił go bez odczytywania na mocy art. 394 par. 2 kpk. Odczytał jedynie protokół zeznań M. M., w sposób prawidłowy stosując normę art. 391par. 1 kpk, gdyż miejsce zamieszkania świadka pozostaje nieznane, a co za tym idzie, nie można mu doręczyć wezwania.

To uchybienie stanowiące obrazę przepisów postępowania tj. art. 410 kpk mogło mieć wpływ na treść wyroku, co nakazywało sądowi okręgowemu uchylenie go do ponownego rozpoznania. Nie sposób bowiem, przy omówionej wadliwości postępowania, dokonać oceny instancyjnej w odniesieniu do zarzutu I stawianego przez obrońcę oskarżonego, który wskazał na okoliczności dyskwalifikujące wiarygodność zeznań K. K. (1), z uwagi na podnoszony przez niego konflikt z oskarżonym, który miał determinować jego zeznania obciążające J. R.. Przedwczesnym jest również odniesienie się do zarzutu III stawianego przez obrońcę oskarżonego a polegającego na błędnym ustaleniu, że osobą która towarzyszyła M. M. był oskarżony. Dopiero przeprowadzenie w sposób prawidłowy dowodu z zeznań K. K. (1) będzie stanowiło o kompletności materiału dowodowego, w oparciu o który sąd będzie mógł należycie wnioskować o tym czy oskarżony był w sklepie (...) w P. i jaką odegrał tam rolę, czy osoby jedynie towarzyszącej czy też działającej wspólnie i w porozumieniu.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Puławach od nowa przeprowadzi postępowanie dowodowe, odbierze wyjaśnienia od oskarżonego – o ile będzie chciał je złożyć – i podejmie wówczas próbę wyjaśnienia sprzeczności w jego stanowisku odnośnie przyznania się lub nie do winy. Przesłucha wszystkich świadków – w tym K. K. (1) – lub zastosuje normę art. 391 par. 1 kpk, o ile w stosunku do K. K. (1) i M. M. w dalszym ciągu będą zachodziły przeszkody do bezpośredniego przeprowadzenia dowodu przed sądem. Zgromadzony materiał dowodowy sąd orzekający oceni we wzajemnym powiązaniu uwzględniając wymogi art. 5 i 7 kpk. Dokona rekonstrukcji zdarzenia będącego przedmiotem osądu. Uznane - o ile zostanie udowodnione - zachowanie oskarżonego właściwie oceni pod względem prawnym, co przy ewentualnym przyjęciu realizacji znamion czynu zabronionego znajdzie swoje odzwierciedlenie w jego prawidłowym opisie i kwalifikacji prawnej. Dokona oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu oraz stopnia zawinienia i na tej podstawie wyda rozstrzygnięcie w sprawie. Swoje stanowisko w razie potrzeby uzasadni zgodnie z wymogami art. 424 par. 1 kpk.

Mając powyższe na uwadze sąd okręgowy orzekł jak w sentencji.

Ewa Bogusz – Patyra Elżbieta Daniluk Magdalena Kurczewska - Śmiech