Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Musiał

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. w B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 17 grudnia 2015 roku nr (...)

w sprawie (...)Sp. z o.o. w B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

przy udziale zainteresowanej I. R.

o zwrot nienależnie wypłaconych świadczeń

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 153/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 25 czerwca 2015 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 17 grudnia 2014 r. na podstawie art. 84 ust. 6 i 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) zobowiązał (...) Sp. z o.o. w B. – do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń za okres od 30.03.1995 r. do 31.12.2014 r. w kwocie 5222,92 zł i odsetek za okres od 01.01.1999 r. do 17.12.2014 r. tj. do dnia wydania decyzji, w kwocie 4761,84 zł. Łącznie do zwrotu przypada kwota 9984,76 zł. Organ rentowy stwierdził, że I. R. wypłacono bezpodstawnie emeryturę z zawyżoną podstawą wymiaru świadczenia w okresie od 30.03.1995 r. do 31.12.2014 r. w łącznej kwocie 5222,92 zł. Obciążenie obowiązkiem zwrotu tych należności jest uzasadnione, gdyż w „Zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu” I. R. z dnia 27.03.1995 r. – podano kwotę wynagrodzenia za 1993 r. 51683100 zł, natomiast w zaświadczeniu z dnia 16.10.2014 r. kwota wynagrodzenia za 1993 r. wynosi 36349800 zł. W wyniku podanej błędnej kwoty wynagrodzenia za 1993 r. została zawyżona podstawa wymiaru świadczenia.

(...) Sp. z o.o. w B. wniosły odwołanie od tej decyzji zarzucając jej naruszenie przepisu art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego błędną wykładnię skutkującą naliczeniem zwrotu wypłaconych świadczeń za okres od 30.03.1995 r. do 31.12.2014 r. w kwocie 5222,92 zł i odsetek za okres od 01.01.1999 r. do 17.12.2014 r. w kwocie 4761,84 zł, podczas gdy zobowiązanie do zwrotu winno obejmować okres za trzy ostatnie lata pobierania świadczeń, licząc od dnia otrzymania ostatniej wypłaty, a odsetki należą się od dnia zapłaty wynikającej z tej decyzji. Odwołujący wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji w ten sposób, że nie jest zobowiązany do zwrotu nienależnie wypłaconego zainteresowanej świadczenia od dnia 30.03.1995 r. do 31.12.2011 r. i nie jest zobowiązany do zapłaty odsetek za okres od 01.01.1999 r. do 17.12.2014 r. oraz domagał się zasądzenia od organu rentowego kosztów procesu. Na uzasadnienie podniósł, iż faktycznie w „zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu” I. R. z dnia 27.03.1995 r. błędnie podano kwotę wynagrodzenia i obecnie nie można ustalić co było przyczyną takiego stanu rzeczy. Odwołujący podkreślił jednak, że organ rentowy nie ma podstaw aby żądać od niego jako byłego pracodawcy nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższy niż 3 lata i przywołał uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2012 r. II PZ 1/12. Ponadto wskazał, że ze względu na brak odesłania do przepisów kodeksu cywilnego, zwrotowi podlega nominalna kwota brutto, bez możliwości jej waloryzacji o spowodowaną upływem czasu utratą realnej wartości świadczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2009 r. I UK 333/08, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 292).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. R. w okresie od 30.03.1995 r. do dnia 31.10.2000 r. pobierała świadczenie rentowe. Podstawę wymiaru świadczenia stanowiło wynagrodzenie z 6 lat tj. od stycznia 1988 r. do grudnia 1993 r. Od dnia 01.11.2000 r. I. R. pobiera emeryturę, do której obliczenia przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru renty. W „Zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu” I. R. z dnia 27.03.1995 r. (...) Sp. z o.o. w B. podał kwotę wynagrodzenia za 1993 r. 51683100 zł, natomiast w zaświadczeniu z dnia 16.10.2014 r. kwota wynagrodzenia za 1993 r. wynosi 36349800 zł.

/okoliczności bezsporne/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 17 grudnia 2014 r. na podstawie art. 84 ust. 6 i 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) zobowiązał (...)Sp. z o.o. w B. – do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń za okres od 30.03.1995 r. do 31.12.2014 r. w kwocie 5222,92 zł i odsetek za okres od 01.01.1999 r. do 17.12.2014 r. tj. do dnia wydania decyzji, w kwocie 4761,84 zł. Łącznie do zwrotu przypada kwota 9984,76 zł. Organ rentowy stwierdził, że I. R. wypłacono bezpodstawnie emeryturę z zawyżoną podstawą wymiaru świadczenia w okresie od 30.03.1995 r. do 31.12.2014 r. w łącznej kwocie 5222,92 zł. Obciążenie obowiązkiem zwrotu tych należności jest uzasadnione, gdyż w „Zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu” I. R. z dnia 27.03.1995 r. – podano kwotę wynagrodzenia za 1993 r. 51683100 zł, natomiast w zaświadczeniu z dnia 16.10.2014 r. kwota wynagrodzenia za 1993 r. wynosi 36349800 zł. W wyniku podanej błędnej kwoty wynagrodzenia za 1993 r. została zawyżona podstawa wymiaru świadczenia.

/dowód: kserokopia decyzji z dnia 17.12.2014 r - akta rentowe/

Okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie były między stronami niesporne, a trony różniły się jedynie w ocenie skutków prawnych jakie w konsekwencji za sobą pociągnął.

Sąd rozważył co następuje:

Przedmiotem postępowania było ustalenie, czy (...) Sp. z o.o. w B. została zasadnie obciążona obowiązkiem zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń I. R. za okres od 30.03.1995 r. do 31.12.2014 r. w kwocie 5222,92 zł i odsetek za okres od 01.01.1999 r. do 17.12.2014 r. tj. do dnia wydania decyzji, w kwocie 4761,84 zł, razem 9984,76 zł.

W myśl art. 84 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 1, obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot.

„Przepis art. 84 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) jest skonstruowany w taki sposób, że nie wymaga ustalania winy za przekazanie nieprawdziwych danych organowi rentowemu” (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 3 grudnia 2003 r. III AUa 2325/02 LEX nr 193512). Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 listopada 2003 r. III AUa 1142/02 przepis art. 84 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) stanowi, że jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez pracodawcę nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń obciąża pracodawcę. Nieprawdziwe dane to dane niezgodne ze stanem faktycznym. (LEX nr 193492, por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 31 marca 1995 r. III AUr 93/95 OSA 1997/11-12/42 i uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 19 października 1988 r. III UZP 33/88 OSNC 1989/12/199).

Odwołujący przyznał w odwołaniu, że faktycznie w „zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu” I. R. z dnia 27.03.1995 r. błędnie podano kwotę wynagrodzenia i obecnie nie można ustalić co było przyczyną takiego stanu rzeczy. Podkreślił jednak, że organ rentowy nie ma podstaw aby żądać od niego jako byłego pracodawcy nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższy niż 3 lata i przywołał uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2012 r. II PZ 1/12. W tym wypadku stanowisko odwołującego jest błędne. Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 4 czerwca 2014 r. III AUa 293/14 podkreślił, że przepis art. 84 ust. 3 u.s.u.s. ograniczający żądanie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń do ostatnich 12 miesięcy i 3 lat został umiejscowiony bezpośrednio po zasadach regulujących odpowiedzialność konkretnych osób - tj. osób pobierających świadczenie, co wskazuje, że ograniczenie czasowe dotyczy tej tylko kategorii osób (LEX nr 1469364). Sąd podziela ten pogląd i również stoi na stanowisku, że w przypadku art. 84 ust. 6 powołanej ustawy ustawodawca nie ustanowił ograniczenia czasowego odnośnie okresu, za który można domagać się zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń od płatnika składek i nie zawarł w art. 84 ust. 6 powołanej ustawy odesłania do ust. 3 chociaż odesłał do ust. 1 w zakresie odnoszącym się do odsetek. W tej sytuacji żądania odwołującego były bezpodstawne. Brak jest podstaw prawnych do uwzględnienia zaprezentowanego przez niego stanowiska w niniejszej sprawie i ograniczenia okresu za jaki organ rentowy może domagać się zwrotu. Ponadto odwołujący wskazał, że ze względu na brak odesłania do przepisów kodeksu cywilnego, zwrotowi podlega nominalna kwota brutto, bez możliwości jej waloryzacji o spowodowaną upływem czasu utratą realnej wartości świadczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2009 r. I UK 333/08, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 292). Organ rentowy w zaskarżonej decyzji nie domagał się od płatnika składek zwaloryzowanej kwoty świadczenia, ale kwoty brutto wypłaconych I. R. świadczeń wraz z odsetkami liczonymi od dnia wejścia w życie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych tj. od dnia 01.01.1999 r.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę należy uznać, że organ rentowy zaskarżoną decyzją słusznie ustalił obowiązek zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia. Skoro tak, to Sąd odwołanie oddalił jako bezzasadne na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.