Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 lipca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Ireneusz Płowaś

po rozpoznaniu w dniu 16 lipca 2015 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku J. L.

z udziałem M. A.

o podział majątku wspólnego

na skutek zażalenia wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 10.04.2015 roku, sygn. akt II Ns 5105/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 383/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 10.04.2015 roku oddalił wniosek wnioskodawcy o zwolnienie od kosztów sądowych.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał na treść art. 100 ust. 2 i art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Sąd wskazał, że z przedłożonego przez wnioskodawcę oświadczenia o stanie majątkowym i rodzinnym wynika, że zainteresowanemu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego a jego miesięczne dochody z tytułu umowy o pracę wynoszą 1.500 zł netto. Wnioskodawca swoje miesięczne wydatki określił na 1000 zł. Z przedłożonego na wezwanie Sądu zaświadczenia o zarobkach wynika, że wnioskujący uzyskuje dochody wyższe od deklarowanych. W okresie od sierpnia 2014 roku do stycznia 2015 roku wysokość tego świadczenia po dokonaniu ustawowych potrąceń kształtowała się na poziomie od 1.696,89 zł do 2.421,55 zł. Oznacza to, że zainteresowany zaniżył w oświadczeniu wysokość miesięcznych dochodów. Sąd Rejonowy zauważył ponadto, iż wnioskodawca korzysta z pomocy prawnej profesjonalnego pełnomocnika, która świadczona jest odpłatnie, co prowadzi do wniosku, iż wnioskodawca pozytywnie oceniał swoje możliwości płatnicze, w tym możliwość pokrycia wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika. Sąd zaznaczył również, iż wnioskodawca na bieżąco i terminowo reguluje zobowiązania o charakterze prywatnym np. z tytułu opłat za mieszkanie czy zaciągniętej pożyczki remontowej. Sąd I instancji wskazał, że osoba inicjująca postępowanie powinna liczyć się z kosztami z tym postępowaniem związanymi i poczynić wszelkie możliwe starania, aby uzyskać kwotę niezbędną do przeprowadzenia zamierzonego postępowania. Sąd Rejonowy zwrócił także uwagę na fakt, iż roszczenie o podział majątku wspólnego nie ulega przedawnieniu. Wnioskodawca może zatem złożyć wniosek w tym przedmiocie w dogodnym dla siebie momencie, kiedy sytuacja osobista, rodzinna i materialna nie stoi na przeszkodzie przewidywanym wydatkom. Za istotną okoliczność uznał Sąd, iż małżeństwo J. i M. L. ustało już z dniem 12.02.1999 roku, a zatem wnioskodawca miał sporo czasu na zebranie sumy potrzebnej na pokrycie kosztów sądowych. Dodatkowo Sąd Rejonowy wskazał, że wnioskodawca nie przedstawił wyciągów z własnych rachunków bankowych, pomimo wezwania go w tym zakresie przez Sąd. W związku z czym brak jest podstaw do dokonania ustaleń w przedmiocie jego rzeczywistej sytuacji rodzinnej i majątkowej, a co za tym idzie przesądzenia zasadności składanego przez niego wniosku

Dlatego też Sąd Rejonowy na mocy art. 100 ust 2 ustawy z dnia 28.07.2005 roku o koszach sądowych w sprawach cywilnych a contrario wniosek powoda oddalił.

Zażalenie na to postanowienie wniósł powód, zarzucając naruszenie art. 101 ust. 1 i 2 oraz art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji oddalenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.

Podnosząc powyższe zarzuty wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku o zwolnienie wnioskodawcy od kosztów sądowych w całości lub alternatywnie w części.

W uzasadnieniu zażalenia wskazano, iż koszty związane z zajmowanym mieszkaniem w całości opłaca wnioskodawca, który otrzymywane wynagrodzenie przeznacza na koszty swojego utrzymania a także na konieczne remonty mieszkania. Skarżący podął, że pomoc prawna, którą otrzymuje jest w części kredytowana, a w pozostałym zakresie wnioskodawca jest w stanie ją pokryć z uwagi na to, że przez okres kilku lat odkładał pieniądze z uzyskiwanych premii za wykonywana pracę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie należało uznać za bezzasadne.

Przede wszystkim stwierdzić należy, że zwolnienie od kosztów sądowych jest formą pomocy ze strony państwa dla osób będących w trudnej sytuacji materialnej, które nie mogą bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania własnego i rodziny opłacić należnych kosztów sądowych. Reguła powyższa wynika wprost z przepisu art. 102 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Nie ma wątpliwości, iż instytucja zwolnienia od kosztów sądowych ma charakter wyjątkowy i można ją stosować tylko w ściśle określonych sytuacjach dotyczących osoby wnoszącej wniosek o zwolnienie od kosztów. Osoby posiadające majątek i stały dochód z reguły nie mogą być uznane za osoby ubogie, które mogą zostać zwolnione od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.

Z treści art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynika, że złożenie oświadczenia majątkowego jest konieczną przesłanką uwzględnienia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, a w przypadku gdy nie zawiera on wymaganych informacji możliwe jest wezwanie do jego uzupełnienia. W niniejszej sprawie wnioskodawca zarządzeniem z dnia 06.02.2015 roku został wezwany do uzupełnienia oświadczenia poprzez przedstawienie m.in. wyciągu z wszystkich posiadanych rachunków bankowych za ostatnie 6 miesięcy. W tym zakresie wnioskodawca zarządzenia nie wykonał a nadto jak słusznie wskazał Sąd I instancji z przedstawionego zaświadczenia o zarobkach wynika, iż w oświadczeniu majątkowym zaniżył on własne dochody, które średnio wynoszą nie 1.500 zł netto a prawie 2.000 zł netto miesięcznie. Wszystkie pozostałe ustalenia faktyczne sądu rejonowego są również prawidłowe. Sąd Okręgowy podziela także wnioski do jakich na ich podstawie doszedł Sąd I instancji co do bezzasadności wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.

Wobec powyższego uznać należy podniesione w zażaleniu zarzuty za bezzasadne. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy ocenił sytuację majątkową uczestnika uznając, iż nie może on skorzystać z dobrodziejstwa zwolnienia od kosztów sądowych. Powód posiada majątek i stałe dochody, miał też kilka lat na zgromadzenie środków na pokrycie kosztów postępowania, tym bardziej, że gromadził te środki jak wynika z uzasadnienia zażalenia na pokrycie kosztów pomocy prawnej.

Dlatego też na mocy art. 397 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 385 kpc zażalenie należało oddalić jako bezzasadne.