Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 375/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Struski

Sędziowie SO: Wanda Dumanowska, Andrzej Jastrzębski (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Kamila Wiśniewska

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2015 r. w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko U. G.
w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego
w S. z dnia 17 kwietnia 2015r., sygn. akt I C 2410/14

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanego U. G. w W. na rzecz powódki M. K. kwotę 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt IV Ca 375/15

UZASADNIENIE

Powódka M. K. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego U. G. w W. kwoty 25.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od 10 października 2014 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. oraz zwrotu kosztów postępowania sądowego w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 4.800 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, ewentualnie zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania sądowego według spisu kosztów, który zostanie przedłożony na rozprawie.

Pozwany U. G. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości, w tym oddalenie roszczenia o zasądzenie odsetek od dnia wcześniejszego, niż dzień wyrokowania w sprawie.

Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2015 roku Sąd Rejonowy w S. zasądził od pozwanego U. G. w W. na rzecz powódki M. K. kwotę 15.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty (punkt (...)sentencji) i oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt (...) sentencji). Nadto zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.233,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt (...) sentencji) i nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego wS.tytułem wydatków poniesionych tymczasowo ze środków Skarbu Państwa od powódki M. K. kwotę 196,80 zł (punkt (...)sentencji), a od pozwanego U. G. w W. kwotę 295,20 zł (punkt (...)sentencji).

Przedmiotowe orzeczenie zostało oparte na następujących ustaleniach. W dniu 3 grudnia 1998 r. o godzinie 14.25 w miejscowości K. nieznany sprawca poruszając się samochodem ciężarowym uderzył w tył samochodu osobowego marki D. (...) o nr rej. (...) kierowanego przez K. K., którym jako pasażer podróżował S. K. (1), skutkiem czego samochód ten przemieścił się na przeciwny pas ruchu i zderzył się z jadącym z naprzeciwka pojazdem marki F. (...) o nr rej. (...). Kierowca samochodu ciężarowego nie zatrzymał się i zbiegł z miejsca wypadku, nie udzielając pomocy poszkodowanym. Wskutek zaistniałego zdarzenia S. K. (1) poniósł śmierć na miejscu.

S. K. (1) był młodszym o (...) (...) M. K.. Razem wychowywali się, bawili się. Pomiędzy M. K. a jej (...) S. K. (1) istniała silna emocjonalna, jako dzieci spędzali ze sobą dużo czasu wspólnie się bawiąc, ich relacje były bardzo dobre. W wieku (...) lat M. K. wyprowadziła się z domu rodzinnego do S., założyła własną rodzinę. S. K. (1) założył swoją rodzinę. Często wzajemnie się odwiedzali i pomagali sobie. Co roku spędzali razem święta, odwiedzali się w okresie wakacyjnym. S. K. (1) otrzymywał ze strony M. K. i jej rodziny pomoc w gospodarstwie rolnym, które prowadził. Z kolei S. K. (1) pomagał materialnie M. K. i jej rodzinie, przekazując płody z gospodarstwa rolnego. S. K. (1) został ojcem chrzestnym (...) M. K..

M. K. o śmierci S. K. (1) dowiedziała się telefonicznie od bratowej, która opowiedziała, że brat wyjechał z domu i po (...)minutach zginął, że tir musiał zawadzić o samochód i na skutek zwykłego przypadku doszło do wypadku. M. K. odczuwa brak brata w dużym stopniu i nie pogodziła się z jego śmiercią. Tęskni za nim, często go wspomina, a jak go wspomina to jest jej jeszcze gorzej. Po jego śmierci bardzo się wyciszyła. Inaczej funkcjonowała, bo było jej smutno. Po wypadku często jeździ do domu gdzie mieszkał. Korzystała raz z porady psychiatry, który zapisał jej leki uspokajające. Chociaż od śmierci brata minęło (...) lat, to okres żałoby dalej trwa. Z bratową utrzymuje dobre kontakty, pomaga jej w gospodarstwie rolnym, które prowadzi razem z (...)

M. K. obecnie nie pracuje, zajmuje się pilnowaniem wnuczki. W czasie wypadku pracowała. Posiada własne dzieci.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd I instancji stwierdził, że pozwany niesłusznie kwestionował swoją odpowiedzialność. Na podstawie dokumentów z akt postępowania przygotowawczego w sprawie wypadku drogowego, w którym poniósł śmierć S. K. (1), sygn. akt DS (...), Sąd ustalił, że zdarzenie w którym poniósł śmierć (...) powódki stanowiło przestępstwo z art. 177 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy zauważył, że zgodnie z art. 98 ust. 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 109a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, U. G. i P. K. , roszczenie o naprawienie szkody wynikłej ze zbrodni lub występku, wyrządzonej w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, których tożsamości nie ustalono, przedawnia się na podstawie art. 442 ( 1) § 2 k.c, tj. z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Z tych też względów uznał że, nie nastąpiło przedawnienie roszczenia powołanego w pozwie.

Sąd I instancji podniósł, że odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanego znajduje podstawę w przepisach ustawy z dnia 22maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, U. G. i P. K.oraz normach art. 415 k.c. i art. 488 k.c. w zw. z art. 24 k.c. Wskazał w tym miejscu, że do zadań pozwanego Funduszu należy zaspokajanie roszczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2, w granicach określonych na podstawie przepisów rozdziałów 2 i 3, za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na osobie, gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, a nie ustalono ich tożsamości (art. 98 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy). Przy czym przepis art. 19 ust. 2 przywołanej ustawy przyznaje poszkodowanemu możliwość dochodzenia roszczenie bezpośrednio od U. G. w przypadkach , o których mowa w art. 98 ust. 1, 1a i 2.

Sąd podniósł, że krzywdą wyrządzoną powódce w niniejszej sprawie jest zerwanie więzi emocjonalnej (dobra osobistego), która łączyła ją ze zmarłym w wyniku wypadku drogowego (...). Sąd Rejonowy wyjaśnił, że o ile przed dniem 3 sierpnia 2008 r. (data wejścia w życie nowelizacji art. 446, którą dodano § 4) poszczególne osoby nie mogły skutecznie dochodzić zadośćuczynienia z tytułu krzywdy po śmierci osoby bliskiej bez wykazywania naruszenia dobra osobistego i bezprawności działania, o tyle w orzecznictwie Sąd Najwyższego ugruntowane zostało stanowisko, iż spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dóbr osobistych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. Wskazał, że nowelizacja art. 446 k.c. polegająca na dodaniu § 4 nie pozbawia najbliższych członków rodziny zmarłego możliwości dochodzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. także w wypadku, gdy czyn niedozwolony popełniony został przed dniem 3 sierpnia 2008 r.

Sąd I instancji stwierdził, że nie budziła jego wątpliwości odpowiedzialność pozwanego co do zasady za krzywdę polegającą na naruszeniu dobra osobistego powódki – więzi emocjonalnej z bratem, spowodowane bezprawnym i zawinionym zachowaniem kierującego pojazdem o nieustalonej tożsamości. Powódka wykazała w sposób niewątpliwy istnienie silnej, pozytywnej więzi emocjonalnej pomiędzy nią a zmarłym (...) S. K. (2), której zerwanie spowodowało u niej cierpienie psychiczne i ból.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia należnego powódce miał na uwadze fakt, iż powódka doznała, zwłaszcza w pierwszym okresie po śmierci (...), bardzo natężonego bólu psychicznego i cierpienia, spowodowanego zerwaniem więzi emocjonalnej z S. K. (1). Powódka w związku z śmiercią(...) zmuszona była do skorzystania z porady psychiatry, który zapisał jej leki uspokajające. W dużym stopniu odczuwa śmierć (...) i nie pogodziła się ze jego śmiercią. Tęskni za nim, często go wspomina, ale jak go wspomina to odczuwa ból i cierpienie. Z powyższych względów Sąd I instancji uznał, iż zadośćuczynienie w kwocie 15.000 zł będzie adekwatne do stopnia cierpienia, bólu psychicznego powódki związanego z zerwaniem na skutek śmierci S. K. (1) jej więzi emocjonalnej z (...), jej obecnego stanu psychicznego, sytuacji rodzinnej i materialnej.

Sąd Rejonowy zasądził uwzględnioną w wyroku kwotę z odsetkami ustawowymi od dnia wyrokowania, gdyż ustalenie, czy zdarzenie będące źródłem szkody wyczerpywało znamiona występku, a więc przesądzenie co do zasady odpowiedzialności pozwanego, należało do Sądu.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., przy wyliczeniu, że powódka wygrała proces w 60 %. Powódka poniosła koszty procesu na które złożyły się koszty opłaty sądowej w wysokości 1.250 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400 zł, opłata skarbowa za pełnomocnictwo - 17 zł, a powinna w wysokości 2.200,20. Na koszty procesu należne pozwanemu - 966,80 zł składały się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400 zł, opłata skarbowa za pełnomocnictwo - 17 zł. Zatem powódce należał się zwrot kosztów procesu od pozwanego w wysokości 1.233,40 zł

W toku postępowania Sąd wydatkował tymczasowo ze środków Skarbu Państwa zwrot stawiennictwa do Sądu przesłuchanych w sprawie świadków w łącznej kwocie 492 zł. Uwzględniając wynik procesu Sąd na podstawie art. 83 ust.2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał ściągnąć od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego wS. kwotę 196,80 zł, zaś od pozwanego kwotę 295,20 zł tytułem zwrotu kosztów podróży świadków.

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok apelacją, domagając się jego zmiany, poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoja rzecz od powódki zwrotu kosztów procesu. Nadto wniósł o zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego. Skarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie:

art. 233 § 1 k.p.c., poprzez uznanie, że relacje powódki z jej zmarłym (...) stanowiły szczególnie bliską więź emocjonalną, będącą jej dobrem osobistym, podczas gdy z przeprowadzonego materiału dowodowego wynika, iż nie wychodziły one poza ramy normalnych, zwyczajowych stosunków między (...);

art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c., poprzez uznanie, że:

  • powódka wykazała istnienie szczególnej więzi emocjonalnej z (...) o charakterze dobra osobistego, nie zaś zwykłe przywiązanie w stosunkach rodzinnych, w sytuacji gdy powódka i jej (...) jako osoby dorosłe założyli własne rodziny, nie mieszkali ze sobą, prowadzili odrębne gospodarstwa domowe oddalone o kilkaset km, spotykali się sporadycznie;

  • powódka wykazała, iż śmierć (...) wywołała u niej poczucie krzywdy, w sytuacji, gdy jej reakcja na śmierć (...), tj. poczucie smutku i przygnębienia stanowi zespół normalnych, emocjonalnych reakcji na śmierć i godzenie się ze stratą;

art. 448 k.c., poprzez przyznanie powódce zadośćuczynienia w wygórowanej kwocie, nieutrzymanej w rozsądnych granicach, która prowadzi do je nieuzasadnionego wzbogacenia.

Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na swoja rzecz zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zważyć należy, że bacząc na treść art. 382 k.p.c., Sąd II instancji ma nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału oraz dokonania własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych dowodów (uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1998 r., II CKN 704/97 - za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex). Sąd II instancji nie ogranicza się zatem tylko do kontroli sądu I instancji, lecz bada ponownie całą sprawę, a rozważając wyniki postępowania przed sądem I instancji, władny jest ocenić je samoistnie. Postępowanie apelacyjne jest więc przedłużeniem procesu przeprowadzonego przez pierwszą instancję, co oznacza, że nie toczy się on na nowo.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił Sądowi rozpoznającemu apelację na konstatację, że dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia stanu faktycznego stanowiące podstawę wydania zaskarżonego wyroku były prawidłowe. Sąd I instancji właściwie ocenił zebrany materiał dowodowy, kierując się przy tym zasadami logicznego rozumowania. Dokonał także prawidłowej oceny merytorycznej zgłoszonego przez powódkę roszczenia. W konsekwencji, zarzuty podniesione w treści apelacji, w ocenie Sądu II instancji, stanowiły jedynie gołosłowną polemikę z prawidłowymi ustaleniami i stanowiskiem Sądu Rejonowego.

Zważyć należy, że pozwany oparł apelację na zarzucie dokonania błędnej i niewszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co jego zdaniem miało doprowadzić do mylnych ustaleń w zakresie łączącej powódkę ze zmarłym tragicznie(...) więzi, a w konsekwencji do nieuzasadnionego zasądzenia na jej rzecz od pozwanego zadośćuczynienia.

Należy mieć na uwadze, iż zgodnie z treścią - wyrażającego obowiązującą w polskiej procedurze cywilnej zasadę swobodnej oceny dowodów - art. 233 § 1 k.p.c., sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału - swobodna ocena dowodów odnosi się do wyboru określonych środków dowodowych i do sposobu ich przeprowadzenia. Mają być one ocenione konkretnie i w związku z całym zebranym materiałem dowodowym. Jest to podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału (orzeczenie Sądu Najwyższego z 16 lutego 1996 r., II CRN 173/95, nie publ.). W orzeczeniu z 10 czerwca 1999 roku, wydanym w sprawie II UKN 685/98 (OSNAPiUS 2000, nr 17, poz. 655) Sąd Najwyższy stwierdził, że normy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego.

Jednocześnie przysługujące sądowi prawo swobodnej oceny dowodów musi być tak stosowane, aby prawidłowość jego realizacji mogła być sprawdzona w toku instancji. Dlatego skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/00; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex).

Zdaniem Sądu II instancji, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, iż Sąd Rejonowy uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego. To z kolei czyni zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. gołosłownym.

Wywodom Sądu I instancji nie można zarzucić dowolności, ani przekroczenia granic logicznego rozumowania. Sąd odniósł się do podniesionych przez strony w toku sprawy zarzutów. Wskazał fakty, które uznał za udowodnione i na których oparł swoje rozstrzygnięcie. Odniósł się do całego zaproponowanego przez strony materiału dowodowego, wyjaśniając nad wyraz szczegółowo motywy, którymi się kierował. Sąd Okręgowy w całej rozciągłości podzielił zaprezentowane w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia stanowisko Sądu Rejonowego. Nie znalazł przy tym podstaw do jego zakwestionowania w oparciu zarzuty, na których oparli apelację skarżący. Podkreślenia wymaga, że Sąd Rejonowy, opierając się na doświadczeniu życiowym i logice, w sposób całościowy i pozbawiony jakiejkolwiek dowolności – prawidłowo - zinterpretował materiał dowodowy. Jego treść nie budziła przy tym żadnych wątpliwości.

W tym miejscu należy podkreślić, iż nie zasługują na aprobatę podnoszone w apelacji twierdzenia skarżącego, jakoby łącząca powódkę i jej zmarłego(...) relacja nie była niczym szczególnym, gdyż nie wykraczała poza ramy normalnych, zwyczajowych stosunków między (...).

Skarżący zdaje się bowiem nie dostrzegać, że więzi emocjonalne łączące (...), są jednymi z najsilniejszych relacji, z jakimi człowiek styka się w trakcie całego swojego życia. Stanowią one z jednej strony wyraz przynależności do tej samej, założonej przez (...) rodziny, stanowią oznakę swoistego podobieństwa opartego na posiadaniu podobnej grupy genów i zobowiązują do szczególnej troski o drugiego człowieka, z drugiej zaś, bez względu na okoliczności, dają poczucie wsparcia i bezwarunkowej wspólnoty. Oczywistym pozostaje, że relacje między rodzeństwem są tym trwalsze, im mniejsza dzieli je różnica wieku oraz im więcej czasu rodzeństwo razem spędziło i ma wspólnych wspomnień.

Zebrany w toku procesu materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że M. K. była silnie związana ze swym(...)lata młodszym (...). Oboje razem się wychowywali i dorastali. Z racji małej różnicy wieku, pomiędzy powódką a S. K. (1) istniała silna więź emocjonalna. Już jako dzieci spędzali ze sobą dużo czasu, a ich relacje były bardzo dobre. Wprawdzie w wieku(...) lat M. K. wyprowadziła się z rodzinnego domu i założyła własną rodzinę, jednakże nadal utrzymywała z (...) ciepłe stosunki. Oboje często się odwiedzali i starali się sobie wzajemnie pomagać. Co roku spędzali razem święta, odwiedzali się w okresie wakacyjnym. S. K. (1) otrzymywał ze strony M. K. i jej rodziny pomoc w gospodarstwie rolnym, które prowadził. Z kolei sam pomagał materialnie M. K. i jej rodzinie, przekazując płody z gospodarstwa rolnego. W dowód zaufania i łączących więzów został ojcem chrzestnym (...) M. K..

Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, iż powódka i jej (...) w pewnym okresie życia zamieszkali daleko od siebie. Jak bowiem wykazała strona powodowa, nie przeszkodziło im to w pielęgnowaniu wzajemnych relacji oraz wspieraniu siebie i swoich rodzin, stosownie do dzielącej ich odległości i swoich możliwości.

Podkreślenia wymaga, że prawo do życia w rodzinie i utrzymania tego rodzaju więzi stanowi dobro osobiste członków rodziny i podlega ochronie na podstawie art. 23 i art. 24 k.c. (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 stycznia 2013 r., I ACa 1134/12 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex (...)).

Przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego ma na celu zrekompensować krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie i ból spowodowany utratą najbliższej osoby (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 7 lipca 2009 r., II AKa 44/09 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex (...)). Kompensacji podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny.

Zadośćuczynienie służy kompensacie krzywdy po stracie osoby najbliżej, a zatem uszczerbku dotykającego subiektywnej sfery osobowości człowieka, w szczególności cierpienia, bólu i poczucia osamotnienia, powstałych utrudnień życiowych, konieczności zasadniczo odmiennego urządzenia sobie życia, ograniczenia sfery korzystania z przyjemności (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 16 maja 2012 r., I ACa 301/12 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex (...)).

Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela obejmuje krzywdę, jakiej doznała na skutek deliktu nie tylko osoba bezpośrednio jego konsekwencjami dotknięta ale także taka - a jest z nią z pewnością członek najbliższej rodziny zmarłego - która na skutek wywołanej tym deliktem śmierci doznała krzywdy wynikającej z nagłego i zupełnie nie spodziewanego zerwania więzi rodzinnych, który to skutek jest także naruszeniem jego dobra osobistego (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 grudnia 2012 r., I ACa 1148/12 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex (...)).

Określając wysokość zadośćuczynienia o którym mowa, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez poszkodowanego krzywdy. W razie śmierci osoby bliskiej na rozmiar krzywdy mają przede wszystkim wpływ: dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem tego odejścia (np. nerwicy, depresji), roli w rodzinie pełnionej przez osobę zmarłą, stopień w jakim pokrzywdzony będzie umiał się znaleźć w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy, wiek pokrzywdzonego (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 18 października 2012 r., I ACa 458/12 – za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex (...)).

Według utrwalonego w orzecznictwie poglądu, zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Określenie wysokości zadośćuczynienia następuje z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnie rozpatrywanej sprawy - takich jak nasilenie cierpień fizycznych, długotrwałość choroby i leczenia, rozmiar doznanego kalectwa, stopień utraty zdolności do pracy, stan ogólnej niezdolności fizycznej. Nie ma wątpliwości, że zasądzane zadośćuczynienie winno mieć realną wartość ekonomiczną.

Zdaniem Sądu Okręgowego, przyznana powódce przez Sąd I instancji kwota 15.000 zł jest adekwatna do zakresu cierpień, jakich doznała powódka M. K. w wyniku śmierci swojego (...) S. K. (1).

W szczególności podkreślić należy, że M. K. o śmierci (...) dowiedziała się nagle i niespodziewanie. Odebrała telefon od bratowej, która opowiedziała, że (...) zginął w wypadku drogowym z udziałem tira. M. K. do dziś odczuwa brak(...) w dużym stopniu i nie pogodziła się z jego śmiercią. Tęskni za nim, często go wspomina, przez co wracają do niej traumatyczne przeżycia. Po jego śmierci bardzo się wyciszyła. Inaczej funkcjonowała, bo było jej smutno. Po wypadku często jeździ do domu gdzie mieszkał. Korzystała z porady psychiatry, który zapisał jej leki uspokajające. Chociaż od śmierci (...)minęło (...)lat, to nadal trwa w żałobie po nim.

Z uwagi na powyższe, Sąd II instancji na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postepowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielanej prze radcę prawnego ustanowionego z urzędu (punkt (...) sentencji).