Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 30-07-2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Paweł Kwiatkowski

Protokolant:Katarzyna Mulak

po rozpoznaniu w dniu 30-07-2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa K. K. (1)

przeciwko Fundacji (...) we W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 4.450,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje powodowi uiścić na rzecz Skarbu Państwa (Kasa tut. Sądu) kwotę 1.327,10 zł tytułem brakujących kosztów sądowych.

I C 1512/14

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 8 maja 2014 r. powód K. K. (1) domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanych M. S. (1) i Fundacji (...) kwoty 53404,11 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 lipca 2013 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 19 lutego 2013 r. zawarł z M. S. (1)umowę o roboty budowlano-montażowe w przedmiocie wykonania placu z kostki granitowej wraz podbudową oraz wywozem urobku w ramach projektu „(...) W.. W ramach przedmiotowych prac powód był podwykonawcą mary S., inwestorem była natomiast Fundacja (...). Pismem z 28 lutego 2013 r. pozwana fundacja zaakceptowała powoda jako podwykonawcę, przyjmując na siebie solidarną odpowiedzialność za zobowiązania z umowy z 19 lutego 2013 r.

Prace powoda zostały zakończone w dniu 28 czerwca 2013 r., następnie wystawił on fakturę na kwotę 55055,78 zł. M. S. (1) zaakceptowała fakturę i odebrała prace powoda, nie zapłaciła jednak wynagrodzenia.

Powód domagał się w związku z tym niezapłaconego wynagrodzenia w kwocie 53404,11 zł, zarówno od zlecające roboty, jak i na podstawie art. 647 ¹ § 5 kc od Fundacji (...), która zaakceptowała go jako podwykonawcę. Kwota dochodzona pozwem była niższa od kwoty objętej wystawiona fakturą, z zastrzeżenie zabezpieczenia należytego wykonania robót w kwocie 1561,67 zł.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 14 maja 2014 r. w postępowaniu upominawczym powództwo uwzględniono w całości.

W sprzeciwie od w/w nakazu zapłaty pozwana Fundacja (...) z siedzibą we W. wniosła o oddalenie powództwa, zarzucając, że nie wyrażała zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą, nie miała też świadomości wykonywania przez powoda jakichkolwiek prac. Wskazała przy tym, ze podpis prezesa zarządu fundacji na oświadczeniu przedmiocie w/w zgody nie pochodził od niego. Zarzuciła nadto, ze zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą nie wyraziła także w sposób dorozumiany.

W odpowiedzi na sprzeciw powód wskazał, ze nie było możliwe, ażeby pracownicy fundacji nie mieli wiedzy o jego osobie, skoro wykonywał prace przez kilka miesięcy, z udziałem pracowników ubranych w stroje służbowe z nazwą przedsiębiorstwa powoda i sprzętu oklejonego w barwy firmowe powoda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 20 lutego 2012 r. Fundacja (...) zawarła z konsorcjum obejmującym (...) SA i Ł. C. umowę o wykonanie prac budowlanych w ramach projektu E. W..

(dowód: umowa z 20 lutego 2012 r. – k. 46-55)

Prace budowlane jako podwykonawca konsorcjum wykonywała w ramach swojego przedsiębiorstwa (...). W jej imieniu zarówno z zamawiającym, jak i inwestorem kontaktował się M. C., który równocześnie koordynował prace budowlane.

(dowód: korespondencja mailowa – k. 94, 96, 98, zeznania J. Ż., M. S. i M. C. - rozprawa w dniu 27 listopada 2014 r.)

Z ramienia inwestora prace nadzorował inspektor nadzoru – J. Ż. (2) oraz kierownik projektu – J. S. (1).

(dowód; zeznania J. Ż. i J. S. - rozprawa w dniu 27 listopada 2014 r.)

W dniu 19 lutego 2013 r. M. S. (1) zawarła z K. K. (2) umowę o roboty budowlano-montażowe obejmujące wykonanie placu z kostki granitowej wraz z podbudową oraz wywozem urobku, w ramach projektu E. W., za wynagrodzeniem w kwocie 44000 zł netto. Aneksem z 3 czerwca 2013 r. wysokość wynagrodzenia podwyższono do kwoty 44760,80 zł netto.

(dowód: umowa z 19.02.2013 r. – k. 14-20, aneks do umowy – k. 21)

Przed przystąpieniem do wykonywania prac powód domagał się od M. S. (1) pisemnej zgody inwestora na wykonywanie prac przez podwykonawcę. W związku z tym działający w imieniu M. S. (1) M. C. wręczył mu oświadczenie z 28 lutego 2013 r., w którym Fundacja (...) akceptowała podwykonawcę, tj. powoda w zakresie prac budowlanych polegających na wykonywaniu placu z kostki granitowej wraz podbudową oraz wywozem urobku.

(dowód: oświadczenie z 28.02.2013 r. – k. 22, zeznania M. C., przesłuchanie powoda - rozprawa w dniu 27 listopada 2014 r.) )

Pod w/w oświadczeniem znajdował się podpis prezesa zarządu Fundacji (...), który jednak w rzeczywistości nie pochodził od niego. Logo Fundacji umieszczone na dokumencie zakrywało brzeg danych fundacji.

(dowód: opinia biegłego P. F. – k. 217-241, oświadczenie z 28.02.2013 r. – k. 22)

Powód wykonywał zlecone prace przy pomocy swoich pracowników (w liczbie 6 do 8) ubranych w stroje robocze z logo jego firmy. W czasie prac jego pracownicy kontaktowali się z M. C. jako przedstawicielem zamawiającego.

(dowód: zeznania P. H., D. P., K. S., M. Z. i K. M. – rozprawa w dniu 27 listopada 2014 r., zdjęcia placu budowy – k. 122)

Prace na budowie wykonywało jednocześnie 20-30 pracowników, wykonujących prace na zlecenie wykonawcy, tj. M. S. (1) działającej przez M. C., także w imieniu 3-4 podwykonawców.

(dowód: zeznania J. Ż. i M. C. - rozprawa w dniu 27 listopada 2014 r.)

W dniu 28 czerwca 2013 r. prace powoda zostały odebrane przez M. C. i M. S. (1).

(dowód: protokół końcowego odbioru robót – k. 24)

Powód wystawił M. S. (1) fakturę na kwotę 55055,78 zł, płatną do dnia 28 lipca 2013 r., która ta bez zastrzeżeń odebrała.

(dowód: faktura z 28.06.2013 r. – k. 23)

Pismem z 2 kwietnia 2014 r., doręczonym w dniu 4 kwietnia 2014 r. powód wezwał do zapłaty w/w kwoty pozwaną Fundację (...).

(dowód: wezwania do zapłaty z dowodem odbioru – k. 27-29)

Powód wykonywał także w ramach projektu E. W. trawnik, za który otrzymał od M. S. (1) wynagrodzenie.

(dowód: korespondencja mailowa – k. 98-121, przesłuchanie powoda – rozprawa w dniu 27 listopada 2014 r.)

Mając powyższe na uwadze, Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie art. 647 ¹ § 5 kc inwestor ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane jeżeli stosownie do art. 647 ¹ § 2 kc wyraził zgodę na zawarcie umowy pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą robót.

W rozpoznawanej sprawie Sad ustalił, korzystając z opinii biegłego, że podpis prezesa zarządu strony pozwanej na oświadczeniu w przedmiocie zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą został sfałszowany. Strony tej opinii nie kwestionowały.

W orzecznictwie sądowym zgodnie przyjmuje się, że inwestor może w/w zgodę wyrazić w sposób wyraźny pisemnie bądź ustnie, albo poprzez inne zachowanie, które w sposób dostateczny ujawnia jego wolę (art. 60 KC). Może zatem nastąpić to poprzez czynności faktyczne, w sposób dorozumiany, na przykład przez tolerowanie obecności podwykonawcy na placu budowy, dokonywanie wpisów w jego dzienniku budowy, odbieranie wykonanych przez niego robót, oraz dokonywanie podobnych czynności (por. ostatnio uzasadnienie wyroku SN z 6 lutego 2015 r., sygn. II CSK 327/14 i cytowane w nim orzecznictwo).

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego w sprawie nie wynikało jednak, ażeby strona pozwana jakimkolwiek zachowaniem wyraziła zgodę na zawarcie umowy z powodem jako podwykonawca robót budowlanych. W szczególności pracownicy powoda – P. H., M. Z. i K. M. wskazali, że kontakty z innymi uczestnikami procesu budowlanego odbywały się z udziałem M. C. i nie kontaktowali się oni z przedstawicielami Fundacji.

Z dołączonej do odpowiedzi na sprzeciw korespondencji mailowej wynikało natomiast, że M. C. wspominał wprawdzie o powodzie jako podwykonawcy, ale wyłącznie w odniesieniu do prac związanych z urządzeniem terenów zielonych (por. k. 99), natomiast w korespondencji związanej z położeniem kostki brukowej nazwa przedsiębiorstwa powoda (wbrew twierdzeniom powoda w czasie przesłuchania) się nie przewijała.

Poza sporem było, że powód nie dysponował protokołem odbioru, z którego wynikałoby, że jego prace odbierał jakikolwiek pracownik pozwanej fundacji, w istocie brak było jakiegokolwiek dowodu na piśmie, że stronie pozwanej fakt występowania powoda jako podwykonawcy był znany.

Należy podkreślić, że jedynymi osobami, które wskazywały na bezpośredni kontakt powoda z przedstawicielami strony pozwanej byli M. C. i sam powód. M. C. miał jednak powód, aby zeznawać fałszywie, albowiem to on wręczył powodowi sfałszowane oświadczenie w przedmiocie zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą. Był więc zainteresowany, aby przedstawić relacje powoda i inwestora w nieprawdziwym świetle. Powód miał natomiast oczywisty interes, żeby twierdzić, że inwestor kontaktował się nim osobiście.

Jak to wyżej wskazano pracownicy powoda nie potwierdzili kontaktów z pracownikami pozwanej. W toku przesłuchania powód twierdził, że wątpliwości, co do jakości położonego bruku zgłaszał J. S. – miał to uczynić kierownikowi pracy z ramienia powoda (czyli K. M.). K. M. zeznał jednak, że wszystkie jego kontakty odbywały się z M. C.. Z dołączonej do odpowiedzi na sprzeciw korespondencji mailowej wynikało nadto, że M. C. wspominał wprawdzie o powodzie jako podwykonawcy, ale wyłącznie w odniesieniu do prac związanych z urządzeniem terenów zielonych (por. k. 99), natomiast w korespondencji związanej z położeniem kostki brukowej nazwa przedsiębiorstwa powoda (wbrew twierdzeniom powoda w czasie przesłuchania) się nie przewijała. Pokazuje to, że powód przedstawił swoje kontakty z pozwaną fundacją inaczej, niż wynikało to z pozostałych dowodów.

Wypadało także zauważyć, że zarówno prezes pozwanej fundacji, jak i jego pracownicy J. S. i J. Ż. zaprzeczyli rozmowom z powodem w związku z wykonywanymi pracami.

Wobec powyższego brak było podstaw do przyjęcia, że strona pozwana poprzez jakiekolwiek czynności dostatecznie ujawniła swoją wolę w przedmiocie zgody na zawarcie przez M. S. (1) umowy z podwykonawcą. W istocie można było twierdzić, że niektórzy pracownicy pozwanego musieli widzieć pracowników powoda na placu budowy (bez wątpliwości na zdjęciach dołączonych do odpowiedzi na sprzeciw pracownicy ci są widoczni na placu budowy w strojach z logo przedsiębiorstwa powoda). Nie przesądzało to jednak, że mieli oni wiedzę o tym, że powód zawarł umowę o roboty budowlane jako podwykonawca. W ramach organizacji procesu budowanego wykonawca mógł bowiem np. podnająć sprzęt osoby trzeciej i zatrudnić jej pracowników. Wobec tego obecność pracowników powoda nie przesądzała jeszcze o wiedzy w przedmiocie stosunku prawnego, na podstawie którego świadczyli pracę. Brak też było dowodów, że strona pozwana miała świadomość wynagrodzenia umówionego z powodem.

Inaczej byłoby, gdyby powód był np. jedynym faktycznym wykonawcą całości prac. Wówczas inwestorowi łatwiej byłoby zauważyć, ze prace na jego rzecz wykonuje podwykonawca, zamiast wykonawcy, a tolerowanie podwykonawcy na placu budowy możnaby uznać za dorozumianą zgodę na zawarcie umowy z tym podwykonawcą. W rozpoznawanej sprawie sytuacja była jednak inna. Na placu budowy pracowało kilkudziesięciu pracowników, przy stałej obecności M. C.. Wobec tego tolerowanie pracowników powoda na placu budowy trudno interpretować jako zgodę w rozumieniu art. 647 ¹ § 2 kc.

Mając powyższe na uwadze, powództwo oddalono, orzekając, jak w pkt I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc, zasądzając na rzecz strony pozwanej kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 850 zł tytułem zwrotu kosztów zaliczki na poczet opinii biegłego sporządzonej w sprawie.

Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie przepisu art. 102 kpc. Nie ulega wątpliwości, że powód został pokrzywdzony przez wprowadzenie go w błąd, co do istnienia zgody inwestora na zawarcie z nim umowy. Brak jest jednak podstaw, ażeby przyjąć, że było to wynikiem zachowania się pracowników pozwanego. W związku z prowadzonym procesem strona pozwana poniosła realne koszty – brak ich zwrotu czyniłby poszkodowanym kolejny podmiot.

O kosztach opinii biegłego nie pokrytych z zaliczki orzeczono na podstawie art. 112 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 kpc.