Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1311/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Wiesława Stachowiak /spr./

Sędziowie: SSA Iwona Niewiadowska-Patzer

del. SSO Izabela Halik

Protokolant: insp.ds.biurowości Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2015 r. w Poznaniu

sprawy (...) Szkoły Podstawowej nr (...) im. W. B. w N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

przy udziale zainteresowanych : A. P., R. B. (1), A. B., R. B. (2), A. C., Prezydent Miasta N.

o podstawę wymiaru składek

na skutek apelacji (...) Szkoły Podstawowej nr (...) im. W. B. w N.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 28 kwietnia 2014 r. sygn. akt IV U 2097/13

oddala apelację.

del. SSO Izabela Halik

SSA Wiesława Stachowiak

SSA Iwona Niewiadowska-Patzer

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. decyzjami z 22 marca 2013 roku, na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 i art. 91 ust. 5, w zw. z art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, stwierdził, że szczegółowo określony w każdej z nich przychód osiągnięty przez:

- A. P. (decyzja nr (...)),

- R. B. (1) (decyzja nr (...)),

- A. B. (decyzja nr (...)),

- R. B. (2) (decyzja nr (...)),

- A. C. (decyzja nr (...)),

podlegającym ubezpieczeniom jako pracownicy u płatnika składek: (...) Szkoła Podstawowa nr (...), stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż płatnik składek w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia zdrowotne, nie uwzględnił przychodu osiągniętego przez A. P., R. B. (1), A. B., R. B. (2) oraz A. C., z tytułu finansowanych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych świadczeń w postaci: dofinansowania do wycieczek, bonów świątecznych, paczek dla dzieci, świadczeń świątecznych, dofinansowania do wyjazdów do teatru. Zdaniem organu rentowego, wypłaty z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych były dokonywane niezgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

Płatnik składek (...) Szkoła Podstawowa nr (...) im. W. B. w N. złożył odwołania do wszystkich w/w decyzji, wnosząc o ich zmianę i ustalenie, że nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, przychody pracowników wynikające z tytułu zatrudnienia u płatnika składek, wyszczególnione w zaskarżonych decyzjach.

W uzasadnieniu odwołań płatnik składek podniósł, że prawidłowo zadeklarował, naliczył i odprowadził do ZUS składki na ubezpieczenia społeczne za sporny okres. Wbrew zarzutom pozwanego, wypłacone przez skarżącego na rzecz pracowników świadczenia, objęte decyzjami, były uzależnione od ich sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej, zgodnie z § 16 Regulaminu ZFŚS skarżącego, oraz ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. ZUS dokonał ustaleń w oderwaniu od konkretnego stanu faktycznego, bazując wyłącznie na wybiórczych, ogólnych i w zasadzie nie skonkretyzowanych poglądach kontrolującego o okolicznościach faktycznych, co w konsekwencji doprowadziło ZUS do błędnych wniosków.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze wyrokiem z 28 kwietnia 2014 roku w sprawie IV U. 2097/13:

I. zmienił zaskarżoną decyzję nr (...) stwierdzając, że świadczenia przyznane zainteresowanej A. P.:

- bon świąteczny w marcu 2008 roku,

- sfinansowanie wycieczki do Ś. w czerwcu 2008 roku,

- bon świąteczny i paczka dla dzieci w grudniu 2008 roku,

- bon świąteczny w marcu 2009 roku,

- bon świąteczny i paczka dla dzieci w grudniu 2009 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do teatru w maju 2010 roku,

- paczka dla dzieci w grudniu 2010 roku,

nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne;

II. zmienił zaskarżoną decyzję nr (...) stwierdzając, że świadczenia przyznane zainteresowanej R. B. (1):

- bon świąteczny w marcu 2008 roku,

- sfinansowanie wycieczki do Ś. w czerwcu 2008 roku,

- bon świąteczny w grudniu 2008 roku,

- bon świąteczny w marcu 2009 roku,

- bon świąteczny w grudniu 2009 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do teatru w maju 2010 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do kina w grudniu 2010 roku,

- dofinansowanie imprezy kulturalno-oświatowej w marcu 2011 roku,

nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne;

III. zmienił zaskarżoną decyzję nr (...) stwierdzając, że świadczenia przyznane zainteresowanej A. B.:

- bon świąteczny w grudniu 2008 roku,

- bon świąteczny i sfinansowanie wyjazdu do operetki w marcu 2009 roku,

- wczasy pod gruszą w czerwcu 2009 roku,

- bon świąteczny w grudniu 2009 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do teatru w maju 2010 roku,

- wczasy pod gruszą w czerwcu 2010 roku,

- sfinansowanie wycieczki na L. w sierpniu 2010 roku,

- dofinansowanie imprezy kulturalno-oświatowej w marcu 2011 roku,

nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne;

IV. zmienił zaskarżoną decyzję nr (...) stwierdzając, że świadczenia przyznane zainteresowanej R. B. (2):

- bon świąteczny w marcu 2008 roku,

- bon świąteczny i paczka dla dziecka w grudniu 2008 roku,

- bon świąteczny i sfinansowanie wyjazdu do operetki w marcu 2009 roku,

- bon świąteczny w grudniu 2009 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do teatru w maju 2010 roku,

- sfinansowanie wycieczki na L. w sierpniu 2010 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do kina w grudniu 2010 roku,

- dofinansowanie imprezy kulturalno-oświatowej w marcu 2011 roku,

nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne;

V. zmienił zaskarżoną decyzję nr (...) stwierdzając, że świadczenia przyznane zainteresowanej A. C.:

- bon świąteczny w marcu 2008 roku,

- sfinansowanie wycieczki do Ś. w czerwcu 2008 roku,

- bon świąteczny i paczka dla dzieci w grudniu 2008 roku,

- bon świąteczny i sfinansowanie wyjazdu do operetki w marcu 2009 roku,

- bon świąteczny i paczka dla dzieci w grudniu 2009 roku,

- dofinansowanie wyjazdu do teatru w maju 2010 roku,

- paczka dla dzieci w grudniu 2010 roku,

- sfinansowanie imprezy kulturalno-oświatowej w marcu 2011 roku,

nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne.

W pozostałym zakresie Sąd odwołania oddalił (pkt VI) oraz orzekł o kosztach procesu (pkt VII).

Sąd I instancji uznał, że odwołania w dużej mierze zasługiwały na uwzględnienie. Sąd powołał treść przepisów właściwych do rozstrzygnięcia, tj. art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 4 pkt 9 tej ustawy w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozprowadzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek oraz art. 2 i art. 8 ustawy z 4 marca 1994 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Według organu rentowego, sfinansowane z funduszu socjalnego świadczenia na rzecz pracowników nie miały w niniejszej sprawie charakteru świadczeń socjalnych, bowiem ich przyznawanie nie było uzależnione od sytuacji życiowej i materialnej pracowników, przez co stanowiły przychód ze stosunku pracy.

Na potrzeby uzasadnienia rozstrzygnięcia, Sąd I instancji pogrupował sporne świadczenia na trzy kategorie.

Do I kategorii Sąd zaliczył świadczenia rzeczowe z okazji świąt w postaci bonów oraz paczek dla dzieci, a także dofinansowanie do wypoczynku urlopowego pracowników administracji i obsługi. Druga kategoria to świadczenia w postaci sfinansowania lub dofinansowania wycieczek pracowniczych, wyjazdu do operetki, teatru, kina oraz imprezy kulturalno - oświatowej. Do III kategorii zaś Sąd Okręgowy zaliczył świadczenia gotówkowe z okazji świąt.

Sąd I instancji uznał, że w przypadku świadczeń zaliczonych do I i II kategorii, odwołania okazały się zasadne, natomiast nie zasługiwały na uwzględnienie w przypadku świadczeń z III kategorii.

Sąd Okręgowy nie zgodził się tezą organu rentowego, że przyznawanie świadczeń z okazji świąt, tak rzeczowych, jak i gotówkowych oraz dofinansowanie do wypoczynku urlopowego pracowników administracji i obsługi, nie było uzależnione od sytuacji życiowej i materialnej pracowników.

W ocenie Sądu I instancji, kryteria przyznawania tych świadczeń z ZFŚS, przyjęte u płatnika składek nie naruszają zasad wynikających z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, a tym samym były to świadczenia przyznane według kryterium socjalnego. Kryterium przyjęte przez płatnika, uzależniające wysokość świadczeń socjalnych od oświadczeń pracownika o dochodach przypadających na członka rodziny uprawnionej osoby, jest powszechnie akceptowanym wyrazem stosowania przez płatnika kryterium socjalnego (tak w wyroku SA w Poznaniu z 29 stycznia 2014 roku, w sprawie III AUa 938/13.).

Nie można także zdaniem Sądu I instancji pominąć okoliczności, że niewątpliwie częściowe informacje o stanie rodzinnym danego pracownika wynikają również z dokumentów zgromadzonych w jego aktach osobowych, czy w zgłoszeniach do ubezpieczenia społecznego. Dodatkowo, w tym konkretnym przypadku, niski poziom zatrudnienia u płatnika składek sprawia, że pracownicy tworzą wąską grupę społeczną. Komisja socjalna z pewnością miała więc szerokie rozeznanie w sytuacji życiowej pracowników.

W dalszej kolejności Sąd Okręgowy zaznaczył, że do indywidualnych przywilejów pracodawcy należy ustalenie wysokości progów, przyznawanych z funduszu świadczeń. Organ rentowy nie ma jakichkolwiek uprawnień do narzucania w tym zakresie wytycznych. Organ rentowy nie może narzucać pracodawcy bardziej właściwych progów dochodowych, jeżeli stosowane u pracodawcy kryteria wypłaty świadczeń z funduszu świadczeń socjalnych uwzględniają kryteria socjalne (tak Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 16 stycznia 2013 roku w sprawie III AUa 943/12).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje zdaniem Sądu Okręgowego, że wyznaczając progi dochodowe kierowano się u płatnika generalnie znaną sytuacją materialną pracowników, poziomem wynagrodzeń w skali kraju, a także tym, by przynależność do poszczególnych grup dochodowych rozkładała się w miarę równomiernie, z tym jednak, aby grupa o najwyższym dochodzie była zawsze najliczniejsza.

Sąd Okręgowy uznał także, że ustalane progi nie miały charakteru pozornego, tak by każdy z pracowników otrzymał świadczenia świąteczne, czy urlopowe w najwyższej wysokości. Przeciwnie, najniższe świadczenia otrzymywała najliczniejsza grupa pracowników, a najwyższe najmniejsza.

W dalszej kolejności Sąd I instancji przyjął, że pracodawcy mogą finansować z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych wycieczki, pikniki, festyny, imprezy sportowo-kulturalne i inne podobne formy działalności socjalnej . Nie wszystkie świadczenia socjalne bezwzględnie uzależnione muszą być od kryterium socjalnego. Do tego typu świadczeń należą między innymi imprezy integracyjne w całości finansowane ze środków płatnika, służące wspólnym wyjazdom pracowników, ich rekreacji i konsolidacji załogi. Stosowanie w takiej sytuacji kryterium socjalnego sprzeciwiałoby się istocie tego typu świadczeń.

Zaskarżone decyzje okazały się natomiast zasadnymi w części dotyczącej wliczenia do podstawy wymiaru składek świadczeń gotówkowych z okazji świąt.

Tego rodzaju świadczeń, jak uznał Sad Okręgowy, obowiązujący u płatnika składek regulamin ZFSS w ogóle nie przewiduje.

Według regulaminu, fundusz przeznaczony jest wyłącznie na dofinansowanie pomocy materialnej w formie rzeczowej dla osób uprawnionych (§ 11 pkt 3).

Bezzwrotna pomoc finansowa jest możliwa, ale tylko dla osób uprawnionych, znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej lub losowej (§ 11 pkt 4). Sąd zwrócił uwagę, że w regulaminie (§ 24) wskazano kryteria uznania uprawnionego za osobę znajdującą się w trudnej sytuacji finansowej lub losowej i nie jest tak, że kryterium to mogą spełniać generalnie wszyscy pracownicy.

Nadto doprecyzowano, że pomoc materialna w formie rzeczowej dla osób uprawnionych polega na pomocy materialnej dla pracowników oraz emerytów i rencistów byłych pracowników w formie paczek żywnościowych lub bonów towarowych (§ 12 ust. 3 pkt 1) i, że osoby uprawnione do pomocy w formie rzeczowej mogą złożyć wniosek o przyznanie pomocy materialnej w formie paczki żywnościowej lub bonu towarowego z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz Świąt Wielkanocnych.

Wypłaty gotówkowe z okazji świąt nie są więc świadczeniem, które płatnik mógł wypłacić ze środków Funduszu.

Odwołujący wniósł apelację, zaskarżając wyrok w części, to jest w punkcie VI oddalającym odwołania.

Apelujący podniósł zarzut błędnej wykładni:

1. art. 8 ust.1 i 2 ustawy z 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych w zw. z § 11 i 12 ust. 3 pkt 1 i 22 Regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń obowiązującego u odwołującego poprzez przyjęcie, że zakwestionowane przez organ rentowy świadczenia na rzecz pracowników w postaci wypłat gotówkowych w okresach Świąt Wielkiejnocy i Bożego Narodzenia nie stanowiły świadczeń socjalnych, ponieważ w regulaminie ZFŚS obowiązującym u płatnika fundusz przeznaczony jest na pomoc materialną w formie rzeczowej a nie w formie wypłat gotówkowych,

2. § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne poprzez przyjęcie, że przewidziane w tym przepisie wyłączenie z oskładkowania składkami na ubezpieczenia społeczne pomocy z funduszu socjalnego nie występuje w sytuacjach przyznania pracownikom wypłat gotówkowych zamiast bonów towarowych.

Odwołujący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie - pkt VI i uwzględnienie odwołania oraz zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego od organu rentowego, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna.

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny za konieczne uznał zaznaczyć, że sporządzając niniejsze uzasadnienie zastosował regulację zawartą art. 387 § 2 1 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu, jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie wyroku może zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W ocenie Sąd II instancji, w sprawie spełnione są przesłanki uprawniające Sąd do sporządzenia uzasadnienia wyroku z pominięciem podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Odwołujący sformułował w apelacji zarzuty obrazy norm prawa materialnego, uzasadniając swoje stanowisko wyraźnie wskazał, że stan faktyczny w sprawie jest bezsporny.

Apelujący nie kwestionuje zatem faktu, że obowiązujący u niego w okresie spornym regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w §11 stanowił, iż fundusz przeznaczony jest na dofinansowanie m.in. pomocy materialnej w formie rzeczowej dla osób uprawnionych.

Rzeczowa pomoc materialna dla osób uprawnionych przewidziana została na mocy § 12 ust. 3 pkt 1 regulaminu w formie paczek żywnościowych lub bonów towarowych.

Na mocy Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - § 2 ust. 1 pkt 19 - podstawy wymiaru składek nie stanowią świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Zasady tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych określa ustawa z 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; w myśl art. 8 ustawy, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (ust. 1).

Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu, z uwzględnieniem ust. 1, oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (ust. 2).

Odwołujący płatnik składek przekonywał w apelacji, że nazwa przyznanego świadczenia nie ma dla oceny rozstrzygnięcia w sprawie znaczenia. Po zmianie przepisów podatkowych w 2009 roku, płatnik składek przyznawał powyższą pomoc w formie wypłat gotówkowych. Pomoc tę można nazwać materialną z okazji świąt, można też określić jako świadczenie okolicznościowe. Od 22 sierpnia 2009 roku, po znowelizowaniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z podatku jest zwolniona wartość otrzymanych przez pracownika świadczeń nie tylko rzeczowych, ale i pieniężnych, finansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Kwota zwolnienia jest ograniczona łącznie w roku do 380 zł. (art.21 ust.1 pkt 67 updof). Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towar lub usługi (art. 21 ust.1 pkt 67 updof). Oznacza, to że wydając osobom uprawnionym bony, ich wartość stanowi podstawę naliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Bony są opodatkowane niezależnie od wartości i źródła ich finansowania.

Apelujący przyznał, że po zmianie przepisów podatkowych nie dokonał zmiany treści regulaminu i nie zmienił nazwy bon lub paczka żywnościowa na wypłatę gotówkową, ale cel tego świadczenia i sposób jego przyznawania nie uległy zmianie.

Przyznawanie świadczenia przez płatnika w latach 2010-2011 uzależnione było od sytuacji życiowej i materialnej pracowników. Identycznie jak to miało miejsce w odniesieniu do świadczeń rzeczowych z okazji świąt w latach poprzednich.

Z ustaleń sprawy wynika, że regulamin ZFŚS obowiązujący w zakładzie płatnika przewidywał przeznaczenie środków funduszu na cele związane ze świętami Bożego Narodzenia i Wielkiejnocy, zatem wypłata gotówkowa świadczenia wielkanocnego i bożonarodzeniowego nie naruszyła postanowień regulaminu. Istotnym jest przy tym, że świadczenie jest podejmowane w interesie pracownika. Zdaniem płatnika, jedynie te działania, które podejmowane są w interesie pracowników, a nie pracodawcy mieszczą się w ustawowym pojęciu zakładowa działalność socjalna. Definicja działalności socjalnej daje pracodawcy możliwość przyznania ze środków funduszu - między innymi - świadczeń z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Świąt Wielkanocnych z uwagi na zwiększone wydatki w tym okresie. Mogą to być zarówno paczki, bony jak i świadczenia gotówkowe. Od 2010 roku, z uwagi na zmiany w przepisach podatkowych, najbardziej wskazane jest obdarowywanie pracowników pieniędzmi.

Argumentacja odwołującego nie mogła prowadzić do zmiany orzeczenia w zaskarżonym zakresie.

W ocenie Sądu II instancji, odwołujący, choć nie wprost, odwołał się w uzasadnieniu apelacji do reguł słuszności, akcentując, że zmiana rodzaju świadczenia, choć nie uwzględniona w regulaminie, wprowadzona została wyłącznie w interesie pracowników i ta okoliczność ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, a nie nazwa spornych świadczeń.

Odnosząc się do powyższego, podkreślenia wymaga, że przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych wykładane muszą być ściśle.

W wyroku z 21 października 2008 roku w sprawie II UK 71/08 Sąd Najwyższy stwierdził wprost, że przepisy lub instytucje prawa cywilnego mogą być stosowane na gruncie ubezpieczeń społecznych tylko na podstawie wyraźnego przepisu prawa ubezpieczeń społecznych. Autonomiczność i odrębność przepisów prawa ubezpieczeń społecznych wobec przepisów prawa cywilnego sprawia, iż na gruncie stosunków ubezpieczenia społecznego dopuszcza się tylko na zasadzie wyjątku stosowanie wskazanych expressis verbis regulacji cywilistycznych. W uzasadnieniu wyroku z 14 grudnia 2005 roku w sprawie III UK 120/05 wykluczono możliwość wykładania przepisów prawa ubezpieczeń społecznych z uwzględnieniem reguł słuszności (zasad współżycia społecznego), podobnie jak w wyroku z 23 października 2006 roku w sprawie I UK 128/06, w myśl którego do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się ani art. 5 k.c., ani art. 8 k.p., bo przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego.

Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, jako wewnątrzzakładowy akt normatywny, precyzujący zasady gospodarowania środkami funduszu, stanowi podstawę prawną ustalającą warunki korzystania ze świadczeń socjalnych przez osoby uprawione. Postanowienia regulaminu funduszu wiążą pracodawcę oraz osoby uprawione w zakresie zakładowej działalności socjalnej.

Naruszenie jednoznacznych postanowień regulaminu powoduje, że przyznane świadczenia nie mogą zostać uznane za finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Z uwagi na powyższe, okoliczności powoływane przez skarżącego, w przeważającej mierze okazały się pozbawione znaczenia dla wyrokowania. W szczególności obojętne dla oceny wyroku w zaskarżonej części są zmiany w prawie podatkowym dotyczące instytucji bonów, obszernie opisane w apelacji.

Jakkolwiek słusznie skarżący podniósł, że przyznając z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz Wielkiejnocy świadczenia pieniężne stosował kryterium socjalne, to naruszył regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w innym zakresie, co powoduje konieczność wliczenia spornych przychodów zainteresowanych do podstawy wymiaru składek.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

del. SSO Izabela Halik

SSA Wiesława Stachowiak

SSA Iwona Niewiadowska-Patzer