Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 982/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Pawlik (spr.)

Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk

Sędzia SR (del.) Roman Troll

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2015 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa L. H.

przeciwko M. H.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 27 marca 2015 r., sygn. akt IV RC 1028/14

oddala apelację.

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Pawlik SSO Magdalena Balion - Hajduk

Sygn. akt III Ca 982/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej powódki alimenty po 600 zł miesięcznie w miejsce alimentów orzeczonych ,w kwocie 500zł, wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z 24 lutego 2014r. w sprawie II RC 1304/13. Jednocześnie oddalił żądanie zasądzenia alimentów ponad tę kwotę (powódka żądała alimentów po 1100 zł miesięcznie), a także zobowiązał pozwanego do przekazywania do rąk matki małoletniej kwot należnych małoletniej powódce z tytułu świadczeń jakie pozwany otrzymuje z zakładu pracy z tytułu posiadania dziecka.

Powyższy wyrok oparto o następujące ustalenia faktyczne.

Powódka jest córką powoda, urodzoną16 kwietnia 2012 r., pochodzącą z małżeństwa. M. jej rodziców zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z 24 lutego 2014r. w sprawie II RC 1304/13, w którym to wyroku orzeczono także o alimentach na małoletnią, powierzając władzę rodzicielską nad nią matce.

W dacie orzekania rozwodu matka powódki miała 32 lata, była zatrudniona w Kancelarii Adwokackiej w R., zarabiała ok. 1300 zł miesięcznie. Pracowała w godzinach od 9.00 do 16.00. Kiedy była w pracy, pieczę nad małoletnią sprawował pozwany bądź jedna z babć małoletniej. Obecnie pracuje w tym samym miejscu, z tym samym wynagrodzeniem, w godzinach od 8.00 do 16.00. Małoletnia powódka w dacie ustalania ostatnich alimentów mieszkała w domu jednorodzinnym razem z matką i ojcem. Wówczas przeważającą część kosztów utrzymania domu ponosił pozwany. Od kwietnia 2014r. matka małoletniej powódki z dzieckiem mieszka w wynajętym mieszkaniu. Miesięczne koszty utrzymania tego mieszkania kształtują się w następujący sposób: opłata za czynsz i wodę wynosi ok. 350 zł, za energię elektryczną - 167 zł, za gaz - 140 zł . Do żłobka i na wizyty lekarskie matka zawozi małoletnią samochodem. Koszt utrzymania samochodu i paliwa wynosi 150 zł miesięcznie ( bez kosztu napraw w razie awarii). Opłata za telefon wynosi 60 zł miesięcznie. Na własne wyżywienie matka małoletniej powódki przeznacza ok. 350 zł miesięcznie, na odzież i obuwie ok. 50 zł miesięcznie, na środki czystości - 30 zł miesięcznie. Jest właścicielem samochodu marki F. (...) z 2000 r., posiada oszczędności z tytułu podziału majątku dorobkowego w wysokości 20 000 zł. Środki te przeznacza na bieżące utrzymanie.

Małoletnia powódka w dacie ustalania ostatnich alimentów była dzieckiem ogólnie zdrowym, chociaż pozostawała pod opieką neurologa i uczęszczała na rehabilitację, co jednak nie wiązało się z większymi kosztami. Obecnie małoletnia ma 3 lata.. Zaczęła uczęszczać do żłobka w sierpniu 2014 r. Od tego czasu często choruje na infekcje górnych dróg oddechowych. Czesne za żłobek wynosi 300 zł miesięcznie, całodzienne wyżywienie kosztuje 6 zł , opłata za zabawki wynosi 100 zł i jest płatna dwa razy w roku - w marcu i we wrześniu, opłata za ubezpieczenie płatna raz w roku w wynosi ok. 38 zł, opłata wstępna płatna przy podpisywaniu umowy wyniosła 100 zł. Pozwany w połowie partycypuje w miesięcznych opłatach za pobyt dziecka w żłobku. Miesięczne koszty utrzymania małoletniej powódki kształtują się następująco: zakup odzieży i obuwia- 100 zł, zakup wyżywienia - 250 zł, środków czystości i kosmetyków -50 zł.

Pozwany w dacie ustalania ostatnich alimentów miał 32 lata, był zatrudniony w K. Straży Pożarnej w R. i zarabiał ok. 3500 zł miesięcznie. W 2013 r. rozpoczął pracę w Pogotowiu (...) w R., na podstawie umowy na zastępstwo na 1/2 etatu. W 2014 r. umowa na zastępstwo uległa zakończeniu i od kwietnia 2014r. pozwany jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, przy czym pozwany zarabia tylko w miesiącach, w których ma dyżur, i tak w grudniu 2014 r. nie miał żadnego dochodu, a w styczniu i w lutym 2015 r. osiągnął dochody w kwocie po 750 zł. Kiedy pracował na podstawie umowy na zastępstwo zarabiał ok. 1200 -1300 zł miesięcznie. W czasie kiedy strony pozostawały w związku małżeńskim, pozwany prowadził kursy ratownictwa medycznego, za jeden kurs otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 1000 zł, w ciągu roku przeprowadzał ok. 10 kursów. W tym czasie korzystał też z projektów unijnych różnych firm. W 2013 r. z tytułu dodatkowego zatrudnienia w Pogotowiu (...) pozwany osiągnął dochód w łącznej kwocie 7080 zł.

Aktualnie pozwany ma 34 lata, nadal jest zatrudniony w Państwowej Straży Pożarnej jako dowódca zastępu, na podstawie umowy o pracę, z miesięcznym wynagrodzeniem w okresie od stycznia do grudnia 2014 r. w wysokości 3499 zł netto. Oprócz wynagrodzenia w 2014 r. pozwany otrzymał następujące dodatki: nagrodę roczną w wysokości 3463 zł netto, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych - 1028,12 zł netto i 3047,57 zł netto, kwotę na remont lokalu -244,53 zł netto, dopłatę do wypoczynku - 686 zł netto, nagrodę 1230 zł netto, równowartość 1000 km - 68 zł netto i nagrodę uznaniową 738 zł .Dodatkowo pozwany zajmuje się prowadzeniem działalności gospodarczej w branży szkoleniowej od 2006 r. i sklepu internetowego, z czego jednak aktualnie nie osiąga żadnych dochodów. Pozwany posiada oszczędności pozyskane w wyniku podziału majątku dorobkowego w wysokości 5000 zł. Jest właścicielem samochodu osobowego marki O. (...) z 2006 r. Spłaca kredyt, który pobrał w kwietniu 2014 r. w wysokości 11000 zł na zakup samochodu i pomoc rodzicom, którzy są emerytami, w miesięcznych ratach po 550 zł. Koniec spłaty tego kredytu przypada na kwiecień 2016 r. Spłaca także kredyt konsumencki pobrany na zakup opon w ratach po 160 zł miesięcznie. Koniec spłaty tego kredytu przypada za 6 miesięcy. Pozwany obecnie mieszka sam w wynajętym mieszkaniu. Tytułem odstępnego płaci 800 zł miesięcznie, tytułem czynszu - 300 zł miesięcznie, za energię elektryczną - 136 zł co dwa miesiące, za gaz 100 zł co dwa miesiące. W 2014 r. pozwany uległ wypadkowi w pracy, w wyniku czego doznał urazu prawej ręki, obecnie pozostaje pod opieką neurologa, nie ponosi kosztów związanych z leczeniem. Pozwany studiuje na drugim roku studiów magisterskich. Koszt czesnego za jeden miesiąc, łącznie z dojazdem i zakwaterowaniem wynosi ok. 600 zł miesięcznie. Pozwany partycypuje w kosztach zakupu lekarstw dla małoletniej powódki i w połowie kosztów pobytu dziecka w żłobku. Zarówno pozwany, jak i jego rodzice, kupują dla dziecka odzież.

W lipcu 2014 r. pozwany przez tydzień przebywał z małoletnią nad morzem. Nadto przez tydzień sprawował pieczę nad córką, kiedy matka małoletniej przebywała w szpitalu. Pozwany kilka razy w miesiącu zabiera córkę do siebie i często małoletnia pozostaje u ojca na noc. W tym czasie wszelkie koszty utrzymania małoletniej powódki spoczywają na pozwanym, co w skali miesiąca stanowi wydatek rzędu 200 zł.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Rejonowy ocenił, że zachodzą podstawy z art.138 w zw. z art.135 § 1 i art. 133 § 1 k.r. i o. do podwyższenia alimentów o 100 zł miesięcznie, brak natomiast przesłanek do podwyższenia alimentów o większą kwotę. W tym kontekście wyjaśnił, że od czasu zasądzenia poprzednich alimentów potrzeby małoletniej wzrosły nieznacznie, co jest następstwem tego, że uczęszcza ona obecnie do żłobka. Podkreślił jednocześnie, że pozwany czynnie uczestniczy w wychowaniu małoletniej, utrzymuje z nią w szerokim zakresie kontakty. Ponosi koszty jej utrzymania, w czasie gdy przez kilka dni w miesiącu przebywa ona u niego i partycypuje znacząco (obok płaconych alimentów) w opłatach za żłobek czy innych nadzwyczajnych wydatkach.

Odnośnie możliwości majątkowych i zarobkowych rodziców małoletniej ocenił Sąd Rejonowy, że możliwości matki pozostają na tym samym poziomie, natomiast możliwości pozwanego nieznacznie się zmniejszyły.

Od opisanego wyroku apelację, odnośnie jego części oddalającej powództwo, wniosła powódka, która zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie art.135 k.r. i o. poprzez błędne określenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej oraz błędną ocenę możliwości zarobkowych pozwanego. Wskazując na powyższy zarzut wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie alimentów do kwoty po 900 zł miesięcznie oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

W uzasadnieniu apelacji podkreślono wydatki ponoszone w związku z uczęszczaniem małoletniej do żłobka, wskazując, że wynosiły one w okresie od XII 2014 do IV 2015 od 318 zł do 460 zł, z czego pozwany opłacił do 100 zł do 250 zł. Zwrócono też uwagę na dysproporcję zarobków rodziców dziecka. Określono usprawiedliwione wydatki małoletniej na 1 100 zł miesięcznie.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji. Aprobował wszystkie ustalenia Sądu Rejonowego. Przedłożył ugodę mediacyjną z 4.05.2015 wskazując na znaczne rozszerzenie dotychczasowych kontaktów z dzieckiem. Podniósł też, że od września 2015 r. dziecko uczęszcza do przedszkola, co wiąże się ze znacznym obniżeniem kosztów.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Skarżąca kwestionowała ustalenia Sądu Rejonowego dotyczące kosztów utrzymania małoletniej, przedstawiając jedynie własne stanowisko w tym zakresie. Nie mogło to więc prowadzić do skutecznego podważenia tych ustaleń, które oparte zostały na dokonanej przez Sąd Rejonowy w ramach swobodnej oceny dowodów. Ustalenia te nie naruszają reguł logicznego rozumowania czy doświadczenia życiowego i Sąd Okręgowy w pełni jej akceptuje. Nie ma też podstaw do kwestionowania ustaleń dotyczących możliwości zarobkowych pozwanego. Oczywistym jest bowiem, że zaciągane przez ojca dziecka zobowiązania (kredyty) tylko w wyjątkowych wypadkach, zwłaszcza losowych (ciężka choroba, wypadek itp.) mogłyby mieć wpływ na ocenę możliwości majątkowych, co nie ma miejsca w rozpatrywanej sprawie. Skarżąca nie podważyła też ustaleń dotyczących kontaktów pozwanego z dzieckiem i partycypacji przez niego w wydatkach na małoletnią poza płaconymi alimentami. Sformułowany przez nią zarzut dotyczących opłaty za opiekę w żłobku pomija, że podmiotowi prowadzącemu żłobek trzeba także płacić za wyżywienie dziecka (co wchodzi w skład zwykłego utrzymania małoletniej)

Wobec powyższego brak było podstaw do żądanej zmiany zaskarżonego wyroku. Zasądzone alimenty odpowiadają wymaganiom z art.135 § 1 w zw. z art.133 § 1 k.r. i o. tj. odpowiadają potrzebom 3-letniego dziecka. Przy uwzględnienie świadczeń pozwanego: w postaci osobistej pieczy nad dzieckiem oraz w formie pieniężnej wyczerpują one w zasadzie – wbrew apelacji – przeważającą większość tych potrzeb. Dysproporcja zarobków matki i ojca dziecka nie może być natomiast podstawą do zwolnienia matki powódki od jakichkolwiek świadczeń materialnych na rzecz córki.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji na zasadzie art.385 k.p.c..

SSR(del.) R. Troll SSO T. Pawlik (spr.) SSO M. Balion-Hajduk