Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 03 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział III Cywilny- Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodnicząca: SSO Magdalena Hupa-Dębska

Sędziowie: SSO Gabriela Sobczyk

SSR (del.) Barbara Konińska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 03 lutego 2015r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) SA w R.

z udziałem Gminy R., Funduszu (...) SA w K., Banku (...) SA Oddział w K., M. S., (...) sp. z o.o. w R., Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta R., (...) Sp. z o.o. w R., J. S.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek zażalenia uczestnika postępowania J. S. od postanowienia Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 20 maja 2014r., sygn. akt I Ns 989/09

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie przez jego uchylenie.

SSR del. Barbara Konińska SSO Magdalena Hupa-Dębska SSO Gabriela Sobczyk

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 20 maja 2014r., sygn. akt I Ns 989/09 Sąd Rejonowy w Rybniku orzekając na posiedzeniu niejawnym w sprawie z wniosku (...) SA w R. z udziałem Gminy R., Funduszu (...) SA w K., Banku (...) SA Oddział w K., M. S., (...) sp. z o.o. w R., Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta R., (...) Sp. z o.o. w R. o ustanowienie służebności przesyłu odrzucił apelację uczestnika postępowania J. S. od postanowienia tego Sądu z dnia 25 lutego 2014r. , sygn. I Ns 989/09.

Sąd Rejonowy ustalił, iż postanowieniem tegoż Sądu z dnia 13 grudnia 2013r. uczestnik postępowania J. S. został wyłączony od udziału w sprawie z uwagi na fakt, iż nie jest właścicielem nieruchomości, na której miała być ustanowiona służebność, zaś postanowienie to uprawomocniło się z dniem 21 grudnia 2013r. W tej sytuacji Sąd Rejonowy uznał jego apelację za niedopuszczalną i odrzucił ją orzekając na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oraz art. 510 § 1 k.p.c.

W zażaleniu od tego postanowienia uczestnik postępowania J. S. wniósł o jego uchylenie i nadanie biegu apelacji zarzucając, iż nie miał możliwości procesowej zaskarżenia postanowienia z dnia 13 grudnia 2013r. o zwolnieniu go od udziału w sprawie. Dodał, iż zainteresowanym jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania oraz iż zbycie w toku sprawy rzeczy lub praw objętych sporem nie ma wpływu na dalszy bieg sporu.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie musiało odnieść skutek w postaci zmiany zaskarżonego orzeczenia przez jego uchylenie, choć nie z przyczyn podniesionych w tymże zażaleniu. Sąd Rejonowy przyjął bowiem błędnie wydając zaskarżone postanowienie, iż zachodzą podstawy do odrzucenia apelacji.

Zainteresowany, którym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania, może wziąć udział w postępowaniu w każdym stanie sprawie aż do zakończenia postępowania w drugiej instancji (art. 510 § 1 zd. 1 k.p.c.). Może to uczynić także poprzez wniesienie środka odwoławczego (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 21 października 1948 r., C 678/48, PiP (...); wyrok Sądu Najwyższego z 10 lipca 1997r., I CZ 82/97, OSNC 1997/12/209; postanowienie Sądu Najwyższego z 23 września 1998 r., II CKN 434/98). Wniesienie właściwego środka odwoławczego jest równoznaczne z wzięciem udziału w postępowaniu w rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c.

Dokonujący takiej czynności staje się uczestnikiem postępowania, chyba że sąd orzekający odmówi dopuszczenia go w tym charakterze do toczącego się postępowania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 1997r., I CZ 82/97, OSNC 1997/12/209, M.Prawn. 1998/2/). To czy istnieje interes prawny danego uczestnika nie jest okolicznością o charakterze constans. Nawet, gdy interes ten istniał można go utracić, albo przeciwnie – nie mając go wcześniej można go uzyskać. Nie ulega też wątpliwości, iż nie można odmówić uczestnikowi wzięcia udziału w sprawie przed zgłoszeniem tegoż uczestnictwa, podobnie jak nie można skutecznie odrzucić środka odwoławczego przed jego wniesieniem.

Skarżący natomiast powołał się w apelacji na interes prawny w dalszym uczestnictwie w postępowaniu i konieczność ochrony własnej sfery prawnej, podnosząc, że prawo użytkowania wieczystego zostało przez niego przeniesione w momencie, gdy nie istniało żadne obciążenie nieruchomości i w razie ustanowienia służebności powstaje kwestia ewentualnych roszczeń pomiędzy tymi podmiotami.

Skoro podejmowana czynność może - stosownie do omawianego art. 510 § 1 k.p.c. - polegać także na wniesieniu tylko środka odwoławczego, to nabycie statusu uczestnika postępowania poprzez wniesienie apelacji jest niewątpliwe. O zajęciu bowiem pozycji uczestnika postępowania rozstrzyga wzięcie udziału w toczącym się postępowaniu, a nie „dopuszczenie do uczestniczenia” w sprawie przez sąd (art. 510 § 1 zd. 2 k.p.c.).

Powyższe oznacza, iż skarżący powołując się w apelacji na ewentualne roszczenia pomiędzy nim a nabywcą prawa użytkowania wieczystego ponownie zgłosił swój udział w sprawie. To zaś zgłoszenie nie spotkało się z odmową dopuszczenia do udziału w sprawie czy też z rozstrzygnięciem równoznacznym z odrzuceniem jego zgłoszenia przez Sąd Rejonowy, który ograniczył się jedynie do odrzucenia apelacji, powołując się na postanowienie z dnia 13 grudnia 2013r.

Odrzucenie apelacji mimo podniesienia przez skarżącego istnienia interesu prawnego w dalszym udziale w postępowaniu – interesu odmiennego od interesu jaki posiadał on uprzednio jako użytkownik wieczysty nieruchomości – bez zbadania zasadności takowego zgłoszenia stanowi, iż jest to orzeczenie co najmniej przedwczesne.

Brak zatem postanowienia o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie uczestnika postępowania J. S. lub postanowienia wywołującego zbliżone skutki procesowe, po jego ponownym zgłoszeniu do udziału w sprawie oznacza, że w stosunku do niego istnieje stan sprawy w toku, skoro jak słusznie stwierdził Sąd I Instancji apelacja została przez tego uczestnika wniesiona w terminie.

W konsekwencji zaskarżone orzeczenie podlegało zmianie przez jego uchylenie, zaś odnoszenie się do zarzutów podniesionych w zażaleniu okazało się zbędne.

Wobec tego Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 1 i 2 k.p.c.

SSR del. Barbara Konińska SSO Magdalena Hupa-Dębska SSO Gabriela Sobczyk