Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Cz 1858/14

POSTANOWIENIE

Dnia 9 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie :

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek

Sędziowie SO Andrzej Dyrda (spr.)

SR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 stycznia 2015 r.

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko (...) Zakładowi (...) na (...) Spółce Akcyjnej
w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie 3 wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 23 maja 2014 r., sygn. akt II C 702/12

postanawia :

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie 3 w ten sposób, że nie obciąża powoda kosztami procesu;

2.  oddalić zażalenie w pozostałej części;

3.  nie obciążyć powoda kosztami postępowania zażaleniowego.

SR(del.) Maryla Majewska - SSO Leszek Dąbek SSO Andrzej Dyrda

- Lewandowska

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem zawartym w punkcie 3 wyroku z dnia 23 maja 2014r. Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanego (...) Zakładu (...) na (...) S.A. na rzecz powoda D. K. kwotę 982 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania w oparciu o art. 100 k.p.c. w związku z art. 108 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie wniosła pozwana podnosząc, że w niniejszej sprawie nie zachodzi przesłanka z art. 100 k.p.c. Na tych podstawach wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kwoty 163,28 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na zażalenie powód wniósł o oddalenie zażalenia w całości oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 3.850 zł odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu z powodu nieszczęśliwego wypadku .

Podstawą roszczenia było zatem subiektywne przekonanie (choć nie w pełni słuszne) powoda o zasadności jego żądania. Zakwestionowanie tego przeświadczenia przez pozwanego, co wynika z istoty kontradyktoryjności, nie mogło przełożyć się na kwalifikację, że od tej chwili powód niezasadnie podtrzymywał swoje żądanie. Subiektywne (ze swej istoty) poczucie krzywdy wymagało zweryfikowania istnienia tego stanu w sposób obiektywny, co z kolei wymagało przeprowadzenia postępowania sądowego z uwzględnieniem zasad postępowania dowodowego. Wyjaśnienie istoty sprawy, zgodnie z art. 227 k.p.c., wymagało zatem ustalenia rozmiaru doznanego uszczerbku. Ustalenie tych okoliczności wymagało z kolei wiadomości specjalnych, które umożliwiły dopiero na definitywne rozstrzygnięcie o zasadności roszczenia. Oddalenie powództwa w takich przypadkach, co miało miejsce w tym przypadku, nie przesądza o oczywistej bezzasadności roszczenia, na co w zażaleniu wskazuje pozwany.

W niniejszym przypadku, powód utrzymał się ze swym żądaniem w niewielkim zakresie, jednak mimo to, Sąd Rejonowy zastosował art. 100 k.p.c. i całymi kosztami obciążył pozwaną, pomimo, iż postępowanie zostało w części umorzone. Sąd Okręgowy oceny tej nie podziela. W okolicznościach tej sprawy, Sąd Okręgowy uznał za zasadne zastosowanie art. 102 k.p.c. i nie obciążył powoda kosztami procesu.

Stosownie do art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Wskazana regulacja prawna, jako przepis szczególny do wskazanego powyżej art. 98 k.p.c., winna być stosowana w wyjątkowych sytuacjach, na co zresztą wskazuje redakcja art. 102 k.p.c. Ocena, czy takie przesłanki wystąpiły powinna być zawsze dokonywana w całokształcie okoliczności, które uzasadniałyby odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1974 r., II CZ 223/73).

W doktrynie i orzecznictwie, jako okoliczności uzasadniający zastosowanie art. 102 k.p.c., wskazuje się te związane z samym przebiegiem postępowania, ale również dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Niemniej jednak, trudna sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi samodzielnej podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 k.p.c.- od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 sierpnia 2012r., I ACa 316/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 sierpnia 2012r., I ACz 1178/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 czerwca 2012r., I ACz 961/12). Ocena tych okoliczności następuje z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

Za zastosowaniem art. 102 k.p.c. przemawia przede wszystkim przedmiot postępowania, jak również to, że pomimo zakończenia procesu leczenia, powód nadal odczuwa skutki doznanego urazu w postaci bólu nadgarstka w przypadku przeciążeniu funkcją. Tym samym, pomimo ustalenia całkowitego uszczerbku w wysokości niższej niż zakładał powód, a jednocześnie wyższej niż wynikało to ze stanowiska pozwanej, zasadne było nieobciążenie powoda kosztami procesu ze względu na wskazane powyżej okoliczności. Te same względy zadecydowały o nieobciążaniu powoda również kosztami postępowania zażaleniowego.

Z powołanych powyżej względów, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji, po myśli art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c., a w pozostałym zakresie zażalenie oddalił w oparciu o art. 385 k.p.c.

SR(del.) Maryla Majewska - SSO Leszek Dąbek SSO Andrzej Dyrda

- Lewandowska