Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUz 205/13

POSTANOWIENIE

Dnia 15 lipca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Grażyna Horbulewicz (spr.)

Sędziowie: SA Aleksandra Urban

SA Bożena Grubba

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2013 r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o ubezpieczenie społeczne

na skutek zażalenia J. W.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Słupsku – V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, zawarte w pkt II wyroku z dnia 6 maja 2013 r. (sygn. akt V U 180/13) w przedmiocie wysokości zasądzonych od pozwanego na rzecz wnioskodawczyni kosztów zastępstwa procesowego

postanawia:

1.zmienić zaskarżone postanowienie i zasądzić od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz J. W. dodatkowo kwotę 420 złotych (czterysta dwadzieścia złotych) tytułem kosztów postępowania;

2. oddalić zażalenie w pozostałym zakresie;

3. zasądzić od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz J. W. kwotę 150 złotych (sto pięćdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt III AUz 205/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem zawartym w punkcie II wyroku z dnia 6 maja 2013 r. Sąd Okręgowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, zasądził od pozwanego na rzecz wnioskodawczyni kwotę 150 złotych tytułem kosztów postępowania, jako podstawę wskazując § 11 ust. 2 w zw. za § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiodła wnioskodawczyni zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, w tym art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 5, § 6 pkt 3, § ust.2 i § 12 ust.l pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (...), poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, w tym niezastosowanie oraz niewyjaśnienie istotnych w danym zakresie okoliczności sprawy. Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia i zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz odwołującej się, tytułem zwrotu kosztów postępowania kwotę 1.230 zł., w tym 630 zł. kosztów postępowania apelacyjnego i 600 zł. kosztów ponownego rozpoznania sprawy przez Sąd Okręgowy oraz kosztów niniejszego postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko wnioskodawczyni wskazała, iż Sąd Okręgowy rozpoznając ponownie sprawę trafnie orzekł w pkcie I wyroku co do istoty sprawy, a w pkcie II wyroku co do zasady, tj. że odwołującej przysługuje od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwrot kosztów postępowania, w tym z tytułu reprezentowania odwołującej się przez pełnomocnika - radcę prawnego. Jednocześnie Sąd Okręgowy określając wysokość należnego odwołującej się zwrotu kosztów procesu, albo przeoczył, że odwołująca się była reprezentowana przez pełnomocnika już w postępowaniu apelacyjnym albo dokonał błędnej wykładni art. 98 § 3 k.p.c. oraz niewłaściwego zastosowania przepisów regulujących wysokość opłat za czynności radców prawnych, w tym błędnego zastosowania § 11 ust.2, zamiast § 6 pkt 3 i § ust.l pkt 2, rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (...).. Skarżąca podkreśliła, że korzystała z pomocy reprezentującego ją pełnomocnika przez całe postępowanie apelacyjne i międzyinstancyjne i chociaż pełnomocnik ten, składając udzielone pełnomocnictwo jeszcze przed Sądem Okręgowym, nie podpisał apelacji (pozostawiając tę czynność odwołującej), a jedynie apelację przygotował (co Sąd Okręgowy zapewne stwierdził lub łatwo mógł stwierdzić porównując pisma złożone przez stronę lub pełnomocnika choćby tylko w niniejszej sprawie), to jednak reprezentował stronę przez prawie całe postępowanie apelacyjne. Tak więc tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego odwołującej się przysługiwał zwrot nie tylko opłaty od apelacji, ale i wynagrodzenia pełnomocnika w postępowaniu apelacyjnym.

Nadto wnioskodawczyni zaznaczyła, że wbrew temu co Sąd Okręgowy podał w ustnych powodach rozstrzygnięcia, sprawa z odwołania skarżącej nie dotyczyła świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (lub zaopatrzenia emerytalnego), o których mowa w § 11 ust.2 powołanego przez Sąd rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości lecz składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, a skoro tak to Sąd winien zastosować stawkę wynagrodzenia wynikającą z § 6powołanego rozporządzenia - w danym przypadku z § 6 pkt 3 rozporządzenia stawkę minimalną 600 zł., co uzasadnia zarzuty i wnioski zażaleniowe.

Dodatkowo skarżąca zaznaczyła, że - mierzony godzinami pracy - nakład pracy reprezentującego ją radcy prawnego w sprawie bynajmniej nie był minimalny lecz wymagał wielu godzin pracy pełnomocnika, co może być zrekompensowane dopiero przy stosowaniu § 6, a nie § 11 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie wnioskodawczyni zasługuje na uwzględnienie w części.

W pierwszej kolejności wskazać bowiem należy, że jak zasadnie wskazał pełnomocnik ubezpieczonej w zażaleniu, sprawa z odwołania wnioskodawczyni od decyzji nakładającej na nią obowiązek uregulowania składek na Funduszu Pracy nie jest sprawą o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r.,490), lecz sprawą o składki. Jak bowiem wskazał w uzasadnieniu swego postanowienia z dnia 24 września 2012 r. Sąd Apelacyjny w Krakowie ( III AUz 164/12, LEX nr 1220520) składki na ubezpieczenie społeczne nie są świadczeniami pieniężnymi z ubezpieczenia społecznego, lecz świadczeniami na to ubezpieczenie, a skoro tak to uznać należy, że wynagrodzenie pełnomocnika za udział w postępowaniu przed Sądem I instancji jest uzależnione od wartości przedmioty sporu. Tożsame stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 czerwca 2010 r. ( III UZ 3/10, OSNP 2011/21-22/28), wyjaśniając, że zwrot kosztów procesu strony korzystającej z pomocy radcy prawnego w sprawie o ustalenie odpowiedzialności wspólników spółki jawnej za zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne następuje z uwzględnieniem wartości przedmiotu sporu. Nie inaczej we wskazanym zakresie wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 czerwca 2009 r. (I UZP 1/09, LEX nr 518062), wskazując, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczącej przeniesienia na członków zarządu spółki zobowiązań spółki za zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym powinno być ustalone na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, a nie w oparciu o § 11 ust. 2 tego rozporządzenia. Zaprezentowany pogląd ostatecznie został uznany za trafny w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2013 r. (I UZP 1/13, Biul. SN 2013/5/15).

Podzielając w pełni pogląd prawny wyrażony w powołanym wyżej orzecznictwie, Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku, że w analizowanej sprawie należało przyjąć, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczącej zobowiązania wnioskodawczyni do uregulowania zaległości z tytułu składek na Fundusz Pracy wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym powinno być ustalone na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, a nie w oparciu o § 11 ust. 2 tego rozporządzenia. Zaznaczyć bowiem wypada, że sprawa o uregulowanie należności z tytułu składek na Fundusz Pracy, choć nie została wskazana wprost w powoływanym rozporządzeniu, to jednak rodzajowo jest najbardziej zbliżona do sprawy o uregulowanie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, a skoro tak to uprawnionym jest – w oparciu o treść § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. – zastosowanie do niej regulacji szczegółowo omówionych powyżej ( por. postanowienie NSA w Warszawie z dnia 31 marca 2012 r., I GSK 944/10, LEX nr 1136592; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 r., III UZ 23/11, OSNP 2012/21-22/275).

Przekładając zaprezentowane poglądy na grunt analizowanej sprawy, za uprawnione uznać należało stanowisko pełnomocnika wnioskodawczyni, iż Sąd I instancji w sposób nieprawidłowy ustalił wysokość należnego mu wynagrodzenia. Jednocześnie podkreślić należy, że Sąd Okręgowy pominął również fakt, że ubezpieczona wywiodła odwołanie od dwóch decyzji organu rentowego z dnia 28 października 2011 r.: (...)oraz (...), z których pierwsza dotyczyła objęcia skarżącej obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od 21 maja 2010 r. do 13 września 2010 r., zaś druga nakładała na wnioskodawczynię obowiązek uregulowania składek na Fundusz Pracy za okres od 21 maja 2010 r. do 13 września 2010 r.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem judykatury oraz doktryny, w sytuacji, gdy strona wniosła dwa odwołania od dwóch odrębnych decyzji organu rentowego, mamy do czynienia faktycznie z dwiema sprawami. Zakresy dwóch zaskarżonych decyzji nadal wyznaczają dwa przedmioty postępowania, a sąd w wyroku odnosi się do obu odwołań ubezpieczonego (por. postanowieni Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 sierpni 2012 r., III AUz 76/12) i choć sąd (technicznie) wydaje jeden wyrok, zawierający rozstrzygnięcia, co do każdej ze spraw z osobna (każdej z decyzji), to jednak zamieszczenie rozstrzygnięć w jednym wyroku nie niweczy samodzielności połączonych spraw (zob. między innymi orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1967 r. I CR 158/67, OSNC 1968/6/105 i postanowienia Sądu Najwyższego z: 15 kwietnia 1997 r. I CKN 154/97 LEX nr 153214; 13 grudnia 1996 r. I PKN 43/96; 31 maja 2006 r. IV CZ 41/06; 6 października 2006 r. V CSK 206/06; 15 listopada 2007 r., II CSK 418/07 i I CSK 313/07- nie publ.).

Mając na uwadze powyższe uznać należało, że Sąd Okręgowy, również w zakresie orzekania o kosztach postępowania, winien uwzględnić fakt, że sprawa wnioskodawczyni dotyczy odwołania od dwóch różnych decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i zasądzić koszty zastępstwa procesowego za każdą ze spraw osobno, tj. za sprawę z odwołania od decyzji pozwanego z dnia 28 października 2011 r. Nr (...)oraz za sprawę z odwołania od decyzji pozwanego z dnia 28 października 2011 r. Nr (...).

Z tych względów, Sąd Apelacyjny - mając na uwadze fakt, że pełnomocnik wnioskodawczyni wstąpił do sprawy na etapie postępowania międzyinstancyjnego i prowadził ją w I oraz w II instancji, jak również to, że dotyczy ona odwołań od dwóch decyzji organu rentowego - przyznał J. W. dodatkowo kwotę 420 złotych tytułem kosztów postępowania, na które składają się następujące kwoty:

1. 60 zł (§11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.) tytułem prowadzenia w Sądzie I instancji sprawy z odwołania od decyzji z dnia 28 października 2011 r. (...)dotyczącej objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz 180 zł (§ 6 pkt 2 powołanego rozporządzenia) tytułem prowadzenia w Sądzie I instancji sprawy z odwołania od decyzji z dnia 28 października 2011 r. Nr (...) nakładającej na ubezpieczoną obowiązek uregulowania składek na Fundusz Pracy w łącznej kwocie 1080 złotych (§ 6 pkt 2 - stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy powyżej 500 zł do 1.500 zł - 180 zł);

2. 120 zł (§12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 11 ust. 2rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.) tytułem prowadzenia w Sądzie II instancji sprawy z odwołania od decyzji z dnia 28 października 2011 r. (...) dotyczącej objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej; 180 zł (§ 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 2 powołanego rozporządzenia) tytułem prowadzenia w Sądzie I instancji sprawy z odwołania od decyzji z dnia 28 października 2011 r. Nr (...)nakładającej na ubezpieczoną obowiązek uregulowania składek na Fundusz Pracy w łącznej kwocie 1080 złotych (§ 6 pkt 2 - stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy powyżej 500 zł do 1.500 zł - 180 zł) oraz 30 zł tytułem zwrotu poniesionej przez ubezpieczoną opłaty od apelacji, o której mowa w art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398 ze zm.).

Z uwagi na fakt, że Sąd Okręgowy zasądził na rzecz wnioskodawczyni kwotę 150 złotych, Sąd Apelacyjny pomniejszył ustaloną wysokość kosztów postępowania o wskazaną wyżej wartość (570 zł – 150 zł ) i zasądził na rzecz J. W. kwotę 420 zł, o czym – na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł w punkcie 1 sentencji.

W pozostałym zakresie Sąd Apelacyjny, na zasadzie art. 385 k.p.c., w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., oddalił zażalenie ubezpieczonej, co znalazło wyraz w punkcie 2 postanowienia.

W punkcie 3 Sąd Apelacyjny orzekł na zasadzie art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) oraz § 12 ust.2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U nr 163, poz.1349), przy uwzględnieniu treści art. 108 § l k.p.c., art. 98 § l i 3 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz wnioskodawcy kwotę 150 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów opłaty od zażalenia w kwocie 30 zł (120 zł + 30 zł).

III AUz 205/13

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE