Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 516 /15

POSTANOWIENIE

Dnia 28 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny – Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Janusz Kasnowski

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2015r. w Bydgoszczy na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa

(...) kasy (...) z siedzibą w G.

przeciwko

D. K. i S. K.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego w Inowrocławiu VII zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Mogilnie z dnia 6 maja 2015r. w sprawie o sygn. akt VII C 1/15

postanawia:

1/ zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zwrócić powódce połowę opłaty sądowej uiszczonej od pozwu tj. kwotę 422 zł (czterysta dwadzieścia dwa);

2/ nie obciążyć pozwanych obowiązkiem zwrotu powódce kosztów postępowania zażaleniowego.

II Cz 516/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym orzeczeniem z dnia 6 maja 2015r. Sąd Rejonowy w Mogilnie w sprawie VII c 1/15 zdecydował o uzupełnieniu swojego uprzedniego postanowienia z dnia 20 lutego 2015r. poprzez oddalenie wniosku powódki (...)Kasy (...) z siedzibą w G. o zwrot uiszczonej opłaty sądowej od pozwu.

Sąd rejonowy stwierdził, że sprawa uprzednio toczyła się w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym odbyło się kilka posiedzeń niejawnych, a po jednym z nich wydano w sprawie nakaz zapłaty, od którego jeden z pozwanych złożył sprzeciw. Skoro cofnięcie pozwu przez powódkę nastąpiło po tych kilku posiedzeniach, to nie zachodziły podstawy do zwrotu opłaty ani w całości, ani w części - przewidziane w art.79 ust.1 pkt 3a ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. w Dz.U. z 2014r. poz.1025).

W zażaleniu na to postanowienie powódka domagała się jego zmiany poprzez uwzględnienie wniosku i zwrot połowy opłaty od wniesionego w sprawie pozwu oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Skarżąca wywodziła, że zwrotu połowy uiszczonej opłaty Sąd dokonuje, w przypadku cofnięcia pisma przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana, przy czym w ujęciu art.79 ust.1 pkt 3 lit.a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przez posiedzenie należy rozumieć posiedzenie przeznaczone na rozprawę. Zatem warunkiem uzyskania przez stronę zwrotu opłaty sądowej w połowie jest cofnięcie pisma przez rozprawą (zażalenie powódki – k.108 i 109).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powódki jest uzasadnione. Wstępnie poczynić należy uwagę, że postanowieniem z dnia 20 lutego 2015r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Mogilnie umorzył postępowania w sprawie, bowiem powódka cofnęła pozew. W dniu 9 marca 2015r. wpłynęło do Sądu Rejonowego pismo powódki opatrzone tytułem: wniosek o uzupełnienie postanowienia o umorzeniu postępowania poprzez zamieszczenie rozstrzygnięcia o zwrocie powódce uiszczonej opłaty sądowej od pozwu (k.101). Mimo takiego tytułu – pismo powódki stanowiło w istocie wniosek o zwrot uiszczonej opłaty sądowej od pozwu, którego ocena leży w gestii sędziego Przewodniczącego, a decyduje on o zwrocie opłaty sądowej (w całości lub w części) w formie zarządzenia, które podlega zaskarżeniu w drodze zażalenia, jeżeli strona wnioskująca uzna, że nie jest dla niej zadowalające (art.394 § 1 pkt 9 kpc). Innymi słowy przy zwrocie opłaty sądowej, w takich okolicznościach jakie wystąpiły w tej sprawie, nie zachodzi potrzeba wydania orzeczenia w formie postanowienia i to uzupełniającego uprzednie postanowienie o umorzeniu postępowania, jak starał się to uczynić Sąd Rejonowy. Zatem Sąd odwoławczy rozpoznał zażalenie powódki tak, jakby zostało złożone na zarządzenie sędziego Przewodniczącego, choć – dla jasności obrazu - pozostawił opis orzeczenia przyjęty przez Sąd Rejonowy (tj. jako postanowienie).

Zażalenie powódki podlegało uwzględnieniu. To, że w sprawie wydany został uprzednio nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, od którego jeden z pozwanych złożył sprzeciw, ma jedynie takie znaczenie, że wraz z odpisem nakazu zapłaty doręczono pozwanym odpisy pozwu, a to już nie pozwala powódce domagać się zwrotu całej uiszczonej opłaty sądowej (jak wynika z art.79 ust.1 pkt 1 b ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. w Dz.U. z 2014r. poz.1025 ze zm.). Natomiast cofnięcie pozwu, jako że nastąpiło: przez rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana, co należy rozumieć, jako dokonane przed wywołaniem sprawy, które towarzyszy zazwyczaj rozprawie, otwierało powódce drogę do skutecznego domagania się zwrotu połowy opłaty uiszczonej od złożonego w sprawie pozwu, który następnie cofnęła. Taka jest istota uregulowania przyjętego przez ustawodawcę w art.79 ust.1 pkt 3 a w/w ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Obrazowo rzecz ujmując przyjęte w ustawie rozwiązanie wynika z założenia, że skoro odpisy pism procesowych (jak w tym wypadku pozwu) zostały już doręczone stronie przeciwnej, Sąd (sędzia) zapoznał się już ze sprawą i poczynił określone przygotowania do jej rozpoznania, z czym wiążą się pewne koszty, to strona nie może domagać się już zwrotu całej uiszczone opłaty sądowej. Skoro jednak cofa pozew w sprawie, a tym samym Sąd nie musi podejmować dalszych czynności, z czym wiązałyby się kolejne koszty, to słuszne jest zwrócenie jej części poniesionych opłat.

Z tych zasadniczych przyczyn Sąd odwoławczy zmienił zaskarżone postanowienie (w istocie zarządzenie) poprzez nakazanie zwrócenia powódce połowy opłaty sądowej uiszczonej od pozwu tj. kwoty 422 zł (na podstawie art.386 § 1 kpc w związku z art.397 § 2 kpc). Odstąpił od obciążenia pozwanych obowiązkiem zwrotu powódce kosztów postępowania zażaleniowego, za czym przemawiały zasady słuszności (art.102 kpc w związku z art.108 § 1 kpc). Pozew w sprawie został cofnięty przez powódkę, co doprowadziło do umorzenia postępowania w sprawie, a potrzeba zaskarżenia orzeczenia w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty od pozwu nie była następstwem ich postępowania.