Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 254/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

16 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie Wydział II Karny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Waldemar Cytrowski – spr.

Sędziowie : SO Agata Wilczewska

SO Karol Skocki

Protokolant: st. sekr. sąd. Irena Bąk

przy udziale Haliny Lewandowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu 9.10.2015 r.

sprawy D. S.

oskarżonego o przestępstwa z art. 291§1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie z 14.05.2015 r. sygn. akt II K 256/11

1.  Uchyla zaskarżony wyrok w punkcie V i na podst. art. 439§1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17§1 pkt 6 kpk umarza postępowanie karne wobec oskarżonego D. S. o zarzucane mu przestępstwo z art. 306 kk.

2.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w podstawie skazania przyjmuje art. 4§1 kk

- na podst. art. 85 kk, 86§ 1 i 2 kk łączy orzeczone wobec oskarżonego D. S. w punktach II, III, VI i VII kary pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 1(jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy oraz łączy orzeczone w punktach VI i VII kary grzywny i wymierza mu karę łączną grzywny w liczbie 540(pięćset czterdzieści) stawek dziennych po 30 ( trzydzieści) zł każda.

- na podst. art. 69§1 i 2 kk i art. 70§1 pkt 1 kk warunkowo zawiesza wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności na okres 5 (pięciu) lat próby

- na podst. art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny zalicza oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od 23.07 do 17.10.2007 r. i uznaje, iż kara łączna grzywny została wykonana w całości.

3. Utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy w pozostałej części.

4.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w części 4/5 i wymierza mu opłatę za obie instancje w kwocie 3.540 zł, a w pozostałym zakresie kosztami tymi obciąża Skarb Państwa.

Karol Skocki Waldemar Cytrowski Agata Wilczewska

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Koninie wyrokiem z 14 maja 2015r. w sprawie o sygn. akt II K 256/15 oskarżonego D. S. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w pkt 5, 7, 10, 12 wyroku tj. przestępstw z art. 291 § 1 kk z tym, że przyjął:

-

w przypadku przestępstwa opisanego w pkt 7 wyroku działanie oskarżonego polegało na tym, że w okresie między 11 stycznia 2005r. a 31 maja 2005r. w nie ustalonym miejscu nabył od nieustalonej osoby elementy samochodu osobowego m-ki R. (...) numer rej. (...) (niemiecki) nr (...) w postaci: dachu z fragmentami słupków przednich, środkowych i tylnych, kompletu drzwi przednich i tylnych, deski rozdzielczej, kompletu tapicerki, foteli przednich, kanapy tylnej i wykładziny podłogowej wartości 17.878,00 złotych pochodzących z przestępstwa kradzieży z włamaniem na terenie Niemiec,

-

w przypadku przestępstwa opisanego w pkt 10 wyroku działanie oskarżonego polegało na tym, że: w okresie między 1 września 2005r. a 1 lipca 2006r. w K. nabył od innej osoby elementy samochodu osobowego m-ki R. (...) nr (...)skradzionego w dniu 1.09.2005r. w P. na terenie F. na szkodę F. P. w postaci: poszycia dachu, zderzaka przedniego, belki podzderzakowej, foteli przednich, drzwi bocznych oraz pokrywy bagażnika wartości 8.635,00 złotych

-

w przypadku przestępstwa opisanego w pkt 12 wyroku przyjmuje, iż wartość elementów samochodu osobowego m-ki R. (...) stanowi kwotę 10 358,70 złotych

oraz przyjął, że stanowią one ciąg przestępstw i za to na podstawie art. 291 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk skazał go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Oskarżonego uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. 8 wyroku tj. przestępstwa z art. 306 kk z tym, że przyjął iż zachowanie oskarżonego polegało na tym, że w okresie między 11 stycznia 2005 r do 31 maja 2005 r w nieustalonym miejscu, dokonał podrobienia znaków identyfikacyjnych przy samochodzie osobowym m-ki R. (...) nr rej. (...), który naprawił przy użyciu pochodzących z kradzieży na terenie Niemiec elementów z samochodu m-ki R. (...) numer rej. (...) (niemiecki) nr (...) w ten sposób, że po usunięciu oznaczeń umieszczonych przez producenta pojazdu podczas cyklu montażowego, pozwalających na ustalenie danych samochodu do którego zostały fabrycznie zamontowane, na słupku drzwi przymocował podrobioną tabliczkę znamionową - wklejkę z numerem (...) i za to na podstawie art. 306 kk skazał go na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Oskarżonego uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt 9 wyroku tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności I karę grzywny w liczbie 280 stawek dziennych, przyjmując wysokość każdej stawki na kwotę 30 złotych.

Oskarżonego uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt 11 wyroku tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk z tym, że przyjął iż oskarżony doprowadził P. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 10 358,70 złotych i za to na podstawie art. 286 § 1 kk skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności I karę grzywny w liczbie 280 stawek dziennych, przyjmując wysokość każdej stawki na kwotę 30 złotych.

Na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1,2 kk połączył kary pozbawienia wolności orzeczone w pkt. II, III, V, VI, VII wyroku i wymierzył karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz połączył kary grzywny orzeczone w pkt. VI, VII wyroku i wymierzył karę łączną grzywny w liczbie 540 stawek dziennych, przyjmując wysokość każdej stawki na kwotę 30 złotych.

Na podstawie art. 69 § 1,2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w pkt VIII wyroku warunkowo zawiesił na okres 5 lat próby.

Na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej w pkt VIII wyroku kary łącznej grzywny zaliczył oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od 27.10.2006 r do 23.07.2007 r, uznając karę łączną grzywny za wykonaną w całości. Na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej w pkt VIII wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od 23.07 do 17.10.2007r.

Apelację wniósł obrońca, który zaskarżył wyrok w pkt. II,III,V,VIII,X,XI,XVII i zarzucił:

1.  naruszenie prawa procesowego, w szczególności art. 7 k.p.k. poprzez przyjęcie, iż oskarżony popełnił przestępstwa wskazane w zaskarżonej części wyroku,

2.  naruszenie art. 13 k.p.k. w wyniku przekroczenia zasady skargowości przy kwalifikowaniu niektórych czynów w kumulatywnej w kumulatywnej kwalifikacji z art. 306 k.k. w zw. z art. 290 § 1 k.k. w wyniku innej niż w zarzucie interpretacji ukrywania rzeczy pochodzącej z czynu zabronionego,

3.  naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. w szczególności poprzez określenie niekorzystnej dla oskarżonego daty ewentualnego popełnienia przestępstwa, a także dokonując interpretacji w zakresie rekonstrukcji stanu faktycznego w oparciu o domniemania.

W oparciu o te zarzuty wniósł o zamianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1.  uniewinnienie od popełnienia zarzucanych czynów opisanych w punkcie II w zakresie przestępstw z art. 291 § 1 i art. 306 w zw. z art. 11 § 2 k.k. z punktu 3,13,14

2.  w punkcie III poprzez przyjęcie, iż czyny z punktu 5,7,10 i 12 wyczerpują znamiona przestępstwa z art. 292 k.k.

3.  w punkcie V poprzez umorzenie postępowania co do czynu opisanego w punkcie 8

4.  w punkcie VII poprzez uniewinnienie od zarzucanego czynu z art. 286 k.k. opisanego w punkcie 8.

Apelacja okazała się zasadna, jedynie w części dotyczącej punktu V wyroku, gdyż po wydaniu wyroku przez Sąd Instancji nastąpiło przedawnienie karalności przypisanego oskarżonemu czynu. Pozostałe zarzuty apelacyjne okazały się bezzasadne.

Błąd w ustaleniach faktycznych może wynikać bądź z niepełności postępowania dowodowego (błąd braku), bądź z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd dowolności). Żadnego jednak z tych błędów nie popełnił Sąd I instancji. Sąd ten bowiem nie tylko przeprowadził wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia dowody, ale też w oparciu o wskazane w art. 7 k.p.k. kryteria prawidłowo je ocenił i z oceny tej wywiódł jedyny prawidłowy wniosek, iż oskarżony wypełnił znamiona przypisanych mu w punktach II,III,VIII,X,XI,XVII czynów.

Sąd w uzasadnieniu wyroku niezwykle szczegółowo przedstawił ustalenia co do poszczególnych przypisanych oskarżonemu przestępstw. Sąd odwoławczy w pełni podziela tę ocenę.

Zarzut, iż brak jest dowodów na sprawstwo oskarżonego co do czynów przypisanych mu w punkcie II wyroku w zakresie czynów 3, 13 i 14 jest dowolny i stanowi typową polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu.

W zakresie pojazdów opisanych w punktach 3, 13 i 14 na posesji oskarżonego ujawnione zostały szczegółowo opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku elementy tych pojazdów. Wbrew zatem zarzutowi wnioskowanie Sądu w tym zakresie nie jest objęte wyłącznie „metodą spekulatywnego wnioskowania” a stanowią jedną i logiczną całość opierającą się na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Sąd na kartach 31-41 i 56-60 uzasadnienia szczegółowo wskazał na dowody wskazujące, iż oskarżony popełnił zarzucane w punktach 3,13 i 14 wyroku przestępstwa. Sąd prawidłowo też przyjął, iż czyny te wyczerpały znamiona przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 306 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Oskarżony bowiem przerabiając znaki identyfikacyjne pochodzących z przestępstw pojazdów w ten sposób, iż znakował je legalnymi znakami identyfikacyjnymi pojazdów uszkodzonych w sposób oczywisty pomagał w ich ukryciu. Z takimi bowiem znakami identyfikacyjnymi pojazdy pochodzące z przestępstwa były legalizowane (rejestrowane) i uczestniczyły w dalszym obrocie. Pomoc do ukrycia rzeczy polega na wszelkich czynnościach ułatwiających posiadaczowi rzeczy uzyskanej w drodze czynu zabronionego. W literaturze przyjmuje się, że pod pojęciem pomocy do ukrycia kryją się różnorodne czynności ułatwiające posiadaczowi rzeczy uzyskanej z przestępstwa utrzymanie się przy tym posiadaniu przez uniemożliwienie lub utrudnienie odzyskania rzeczy przez uprawnionego do dysponowania nim (zob. M. Budyn-Kulik, Strona podmiotowa wybranych przestępstw przeciwko mieniu – paserstwo, Publikacja Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2011, str. 7). W praktyce często zdarza się, że fałszowany towar został uzyskany za pomocą czynu zabronionego. W takiej sytuacji, osoba, która go nabywa i następnie fałszuje jego oznaczenia, jednocześnie wypełnia znamiona czynu zabronionego z art. 306 k.k. oraz - w zależności od okoliczności podmiotowych - znamiona paserstwa umyślnego (art. 291 k.k. ) albo paserstwa nieumyślnego (art. 292 k.k.). Wskazane zachowanie należy kwalifikować kumulatywnie, na podstawie art. 11 § 2 k.k. przyjmując realny zbieg przepisów ustawy (zob. Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do artykułów 222–316, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, System Informacji Prawnej Legalis).

Nie można też podzielić zarzutu obrazy prawa materialnego, iż , że czyny przypisane oskarżonemu w punktach 5,7,10 i 12 wyczerpują znamiona przestępstwa z art. 292 k.k. Z zebranego materiału dowodowego, szczegółowo opisanego w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wprost bowiem wynika, iż oskarżony co najmniej musiał się godzić, że pojazdy, czy części od pojazdów pochodzą z przestępstwa. Oskarżony nie miał bowiem jakichkolwiek dokumentów potwierdzających ich legalność, a poza tym nie można uznać za przypadek, iż akurat wszystkie pochodziły z kradzieży. Oskarżony nadto na terenie warsztatu miał takie same pojazdy, ale legalnego pochodzenia, na które była wszelka dokumentacja dotyczącą ich pochodzenia.

W orzecznictwie przyjmuje się, że znamiona strony podmiotowej przestępstwa paserstwa (art. 291 § 1 k.k.) zostają wypełnione zarówno wtedy, gdy sprawca wie (ma pełną świadomość), że nabywane przez niego rzeczy zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, jak i wówczas, gdy na podstawie okoliczności związanych z nabywaniem rzeczy przypuszcza, że pochodzą z czynu zabronionego. Oznacza to, że sprawcą paserstwa nie jest wyłącznie osoba, która wie, iż dana rzecz pochodzi z czynu zabronionego, ale jest nią także osoba, która z uwagi na okoliczności objęcia rzeczy uzyskanej z czynu zabronionego na to się godzi. Wobec tego, że materiał dowodowy nie pozwolił na przyjęcie ponad wszelką wątpliwość, że oskarżony wiedział o tym, że samochody opisane w punktach 5,7,10 i 12 pochodzą z przestępstwa to prawidłowo Sąd w świetle zebranego materiału dowodowego, popartego zasadami doświadczenia życiowego uznał, iż oskarżony zdawał sobie sprawę z takiej możliwości i na to się godził. Wszystkie zatem okoliczności dotyczące czynów z punktów 5,7,10 i 12 ocenione przez pryzmat oskarżonego, który nie jest zwykłym konsumentem kupującym auta, nie przemawia za zmianą strony podmiotowej.

Kontrola instancyjna spowodowała uchylenie wyroku w punkcie V.

Wobec tej zmiany koniecznym stało się ukształtowanie na nowo kary łącznej, co Sąd Okręgowy uczynił w punkcie 2 wyroku i na podst. art. 85 kk, 86§ 1 i 2 kk połączył orzeczone wobec oskarżonego D. S. w punktach II, III, VI i VII kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 1 roku i 4 miesięcy oraz połączył orzeczone w punktach VI i VII kary grzywny i wymierzył mu karę łączną grzywny w liczbie 540 stawek dziennych po 30 zł każda. Przy wymiarze tej kary Sąd Okręgowy kierował się identycznymi kryteriami jak Sąd I instancji.

Na podst. art. 69§1 i 2 kk i art. 70§1 pkt 1 kk Sąd Okręgowy warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności na okres 5 lat próby. Jednocześnie Sąd Okręgowy uzupełnił podstawę skazania o art. 4 § 1 k.k. Zgodnie z treścią tego przepisu podstawę skazania oskarżonego stanowiły przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 r. albowiem są dla oskarżonego względniejsze – w zakresie możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej powyżej roku.

Na podst. art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny oskarżonemu należało zaliczyć okres tymczasowego aresztowania od 23.07 do 17.10.2007 r. i uznać, iż kara łączna grzywny została wykonana w całości.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd orzekł na podstawie art. 627 k.p.k., art. 633 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 2 ust. pkt 4 w zw. z art. 3 ust. 1 i z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądzając od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w części 4/5 i wymierzył mu opłatę za obie instancje w kwocie 3.540 zł, a w pozostałym zakresie kosztami tymi obciążył Skarb Państwa.

Karol Skocki Waldemar Cytrowski Agata Wilczewska