Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 kwietnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Goss-Kokot

Sędziowie: SSA Ewa Cyran

del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans (spr.)

Protokolant: insp.ds.biurowości Krystyna Kałużna

po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2015 r. w Poznaniu

sprawy M. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o emeryturę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 16 kwietnia 2014 r. sygn. akt IV U 3487/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz M. H. kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.10.2013r., znak (...), pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Z., odmówił wnioskodawcy M. H. prawa do emerytury z uwagi na niewykazanie 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Wnioskodawca M. H. od powyższej decyzji wniósł odwołanie, domagając się w jego treści zmiany zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury. Wnioskodawca wskazał, że organ rentowy nie uwzględnił wszystkich okresów pracy w szczególnych warunkach, których suma przekracza wymagane 15 lat.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumenty wskazane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2014 r., w sprawie IV U 3487/13, zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 18 października 2013r., Nr (...), w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy M. H. prawo do emerytury od dnia 02 października 2013r.

U podstaw powołanego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Wnioskodawca M. H., urodzony (...), z zawodu spawacz, zgłosił wniosek o przyznanie prawa do emerytury w dniu 11.09.2013r., pozostając w zatrudnieniu w (...) Spółka z o.o. w Ż..

Wnioskodawca przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, ale złożył oświadczenie o przekazaniu środków zgromadzonych na rachunku OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Na dzień 01.01.1999r. wnioskodawca udokumentował okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 27 lat, 11 miesięcy i 8 dni, w tym okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 11 lat, 6 miesięcy i 12 dni.

W okresie od 01.09.1968r. do 09.07.1993r. M. H. pracował w Zakładach (...) S.A. w Ż.. Początkowo - od 01.09.1968r. do 31.08.1970r. był uczniem (...) Szkoły (...) przy (...), w zawodzie przędzarza wełny zgrzebnej. Po ukończeniu szkoły, tj. od 01.09.1970r. został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku przędzarza wełny zgrzebnej, na którym pracował do 24.10.1972r. (2 lata, 1 miesiąc i 23 dni). Pracę swoją wykonywał w dziale produkcji po 8 godzin dziennie, początkowo na dwie a później trzy zmiany.

Od 25.10.1972r. do 16.10.1974r. (1 rok, 11 miesięcy i 21 dni) M. H. odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Od dnia 04.11.1974r. ponownie podjął pracę w Spółce (...), na stanowisku ostrzarza obić zgrzebnych.

Po uzyskaniu uprawnień spawalniczych, tj. od dnia 16.08.1976r. wykonywał pracę na stanowisku spawacza, aż do ustania stosunku pracy, to jest do dnia 09.07.1993r. W tym czasie wnioskodawca wykonywał wyłącznie prace spawalnicze, po 8 godzin dziennie. Pracował jako spawacz na poszczególnych halach produkcyjnych - na hali tkalni, na przędzalni, na farbiarni i kotłowni, gdzie, jako spawacz usuwał awarie maszyn. Pracę swoją wykonywał także na warsztacie spawalni. Jako spawacz pracował też w dziale transportu i przy zmiękczaniu wody.

W okresie zatrudnienia w Zakładach (...) wnioskodawca otrzymywał tzw. „dodatek szkodliwy”.

M. H. nie wykonywał obowiązków ślusarza, gdyż nie miał uprawnień jako ślusarz. W Zakładach (...) zatrudnionych było ok. 70 pracowników o uprawnieniach ślusarzy. Spawaczy było tylko trzech.

W czasie zatrudnienia w Zakładach (...) M. H. wykonywał też prace spawalnicze na rzecz Przedsiębiorstwa (...) w W. oraz Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o.o. w Z..

W okresie od 06.04.1995 r. do 29.02.1996r., wnioskodawca był także zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w PPHU (...) Spółce z o.o. w G., gdzie również zajmował się spawaniem rurociągów i instalacji, które wcześniej przygotowywała brygada monterów. Pracę wykonywał na budowie w Czechach.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Okręgowy stwierdził, że odwołanie M. H. zasługuje na uwzględnienie.

Uwzględniając ustalony w sprawie stan faktyczny oraz podstawy prawne rozstrzygnięcia, tj. art. 184 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), a także § 1, § 2 oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.), Sąd Okręgowy stwierdził, że w niniejszej sprawie bezsporne było, że M. H. udowodnił 11 lat, 6 miesięcy i 12 dni pracy w szczególnych warunkach. Przedmiotem sporu była okoliczność, czy posiada, co najmniej 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, który uprawnia go do uzyskania świadczeń emerytalnych przy obniżonym wieku emerytalnym.

Po przeanalizowaniu zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd Okręgowy stwierdził, że istnieją w przedmiotowej sprawie uzasadnione podstawy do jednoznacznego ustalenia, że wnioskodawca legitymuje się 15 - letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w warunkach szczególnych Sąd Okręgowy zaliczył odwołującemu okres pracy w Zakładach (...) - od 01.09.1970r. do 24.10.1972r., na stanowisku przędzarza oraz okres od 16.11.1987r. do 09.07.1993r. na stanowisku spawacza,

Odpowiadając na argumentację organu rentowego, Sąd Okręgowy stwierdził, iż w jego ocenie, wbrew stanowisku pozwanego, ubezpieczony od dnia 01.09.1970 r. był już pracownikiem przedsiębiorstwa (...), a nie uczniem, gdyż po ukończeniu przyzakładowej szkoły zawodowej został zatrudniony na stanowisku przędzarza, co wynika wprost ze świadectwa pracy z dnia 7.07.1993 r. oraz z zeznań świadków.

Tym samym Sąd Okręgowy przyjął, że wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy od 01.09.1970r. do 24.10.1972r. jako przędzarz, a skoro stanowisko przędzarza jest kwalifikowane, jako praca wykonywana w szczególnych warunkach, gdyż jest wymienione w wykazie A, Dział VII, poz. 1 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. – obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie, a także w załączniku do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG z dnia 3 sierpnia 1987 r.) i podlega pod dział VII – w przemyśle lekkim, pkt 1 - obróbka surowców włókienniczych i przędzenie, podpunkt 9 – przędzarz, okres zatrudnienia na tym stanowisku należało uwzględnić odwołującemu do stażu pracy w warunkach szczególnych.

W dalszej kolejności Sąd Okręgowy wskazał, że niesporne w sprawie pozostaje to, że od 25.10.1972r. do 16.10.1974r. wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową i od 04.11.1974r. ponownie podjął pracę w Zakładach (...) na stanowisku ostrzarza obić zgrzebnych. Obowiązywała w tym czasie ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1967 r. Nr 44, poz. 220). Zgodnie z ówczesnym brzmieniem (obowiązującym do 31 grudnia 1974 r.), art. 108 ust. 1 tej ustawy okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zalicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby, albo w tej samej gałęzi pracy. Okres służby podlegał więc zaliczeniu do wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, a więc wynikających z kodeksu pracy, jak i przepisów szczególnych. W związku z tym dotyczy to również uprawnień z ubezpieczenia społecznego, w tym wynikających z pracy w szczególnych warunkach (por. uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 r., II UZP 6/13, OSNP 2014/3/42, LEX nr 1385939) .

Następnie Sąd Okręgowy stwierdził, iż zgromadzony materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że w okresie od 16.11.1987r. do 09.07.1993r., wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako spawacz - po 8 godzin dziennie, a zatem wykonywał pracę kwalifikowaną jako pracę w szczególnych warunkach wymienioną w Dziale XIV poz. 12 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r., zatem okres ten należało również zaliczyć odwołującemu do ogólnego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Zatem wobec powyższego i w związku z powrotem odwołującego po odbyciu służby wojskowej w wymienionym wyżej terminie ustawowym do pracy w Zakładach (...) na stanowisko w szczególnych warunkach, Sąd Okręgowy do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczył odwołującemu także czas zasadniczej służby wojskowej, w ilości 1 roku, 11 miesięcy i 21 dni.

Mając powyższe na względzie, w tym fakt, że wnioskodawca wykazał, iż posiada co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach (2 lata, 1 miesiąc i 23 dni + 1 rok, 11 miesięcy i 21 dni + 11 lat 6 miesięcy i 12 dni), a (...) lat ukończył w dniu (...), Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł pozwany organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Z..

Zaskarżając wyrok w całości, rozstrzygnięciu Sądu Okręgowego apelujący organ rentowy zarzucił:

- naruszenie przepisów postępowania cywilnego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę dowodów oraz naruszenie granic swobodnej oceny dowodów przez przyjęcie, iż w okresie od 01.09.1970 r. do 24.10.1972 r. oraz w okresie od 16.11.1987 r. do 09.07.1993 r. wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace uznawane za prace w warunkach szczególnych;

- naruszenie prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 32 ust 1 tej ustawy poprzez przyjęcie, że odwołujący legitymuje się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych, tj. 15 lat.

Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy podkreślił, iż odwołującemu nie mógł być zaliczony do ogólnego stażu pracy w warunkach szczególnych okres od 01.09.1968 r. do 24.10.1972 r., gdyż w tym czasie był on uczniem Zakładowej Szkoły Zawodowej, a zatem nie mógł wykonywać pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Nadto w ocenie organu rentowego nie można było odwołującemu zaliczyć do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu od 01.09.1970 r. do 24.10.1972 r., gdyż ze zgromadzonej dokumentacji osobowej nie wynika, aby w tym czasie odwołujący pracował jako przędzarz stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W ocenie organu rentowego, Sąd Okręgowy przyjął powyższe wyłącznie w oparciu o zeznania świadków i samego wnioskodawcy, wbrew treści jego dokumentacji osobowej.

Zdaniem organu rentowego, do ogólnego stażu pracy nie mógł zostać zaliczony odwołującemu również okres zasadniczej służby wojskowej, gdyż przed rozpoczęciem tejże służby nie był on pełnoetatowym pracownikiem w Zakładach (...) S.A. w Ż., był wówczas tylko uczniem.

Niezasadnie, w ocenie organu rentowego, Sąd I instancji uznał również, że odwołujący w okresie od 16.11.1987 r. do 09.07.1993 r. pracował jako spawacz zarówno w (...) S.A. w Ż., jak i w P.W. (...) Sp. z o.o. w Z. czy w PPHU (...) Spółce z o.o. w G..

Mając na uwadze powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania, ewentualnie o uchylenie wyroku jako wadliwego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Odwołujący M. H., działając przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Apelacja organu rentowego nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż bezsporne w przedmiotowej sprawie jest to, że odwołujący M. H. obecnie spełnia wymogi określone w art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227; dalej ustawa emerytalna) w zw. z § 4 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 – dalej rozporządzenie), tj. osiągnął wiek emerytalny przewidziany w art. 32 cytowanej ustawy (02.10.2013r. ukończył 60 lat), posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 cytowanej ustawy, tj. co najmniej 25 lat dla mężczyzn (łączny staż odwołującego wynosił 27 lat, 11 miesięcy i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych), oraz złożył oświadczenie o przekazaniu środków zgromadzonych w OFE, za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa (patrz: art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej).

Szczegółowe warunki przyznania prawa do wcześniejszej emerytury określa cytowane powyżej rozporządzenie, które zachowuje moc obowiązującą również pod rządami ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W myśl § 2 ust. l przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Ust. 2 § 2 cyt. rozporządzenia stanowi, iż w/w okresy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach (...).

Istotne jest to, że zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia - okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Kwestia ta była wielokrotnie przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego, który wyjaśniał, że praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 r., III UK 92/11 LEX nr 1215158).

W niniejszej sprawie znajdzie także zastosowanie, wprawdzie obecnie nieaktualne, jednakże obowiązujące w okresie spornym zarządzenie Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu chemicznego i lekkiego (Dz.Urz. MG z dnia 3.08.1987 r.) - [dalej zarządzenie nr 7], które szczegółowo wskazuje, jakiego rodzaju prace wykonywane w przemyśle lekkim zaliczane są do prac w szczególnych warunkach (a dokładniej informacje zawarte w Dziale VIII – W przemyśle lekkim, pozycja 1 pkt 1-43- obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie oraz pozycja 2 pkt 1-4 – oczyszczanie i ostrzenie walców zgrzeblarek).

Mając powyższe przepisy oraz zarzuty podnoszone w apelacji na uwadze, należy wskazać, iż spór w przedmiotowym postępowaniu ograniczał się do ustalenia, czy odwołujący M. H. legitymuje się co najmniej 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach i tym samym spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury.

Sąd Okręgowy uznał, iż należało odwołującemu zaliczyć do stażu pracy w warunkach szczególnych następujące okresy: od 01.09.1970 r. do 24.10.1972 r., kiedy to odwołujący pracował na stanowisku przędzarza wełny zgrzebnej w Zakładach (...) S.A. w Ż., od 25.10.1972 r. do 16.10.1974 r., tj. okres zasadniczej służby wojskowej, od 04.11.1974 r. do 09.07.1993 r., kiedy to odwołujący zatrudniony w (...) S.A. w Ż. oraz w P.W. (...) Sp. z o.o. w Z. i PPHU (...) Spółce z o.o. w G. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązki spawacza i tym samym legitymuje się 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy zakwestionował apelujący organ rentowy, wskazując, iż nie było podstaw do przyjęcia w przedmiotowej sprawie, iż w/w okresy są okresami pracy w warunkach szczególnych, zatem odwołujący spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu prawa do wcześniejszej emerytury.

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego doprowadziła Sąd odwoławczy do wniosku, iż zasadnie Sąd I instancji zaliczył odwołującemu do stażu pracy w warunkach szczególnych okres pracy od 01.09.1970 r. do 24.10.1972 r., kiedy to odwołujący pracował w Zakładach (...) S.A. w Ż. na stanowisku przędzarza. Wbrew twierdzeniom organu rentowego odwołujący w tym czasie nie był już uczniem w (...) Szkole (...) przy (...) S.A. w Ż., tylko pracownikiem zatrudnionym na etat.

Wskazać należy, że z zeznań odwołującego wynikało, że nauka w przyzakładowej szkole trwała dwa lata. Skoro zatem odwołujący rozpoczął naukę 1 września 1968 r., co wynika wprost ze świadectwa pracy z dnia 7 lipca 1993 r. (k. 9 akt rentowych), to logicznym jest, iż naukę ukończył 30.06.1970 r., a ponadto że po okresie wakacyjnym został zatrudniony na umowę o pracę w Spółce (...), przy której odbywał wcześniej naukę zawodu. Powyższy wniosek, zdaniem niniejszego Sądu, znajduje potwierdzenie w treści przywołanego świadectwa pracy z dnia 7 lipca 1993 r., w którym wskazano, że od dnia 1.09.1970 r. odwołujący został zatrudniony na stanowisku przędzarza. Organ rentowy kwestionował ten fakt, wskazując, iż ze świadectwa pracy wystawionego przez (...) z dnia 19.12.2002 r., a także z treści pisma tegoż zakładu z dnia 14.01.2003 r. wynika, iż odwołujący w okresie od 1.09.1968 – 24.10.1972 r. wykonywał pracę w charakterze uczeń (...) (przędzarz), co przesądza o tym, iż odwołujący nie wykonywał pracy przędzarza, tylko w całym okresie zatrudnienia do dnia 24.10.1972 r. był uczniem.

W tym miejscu należy zważyć, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z dwoma świadectwami pracy wystawionymi przez tego samego pracodawcę odwołującego, których treść różni się od siebie. Wobec tego w sprawie należało rozstrzygnąć, któremu z tych dokumentów można przypisać większą moc dowodową.

Należy wskazać, iż zgodnie z § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r., okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy. Cytowany przepis ma znaczenie wyłącznie instrukcyjne w tym sensie, że wskazuje na potrzebę zwrócenia uwagi na wiarygodność dowodów i każdej miarodajnej dokumentacji, na podstawie której w pierwszej kolejności należy dokonywać ustaleń, gdyż to ona stanowi podstawę weryfikacji pozostałych dowodów przedłożonych przez strony. Oznacza to, że okres pracy w warunkach szczególnych można ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika - umowy o pracę, świadectwa pracy, angaży, innych dokumentów. Dopiero w razie braku takiej możliwości należy skorzystać z innych dowodów, tj. jak zeznań świadków i ubezpieczonego.

Należy także pamiętać, że świadectwo pracy czy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Dlatego też, zadaniem Sądu Okręgowego, w ramach postępowania sądowego, jak i zadaniem Sądu Apelacyjnego, była ocena treści obydwu świadectw pracy, pod kątem ustalenia, która z informacji zawartych w tychże świadectwach jest bardziej racjonalna, logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, a nadto która z informacji znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.

Mając powyższe na uwadze, w przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu Apelacyjnego, większą moc dowodową należało przyznać świadectwu pracy wystawionemu w dniu 7 lipca 1993 r. Świadectwo to, jako najstarsze, szczegółowo wskazuje w jakich okresach i na jakich stanowiskach odwołujący był zatrudniony w czasie pracy w (...) S.A. w Ż.. Treść tego świadectwa jest spójna z zeznaniami odwołującego i zasadami doświadczenia życiowego. Odwołujący zeznał, iż w 1968 r. rozpoczął dwuletnią szkołę przyuczającą go do zawodu przędzarza, a po jej ukończeniu został zatrudniony na tym stanowisku w (...) S.A. w Ż.. Ze zgromadzonej dokumentacji w żaden sposób nie można wywnioskować, iż naukę odwołujący pobierał przez dłuższy okres niż dwa lata, tj. przez okres prawie czterech lat (od 1.09.1968 r. do 24.10.1972 r., kiedy to został powołany do służby wojskowej), tak jak sugeruje to organ rentowy i treść świadectwa pracy z dnia 19.12.2002r. Gdyby odwołujący w roku 1972 nadal byłby uczniem w szkole, nie zostałby powołany do służby wojskowej w trakcie trwania semestru szkolnego. Informacja zawarta w świadectwie pracy z 1993 r. jest także zgodna z zasadami doświadczenia życiowego. Wskazać bowiem należy, że odwołujący po dwóch latach nauki (rok szkolny zwyczajowo trwa od września do czerwca danego roku, czyli w przedmiotowej sprawie dla odwołującego trwał od dnia 1.09.1968 r. do 30.06.1970 r.), od 1 września 1970 r., zatem po przerwie wakacyjnej, zostaje zatrudniony na stanowisku przędzarza, a więc na stanowisku do którego był przyuczany.

Tym samym, w ocenie Sądu Apelacyjnego, podmiot wystawiający odwołującemu świadectwo pracy w 1993 r., być może dysponując pełniejszą dokumentacją osobową, albo większą znajomością zasad zatrudniania w przedmiotowej spółce, niż podmiot wystawiający świadectwo w 2002 r., podał w przedmiotowym świadectwie pełne dane – dokładne okresy i stanowiska, dotyczące zatrudnienia odwołującego w (...) S.A. w Ż. i świadectwo to w sposób przejrzysty przedstawia historię zatrudnienia odwołującego. Z kolei w świadectwie pracy z 2002 r. okres nauki i okres zatrudnienia odwołującego na umowę o pracę – do momentu powołania go do służby wojskowej - potraktowano zbiorczo, wpisując ogólnie, iż w okresie spornym, tj. od dnia 01.09.1968 do 24.10.1972 r., był zatrudniony na stanowisku uczeń (...) (przędzarz), co jak wskazano wyżej - nie jest zgodne z zasadami doświadczenia życiowego.

Z uwagi na powyższe, zasadnym było przyjęcie, iż odwołujący w okresie od 1.09.1970 r. do 24.10.1972 r. pracował w (...) S.A. w Ż. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku przędzarza, a więc wykonywał pracę zaliczaną do katalogu prac uznawanych za pracę w warunkach szczególnych, bądź w szczególnym charakterze, co wynika z treści Wykazu A, Dział VII, poz. 1 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. – obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie, a także z treści wykazu A stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 7 – Dział VII, pkt. 1, poz. 9 – przędzarz..

Sąd Okręgowy zaliczając odwołującemu powyższy okres sporny do ogólnego stażu pracy w warunkach szczególnych, uczynił zatem prawidłowo.

Zasadnie Sąd Okręgowy, - wobec przyjęcia, iż odwołujący przed rozpoczęciem służby wojskowej, a następnie po jej zakończeniu był zatrudniony na stanowisku pracy uznawanym za pracę w warunkach szczególnych, - potraktował również okres zasadniczej służby wojskowej od 25.10.1972 r. do 16.10.1974r., jako okres równorzędny z okresem zatrudnienia (w zakresie wynikających z niego uprawnień) i zaliczył go odwołującemu do ogólnego stażu pracy w warunkach szczególnych. W judykaturze nie ma już bowiem wątpliwości, iż okres zasadniczej służby wojskowej – po spełnieniu przez daną osobę ściśle określonych warunków – może zostać uwzględniony przy ustalaniu prawa do uprawnień wynikających z systemu zabezpieczenia społecznego, w tym do uprawnień emerytalnych przewidzianych w art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (vide: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2012 r. sygn. akt I CK 399/11, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2010 r., w sprawie I UK 203/10, gdzie Sąd Najwyższy, powołuje się na wyrok z dnia 9 marca 2010 r., w sprawie I UK 333/09 i z dnia 6 kwietnia 2006 r., w sprawie III UK 5/06).

Odwołujący M. H. mógł skorzystać z możliwości, którą daje przywołana przez Sąd Okręgowy regulacja, tj. ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (art. 108 ust. 1 w brzmieniu obowiązującym w czasie odbywania przez odwołującego służby wojskowej). Regulacji tej podlega tylko taka osoba, która przerywa pracę w szczególnych warunkach, aby rozpocząć odbywanie służby wojskowej, a następnie po jej zakończeniu wraca do tego samego zakładu pracy (w ustawowo przewidzianym terminie) na stanowisko pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W przedmiotowej sprawie bezsporne jest to, że odwołujący przed powołaniem do wojska w Zakładach (...) pracował na stanowisku uznawanym za pracę w szczególnych warunkach, tj. jako przędzarz. Następnie odwołujący zakończył odbywanie służby wojskowej w dniu 16.10.1974 r. a od dnia 4.11.1974 r., a więc po 17 dniach, podjął zatrudnienie w (...) S.A. w Ż., a więc w zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed służbą wojskową, na stanowisku ostrzarz obić zgrzebnych. Stanowisko to wprawdzie nie było tym samym stanowiskiem pracy, co przed rozpoczęciem służby wojskowej, jednakże również było to stanowisko zaliczane do szczególnych warunków (Dział VII poz. 2 pkt. 1 – oczyszczanie i ostrzenie walców zgrzeblanych – vide Zarządzenie nr 7).

Powyższe oznacza, iż zasadnie Sąd Okręgowy zaliczył odwołującemu do ogólnego stażu pracy w warunkach szczególnych okres w którym odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Wskazane powyżej okresy, po doliczeniu do uznanego już przez organ rentowy okresu pracy w warunkach szczególnych, pozwalają przyjąć, iż M. H. legitymuje się 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych (1.09.1970 r. do 24.10.1972 r. = 2 lata, 1 miesiąc i 24 dni na stanowisku przędzarza + 25.10.1972 r. do 16.10.1974 r. = 1 rok, 11 miesięcy i 22 dni zasadnicza służba wojskowa + 11 lat, 6 miesięcy i 12 dni okres zaliczony przez ZUS).

Wobec powyższego, zdaniem Sądu Apelacyjnego, bez znaczenia pozostaje ocena charakteru pracy odwołującego w okresie po 15.11.1987 r. Tym samym zarzuty organu rentowego w przytoczonym stanie faktycznym i prawnym pozostają bez znaczenia. Gdyby nawet zaliczenie do szczególnych warunków okresu pracy odwołującego po 15.11.1987 r. uznać za błędne, to i tak sytuacja odwołującego nie uległaby zmianie, gdyż wciąż legitymowałby się on ponad 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Podsumowując, wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie Sąd Apelacyjny nie stwierdził zarzucanego w apelacji naruszenia przepisu art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ani też przepisu § 2 ust. 1 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Sąd Okręgowy właściwie zastosował wskazane przepisy, znalazły one zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym i na ich podstawie słusznie Sąd I instancji przyjął, że M. H. spełnił wymagane przesłanki do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

W tej sytuacji Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżony wyrok w pełni odpowiada przepisom prawa i dlatego na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.