Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 17/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Ewa Naze

Sędziowie: SSA Dorota Rzeźniowiecka

SSA Beata Michalska (spr.)

Protokolant: sekr. sąd. Małgorzata Matusiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2015 r. w Ł.

sprawy A. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.

o emeryturę

na skutek apelacji A. J.

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 28 października 2014 r. sygn. akt VIII U 3283/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznaje A. J. prawo do emerytury od dnia 1 maja 2013 roku;

2.  zasą dza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz A. J. kwotę 210 (dwieście dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt: III AUa 17/15

UZASADNIENIE

Ubezpieczony A. J. w dniu 28 czerwca 2013r. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z 3 czerwca 2013r. odmawiającej mu prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( j.t.: Dz.U. z 2015r., poz.748 ). Wniósł o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach dodatkowo okresu zatrudnienia w Spółdzielni Usług Rolniczych z/s w T. na stanowisku wiceprezesa ds. technicznych oraz okresu zatrudnienia w Państwowym Domu Pomocy Społecznej w Ł. od 15 listopada 1994r. do 31 marca 1996 r. na stanowisku zastępcy dyrektora.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc , że na wymagane 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wnioskodawca udowodnił 13 lat, 9 miesięcy i 2 dni.

Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z 28 października 2014r., w sprawie o sygn. akt VIII U 3283/13, oddalił odwołanie.

Rozstrzygnięcie zapadło po następujących ustaleniach faktycznych i prawnych:

A. J., ur. (...), udokumentował niespornie na dzień 1 stycznia 1999r. - 13 lat , 9 miesięcy i 2 dni pracy w warunkach szczególnych oraz ponad 25 lat ogólnego stażu pracy (28 lat, 3 miesiące i 19 dni). Nie jest członkiem OFE.

Jak ustalił Sąd Okręgowy, w okresie od 2 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1989 r. wnioskodawca pracował w Spółdzielni Usług Rolniczych w G. Św. M. z siedzibą w T. na stanowisku wiceprezesa spółdzielni do spraw technicznych. Był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy , nie był członkiem spółdzielni. Wykonywał nadzór nad całością pionu technicznego spółdzielni. Nadzorował pracę: traktorzystów, kombajnistów, mechaników kanałowych, spawaczy, elektryków akumulatorów oraz innych pracowników w zakresie wykonywanych przez nich prac. Podczas prac polowych kontrolował pracowników w terenie. Spółdzielnia zatrudniała pracowników produkcyjnych i zarządzających. Pracownicy produkcyjni byli podporządkowani służbowo kierownikom poszczególnych punktów, oni sprawowali nadzór bezpośredni. Ponadto był zatrudniony kierownik warsztatu i kierownik magazynu w T.. Część obowiązków wnioskodawcy sprowadzała się do tworzenia dokumentów związanych z nadzorem i kontrolą. Miał wydzielony pokój i biurko.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS oraz zeznań świadków: W. M., A. K. i E. G. oraz wnioskodawcy. W ocenie Sądu, zeznania świadków i wnioskodawcy są wiarygodne oraz wzajemnie się potwierdzają w zakresie wykonywania czynności nadzorczych przez wnioskodawcę. Zarówno świadkowie jak i wnioskodawca potwierdzili , że zajmował się całym pionem technicznym, wykonywał również inne czynności wynikające z zajmowanego stanowiska np. organizował zebrania, narady, odprawy czy tworzył niezbędną w spółdzielni dokumentację.

W uzasadnieniu stanu prawnego przywołano art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 748, z późn. zm.) oraz § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43, z późn. zm.) , zgodnie z którym za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytur uważa się okres wynoszący 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny 60 lat dla mężczyzn i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu Okręgowego, ubezpieczony nie spełnił ostatniego z ww. warunków. Nie ma podstaw, aby do pracy w szczególnych warunkach zaliczyć wnioskodawcy okres zatrudnienia na stanowisku wiceprezesa ds. technicznych od 2 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1989 r. w SUR z/s w T., ponieważ oprócz nadzoru nad pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach, zajmował się sprawami biurowymi w wydzielonym pomieszczeniu, nie przebywał zatem stale w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Ponadto nie sprawował bezpośredniego nadzoru, ponieważ tym zajmowali się kierownicy poszczególnych punktów. Wobec nieudowodnienia przez wnioskodawcę okresu pracy w szczególnych warunkach w SUR , wskazany w odwołaniu okres zatrudnienia w Państwowym Domu Pomocy Społecznej w Ł. nie był rozpatrywany, gdyż nawet jego udowodnienie nie spowodowałoby wykazania się przez wnioskodawcę 15 - letnim okresem wymaganym przez ustawodawcę. W rezultacie tych ustaleń Sąd Okręgowy na postawie art. 477§1 k.p.c., oddalił odwołanie, uznając je za niezasadne.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości odwołujący się, reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego art. 184 ust. 1 i 2 w związku z art. 32 ust. 1, 2 i 4 u.e.r.f.u.s. w związku z § 2 i § 4 cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. oraz wykazu A, dział XIV , poz. 24 , pkt. 1 stanowiącego zał. do rozporządzenia przez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że brak podstaw do zakwalifikowania pracy na stanowisku wiceprezesa ds. technicznych w Spółdzielni Usług Rolniczych z/s w T., jako pracy w warunkach szczególnych, ponieważ część obowiązków sprowadzała się do prac biurowych i niewykonywania stale „kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie” . W ocenie apelującego , zgodnie z prawidłową wykładnią tych przepisów, praca na stanowisku zajmowanym przez ubezpieczonego wykonywana była w warunkach szczególnych. Nie ma istotnego znaczenia, ile czasu pracownik poświęcał na bezpośredni dozór pracowników, a ile na inne czynności związane ze sprawowanym dozorem i stanowiące jego integralną część, zaś z czynności polegających na sprawowaniu dozoru nie można wyłączać czynności administracyjno-biurowych i traktować ich odrębnie, jeżeli są one funkcjonalnie związane z wykonywanym dozorem.

Z zeznań ubezpieczonego wynika, że nadzorował chemizację, wykonywanie oprysków i rozsiewów, wykonywanie prac spawalniczych, akumulatorownię, w tym kontrolował napełnianie kwasem akumulatorów. Nadto kontrolował magazynowanie materiałów łatwopalnych, środków ochrony roślin, nawozów sypkich i granulowanych. magazyn smarów i olei. Tworzona przez ubezpieczonego dokumentacja powstawała na potrzeby nadzorowanych czynności i była z nimi funkcjonalnie związana. W ocenie apelującego , z zeznań świadków wynika bezspornie, że ubezpieczony zajmował się kontrolą międzyoperacyjną, kontrolą jakości produkcji i usług oraz dozorem inżynieryjno-technicznym na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie A cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Wykonywał więc pracę, o których mowa w wykazie A, dziale XIV, poz. 24 zaliczaną do pracy w warunkach szczególnych. Błędne jest ustalenie Sądu I instancji, że bezpośredni nadzór nad pracownikami sprawowali kierownicy poszczególnych punktów, a ich z kolei nadzorował ubezpieczony. Z zeznań świadków wynika, że kierownicy zajmowali się pracą biurową - przyjmowaniem zleceń, skupowaniem płodów rolnych. Zdaniem ubezpieczonego, Sąd I instancji błędnie zinterpretował przepisy ww. rozporządzenia uznając, że kryterium stałego wykonywania pracy w warunkach szczególnych oznacza stałą obecność osoby wykonującej czynności nadzoru inżynieryjno-technicznego przy stanowisku pracy objętym wykazem przez cały okres 8 - godzinnego dnia pracy, natomiast czas poświęcony na tworzenie dokumentów związanych z tym nadzorem nie podlega już do tego wymiaru godzin zaliczeniu. Apelujący na poparcie swoich twierdzeń przywołał orzecznictwo Sądu Najwyższego, w tym wyrok z 2 października 2013 r. sygn. akt II UK 69/2013 (opubl. L..pl nr (...)) oraz Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 27 maja 2014 r. sygn. akt III AUa 1958/2013 dnia i z 25 marca 2014 r., sygn. akt III AUa 607/2013 . Apelujący podkreślił, że podlegał mu cały pion techniczny Spółdzielni, w związku z czym nadzorował wszystkie prace wykonywane w różnych miejscach, przemieszczał się pomiędzy nimi, co nie może to prowadzić do wniosku, że nie wykonywał stale pracy w warunkach szczególnych, jeżeli w większości nadzorowanych i kontrolowanych miejsc były wykonywane prace w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia.

W ocenie apelującego, należy zaliczyć okres zatrudnienia w SUR z siedzibą w T. od 2 stycznia 1984 r. do dnia 31 sierpnia 1989 r., kiedy zajmował się nadzorowaniem i kontrolowaniem pracy wykonywanych w warunkach szczególnych do pracy wskazanej w cyt. wykazie A , Dziale XIV, pkt 24 , co pozwala ustalić co najmniej 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych.

W konkluzji swojego stanowiska apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku przez „uchylenie” zaskarżonej decyzji i przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sądowi pierwszej instancji sprawy do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i prowadzi do zmiany zaskarżonego wyroku, aczkolwiek z innych przyczyn niż wskazane w zarzutach apelującego. W pierwszej kolejności trzeba zauważyć , że postępowanie apelacyjne ma charakter merytoryczny, w związku z czym sąd drugiej instancji nie może ograniczać się do oceny zarzutów apelacyjnych, lecz musi - niezależnie od ich treści - dokonać ponownych własnych ustaleń, a następnie poddać je ocenie pod kątem prawa materialnego (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008, Nr 6, poz. 55). Zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015r., poz. 748 ze zm.), ubezpieczeni urodzeni, jak wnioskodawca, po dniu 31 grudnia 1948 r., uzyskują prawo do emerytury po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 tej ustawy ( 60 lat dla mężczyzn), jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym oraz mają niezbędny okres składkowy i nieskładkowy, o którym stanowi art. 27 ustawy, tj. 25 lat dla mężczyzn. Niezbędnym warunkiem jest również nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa . Zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) wnioskodawca winien wykazać co najmniej 15 lat pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wymienionych w załącznikach do przedmiotowego rozporządzenia.

W niniejszej sprawie spór sprowadzał się do ustalenia wymogu 15 lat pracy w szczególnych warunkach, ponieważ organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy tylko 13 lat, 9 miesięcy i 2 dni zatrudnienia w następujących okresach:

- od 20 sierpnia 1970r. 26 stycznia 1971r.; od 12 stycznia 1973r. do 31 grudnia 1983r. w Ł. Zakładach (...) w Ł. oraz

- od 1 lipca 1997r. do 31 grudnia 1998r. w (...) Spółce Akcyjnej w Ł..

Sąd Apelacyjny podziela w całości ustalenia Sądu Okręgowego odnośnie braku podstaw faktycznych i prawnych do zaliczenia spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Spółdzielni Usług Rolniczych z/s w T. na stanowisku wicedyrektora ds. technicznych od 2 stycznia 1984r. do 31 sierpnia 1989r. do pracy w szczególnych warunkach , wymienionej w wykazie A, dziale XIV, poz. 24, stanowiącym załącznik do cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. Sąd Okręgowy poczynił w tym zakresie niewadliwe ustalenia faktyczne w oparciu o niesporne dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych ( m.in. zakres czynności) i niesprzeczne z nimi zeznania świadków zgłoszonych przez wnioskodawcę. Ustalenia te słusznie doprowadziły do konstatacji , że charakter czynności wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie spornego zatrudnienia nie pozwala przyjąć , że była to praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ujętym w ww. wykazie. Sąd Okręgowy prawidłowo zaakcentował, że wnioskodawca z racji zajmowanego stanowiska i struktury organizacyjnej zakładu, był odpowiedzialny za całość pionu technicznego, a bezpośredni dozór na wydziałach, gdzie jako podstawowe były wykonywane prace wymienione w wykazie A, był sprawowany przez kierowników punktów, warsztatu i magazynu. Ponadto specyfika pracy wnioskodawcy polegała w dużej części w okresie prac polowych na kontroli pracy w terenie, przemieszczania się miedzy punktami znajdującymi się w różnych miejscowościach, , co nie może być objęte zakresem prac w warunkach szczególnych . Te ustalenia Sądu Okręgowego są niesporne i wynikają wprost z zeznań przesłuchanych świadków i samej strony, a mają decydujące znaczenie przy ocenie charakteru pracy wnioskodawcy. Sąd Apelacyjny w całości je podziela bez potrzeby dalszej szczegółowej analizy. W rezultacie zarzuty apelacji co do ustaleń odnoszących się do zakresu prac biurowych na zajmowanym stanowisku nie mogą mieć istotnego znaczenia i jako bezprzedmiotowe zostały pominięte. Ponieważ , jak prawidłowo wywiódł Sąd Okręgowy, brak podstaw do przyjęcia, że do podstawowych obowiązków wnioskodawcy należał dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie A, nie ma potrzeby dalszego badania, czy i w jakim zakresie wykonywane przez niego prace biurowe miały związek z pozostałymi obowiązkami pracowniczymi.

Nie znajdując podstaw do uwzględnienia zarzutów prawa materialnego naruszenia § 2 i § 4 cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. oraz wykazu A, dział XIV , poz. 24 , pkt. 1 stanowiącego zał. do rozporządzenia, niewątpliwe zasady jest jednak zarzut naruszenia art. 184 ust. 1 i 2 w związku z art. 32 ust. 1, 2 i 4 u.e.r.f.u.s., aczkolwiek z innych przyczyn niż wskazane w uzasadnieniu apelacji. W tym przypadku Sąd Apelacyjny dostrzega owo naruszenie w niezaliczeniu do okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach czasu odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej. Błędnie okres ten został pominięty przez Sąd Okręgowy, a wcześniej przez organ rentowy.

Zgodnie z uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 r. (II UZP 6/13, OSNP 2014/3/42), czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 r.) zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 u.e.r.f.u.s.). W uchwale wskazano na możliwość uwzględnienia okresu służby wojskowej odbywanej pod rządami art. 108 ust. 1 cyt. ustawy z 21 listopada 1967 r. W okresie odbywania służby wojskowej przez wnioskodawcę zasadniczo gwarantował on pracownikowi, po spełnieniu warunków w niej wskazanych (określonych w art. 106 ust. 1), wliczenie okresu służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby. Przepis art. 106 ust. 1 tej ustawy wskazywał przy tym na obowiązek pracodawcy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej służby wojskowej, do zatrudnienia go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia. Warto dodać, że w orzecznictwie przyjęto, iż przewidziany w art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu pierwotnym, trzydziestodniowy okres, w którym pracownik miał zgłosić powrót do pracy u pracodawcy zatrudniającego go przed służbą wojskową, nie jest ani okresem służby wojskowej, ani okresem pracy i nie podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2012 r., II UK 125/11, OSNP 2013 nr 1-2, poz. 18). Szczegółowe zasady zaliczenia zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia zostały uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z 22 listopada 1968 r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz.U. z 1968r. , Nr 44, poz. 318 ze zm.). Jak wskazał Sąd Najwyższy w przywołanej uchwale, pod rządami ww. przepisów żołnierzowi zatrudnionemu przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, czas odbywania służby wojskowej wliczał się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem przed powołaniem do służby wojskowej oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. Oznacza to, że w powyższych okolicznościach taki okres służby wojskowej jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 u.e.r.f.u.s., ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Można jeszcze tylko zasygnalizować , że zgodnie z najnowszą uchwałą Sądu Najwyższego z 2 lipca 2015r., III UZP 4/15, okres zasadniczej lub okresowej służby wojskowej odbytej w czasie od 29 listopada 1967 r. do 31 grudnia 1974r. zalicza się do okresu pracy w szczególnych warunkach wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 u.e.r.f.u.s.) także w sytuacji, gdy ubezpieczony bezpośrednio przed powołaniem do służby wojskowej pracował w warunkach szczególnych oraz po zwolnieniu z tej służby podjął w innym zakładzie pracy zatrudnienie niestanowiące pracy w szczególnych warunkach, jeżeli zostały spełnione przesłanki, o których mowa w art. 108 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. oraz w § 2-5, 7 i 8 cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 r.

Przekładając powyższe rozważania na stan sprawy należy zauważyć, że wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową od 27 stycznia 1971 r. do 15 grudnia 1972 r. ( kopia książeczki wojskowej na k.7 akt emerytalnych ZUS). W okresie od 20 sierpnia 1970r. do 31 grudnia 1983r. był zatrudniony w Ł. Zakładach (...) w Ł.:

- od 20 sierpnia 1970r. do 1 stycznia 1971r. - jako elektryk pod ziemią ;

- od 2 stycznia 1971r. do 26 stycznia 1971r. jako elektryk na powierzchni i wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w wykazie A, dziale II, poz.1, pkt 5 ;

- od 12 stycznia 1973r. do 31 lipca 1973r. był elektromonterem linii kablowych i wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w wykazie A, dziale II, poz.1, pkt 2;

- od 1 sierpnia 1973r. do 31 grudnia 1983r. był samodzielnym konstruktorem wydziałowym wykonującym dozór na Wydziale Produkcji Metalowej , wymieniony w wykazie A, dziale XIV, poz.24, pkt 1 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 3 Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30 marca 1985r. ( świadectwo pracy wykonywania pracy w szczególnych warunkach –k. 11 akt emerytalnych ZUS).

Cały powyższy okres zatrudnienia organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do okresu pracy w warunkach szczególnych. A zatem, jak wynika z treści świadectwa pracy i świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, zarówno przed odbyciem zasadniczej służby wojskowej , jak i po jej odbyciu wnioskodawca niespornie świadczył pracę w warunkach szczególnych . Do 26 stycznia 1971r. pracował w warunkach szczególnych , a od 27 stycznia 1971r. rozpoczął odbywanie służby wojskowej. Po zakończeniu służby wojskowej w dniu 15 grudnia 1972r. przed upływem 30 dni podjął ponownie zatrudnienie w dniu 12 stycznia 1973r. w tym samym zakładzie na stanowisku pracy objętym szczególnymi warunkami. Jak wynika z zapisu pracodawcy w świadectwie pracy, po odbyciu służby wojskowej w okresie od 16 grudnia 1972r. do 11 stycznia 1973r. korzystał z urlopu bezpłatnego, co nie zmienia faktu, że przed upływem wymaganych ustawą 30 dni ponownie podjął zatrudnienie w szczególnych warunkach. W rezultacie tych niespornych ustaleń, wynikających wprost z treści załączonych do akt emerytalnych dokumentów w postaci kopii książeczki wojskowej, świadectwa pracy i uwzględnionego przez ZUS świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach , należy uznać, że wnioskodawca spełnił warunki uzasadniające zaliczenie okresu służby wojskowej w wymiarze niecałych 2 lat (1 rok, 10 miesięcy i 20 dni – wg wyliczeń z karty przebiegu zatrudnienia na k.127 akt ZUS), który wraz z niespornie ustalonym przez ZUS stażem 13 lat, 9 miesięcy i 2 dni, daje wymagane ustawą co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Bezspornym było, że ubezpieczony ma odpowiednio długi staż pracy (28 lat, 3 miesiące i 19 dni), osiągnął wiek emerytalny 60 lat i nie był członkiem OFE. Stwierdzić zatem trzeba, że zrealizował wszelkie warunki do nabycia prawa do żądanego świadczenia i nastąpiło to z dniem 1 maja 2013 r. (pierwszy dzień miesiąca, w którym wpłynął wniosek o świadczenie). Od tej daty też emerytura mu przysługuje, zgodnie z treścią art. 100 ust. 1 i art.129 ust.1 ustawy emerytalnej.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego i orzekł, jak w pkt 1 sentencji. O kosztach procesu za obie instancje orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. i § 12 ust.2 i § 13 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 461) oraz art.35 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( j.t.: Dz.U. z 2010r., Nr 90, poz.594 ze zm.).