Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Goss-Kokot

Sędziowie: SSA Iwona Niewiadowska-Patzer

SSA Marta Sawińska (spr.)

Protokolant: insp.ds.biurowości Krystyna Kałużna

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2015 r. w Poznaniu

sprawy J. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji J. T.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 30 czerwca 2014 r. sygn. akt VII U 515/13

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2012 roku, znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 12 września 2012 roku, przyznał J. T. emeryturę od 1 września 2012 roku, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Od powyższej decyzji, z zachowaniem ustawowego terminu i w formie prawem przewidzianej, odwołanie złożył J. T.. Wnioskodawca podniósł, że jego ogólny staż pracy wynosi 42 lata i 3 miesiące i organ rentowy w sposób błędny ustalił wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego przez niego w latach 1970-1990, w szczególności błędnie obliczył wysokość wynagrodzenia uzyskiwana przez niego w trakcie kontraktu, który trwał od 1973 r. do 1977 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VII Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie VII U 515/13 wyrokiem z dnia 30 czerwca 2014 r. w punkcie I wyroku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu J. T. prawo do ustalenia emerytury od 1 września 2012 roku przy uwzględnieniu w stażu pracy dodatkowo, jako okresów składkowych

1)  okresu od 1 października 1977 roku do 30 listopada 1977 roku z wynagrodzeniem obliczonym na podstawie świadectwa pracy z dnia 30 listopada 1977 roku,

2)  okresu od 1 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1979 roku z wynagrodzeniem ustalonym na podstawie przedłożonych angaży,

3)  okresu od 1 czerwca 1980 roku do 27 grudnia 1980 roku z obowiązującym w tym okresie wynagrodzeniem minimalnym,

4)  okresu od 1 maja 1982 roku do 18 lutego 1983 roku z wynagrodzeniem ustalonym na podstawie przedłożonych angaży,

5)  okresu od 16 marca 1983 roku do 4 listopada 1985 roku z obowiązującym w tym okresie wynagrodzeniem minimalnym,

w punkcie II wyroku wskazał, że w pozostałym zakresie oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Wnioskodawca J. T. urodził się w dniu (...). W dniu 12 września 2012 roku wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę.

Do wniosku wnioskodawca załączył świadectwo pracy z dnia 10 października 1990 roku na okoliczność, iż w okresie od 1 czerwca 1970 roku do 30 września 1990 roku był zatrudniony w Biurze (...) w P.. W ww. okresie wnioskodawca zajmował stanowiska: stażysty – asystenta projektanta, asystenta – starszego asystenta, projektanta, a ostatnio starszego projektanta, na którym otrzymywał wynagrodzenie płatne miesięcznie w wysokości – wynagrodzenie podstawowe 317 000 zł + premia regulaminowa + dodatek stażowy 20 % - łącznie wynagrodzenie miesięczne 808 350 zł, dziennie 32 334 zł.

Wnioskodawca pracował poza granicami kraju:

- A. firma (...) od 1 lutego 1973 roku do 31 marca 1985 roku, samodzielny projektant – konstruktor,

- N. firma (...) od 16 marca 1983 roku do 6 listopada 1985 roku – starszy projektant – kierownik grupy projektowej.

Wnioskodawca przedłożył uwierzytelnione roczne karty wynagrodzeń za lata 1977, 1979 - 1982, 1986 – 1990.

W przejętej przez (...) spółka z o. o. dokumentacji, wchodzącej w skład Zakładów (...) w P. ( (...) P. przekształcona w (...) Z. (...) przekształcona w Zakłady (...) w P.), nie stwierdzono obecności rocznych kart wynagrodzeń za lata 1970 – 1976, 1978, 1983 – 1985 oraz kart zasiłkowych wystawionych na nazwisko wnioskodawcy.

Wnioskodawca przedłożył także opinię z dnia 27 maja 1980 roku wystawioną przez Dyrektora Przedsiębiorstwa Zakłady (...) w P. na okoliczność, że w okresie od lutego 1973 roku do marca 1977 roku pracował w ramach kontraktu (...) w Biurze Konstrukcyjnym firmy (...) A.w W..

W okresie od 6 listopada 1990 roku do 14 sierpnia 1992 roku wnioskodawca był zarejestrowany w (...) Urzędzie Pracy w P. i pobrał zasiłek dla bezrobotnych w następującej wysokości: od 6 listopada do 31 grudnia 1990 roku – 1 056 244 zł,- od 1 stycznia do 31 grudnia 1991 roku – 7 081 047 zł, od 1 stycznia do 14 sierpnia 1992 roku – 6 129 950 zł brutto.

Od 15 sierpnia 1992 roku wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Zaskarżoną decyzją ZUS przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 1 września 2012 roku.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury zgodnie z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1977 roku do 2011 roku (1977, 1979, 1980, 1981, 1986, 1987, 1988, 1989, 1998, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011). Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 78,61 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 78,61 % przez kwotę bazową 2 974,69 zł wyniosła 2 338,40 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 36 lat 5 miesięcy i 25 dni, tj. 473 miesiące oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 5 lat 7 miesięcy i 18 dni, tj. 67 miesięcy.

ZUS nie podjął wypłaty emerytury ustalonej w myśl art. 53, gdyż jej wysokość jest mniej korzystna od emerytury ustalonej na zasadach określonych w art. 26 ustawy emerytalnej.

Podstawę obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składki i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę:

- kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 78 427,74 zł,

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 358 875,12 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 207,00 miesięcy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2 112,57 zł.

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej: (78 427,74 + 358 875,12)/207,00 = 2 112,57 zł.

Jednocześnie organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy następujących okresów:

- od 1 października 1977 roku do 30 listopada 1977 roku, ponieważ wnioskodawca w tym okresie przebywał na urlopie bezpłatnym (zgodnie z zapisem w karcie wynagrodzeń),

- od 1 stycznia 1978 roku do 31 grudnia 1978 roku z powodu braku kart wynagrodzeń,

- od 1 stycznia 1979 roku do 28 lutego 1979 roku, ponieważ wnioskodawca w tym okresie nie otrzymał wynagrodzenia,

- od 1 czerwca 1980 roku do 11 stycznia 1981 roku, ponieważ wnioskodawca w tym okresie przebywał na urlopie bezpłatnym (zgodnie z zapisem w karcie wynagrodzeń),

- od 1 maja 1982 roku do 31 grudnia 1982 roku, ponieważ wnioskodawca w tym okresie nie otrzymał wynagrodzenia,

- od 1 stycznia 1983 roku do 31 grudnia 1985 roku z powodu braku kart wynagrodzeń.

Wnioskodawca nie posiada w legitymacji ubezpieczeniowej wpisów dotyczących wysokości zarobków osiągniętych w okresie od 1 czerwca 1970 roku do 30 września 1990.

Wnioskodawca został zatrudniony od 1 czerwca 1970 roku w Przedsiębiorstwie (...) P. na podstawie umowy o pracę na czas odbycia wstępnego stażu pracy i powierzono mu obowiązki stażysty na stanowisku asystenta projektanta w (...) z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 1 500 zł + premia do 25 % (umowa o pracę z dnia 6 czerwca 1970 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Z dniem 1 czerwca 1971 roku powierzono wnioskodawcy w związku z zakończeniem stażu pracy obowiązki asystenta projektanta i przyznano uposażenie w wysokości 2 400 zł miesięcznie + premia według regulaminu premiowania (angaż z dnia 23 lipca 1971 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Od lutego 1973 roku do marca 1977 roku wnioskodawca pracował za granicą w Biurze Konstrukcyjnym firmy (...) w W..

Z dniem 12 września 1977 roku powierzono wnioskodawcy stanowisko projektanta, przyznając mu jednocześnie od dnia 1 stycznia 1977 roku płacę zasadniczą w wysokości 4 000 zł miesięcznie i prawo do premii według obowiązującego regulaminu premiowania wpłacaną kwartalnie (angaż z dnia 12 września 1977 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

W okresie od 1 października 1977 roku do 30 listopada 1977 roku wnioskodawca wraz z J. G. i J. K. był zatrudniony w Zakładach (...) w K. Pracowni (...) z siedzibą w P. w celu opracowania projektu „ Studium (...) w P.” dla Zakładu (...). Był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku projektanta, na którym otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 4 600,00 zł + 5 % dodatku za wysługę lat + premia zgodna z regulaminem (świadectwo pracy z dnia 30 listopada 1977 roku).

Od dnia 1 grudnia 1977 roku wnioskodawca podjął pracę na stanowisku projektanta z wynagrodzeniem 4 000 zł miesięcznie i prawem do premii według obowiązującego regulaminu premiowania wpłacaną kwartalnie (pismo z dnia 5 grudnia 1977 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

W okresie od 1 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1979 roku wnioskodawca pracował w Pracowni (...) Pracowni (...) zajmując się opracowaniem projektów automatyki dla E. C. i elektrowni (...) w Czechosłowacji.

Z dniem 1 października 1978 roku przyznano wnioskodawcy zatrudnionemu w (...) uposażenie miesięczne w wysokości 4 300 zł + premia według regulaminu premiowania w (...) (angaż z 14 października 1978 roku – przyznanie wyższego wynagrodzenia).

Z dniem 1 marca 1979 roku powierzono wnioskodawcy obowiązki głównego projektanta w Pracowni (...) i przyznano mu wynagrodzenie miesięczne w wysokości 5 000 zł + dodatek funkcyjny w wysokości 1 000 zł miesięcznie (angaż – powołanie na wyższe stanowisko ze zmianą wynagrodzenia z dnia 26 lutego 1979 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

W okresie od 1 czerwca 1980 roku do 27 grudnia 1980 roku wnioskodawca pracował na budowie w A. - w firmie (...) w W..

Z dniem 12 stycznia 1981 roku przyznano wnioskodawcy wynagrodzenie według grupy 15, tj. w wysokości 5 500 zł wraz z dodatkiem funkcyjnym 1 000 zł (angaż – powołanie na wyższe stanowisko ze zmianą wynagrodzenia z dnia 12 stycznia 1981 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Przed dniem zwolnienia wnioskodawca zajmował stanowisko głównego projektanta.

Z dniem 1 kwietnia 1982 roku przyznano wnioskodawcy wynagrodzenie miesięczne w wysokości 6 000 zł + dodatek funkcyjny 1 000 zł + premia według regulaminu (...) średnia (angaż z dnia 1 kwietnia 1982 roku - przyznanie wyższego wynagrodzenia).

Z dniem 1 maja 1982 roku przeniesiono wnioskodawcę z (...) Zakład (...) do (...) z zachowaniem dotychczasowego uposażenia.

W rocznej karcie ewidencji obecności pracy za 1982 rok odnotowano, co do okresu od 1 maja do 31 grudnia, że od 14 września do 31 grudnia 1982 roku wnioskodawca korzystał ze zwolnienia lekarskiego. W okresie od 1 maja 1982 roku do 13 września 1982 roku wnioskodawca świadczył pracę, z tym, że w dniach 1 i 22 czerwca oraz od dnia 5 do dnia 9 lipca 1982 roku korzystał z urlopu wypoczynkowego.

Wnioskodawca był niezdolny do pracy nieprzerwanie do 18 lutego 1983 roku, co odnotowano również w rocznej karcie ewidencji pracy za 1983 rok.

Z dniem 1 sierpnia 1982 roku przyznano wnioskodawcy uposażenie zasadnicze w wysokości 7 000 zł + premia do 70 % (angaż z dnia 4 października 1982 roku - przyznanie wyższego wynagrodzenia).

Z dniem 1 grudnia 1982 roku przyznano wnioskodawcy zajmującemu stanowisko starszego projektanta uposażenie zasadnicze w wysokości 7 700 zł + premia uznaniowa 55 % (angaż z dnia 21 grudnia 1982 roku - przyznanie wyższego wynagrodzenia).

W dniu 4 marca 1983 roku zawarto między Zakładami (...) w P. a wnioskodawcą umowę o pracę na okres 12 miesięcy licząc od dnia podjęcia pracy w dniu 16 marca 1983 roku (...) B. na stanowisku starszego projektanta – kierownika grupy – projektowanie w Zakładach (...). Określono, że począwszy od dnia rozpoczęcia do dnia zakończenia pracy w (...) wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie w następującej wysokości: wynagrodzenie walutowe w kwocie 1 770 (...) (...), wynagrodzenie złotowe w kwocie 4 200 zł.

Od 1 stycznia 1984 roku przedłużono wnioskodawcy powyższą umowę o pracę do 30 czerwca 1984 roku. Wynagrodzenie złotowe pozostało bez zmian. Natomiast przyznano wnioskodawcy wynagrodzenie walutowe miesięczne w wysokości: część stała 1 415 M. (...), część ruchoma 355 M. (...), łącznie 1 770 M. (...) (aneks do umowy w aktach osobowych wnioskodawcy).

Z dniem 1 sierpnia 1984 roku powierzono wnioskodawcy obowiązki głównego projektanta i przyznano wynagrodzenie dewizowe w wysokości 1 870 M. (...)+ dodatek funkcyjny w wysokości 170 M. (...) + wynagrodzenie w kraju 4 300 zł miesięcznie, część stała 1 360 (...) oraz część ruchoma 340 (...) (powołanie na wyższe stanowisko ze zmianą wynagrodzenia z dnia 5 października 1984 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Z dniem 1 stycznia 1985 roku przyznano wnioskodawcy dodatek funkcyjny w wysokości 177 M. (...) (angaż z dnia 19 września 1985 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Aneksem z dnia 14 sierpnia 1985 roku do umowy o pracę, przedłużono wnioskodawcy umowę o pracę na budowie w (...) do 30 września 1985 roku. Wynagrodzenie złotowe pozostało bez zmian. Natomiast od 1 lipca 1985 roku przyznano wnioskodawcy wynagrodzenie walutowe miesięczne w wysokości: część stała 1 440 (...), część ruchoma 360 (...), dodatek funkcyjny 180 (...), wynagrodzenie łącznie 1 980,00 (...)

Pismem z dnia 17 października 1985 roku wnioskodawca wystąpił do pracodawcy – Dyrektora Naczelnego (...) z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego w okresie od 5 listopada 1985 roku do 3 stycznia 1986 roku w związku z wyjazdem na wyprawę w Himalaje. Jednocześnie w ww. piśmie wskazał, że „urlop dewizowy” przysługujący mu po zakończeniu kontraktu zakończy w dniu 4 listopada 1985 roku.

Pracodawca udzielił wnioskodawcy urlopu bezpłatnego zgodnie z żądaniem, tj. w okresie od 5 listopada 1985 roku do 3 stycznia 1986 roku.

Przed rozpoczęciem pracy w (...) wnioskodawca pracował w pionie (...) w dziale (...) (wniosek wnioskodawcy z dnia 10 października 1985 roku w aktach osobowych wnioskodawcy).

Świadek J. S. ur. (...) był zatrudniony w (...) S.A. z siedzibą w P. w okresie od 16 maja 1970 roku do 31 maja 2002 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach: asystenta projektanta, Kierownika Pracowni Zespołu (...), Kierownika Pracowni, starszego projektanta (świadectwo pracy z dnia 31 maja 2002 roku). Od 17 grudnia 2011 roku świadek ma prawo do emerytury (decyzja z dnia 13 stycznia 2012 roku). Do wniosku o emeryturę świadek załączył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku ZUS Rp-7 z dnia 21 maja 2002 roku, w którym wykazano zarobki za lata 1970-2002. J. S. nie był kierowany do pracy za granicę.

Sąd Okręgowy ocenił zgromadzony materiał dowodowy wskazał dokładnie na podstawie, jakich dokumentów ustalił stan faktyczny - którym dowodom dał wiarę, a którym odmówił tego przymiotu. Sąd Okręgowy dał w całości wiarę zeznaniom J. K. i A. D., a jako nieprzydatne dla rozstrzygnięcia w sprawie uznał zeznania A. P.. Jedynie w części Sąd dał wiarę natomiast zeznaniom wnioskodawcy oraz J. S..

Zeznania wnioskodawcy Sąd uznał za wiarygodne, co do tego, że w okresie od 1 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1979 roku pracował on w Pracowni (...) nad opracowaniem projektów automatyki dla E. C. i elektrowni (...) w Czechosłowacji oraz że w okresie od 1 czerwca 1980 roku do 27 grudnia 1980 roku pracował na budowie w Austrii. Sąd wskazał jednak, że w sprawie brak jakichkolwiek dokumentów potwierdzających okres od 28 grudnia 1980 roku do 11 stycznia 1981 roku, zatem niemożliwym było w ocenie Sądu Okręgowego uznanie tego okresu za okres podlegający wliczeniu do stażu pracy wnioskodawcy. W dalszej kolejności Sąd Okręgowy wskazał, że dał wiarę zeznaniom wnioskodawcy, że w 1982 roku korzystał ze zwolnienia lekarskiego. Jednakże, co wynika z rocznych kart ewidencji obecności w pracy za 1982 rok i 1983 rok, znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy, wnioskodawca korzystał ze zwolnienia lekarskiego poczynając od 14 września 1982 roku aż do 18 lutego 1983 roku, a nie od przełomu maja/ czerwca 1982 roku. Natomiast w okresie od 1 maja 1982 roku do 13 września 1982 roku wnioskodawca świadczył pracę. Tym samym Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawcy, że już od stycznia 1983 roku przebywał na kontrakcie w (...).

Mając na uwadze treść dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych wnioskodawcy, Sąd Okręgowy uznał również, że w okresie od 16 marca 1983 roku do 4 listopada 1985 roku wnioskodawca pracował za granicą w grupie projektantów w Zakładach (...) w B., po czym od dnia 5 listopada 1985 roku do dnia 3 stycznia 1986 roku korzystał z urlopu bezpłatnego. W ocenie Sądu treść świadectwa pracy z dnia 10 października 1990 roku wskazuje, że macierzysty zakład pracy udzielił wnioskodawcy urlopu bezpłatnego na okres skierowania do pracy za granicę w celu realizacji budownictwa eksportowego do 6 listopada 1985 roku, a nie do 30 września 1985 roku.

W sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego brak jest niewątpliwych danych za okres od 19 lutego 1983 roku do 15 marca 1983 roku, mimo, że w rocznej karcie ewidencji obecności w pracy za 1983 rok nie odnotowano za ten okres nieobecności wnioskodawcy w pracy. Brak tez jest innych dokumentów, pozwalających poczynić pewne ustalenia, co do okresu od 19 lutego 1983 roku do 15 marca 1983 roku i tym samym niemożliwym było uznanie tego okresu za okres podlegający wliczeniu do stażu pracy wnioskodawcy.

Mając na uwadze dokonane ustalenia, Sąd Okręgowy stwierdził, że odwołanie J. T. należało częściowo uzasadnić.

Poza sporem w sprawie pozostawało to, że wnioskodawca spełnił warunki określone w art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (w brzmieniu obowiązującym w dniu nabycia prawa do emerytury t.j. Dz. U. z 2009 roku Nr 153, poz. 1227- dalej ustawa emerytalna), albowiem J. T. osiągnął wiek emerytalny ((...) lat ukończył w dniu (...) r.) i legitymuje się, co najmniej 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

W ocenie Sądu Okręgowego organ rentowy obliczył wysokość świadczenia odwołującego na podstawie art. 53 i 26 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i nie podjął wypłaty emerytury ustalonej w myśl art. 53, gdyż jej wysokość jest mniej korzystna od emerytury ustalonej na zasadach określonych w art. 26 ustawy emerytalnej. W dalszej kolejności Sąd Okręgowy zacytował treść przepisów określających zasady na podstawie, których oblicza się wysokość emerytury, tj. art. 15 ust. 1-5 w zw. z art. 5 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 25 ust. 1 w zw. z art. 174 ust. 1-3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Okręgowy wskazał także, że do właściwego rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie istotne były również unormowania obowiązujące w czasie realizacji przez wnioskodawcę zatrudnienia na budowach eksportowych w Austrii w 1980 roku i w NRD w latach 1983 – 1985, a więc art. 298 kp – nieobowiązujący od dnia 1 stycznia 2004 roku, w którym Rada Ministrów została upoważniona do określenia niektórych praw i obowiązków pracowników zatrudnionych przez polskie przedsiębiorstwa za granicą, przez ustanowienie między innymi niezbędnych odstępstw od przepisów Kodeksu pracy w zakresie czasu pracy i wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, oraz – wydane w wykonaniu tej delegacji rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 roku w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem (dwukrotnie opublikowane w jednolitym tekście: Dz. U. z 1986 roku Nr 19, poz. 101 i Dz. U. z 1990 roku Nr 44, poz. 259). Sąd Okręgowy zacytował treść przepisów w oparciu, o które, zgodnie z tym rozporządzeniem w okresie od 1.11.1975 r. do 31.12.1981 r. oraz w okresie od 28.12.1984 r. do 30.01.1986 r. ustalane były zasady delegowania pracowników do pracy za granicę.

Mając na względzie cytowane przepisy, Sąd Okręgowy stwierdził, że materiał dowodowy zebrany w sprawie dał podstawy do uwzględnienia w stażu pracy wnioskodawcy dodatkowo, jako okresy składkowe:

- okresu od 1 października 1977 roku do 30 listopada 1977 roku (wnioskodawca był wówczas zatrudniony w Zakładach (...) w K. (...) z siedzibą w P.),

- okresu od 1 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1979 roku (wnioskodawca pracował wówczas w Pracowni (...) (...)

- okresu od 1 czerwca 1980 roku do 27 grudnia 1980 roku (wnioskodawca był zatrudniony za granicą w Austrii - w firmie (...) w W.),

- okresu od 1 maja 1982 roku do 18 lutego 1983 roku: w okresie od 1 maja 1982 roku do 13 września 1982 roku (wnioskodawca świadczył pracę, po czym od dnia 14 września 1982 roku do 18 lutego 1983 roku był niezdolny do pracy),

- okresu od 16 marca 1983 roku do 4 listopada 1985 roku (wnioskodawca był zatrudniony za granicą w (...) w Zakładach (...) w B.).

Wnioskodawca w okresie od 1 czerwca 1980 roku do 27 grudnia 1980 roku i od 16 marca 1983 roku do 4 listopada 1985 roku został oddelegowany z macierzystego zakładu pracy do wykonywania pracy za granicą na budowach eksportowych w (...) i (...). W tym czasie pracodawca udzielał mu urlopu bezpłatnego, który jak stanowi § 3 ust. 4 w zw. z ust. 1 rozporządzenia z dnia 27 grudnia 1974 roku wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Powyższe oznacza, że w czasie pracy na kontrakcie w (...) i (...) wnioskodawca pozostawał de facto w dwóch stosunkach pracy, tj. pierwszy wynikał z umowy o pracę zawartej z macierzystym zakładem pracy, drugi natomiast z terminowego kontraktu zawartego z jednostką kierującą do pracy za granicą.

Sąd Okręgowy wskazał natomiast, że nie uwzględnił do stażu pracy okresów:

- od 28 grudnia 1980 roku do 11 stycznia 1981 rok i od 19 lutego 1983 roku do 15 marca 1983 roku, albowiem w sprawie brak było dokumentów, pozwalających poczynić pewne ustalenia, co do tych okresów, tym samym niemożliwym było uznanie tych okresów za okresy podlegające wliczeniu do stażu pracy wnioskodawcy.

- od 5 listopada 1985 roku do 31 grudnia 1985 roku, bowiem okres urlopu bezpłatnego nie jest wymieniony ani w art. 6 ustawy, jako okres składkowy, ani w art. 7 ustawy, jako okres nieskładkowy. Nadto urlop ten, co jednoznacznie wynika z dokumentów opisanych wyżej nie był urlopem bezpłatnym udzielonym na okres skierowania do pracy za granicą.

Sąd Okręgowy wskazał także, że nie miał podstaw do przyjęcia, tak jak domagał się tego wnioskodawca, aby za okres od 1970 roku do 1990 roku, w tym za okres kontraktu od 1973 roku do 1977 roku, przy ustalaniu wysokości podstawy wymiaru składek (wysokości zarobków odwołującego) przyjąć zarobki „porównanego” pracownika w kraju – J. S., który przebył podobną drogę zawodową jak on. W ocenie Sądu było to niemożliwe z uwagi na treść § 10 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (t.j. Dz. U. z 1989 roku Nr 11, poz. 63 ze zm.). J. S. musiałby być w kraju zatrudniony w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim był zatrudniony wnioskodawca przed wyjazdem za granicę. Spełnienia tej przesłanki w ocenie Sądu Okręgowego wnioskodawca jednak nie wykazał. Sąd Okręgowy stwierdził, że w świetle dowodów zebranych w sprawie uznać należy, że J. S. nie był zatrudniony w takim samym charakterze, co wnioskodawca. Świadczą o tym dokumenty zebrane w aktach organu rentowego (m.in. świadectwa pracy), jak i w aktach osobowych wnioskodawcy i J. S.. Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy stwierdził, że wniosek J. T. o ustalenie podstawy wymiaru emerytury przy uwzględnieniu wynagrodzeń zastępczych osiągniętych przez J. S. w okresach, w jakich wnioskodawca pracował za granicą jest błędny.

Reasumując Sąd Okręgowy podkreślił, że nie ma prawnej możliwości uwzględnienia w podstawie wymiaru świadczenia należności otrzymywanych przez wnioskodawcę w okresie ubezpieczenia przebytym za granicą, przy braku zapłaty składki na ubezpieczenia społeczne w Polsce. W konsekwencji, mając na uwadze treść art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej, Sąd uznał, że do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego należy przyjąć za okresy od 1 czerwca 1980 roku do 27 grudnia 1980 roku i od 16 marca 1983 roku do 4 listopada 1985 roku z uwagi na brak wynagrodzeń zastępczych obowiązujące w tych okresach wynagrodzenie minimalne.

Natomiast do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego należy przyjąć za okresy:

- od 1 października 1977 roku do 30 listopada 1977 roku wynagrodzenie obliczone na podstawie świadectwa pracy z dnia 30 listopada 1977 roku, tj. wynagrodzenie w wysokości 4 600 zł,

- od 1 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1979 roku wynagrodzenie ustalone na podstawie przedłożonych angaży, tj. od 1 stycznia 1978 roku wynagrodzenie w wysokości 4 000 zł, od 1 października 1978 roku wynagrodzenie w wysokości 4 300 zł,

- od 1 maja 1982 roku do 18 lutego 1983 roku wynagrodzenie ustalone na podstawie przedłożonych angaży, tj. od 1 maja 1982 roku wynagrodzenie w wysokości 6 000 zł oraz dodatek funkcyjny 1 000 zł, od 1 sierpnia 1982 roku wynagrodzenie w wysokości 7 000 zł, od 1 grudnia 1982 roku wynagrodzenie w wysokości 7 700 zł.

W oparciu o powyższe rozważania prawne i faktyczne oraz na podstawie zacytowanych w uzasadnieniu przepisów prawa materialnego oraz art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. Sąd Okręgowy uznał, że należało zmienić treść zaskarżonej decyzji w części, o czym orzeczono jak w pkt I ppkt 1, 2, 3, 4 i 5. Natomiast w pozostałym zakresie odwołanie J. T. na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie II wyroku.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł odwołujący J. T. reprezentowany przez fachowego pełnomocnika.

Zaskarżając wyrok w całości, zarzucił mu:

- naruszenie prawa materialnego w postaci § 10 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytury i rent poprzez jego niezastosowanie, czego skutkiem jest nie uwzględnienie przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy w odniesieniu do okresów pracy za granicą, kwot wynagrodzenia otrzymywanych przez J. S., który był zatrudniony w kraju w podobnym charakterze, jak wnioskodawca.

- naruszenie norm postępowania w postaci art. 233 § 1 k.p.c. poprzez swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci:

a) świadectwa pracy wnioskodawcy z dnia 10 października 1990 r., któremu Sąd dał jedynie częściowo wiarę, czego skutkiem było błędne przyjęcie, że do podstawy obliczania emerytury nie wlicza się pełnego okresu zatrudnienia w Biurze (...) w P., tj. okresu od 1.06.1970 r. do 30.09.1990 r. – z uwzględnieniem pracy wnioskodawcy za granicą;

b) zeznaniom J. S. oraz zeznaniom wnioskodawcy, którym to dowodom Sąd dał jedynie częściowo wiarę, czego skutkiem było błędne przyjęcie, że J. S. nie był zatrudniony w takim samym charakterze, co wnioskodawca w związku, z czym Sąd nie uwzględnił wynagrodzeń zastępczych osiąganych przez J. S. w okresach, w jakich wnioskodawca pracował za granicą;

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na wynik sprawy, polegający na:

a) błędnym przyjęciu, że brak jest dokumentów wskazujących na wysokość wynagrodzenia walutowego wnioskodawcy osiąganego podczas pracy w byłym (...), kiedy w aktach sprawy znajduje się zestawienie wypłat za rok 1988 oraz 1989 z którego wynika ze wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie dewizowe wysokości 1.900 M.

b) błędnym przyjęciu, że wnioskodawca nie był zatrudniony w podobnym charakterze jak J. S..

Mając powyższe zarzuty na uwadze apelujący wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie odwołania wnioskodawcy w całości.

Ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyznanie odwołującemu J. T. prawa do ustalenia emerytury od 1 września 2012 roku przy uwzględnieniu stażu pracy dodatkowo, jako okresów składowych:

a)  okresu od 1 czerwca 1970 do 31 października 1977 z uwzględnieniem okresu wykonywania pracy za granicą w okresie od 1 lutego 1973 do 31 marca 1977 z wynagrodzeniem ustalonym w czasie wykonywania pracy za granicą na podstawie wynagrodzenia, które w tym okresie otrzymywał J. S.

b)  okresu od 17 października 1986 r. do 30 września 1990 r. za wynagrodzeniem ustalonym na podstawie rocznego zestawienia wypłat za rok 1988 oraz rok 1989.

Pełnomocnik pozwanego organu rentowego – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny zażył, co następuje:

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny pragnie zauważyć, że apelacja odwołującego J. T. została złożona przeciwko całości wyroku, który zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w dużej mierze na korzyść odwołującego i jedynie w niewielkim zakresie jego żądań, Sąd Okręgowy oddalił jego odwołanie. W tej sytuacji, w ocenie Sądu Apelacyjnego trudno dopatrzyć się po stronie odwołującego interesu w składaniu odwołania, co do całości rozstrzygnięcia. Tym niemniej Sąd Apelacyjny uznał, iż należy pochylić się nad zarzutami podniesionymi przez apelującego.

Mając na względzie zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny wskazuje, że w sprawie nie dopatrzył się żadnych nieprawidłowych ustaleń w zakresie stanu faktycznego sprawy, ani naruszenia treści art. 233 § 1 k.p.c. poprzez swobodną ocenę zebranego materiału dowodowego. Wbrew zarzutom apelacji, Sąd Okręgowy dokonał rzetelnej i trafnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego i ocena ta nie wykracza poza ramy określone w wskazanym powyżej przepisie. Wszystkie przeprowadzone dowody zostały przez Sąd Okręgowy omówione w sposób obiektywny, rzetelny i wszechstronny. Sąd Okręgowy wskazał na podstawie, jakich dowodów ustalił w sprawie stan faktyczny i które argumenty odwołującego oraz które zeznania świadków znalazły poparcie w zgromadzonym materiale dowodowy, a którym nie można było dać wiary, bowiem brak było dowodów na ich poparcie. Tym samym Sąd Apelacyjny w pełni podziela dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne w sprawie i dokonaną przez ten Sąd ocenę materiału dowodowego. W przedmiotowej sprawie nie sposób przyjąć, bowiem, że Sąd Okręgowy przekroczył granicę swobodnej oceny dowodów. Sąd Apelacyjny wskazuje, że Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę na to, że postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącą stronę stanu faktycznego przyjętego na podstawie własnej oceny dowodów; skarżąca może tylko wykazywać, posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że Sąd rażąco naruszył ustanowione w wymienionym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów i że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z 14 stycznia 2000 roku w sprawie I CKN 1169/99, z 10 kwietnia 2000 roku w sprawie V CKN 17/2000). Zatem skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to, bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Odwołujący powyższego w przedmiotowej sprawie nie wykazała nie jest, bowiem wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu oraz wyprowadzania z nich odmiennych, niż sąd wniosków. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wyprowadzaniu przez sąd wniosków z zebranego materiału dowodowego, albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, sąd nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Natomiast, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać. Nie jest więc wystarczającym uzasadnieniem zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 k.p.c. wyrażenie przez apelującą dezaprobaty dla oceny prezentowanej przez Sąd pierwszej instancji i przedstawienie własnej oceny dowodów.

Sąd Apelacyjny podkreśla zatem, że Sąd Okręgowy po przeprowadzeniu bardzo wnikliwego postępowania dowodowego dokładnie wskazał jakie okresy pracy odwołującego – dotychczas nieuwzględnione przez organ rentowy - powinny być mu zaliczone do ogólnego stażu pracy, jako okresy składkowe oraz jakie wartości (kwoty wynagrodzenia) za te okresy powinny być przyjęte do ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego. Sąd Okręgowy dokładnie także wyjaśnił na podstawie jakich dowodów przyjął, iż wskazane przez niego okresy powinny zostać odwołującemu zaliczone.

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy zasadnie uwzględnił odwołującemu do ogólnego stażu pracy, jako okresy składkowe, okres urlopu bezpłatnego, gdzie odwołujący wbrew zapisom znajdującym się w karcie wynagrodzeń nie przebywał na urlopie bezpłatnym, tylko w rzeczywistości pozostawał w stosunku pracy, tj. okres od 1.10.1977 r. do 30.11.1977 r. (w Zakładach (...) w K. (...) z siedziba w P.), a także okres od 1.06.1980 r. do 27.12.1980 r. (gdy wnioskodawca był zatrudniony za granicą w (...)). Sąd Okręgowy w sposób właściwy i dokładny ustalił również odwołującemu na podstawie angaży, wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego przez niego w okresie od 1.10.1977 r. do 30.11.1977 r., 1.01.1978 r. do 31.12.1978 r., od 1.01.1979 r. do 28.02.1979 r. i od 1.05.1982 r. do 18.02.1983 r. Sąd Apelacyjny stwierdza, że nie znalazł również podstaw do kwestionowania zasadności przyjęcia przez Sąd I instancji za okres pracy od 1.06.1980 r. do 27.12.1980 r. i 16.03.1983 r. do 4.11.1985 r. do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w tym czasie. Jak słusznie bowiem wskazał Sąd I instancji konieczność przyjęcia minimalnego wynagrodzenia wynika wprost z treści art. 15 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, że w sytuacji, gdy nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującą w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiarowi czasu pracy.

Z ustaleniami w zakresie przyjętych przez Sąd Okręgowy podstaw wymiaru składek, za poszczególne okresy zatrudnienia nie zgadzał się J. T., który w apelacji podkreślał, iż skoro bezsporne w sprawie jest to, że był zatrudniony za granicą (w W. i byłym (...)), to jako podstawę wymiaru składek za okresy zatrudnienia za granicą, powinno zostać w jego przypadku przyjęte wynagrodzenie w walucie obcej (stosownie przeliczone), bądź wynagrodzenie zastępcze (w tym przypadku odwołujący wskazywał, iż należałoby przyjąć wynagrodzenie uzyskiwane przez J. S.), zamiast wynagrodzenia minimalnego. W ocenie apelującego Sąd powinien także zaliczyć do stażu pracy okres od 17.10.1986 r. do 30.09.1990 r., przyjmując, że w tym czasie uzyskiwał wynagrodzenie odpowiadające wynagrodzeniu uzyskiwanemu w roku 1988 i 1989, wykazanemu w zestawieniach wynagrodzeń znajdujących się w jego dokumentacji.

Odpowiadając na zarzuty apelującego, Sąd Apelacyjny podkreśla, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki, wnioskodawca powinien udowodnić, że w spornym okresie uzyskiwał wynagrodzenie w konkretnie określonej wysokości oraz to, że od wynagrodzenia tego była odprowadzana składka. Odwołujący nie może jedynie uprawdopodobnić swoich twierdzeń - wysokość tą trzeba udowodnić. Swoich racji odwołujący w postępowaniu ubezpieczeniowym może dowodzić wszelkimi środkami dowodowymi, co wynika wprost z treści art. 473 § 1 k.p.c., który stanowi, że w trakcie postępowania dowodowego w sprawach z ubezpieczenia społecznego nie stosuje się przed sądem przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania stron. Tym samym w celu udowodnienia wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia przez odwołującego w spornych okresach w sprawie mogły być przeprowadzane wszelkie dowody przewidziane przepisami kodeksu postępowania cywilnego, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Ocena wiarygodności i mocy dowodowej wszystkich przedstawionych dowodów jest zawsze dokonywana przez Sąd według jego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Nie można jednak zapomnieć, że pomimo braku wskazanych powyżej ograniczeń dowodowych w postępowaniu sądowym z zakresu ubezpieczeń społecznych nie można wysokości zarobków, stanowiących podstawę do wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne ustalać w sposób hipotetyczny, oparty jedynie na domniemaniu. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są bowiem normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalenie wynagrodzenia w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Przy obliczaniu wysokości podstawy emerytury, zgodnie z przepisami ustawy o rentach i emeryturach z FUS, bierze się pod uwagę dokładnie ustaloną wartość – wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia w określonym czasie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy dokonując ustalenia wysokości wynagrodzeń odwołującego uzyskiwanych w poszczególnych okresach zatrudnienia w sposób prawidłowy przyjął wartości wynikające z treści świadectwa pracy, angaży, bądź zasadnie przyjął wynagrodzenie minimalne w sytuacji, gdy bezsporne było, że odwołujący wykonywał prace, a nie można było dokładnie ustalić wysokości wynagrodzenia. Odwołujący w żaden sposób nie wykazał, aby ustalenia Sądu I instancji były błędne, bądź nieprawidłowe.

Apelujący wskazał, iż Sąd Okręgowy naruszył przepisy prawa materialnego poprzez niezastosowanie w sprawie treści § 10 pkt 2 rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (t.j. Dz. U. z 1989 roku Nr 11, poz. 63 ze zm.- dalej rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 r.). Przepis ten stanowi, że jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru, pracownik był zatrudniony za granicą, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się za okresy tego zatrudnienia:

1) kwoty, od których za te okresy opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne w kraju, albo

2) jeżeli okres zatrudnienia za granicą przypada przed dniem 1 stycznia 1991 r. - kwoty wynagrodzenia przysługującego w tych okresach pracownikowi zatrudnionemu w kraju w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicę.

Mając na względzie treść tego przepisu apelujący domagał się uwzględnienia wynagrodzenia ustalonego w sposób zastępczy na podstawie wynagrodzenia J. S., lub dokonanie przeliczenia wynagrodzenia walutowego.

Odnosząc się do zarzutu apelującego, Sąd Apelacyjny w pierwszej kolejności wskazuje, że zasadnie Sąd Okręgowy w przedmiotowej sprawie nie zastosował powyższego przepisu, albowiem nie zostały spełnione określone w nim przesłanki. Przede wszystkim, Sąd Apelacyjny wskazuje, że Sąd nie mógł w przedmiotowej sprawie ustalać wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego przez odwołującego w walucie obcej, na zasadzie przeliczenia z waluty obcej, na walutę polską. Zakaz przeliczania wynika wprost z cytowanego § 10 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 r., który wprost wskazuje, że jedynym sposobem na ustalenie wysokości wynagrodzenia danego pracownika za okresy jego pracy za granicą, jest ustalenie wysokości wynagrodzenia zastępczego. Norma prawna wynikająca zatem z cytowanego przepisu jest taka, że dla zatrudnionych za granicą do końca 1990 roku przyjmuje się wyłącznie wynagrodzenie zastępcze do ustalenia podstawy wymiaru. Nie ma możliwości dokonania przeliczenia wynagrodzenia walutowego. Wynagrodzenie ustalone zgodnie z zasadami przyjętymi przez § 10 cyt. rozporządzenia "staje się" z mocy tego przepisu wynagrodzeniem otrzymywanym za granicą.

Do obliczenia wysokości wynagrodzenia zastępczego, dla osoby która pracowała za granicą, przyjmuje się zatem wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w kraju na takim samym stanowisku lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicę.

Odwołujący wnioskował o przyjęcie, jako wynagrodzenia zastępczego, wynagrodzenia uzyskiwanego przez J. S., albowiem przebieg ich kariery zawodowej, w ocenie odwołującego był podobny, co pozwala przyjąć wynagrodzenie zastępcze.

Sąd Apelacyjny wskazuje jednak, że powyżej cytowany § 10 rozporządzenia wymaga, aby pracownik zatrudniony za granicą i pracownik zatrudniony w kraju na podstawie, którego ma być obliczane wynagrodzenie zastępcze w momencie wyjazdu za granicę jednego z nich, byli zatrudnieni/pracowali na tych samych stanowiskach. Zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, że odwołujący i J. S. pracowali na tych samych stanowiskach w momencie wyjazdu odwołującego do pracy za granicę. Z treści angaży odwołującego z lat 1970-1977 wynika, że w roku 1970 rozpoczął on pracę na stanowisku asystent projektanta (vide k.80 akt osobowych odwołującego znajdujących się w kopercie k. 68 akt sądowych) i z tego stanowiska odwołujący wyjechał do pracy za granicę. Po powrocie z zagranicy dopiero w roku 1977 został mianowany na stanowisko projektanta (vide k. 74 akt osobowych odwołującego znajdujących się w kopercie k. 68 akt sądowych), a w roku 1979 awansował na stanowisko głównego projektanta. Następnie w roku 1986 odwołujący awansował na stanowisko starszego projektanta. Ścieżka zawodowa odwołującego, mimo wielu podobieństw była odmienna od ścieżki zawodowej świadka J. S.. Sąd Apelacyjny wskazuje, że wprawdzie w aktach osobowych świadka nie znajdują się adnotacje o kolejno piastowanych przez niego stanowiskach, to taka informacja wprost wynika z treści legitymacji ubezpieczeniowej świadka. J. S. został w 1970 r. zatrudniony na stanowisku inżyniera automatyka, w dniu 1.12.1973 r. awansował na stanowisko starszego projektanta, od 1974 był starszym asystentem a od 1975 piastował stanowisko projektanta. W roku 1976 świadek awansował na stanowisko kierownika projektu (vide k.71-76 akt osobowych świadka znajdujących się w kopercie k. 68 akt sądowych).

Jak wynika z powyższego zestawienia świadek i odwołujący nigdy w tym samym czasie nie byli zatrudnieni na tych samych stanowiskach. Tym samym, jakkolwiek ich kariery zawodowe są podobne nie można przyjąć za okresy pracy odwołującego za granicą wynagrodzenie zastępcze uzyskiwane przez J. S.. Wystarczyłoby, aby w czasie, kiedy odwołujący wyjechał za granicę ze stanowiska asystent projektanta, świadek J. S. również pełnił tą funkcje. Jak wynika jednak z ustaleń Sądu J. S. w roku 1970 nie pełnił funkcji asystenta projektanta, stąd nie zostały spełnione przesłanki określone w cytowanym § 10 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 r. i zarzut niezastosowanie tego przepisu jest bezzasadny, bowiem Sąd Okręgowy nie miał podstaw do jego zastosowania.

W treści apelacji wnioskodawca domagał się również uwzględnienia do ogólnego stażu pracy okresu od 17.10.1986 r. do 30.09.1990 r., za wynagrodzeniem ustalonym na podstawie rocznego zestawienia wypłat za rok 1988 oraz za rok 1989. Wniosek odwołującego w tym zakresie nie mógł również zostać uwzględniony. Sąd Apelacyjny przypomina, w sprawie w której dokonuje się obliczenia wysokości emerytury, gdzie należy ustalić wysokość podstawy składek, rzeczą sądu jest dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w danym okresie. Zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe wskazane musza być w sposób niebudzący wątpliwości w ściśle określonej kwotowo wysokości i odprowadzonych od nich składek na ubezpieczenie społeczne. Nie jest natomiast możliwe przeliczenie wysokości emerytury w oparciu o hipotetyczne lub uśrednione wysokości zarobków (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w e Wrocławiu z dnia 4 kwietnia 2012r., sygn. III AUa 1091/11, LEX nr 1164104, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007r., sygn. III AUa 482/07, Apel.-W-wa 2008/1/154, OSA 2009/1/1). Nie można zatem sztucznie na cały okres zatrudnienia odwołującego w wskazanym powyżej czasie, przenieść wysokości zarobków odwołującego z dwóch wybiórczych lat.

Reasumując Sąd Apelacyjny wskazuje, że rozstrzygając o żądaniu wnioskodawcy, wziął pod uwagę cały materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie, w tym jego twierdzenia odnośnie poszczególnych okresów zatrudnienia, czy wysokości osiąganych zarobków oraz dokumentację znajdującą się w aktach sprawy i zeznania świadków. Wnioski Sądu Apelacyjnego są tożsame ze stanowiskiem Sądu I instancji. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie stanu faktycznego i zastosował w przedmiotowej sprawie właściwe przepisy prawne, których treść przytoczył i przeanalizował w pisemnym uzasadnieniu wyroku. Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny w pełni przychyla się do poczynionych ustaleń oraz dokonanej przez Sąd I instancji wykładni przepisów i stwierdza, że zarzuty apelującego nie zasługiwały na uwzględnienie.

Wobec powyższych rozważań, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił wniesioną apelację.