Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015 r. w Gdańsku

sprawy E. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji E. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 stycznia 2015 r., sygn. akt VII U 1147/14

1.  oddala apelację;

2.  wniosek o wznowienie postępowania w oparciu o zgłoszony w apelacji dowód z zeznań świadków przekazać do merytorycznego rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G..

Sygn. akt III AUa 395/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 marca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił E. K. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych .

W uzasadnieniu decyzji pozwany podał, że zgodnie z art. 114 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń lub ich wysokość podlega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość.

W ocenie organu, przedłożona przez ubezpieczoną kserokopia pisma Zespołu (...) z dnia 22.05.1981 r. nie wnosi nowych okoliczności. Sprawa przyznania emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej została rozstrzygnięta w drodze postępowania sądowego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 5 stycznia 2012r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona E. K., wskazując, iż organ niezasadnie pominął pismo dnia 22.05.1981r., bowiem wynika z niego, że w przedsiębiorstwie zatrudnieni byli pracownicy I kategorii przy kontroli towarów. Wskazywała, że pracodawca S., na podstawie dokumentów z akt osobowych wystawił jej świadectwo pracy w warunkach szczególnych, w których to warunkach przepracowała 16 lat i 6 miesięcy. Była to praca wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Podniósł, iż, prawo ubezpieczonej do emerytury w obniżonym wieku było przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego i Apelacyjnego w Gdańsku . Złożone do wniosku pismo Zespołu (...) z dnia 22.05.1981r. nie wnosi nowych okoliczności, zaś świadectwo pracy w warunkach szczególnych wystawione przez pracodawcę nie jest nowym dowodem w sprawie. Wskazał nadto pozwany, iż zarzut iż inne osoby pracujące z ubezpieczoną otrzymały wcześniejsze emerytury był już podnoszony przez ubezpieczoną.

Wyrokiem z dnia dnia 14 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

Ubezpieczona E. K., urodzona dnia (...), w dniu 9 maja 2011 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę.

Decyzją z dnia 18 lipca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił E. K. prawa do emerytury, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nieudowodnienia żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawczyni od przedmiotowej decyzji odwołała się do Sądu Okręgowego w Gdańsku podnosząc, iż w spełnia warunki do otrzymania emerytury w obniżonym wieku .

Wyrokiem z dnia 5 stycznia 2012r. Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił odwołanie.

Sąd ustalił, iż w okresie od dnia 19 listopada 1974 r. do dnia 30 czerwca 1991 r. oraz od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia 12 sierpnia 2011 r. ubezpieczona zatrudniona była w Przedsiębiorstwie (...) w G. – Oddział w G. (po przekształceniu (...) S.A., a następnie (...) sp. z o.o.) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kontrolera ilości (liczman), starszego kontrolera ilości i inspektora kontroli, przy czym w okresie od dnia 11 lipca 1990 r. do dnia 10 sierpnia 1990 r. wnioskodawczyni przebywała na urlopie bezpłatnym.

Wnioskodawczyni pracowała w Wydziale Wykonawstwa Portowego. Jej praca polegała na sprawdzaniu ilości danego towaru, który był rozładowywany i załadowywany na statki i sprawdzaniu jakości opakowań towaru. Wnioskodawczyni nie kontrolowała jakości samego towaru. Początkowo ubezpieczona pracowała na jedną zmianę od godz. 7.00 do 15.00, następnie wprowadzono 12-godzinny rozkład czasu pracy, po którym wnioskodawczyni miała 24 godziny czasu wolnego, ostatecznie jednak wprowadzono system dwuzmianowy od godz. 7.00 do 15.00 i od 15.00 do 23.00. Sporadycznie zdarzało się, że ubezpieczona pracowała w nocy. Częściej bywało, że pracowała dłużej niż 8 godzin dziennie, gdyż musiała przygotować dokumenty i rozliczyć się ze statkiem lub magazynem portowym. Rozliczenia te odbywały się pod burtą statku albo na statku i trwały około godziny. Po rozliczeniu wnioskodawczyni przedkładała wymagane dokumenty swojemu przełożonemu. Ubezpieczona pracowała na zewnątrz, w trudnych warunkach atmosferycznych.

W dniu 2 czerwca 2011 r. zakład pracy wystawił wnioskodawczyni świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, z którego wynika, że wnioskodawczyni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracowała w charakterze kontrolera ilości i jakości ładunków podczas ich przeładunków. Praca ta, zdaniem pracodawcy, wypełnia wymagania Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) – wykaz C, dział II (Prace w portach morskich) pkt 7 i wykaz A, dział 14 (Prace różne) poz. 24 w zw. z wykazem B działem II (Prace w portach morskich) poz. 1 i 3.

W oparciu o powyższe ustalenia poczynione na podstawie dokumentów z akt ubezpieczeniowych , akt osobowych ubezpieczonej, jej zeznań Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie skarżącej E. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd zważył, iż wprawdzie wyniki postępowania dowodowego częściowo potwierdziły prawdziwość okoliczności stwierdzonych świadectwem pracy w warunkach szczególnych tj. że wnioskodawczyni pracowała na stanowisku kontrolera ilości towaru (ładunków), to jednak nie sposób stwierdzić, aby praca wnioskodawczyni we wskazanych wyżej okresach była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych na stanowiskach wymienionych w wykazie A lub B.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie wynika, aby praca świadczona przez wnioskodawczynię w spornym okresie polegała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na kontroli jakości produkcji i usług, zgodnie z poz. 24 działu XIV wykazu A rozporządzenia. Sama wnioskodawczyni przyznała bowiem, że jej praca polegała tylko i wyłącznie na sprawdzeniu ilości rozładowywanego i załadowywanego na statki towaru oraz jakości opakowań tegoż towaru, ale nie interesował jej już sam towar – nie sprawdzała jego jakości. W świetle powyższego, nie ulega też jakichkolwiek wątpliwości, iż ubezpieczona nie wykonywała pracy na stanowisku sztauera czy też robotnika składowego przeładunków morskich, o których mowa w wykazie B dziale II pod pozycją 1 i 3, na które powoływał się pracodawca w omawianym świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach.

Zgodził się Sąd z pracodawcą wnioskodawczyni, iż wykonywała ona prace na stanowisku kontrolera ilości oraz inspektora kontrolera ilości, a więc była zatrudniona na stanowiskach, o których mowa w dziale II pod pozycją 7 wykazu C rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (przed jego uchyleniem od dnia 7 czerwca 1996 r. ustawą z dnia 21 maja 1996 r. – Dz. U. Nr 63, poz. 292), jednakże rację ma w tym względzie pozwany organ emerytalny, iż z mocy § 16 tegoż rozporządzenia, prace wymienione w wykazie C uprawniały jedynie do wzrostu wysokości emerytury, ale nie uzasadniały prawa do wcześniejszej emerytury.

Od wyroku Sądu I instancji ubezpieczona wniosła apelację.

Na rozprawie apelacyjnej ubezpieczona podniosła m.in. iż koleżanka i kolega wykonujący te same, co ubezpieczona czynności, przeszli na emerytury.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 26 lipca 2012r. oddalił apelację .

Ubezpieczona nie złożyła skargi kasacyjnej .

W dniu 3 marca 2014r. ubezpieczona E. K. złożyła ponowny wniosek o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych ponownie, wskazując na pracę wykonywaną w S. Spółka z oo w G.. Do wniosku załączyła umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 10.01.2012r., świadectwo pracy za okres 3.10.2011r. - 31.12.2011r. oraz pismo Zespołu (...) z dnia 22.05.1981r.

Decyzją z dnia 14 marca 2014 r., zaskarżoną w niniejszym postępowaniu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił E. K. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych .

W uzasadnieniu decyzji pozwany podał, że zgodnie z art. 114 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń lub ich wysokość podlega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu , jeżeli po uprawomocnieniu decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość.

W ocenie organu przedłożona przez ubezpieczoną kserokopia pisma Zespołu (...) z dnia 22.05.1981r. nie wnosi nowych okoliczności. Sprawa przyznania emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej została rozstrzygnięta w drodze postępowania sądowego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 5 stycznia 2012r.

Sąd I instancji przypomniał, iż powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami niesporny, sporna pozostała jedynie ocena prawna zaskarżonej decyzji.

Ubezpieczona konsekwentnie podnosiła bowiem, że spełnia przesłanki do przyznania jej emerytury, albowiem w czasie zatrudnienia w (...) Spółka z o.o. w G. pracowała w warunkach szczególnych. Jak również konsekwentnie podnosiła, że inne osoby zatrudnione w tożsamym charakterze uzyskały uprawnienia do wcześniejszej emerytury.

Sąd Okręgowy zważył, iż na podstawie art. 114 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do świadczeń lub ich wysokości podlegają ponownemu ustaleniu, jeżeli po uprawomocnieniu się pierwotnej decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnią się okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie ma przymiotu powagi rzeczy osądzonej co oznacza, że ubezpieczony może ponownie wystąpić z wnioskiem o to samo świadczenie, którego poprzednio mu odmówiono. Ustawodawca warunkuje powyższe jednakże koniecznością powołania się na nowe dowody lub ujawnienia okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji mających wpływ na ustalenie uprawnień ubezpieczeniowych.

Tak więc przesłankami ponownej oceny uprawnień ubezpieczeniowych są "nowe dowody" i "ujawnione okoliczności" istniejące przed podjęciem decyzji organu rentowego i mające wpływ na ustalenie prawa do emerytur i rent.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczona, w ocenie Sądu Okręgowego, nie przedłożyła nowych dowodów, jak również nie powołała się na okoliczności, które uzasadniałyby twierdzenie o wadliwości uprzedniej decyzji pozwanego w przedmiocie braku prawa ubezpieczonej do emerytury w obniżonym wieku.

Nie stanowi nowych okoliczności, jak trafnie podniósł organ rentowy, pismo Zespołu (...) z dnia 22 maja 1981r. o objęciu pracowników S. Układem Zbiorowym Pracy pracowników lądowych przedsiębiorstw zgrupowanych w (...) oraz PP (...) z dnia 17 stycznia 1975r., w tym utrzymaniu I kategorii przedsiębiorstwa.

Charakter pracy ubezpieczonej w czasie zatrudnienia w spornym okresie był przedmiotem szczegółowej analizy sądów obu instancji poczynionej w oparciu o dane wynikające z dokumentacji osobowej ubezpieczonej, dokumentacji płacowej, świadectwa pracy w warunkach szczególnych wystawionego przez pracodawcę , a wreszcie danych co do przebiegu wykonywanej pracy przedstawionych przez samą ubezpieczoną.

Nie stanowi nowej okoliczności także twierdzenie skarżącej, iż osoby wykonujące tożsamą pracę przeszły na emerytury, albowiem także te zarzuty ubezpieczona podnosiła w toku poprzedniego postępowania, w tym na rozprawie apelacyjnej przed Sądem Apelacyjnym w Gdańsku.

Również ta okoliczność, iż po wydaniu zaskarżonej decyzji, ubezpieczona przedstawiła kolejne świadectwo pracy w warunkach szczególnych (z dnia 10 kwietnia 2014r.) o innej niż poprzednio treści, nie stanowi przesłanki do wzruszenia decyzji, albowiem rozpatrując odwołanie ubezpieczonej od poprzedniej decyzji Sąd Okręgowy wyraźnie wskazał, że świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo należy traktować w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 5 stycznia 2012r,. nie oddalił odwołania ubezpieczonej ze względu na treść uprzednio złożonego świadectwa pracy w warunkach szczególnych, a z tych przyczyn, iż analizując charakter pracy ubezpieczonej w kontekście całokształtu materiału dowodowego, doszedł do przekonania, iż nie wykonywała ona pracy w warunkach szczególnych.

Mając na względzie powyższe, nie znajdując podstaw do zakwestionowania zaskarżonej decyzji, Sąd Okręgowy na podstawie przywołanego przepisu art. 114 ust. 1 a contrario ustawy emerytalnej oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalił .

Apelację od wyroku wywiodła ubezpieczona, zaskarżając go w całości i zarzucając:

1. Naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik postępowania, tj. art. 217 § 1 w zw. z art. 227 kodeksu postępowania cywilnego poprzez pominięcie dowodów z przesłuchania świadków zgłoszonych przez powódkę, co w rezultacie doprowadziło do błędnego ustalenia przez Sąd stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia;

2. Naruszenie art. 114 ustawy o rentach i emeryturach z FUS w zw. z art. 217 § l k.p.c. polegające na błędnym uznaniu, że brak jest nowych okoliczności w sprawie, podczas gdy na takie nowe okoliczności powódka wskazywała we wniosku o ponowne rozpoznanie jej sprawy jak i w odwołaniu od decyzji ZUS.

3. Naruszenie prawa materialnego, tj. art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1988 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez jego niezastosowanie przy ocenie czy powódka wykonywała pracę w warunkach szczególnych i błędne przyjęcie, iż powódka nie spełnia wymagań do przyznania jej emerytury we wcześniejszym wieku z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze tj. że praca powódki nie spełnia kryteriów pracy na stanowisku kontrolera jakości produkcji i usług.

Wskazując na powyższe podstawy, skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania w całości i przyznanie powódce prawa do wcześniejszej emerytury, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm prawem przewidzianych .

Ponadto skarżąca wniosła o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków: M. D., G. H., J. B. i K. S. na okoliczność ustalenia, jaką faktycznie pracę wykonywała powódka, jaki był zakres jej obowiązków na zajmowanym stanowisku, czy faktów wskazanych przez powódkę w jej wniosku dowodowym z dnia 11 sierpnia 2014 r. i wykazanie, że powódka świadczyła pracę w warunkach specjalnych.

W uzasadnieniu apelacji skarżąca podniosła, że Sąd I instancji opierając się wyłącznie na ustaleniach poczynionych przez sądy rozpoznające sprawę w 2011 r. uznał, że powódka sprawdzała wyłącznie ilość rozładowywanego i załadowywanego na statki towaru oraz jakość opakowań tego towaru, ale nie interesował jej już sam towar - nie sprawdzała jego jakości. Tymczasem, to właśnie zakres wykonywanych przez Powódkę faktycznie obowiązków w okresie zatrudnienia w S. był nową okolicznością istniejącą w dacie wydania decyzji odmawiającej jej prawa do wcześniejszej emerytury. Przesłuchiwana w 2011 r. przed Sądem Okręgowym tak właśnie zeznała, jednak spowodowane to było stresem związanym z wizytą w sądzie. Nadto, świadkowie będąc zatrudnionymi w tym samym przedsiębiorstwie, na tych samych stanowiskach pracy co powódka, otrzymali prawo do wcześniejszej emerytury. Jest to naruszenie zasady równości (art. 32 Konstytucji RP).

Apelująca podniosła dalej, iż zarówno pozwany organ jak i sąd pierwszej instancji błędnie uznali, że wnosząc o ponowne rozpatrzenie jej sprawy powódka powołuje się wyłącznie na nowe dokumenty w sprawie w postaci pisma Zespołu (...) z 1981 r. 24 w zw. wykazem B działem II (Prace w portach morskich) póz. l i 2 polegająca na kontroli jakości produkcji i usług z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.)

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie, nie zawiera bowiem zarzutów skutkujących zmianą bądź uchyleniem zaskarżonego wyroku.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była możliwość ponownego ustalenia prawa do emerytury w oparciu o treść przepisu art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ustawa emerytalna).

W powyższym zakresie Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, w związku z czym Sąd Apelacyjny uznał je za własne, co oznacza, iż zbędnym jest ich szczegółowe powtarzanie w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., sygn. I PKN 339/98, OSNAPiUS z 1999 r., z. 24, poz. 776).

Jak trafnie ustalił Sąd I instancji, kwestia oceny spełnienia przez wnioskodawczynię przesłanek przyznania jej prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych została już prawomocnie osądzona wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 26 lipca 2012 r.

Powyższa okoliczność jest o tyle istotna w niniejszej sprawie, iż zgodnie
ze wskazaną w art. 365 § 1 k.p.c. zasadą prawomocności materialnej, orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Moc wiążąca orzeczenia merytorycznego oznacza, iż w kolejnym postępowaniu, w którym pojawiła się konkretna kwestia, nie podlega ona już ponownemu badaniu, innymi słowy – przesądzenie we wcześniejszym wyroku kwestii o charakterze prejudycjalnym oznacza, że w procesie późniejszym kwestia ta nie może być już w ogóle badana (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2011r., I PK 193/10, LEX nr 852766; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2002r., V CKN 1110/00, LEX nr 74492).

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, pomimo prawomocności rozstrzygnięcia, dopuszczalne jest jednak ponowne badanie uprawnień strony do świadczenia, z pominięciem rygorystycznych przepisów o wznowieniu postępowania. Zgodnie bowiem z treścią art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Wnosząc o ponowne ustalenie prawa do emerytury, ubezpieczona załączyła do wniosku świadectwo pracy z dnia 2 stycznia 2012 r., pismo Zespołu (...) z dnia 22 maja 1981 r. oraz zaświadczenie z dnia 3 marca 2014 r., wystawione przez (...) sp. z o.o.

W ocenie Sądu II instancji, Sąd Okręgowy trafnie złożonym przez ubezpieczoną dokumentom odmówił przymiotu nowych dowodów bądź nowych okoliczności w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej.

W świetle treści przepisu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, podstawę wszczęcia postępowania w przedmiocie ponownego ustalenia prawa do świadczenia stanowić mogą tylko takie dowody i okoliczności, które istniały już, choć nie zostały ujawnione w poprzednim postępowaniu, a nadto mogą one spowodować zmianę ustaleń w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy.

Analizując przedłożone przez wnioskodawczynię pismo Zespołu (...) z dnia 22 maja 1981 r., Sąd Apelacyjny doszedł do wniosku, iż nie spełnia ono wyżej wskazanych kryteriów. Dokument ten dotyczy bowiem działania przedsiębiorstwa, a nie wskazuje w sposób bezpośredni czy nawet pośredni na charakter pracy wnioskodawczyni. Uwzględnienie go jako dowodu nie mogłoby zatem zmienić dokonanych przez Sądy Okręgowy i Apelacyjny ustaleń w zakresie wykonywania przez wnioskodawczynię pracy w warunkach szczególnych.

Także pozostałe przedłożone przez wnioskodawczynię dokumenty nie stanowią nowych dowodów w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej. Zarówno bowiem wystawione przez (...) sp. z o.o. świadectwo pracy z dnia 2 stycznia 2012 r. jak i zaświadczenie z dnia 3 marca 2014 r. nie zawierają jakiejkolwiek wzmianki na temat pracy wnioskodawczyni w warunkach szczególnych, ani jakiejkolwiek innej informacji mogącej zmienić ustalenia Sądu.

W toku postępowania odwoławczego wnioskodawczyni powołała się również na okoliczność, iż inne pracujące z nią osoby, tj. K. J., L. K., M. D., G. H., J. B. i K. S., otrzymały emeryturę. Sąd I instancji trafnie nie uwzględnił powyższej okoliczności, bowiem została ona już podniesiona w toku poprzedniego postępowania i była przedmiotem rozważań Sądu Apelacyjnego w sprawie III AUa 334/12.

Podkreślenia jednak wymaga, iż wbrew twierdzeniom skarżącej, w postępowaniu toczącym się przed Sądem I instancji nie wnosiła ona o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków M. D., G. H., J. B. i K. S. na okoliczność charakteru wykonywanej przez nią pracy, ale jedynie na okoliczność tego, iż świadkom tym przyznana została emerytura. Sądowi Okręgowemu nie można zatem postawić zarzutu niezasadnego nieuwzględnienia wniosku w tym przedmiocie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny w pkt 1 sentencji na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację wnioskodawczyni.

Niemniej jednak zauważyć trzeba, iż w apelacji ubezpieczona wniosła o przeprowadzenie dowodu z zeznań wymienionych wyżej świadków na okoliczność ustalenia, jaką faktycznie pracę wykonywała powódka, jaki był zakres jej obowiązków na zajmowanym stanowisku, czy faktów wskazanych przez powódkę w jej wniosku dowodowym z dnia 11 sierpnia 2014 r. i wykazanie, że powódka świadczyła pracę w warunkach specjalnych.

Jako że przepis art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej adresowany jest do organu rentowego, to Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien jako pierwszy wypowiedzieć się co do możliwości ponownego ustalenia prawa do świadczenia na podstawie wskazywanych przez stronę nowych dowodów lub okoliczności.

W związku z powyższym, nie przesądzając w żadnym razie o tym, czy wniosek o przesłuchanie świadków na okoliczności podniesione w apelacji stanowi rzeczywiście nowy dowód bądź okoliczność w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, Sąd Apelacyjny w pkt 2 sentencji na podstawie art. 464 k.p.c. wniosek o wznowienie postępowania w oparciu o zgłoszony w apelacji dowód z zeznań świadków przekazał do merytorycznego rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G..

SSA Lucyna Ramlo SSA Jerzy Andrzejewski SSA Michał Bober