Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 124/15

UZASADNIENIE

W dniu 26 lutego 2015 r. W. F. złożył pozew przeciwko A. F. o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczna, tj. 1 lutego 2014 r. W uzasadnieniu wskazał, że strony pozostają w faktycznej separacji i nie podejmują wspólnych decyzji w żadnych kwestiach.

Na rozprawie w dniu 29 września 2015 r. pełnomocnik powoda poparł powództwo, natomiast pełnomocnik pozwanej wniósł o jego oddalenie.

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Wołominie przyłączył się do pozwu, wnosząc jednakże o orzeczenie rozdzielności z dniem wniesienia pozwu, to jest z dniem 26 lutego 2015r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W. F. i A. F. zawarli związek małżeński w dniu 7 sierpnia 1993 r. ( k. 2 – odpis skrócony aktu małżeństwa). Strony nie mają z tego związku dzieci. Pomiędzy stronami od grudnia 2014 r. toczy się postępowanie o rozwód. Strony od lutego 2014 r. nie zamieszkują razem. Posiadają wspólny majątek w postaci domu o pow. 120 m 2 w W. przy ul. (...) oraz mieszkania pracowniczego przy ul. (...) w W., na które zaciągnięty został kredyt – kredyt został już spłacony. Mieszkanie było wynajmowane za kwotę 900 zł, z których pokrywane były opłaty. Pieniądze te pobierała pozwana, jednak umowa została wypowiedziana w sierpniu 2015 r. przez powoda, który ma zamiar tam mieszkać. W 2008 r. małżonkowie zaciągnęli kredyt hipoteczny w kwocie 120 tys. zł w (...) Bank (...) S.A., obecnie do spłaty pozostało 36.302,85 CHF ( k. 26, 35 – zaświadczenia). Raty wynoszą obecnie ok. 1000 zł miesięcznie ( k. 36-39 – harmonogram spłat), zadłużenie wynosi 147 tys. zł. Obecnie pozwana ponosi opłaty za dom, powód opłaca podatek od nieruchomości. Strony nie rozmawiają ze sobą od maja 2013 r. Strony rozliczały się z Urzędem Skarbowym wspólnie, jednak w 2013 r. pozwana rozliczyła się z Urzędem Skarbowym za rok 2012 oddzielnie, a powód złożył wspólne rozliczenie.

Powód W. F. jest z wykształcenia technikiem – elektrykiem. Jest osobą bezrobotną – zatrudniony był w Hucie (...) za wynagrodzeniem 5700 zł netto miesięcznie, wcześniej przebywał na zwolnieniu lekarskim 6 miesięcy i pobierał zasiłek chorobowy. Uczęszcza na kurs w Urzędzie Pracy w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej. Od stycznia 2015 r. leczy się w związku z depresją, wcześniej leczył się u neurologa oraz w związku z problemami z sercem. Nie ubiegał się o stwierdzenie niepełnosprawności. Utrzymuje się z zasiłku w kwocie 900 zł, w utrzymaniu pomaga mu siostra, która daje mu ok. 1000 zł miesięcznie. Wcześniej pomagali mu rodzice, którzy pozostają na emeryturze. Posiada samochód marki S. (...) z 2006 r.

Pozwana A. F. ma wykształcenie średnie techniczne i ekonomiczne. Prowadzi własną działalność gospodarczą – pracownię krawiecką – od sierpnia 2012 r. W czerwcu 2015 r. jej dochód wyniósł 585,33 zł, zaś w sierpniu 2015 r. – 530,33 zł ( k. 27-30 – rozliczenie). Użytkuje samochód marki M. będący własnością jej znajomego, ponosi jedynie koszty paliwa 150-200 zł miesięcznie. W utrzymaniu pomagają jej rodzice i znajomi, pożyczyła od nich łączną kwotę ok. 4000 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie informacyjnego przesłuchania stron oraz dokumentów zawartych w aktach sprawy.

W związku z cofnięciem przez pełnomocników stron wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków, Sąd uchylił postanowienie o dopuszczeniu dowodu z zeznań świadka I. J..

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 52 § 1 k.r.o. z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Jest to zarazem jedyna przesłanka, którą sąd bierze pod uwagę rozpatrując powyższe powództwo. Przez ważne powody, dające podstawę do ustanowienia rozdzielności majątkowej, zwykło się rozumieć wytworzenie takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych powoduje, że dalsze trwanie wspólności majątkowej między małżonkami pociąga za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków lub dobra rodziny.

Ważnym powodem do orzeczenia o rozdzielności majątkowej, w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o., może być faktyczna separacja małżonków, uniemożliwiająca małżonkom współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym. Sytuacja taka stwarza bowiem z reguły zagrożenie interesów majątkowych jednego lub nawet obojga małżonków. W sprawie o roszczenie określone w art. 52 k.r.o. decydujące znaczenie mają zatem kwestie czysto majątkowe i możliwość porozumienia małżonków w sprawach związanych z zarządem ich majątkiem (wyrok Sądu Najwyższego z 04.11.2004 r., V CK 215/04, LEX nr 277885). Przez ważne powody przyjęło się także rozumieć wytworzenie takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31.01.2003 r. sygn. IV CKN 1710/00).

Ważne powody, w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o., są to okoliczności nie tylko natury majątkowej, jak trwonienie przez jedno z małżonków dochodów lub dokonywanie czynności powodujących uszczerbek we wspólnym majątku. Za ważne powody należy uznać również okoliczności, których źródła tkwią w rozdźwiękach między małżonkami natury osobistej, stwarzających taką sytuację, że wykonywanie przez każdego z nich zarządu nad ich wspólnym majątkiem jest niemożliwe lub w znacznym stopniu utrudnione i że wspólność majątkowa przestaje służyć dobru założonej przez małżeństwo rodziny (wyrok SN z 6 listopada 1972 r., III CRN 250/72, OSNCP 1973, nr 6, poz. 113, z glosami: B. D., OSPiKA 1973, nr 7-8, poz. 159 i M. W., NP. 1974, nr 3, s. 338; wyrok SN z 5 grudnia 1995 r., III CRN 164/95, niepubl.).

W niniejszej sprawie Sąd uznał, że zaistniały ważne przyczyny uzasadniające ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami. Strony pozostają w separacji faktycznej, toczy się pomiędzy nimi postępowanie o rozwód. Nie podejmują żadnych wspólnych decyzji dotyczących zarządu majątkiem wspólnym co najmniej od maja 2013 r. Świadczy o tym fakt, iż pozwana w 2013 r. za 2012 r. rozliczyła się w Urzędzie Skarbowym osobno, zaś pozwany złożył rozliczenie wspólne. Strony nie potrafią porozumieć się co do posiadanych nieruchomości, opłaty ponoszone są przede wszystkim przez pozwaną, zaś kredyt stron spłaca jedynie powód. W ocenie Sądu w tym stanie rzeczy zarządzanie przez małżonków majątkiem wspólnym jest niemożliwe.

Zniesienie wspólności ustawowej małżeńskiej może, zgodnie z art. 52 § 2 k.r.o., nastąpić z dniem oznaczonym w wyroku, który ją znosi. Regułą jest, ze wspólność ustaje z datą wniesienia powództwa, natomiast nadanie orzeczeniu skutku wstecznego powinno mieć miejsce wyjątkowo, po rozważeniu zarówno interesów rodziny i obojga małżonków, jak i interesów wierzycieli każdego z nich (wyroki SN z dnia 3 lutego 1995 r., II CRN 162/94, OSNC nr 6, poz. 100 oraz z dnia 17 stycznia 1997 r., II CKU 31/96, Prok. I Prawo nr 6, poz. 29). W ocenie Sądu w niniejszej sprawie brak jest szczególnych przesłanek do orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wskazaną przez stronę powodową. Strony nie porozumiewały się ze sobą już wcześniej, jednak żadna ze stron swoim zachowaniem nie doprowadziła do uszczuplenia majątku wspólnego – obie strony korzystają z pomocy finansowej rodziny, jednak nie zaciągały kredytów czy pożyczek.

W związku z powyższym Sąd orzekł jak w sentencji. Koszty postępowania pomiędzy stronami zostały wzajemnie zniesione na podstawie art. 100 k.p.c.