Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

sentencji wyroku z dnia 12 lutego 2015 r . .

Powód W. K.w pozwie skierowanym do Sądu Rodzinnego w Dębicy przeciwko pozwanemu K. K.- sprecyzowanym do protokołu z dnia 12 lutego 2015 r. / k . 2 i 22 o / - wystąpił z żądaniem ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego nałożonego na niego wyrokiem zaocznym przez Sąd Rodzinny w Dębicy w 2003 r. - w kwocie po 300 , - zł . miesięcznie - w stosunku do pozwanego K. K.- dniem 1 września 2014 r. , wydania wyroku zaocznego w przypadku nie stawienia się pozwanego na rozprawie oraz zwolnienia go od kosztów sądowych .

W uzasadnieniu podał , iż pozwany obecnie jest już pełnoletni , nie uczy się , co uzasadnia uwzględnienie żądania pozwu w całości .

Dalej powód odwołał się do swojej trudnej sytuacji materialnej spowodowanej otrzymywaniem bardzo niskiej renty chorobowej / k . 2 / .

Pozwany K. K.do protokołu rozprawy z dnia 12 lutego 2015 r. / k . 22 o / - wystąpił z wnioskiem o oddalenie powództwa w całości , w uzasadnieniu podając iż obecnie jest (...) Politechniki (...) roku Kierunek : (...) i (...) i chociaż podjął pracę zarobkową - argumentował - to nie jest w stanie - studiując - samodzielnie się utrzymać , albowiem zarabia najniższą krajową / k . 22 o / .

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujące fakty mające istotne znaczenie w przedmiotowej sprawie :

Pozwany K. K.jest synem powoda W. K.z jego małżeństwa z B. K., które to małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód . Matka pozwanego zarzucała powodowi nadużywanie alkoholu .

W chwili orzeczenia rozwodu małoletni pozwany miał zaledwie (...) latka .

Pozwany jest jedynym dzieckiem powoda , wychowywany był wyłącznie przez matkę , powód natomiast zobowiązany został przez Sąd do płacenia alimentów na syna .

Alimenty te egzekwowane były przez Komornika Sądowego , albowiem powód dobrowolnie ich nie płacił .

Powód , ani jego rodzina - poza alimentami - w żaden inny sposób nie przyczyniali się do kosztów utrzymywania i wychowywania pozwanego .

/ d : zeznania B. K.- matki pozwanego - k . 8 w aktach sprawy III RC (...) - akta w załączeniu / .

Wyrokiem z dnia (...) r . Sąd Rodzinny w Dębicy - na wniosek małoletniego wówczas pozwanego reprezentowanego przez matkę - B. K.- podwyższył raty alimentacyjne na jego rzecz do wysokości po 180 , - zł . miesięcznie , natomiast wyrokiem zaocznym z dnia (...) r. - do kwoty po 300 , - zł . miesięcznie . które to alimenty egzekwowane były za pośrednictwem Komornika Sądowego , albowiem powód dobrowolnie ich nie płacił .

/ d : cyt . wyżej wyroki wydane w sprawach : III RC (...) oraz III RC(...) tut . Sądu - akta w załączeniu / .

W 2011 r. funkcjonariusze z Posterunku Policji w Ż. prowadzili postępowanie przygotowawcze w związku z podejrzeniem popełnienia przez powoda przestępstwa w sprawie uporczywego uchylania się od płacenia alimentów na rzecz pozwanego .

/ d : informacja z dnia (...) r. - w aktach III RC (...) - akta w załączeniu / .

Matka pozwanego , chcąc sprostać nałożonemu na nią obowiązkowi utrzymywania syna , wyjeżdżała okresowo do pracy poza granice kraju , tj . do B., S.oraz do F., gdzie mieszkała jej ciotka wymagająca opieki ; pozwanym wówczas opiekowała się jego babcia macierzysta .

W dacie wydania wyroku podwyższającego alimenty do kwoty po 300 , - zł . miesięcznie , pozwany miał zaledwie 11 lat i uczęszczał do(...) klasy Szkoły Podstawowej w W. ; uczył się średnio . miał (...) , uczęszczał z matką do (...) i nosił (...) .

/ d : zeznania B. K.- k . 8 - w aktach sprawy III RC(...) - akta w załączeniu / .

Matka pozwanego B. K.- pomimo trudnej sytuacji materialnej - zaspokajała wszelkie potrzeby syna związane z jego wiekiem i rozwojem - regulowała na bieżąco , wspólnie ze swoją matką , u której mieszkała wraz z synem - pomimo skromnych środków - opłaty związane z utrzymaniem domu .

/ d : zeznania B. K.- k . 8 - w aktach sprawy III RC(...) - akta w załączeniu / .

Powód W. K./ obecnie mężczyzna (...) - letni / - z zawodu (...) - w ogóle nie interesował się synem i nie uczestniczył w jego wychowywaniu .

W 1995 r. leczony był na Oddziale Neurologii Szpitala w D. z powodu (...) , natomiast w okresie od (...) 1997 r. - na tym samym Oddziale - z powodu (...) .

Z uwagi na przebyty(...) - w celu zabezpieczenia powoda przed (...) , lekarze włączyli do jego leczenia (...) .

/ d : karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia (...). - k . 6 - w aktach sprawy III RC(...) - akta w załączeniu / .

Powód pozostawał w leczeniu w (...) od dnia (...) 1997 r.

W wyniku kontrolnego badania psychologicznego w styczniu 1999 r. , stwierdzono pogorszenie się stanu zdrowia psychicznego powoda w sferze intelektualnej i emocjonalnej , na podłożu nieznacznie pogłębiających się zmian patologii organicznej , ze wskazaniem , iż pacjent wymaga stałego leczenia specjalisty - neurologa .

/ d : zaświadczenie lekarskie z dnia (...)1999 r. - k . 5 - w aktach sprawy III RC (...) - akta w załączeniu / .

Powód nadal jest rencistą , częściowo niezdolnym do pracy , pozostającym w specjalistycznym leczeniu , zażywa przepisane mu leki . Powód pobiera rentę chorobową - po dokonanych potrąceniach - w wysokości (...) zł . miesięcznie .

/ d : odcinek renty za październik 2014 r. - k . 16 , zeznania powoda - k . 23 o / .

W grudniu 2014 r. powód wypłacił pozwanemu z tytułu zaległych alimentów kwotę 29.000 , - zł . , w zamian za co pozwany - jako wierzyciel - zobowiązał się do wycofania wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości powoda - jako dłużnika - oraz wniosku o dokonanie opisu i oszacowania zajętej nieruchomości - stosownie do art. 942 i art. 945 k..p.c.

/ d : umowa o przekazanie nieruchomości z tytułu alimentów z dnia (...) 2014 r. - k . 17 - kserokopia / .

Powód mieszka razem ze swoją 80 - letnią schorowaną matką - leczącą się z powodu cukrzycy oraz na nogi - w swoim domu rodzinnym i prowadzi z nią wspólne gospodarstwo domowe ; nie dokłada się do kosztów swojego utrzymania . Uprawia darowane mu w spadku przez ojca - gospodarującego na (...) - ha gospodarstwie rolnym - zmarłego 3 lata temu - pole o powierzchni około 1 ha , na którym sieje żyto , sadzi ziemniaki .

/ d : zeznania powoda - k . 23 o / . .

Pozwany K. K.ma obecnie 22 lata , jest zdrowym mężczyzną . Po ukończeniu - 2 lata temu - nauki w Technikum Informatycznym - z dniem 1 października 2013 r. podjął dalszą naukę na studiach wyższych - zaocznych - na Politechnice (...) , na Wydziale (...) , na kierunku : (...) i (...) . Obecnie jest studentem II roku . Studia pozwany opłaca semestralnie kwotą 1.800 , - zł .

Zajęcia na Uczelni odbywają się w każdy weekend . w godzinach od 6 , 00 do 18 , 00 .

Do R. na Uczelnię / 50 km w jedną stronę / pozwany dojeżdża samochodem O. (...) z 2001 r. , którego jest współwłaścicielem razem ze swoim wujkiem - P. K. . Samochodem tym pozwany także codziennie dojeżdża do pracy / 10 km w jedną stronę / , którą podjął w Delikatesach Centrum nr (...) w D. , przy ul . (...) , w których zatrudniony jest od maja 2014 r. , jako (...) , na pełny etat , za wynagrodzeniem - najniższa krajowa - w systemie 2 - zmianowym , w godzinach od 6 , 30 do 14 , 30 lub od 14 , 30 do 22 , 30 . .

/ d : zaświadczenie z Politechniki (...) Wydział (...) z dnia (...) 2015 r. - k . 21 , informacja o uzyskanych dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w roku 2014 r. - k . 19 , informacja roczna dla osoby ubezpieczonej - k . 20 oraz zeznania pozwanego - k . 24 / .

Pozwany nie posiada żadnego majątku , zarobione pieniądze i otrzymywane alimenty przeznacza głównie na dojazdy do R. na Uczelnię oraz na dojazdy do pracy , a także na opłacenie studiów , finansowo wspiera go matka , dając mu pieniądze na wymagane opłaty .

/ d : zeznania pozwanego - k . 27 / .

Kontynuując naukę na studiach wyższych pozwany będzie zmuszony do zakupu laptopa , którego nie posiada . Około 8 lat wstecz jego matka kupiła pozwanemu komputer stacjonarny za 1.000 , - zł . , który używa do tej pory , podręczniki pozwany kseruje , lub wymienia się nimi z kolegami , za podręcznik do języka angielskiego , którego nie można było skserować , pozwany zapłacił 140 , - zł . .

/ d : zeznania pozwanego - k . 24 o / .

Stan faktyczny przedmiotowej sprawy Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów , których wiarygodność nie budzi wątpliwości . Zostały one wydane przez odpowiednie organy w granicach ich kompetencji i Sąd je podzielił .

Sąd oparł się także na zeznaniach powoda i pozwanego - którzy przedstawili swoją sytuację rodzinną , majątkową i zarobkową , zaś pozwany poinformował Sąd o kosztach związanych z kontynuowaniem nauki na studiach wyższych .

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.op. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego .

Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji , albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego , wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga stosownie do sytuacji zmniejszenia lub zwiększenia wysokości świadczeń alimentacyjnych .

Przez usprawiedliwione potrzeby rozumie się nie tylko te elementarne, polegające na zapewnieniu minimum egzystencji . Chodzi bowiem o stworzenie uprawnionemu normalnych warunków bytowania , odpowiadających jego wiekowi , stanowi zdrowia , zainteresowaniom i zdolnościom .

Jak wskazał Sąd Najwyższy w Uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r. / M .P .z 1988 r. , nr . 6 , poz . 60 / , dla stwierdzenia , czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.op. - należy brać pod uwagę , czy istniejące warunki - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały , dotyczą okoliczności zasadniczych , ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki , które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego .

Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jej wydaniu .

W rozpoznawanej sprawie zakres obowiązku alimentacyjnego powoda W. K.w stosunku do pozwanego K. K., został ustalony na kwotę 300 , - zł . miesięcznie prawomocnym wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Dębicy z dnia (...) 2003 r. , sygn , akt III RC(...).

Dla uznania zasadności roszczenia o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego , powód powinien wykazać , że po dacie wydania wyroku w sprawie III RC(...) - nastąpiła zmiana okoliczności wskazująca na zmniejszenie się potrzeb uprawnionego pozwanego lub doszło do pogorszenia sytuacji materialnej i majątkowej zobowiązanego .

Od chwili wydania wyroku podwyższającego alimenty na rzecz pozwanego do kwoty po 300 , - zł . miesięcznie - upłynęło ponad 11 lat , w ciągu którego wzrosły koszty utrzymania pozwanego , związane z zakupem żywności , odzieży i obuwia , a przede wszystkim z kontynuowaniem przez niego nauki na studiach wyższych , które to potrzeby matka pozwanego - musi realizować na bieżąco .

Powód nie uczestniczył na co dzień w procesie wychowywania syna , tak iż cały ciężar z tym związany spoczywał na jego matce , zaś udział ojca sprowadzał się do płacenia alimentów .

O zakresie obowiązku alimentacyjnego nie świadczą faktyczne dochody powoda , ale jego możliwości zarobkowe , które jest w stanie wykorzystać przy dołożeniu starań ze swojej strony i wykorzystaniu posiadanych możliwości zarobkowych .

Powód jest mężczyzną dyspozycyjnym - nie posiadającym oprócz pozwanego nikogo na utrzymaniu - w związku z powyższym powinien nadal - biorąc pod uwagę wiek i potrzeby pozwanego - ustaloną ponad 11 lat temu kwotą 300 , - zł . miesięcznie - przyczyniać się do kosztów utrzymywania pozwanego .

Po stronie pozwanego nastąpiło zwiększenie jego usprawiedliwionych potrzeb , a jednocześnie sytuacja materialna powoda nie uległa zasadniczej zmianie .

Powód ma obowiązek partycypować w kosztach utrzymania syna , dlatego też Sąd pozew o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego - oddalił .

Sąd nie podzielił stanowiska powoda , którego zdaniem pozwany - studiując zaocznie - powinien sam się utrzymywać .

Stanowisko prezentowane przez powoda w niniejszej sprawie w oczywisty sposób zmierza do zwolnienia się z odpowiedzialności rodzicielskiej względem pozwanego , wynikającej z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego , a w szczególności stoi w sprzeczności z normą art. 133 par . 1 k.r.op .

Zakres potrzeb dziecka , które powinny być przez rodziców zaspokajane , wyznacza treść art. 96 k.r.op. , według którego rodzice zobowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa .

Z określonego w art. 96 k.r.op. obowiązku rodziców troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka , wynika że rodzice powinni w miarę swoich sił umożliwić dziecku ukończenie studiów wyższych . Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowania , a co najmniej znacznego utrudnienia dalszego rozwoju dziecka , a to przez pozbawienie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletniości , pozostawałoby zatem w sprzeczności z podstawowym obowiązkiem rodzicielskim , jakim jest obowiązek alimentacyjny .

Pozwany kontynuując naukę na studiach wyższych chce pogłębić swoją wiedzę i zdobyć dodatkowe kwalifikacje , które w przyszłości pozwolą mu wykonywać atrakcyjny zawód i zapewnią odpowiedni poziom życia . Łożenie alimentów na kształcącego się syna jest ustawowym obowiązkiem jego ojca .

Zważywszy na wiek pozwanego - 22 lata - i stan jego zdrowia , nie wymaga on osobistych starań dotyczących wychowywania. Tym samym jedyną formą wsparcia pozwanego, pozostaje udział finansowy powoda w jego utrzymywaniu , który sprowadza się do płacenia alimentów .

Należy mieć na uwadze , że matka pozwanego - pracująca okresowo poza granicami kraju - oraz pozwany od maja 2014 r. pracujący zarobkowo - nie są w stanie - bez wsparcia finansowego ze strony powoda - zabezpieczyć usprawiedliwionych potrzeb pozwanego - studenta .

W zaistniałej sytuacji powód powinien partycypować w kosztach utrzymania pozwanego stosownie do dyspozycji art. 135 par . 1 k.r.op.

Ustalona 11 lat temu kwota alimentów w wysokości 300 , - zł . miesięcznie , jest adekwatna do możliwości płatniczych powoda .

Sąd nie obciążył powoda kosztami postępowania w niniejszej sprawie , z uwagi na jego trudną sytuację materialną .

Mając na uwadze powyższe , orzeczono jak w sentencji wyroku , na podstawie art. 128 , 133 par . 1 , 135 i 138 k.r. op. .