Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt

POSTANOWIENIE

Dnia 4 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie SO Barbara Konińska

SO Marcin Rak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 4 sierpnia 2015 r.

sprawy ze skargi K. B.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Żorach pod sygn. akt I Ns 605/13

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Żorach

postanawia:

1.  stwierdzić, że w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Żorach pod sygn. akt I Ns 605/13 nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać skarżącemu K. B. (B.) od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Żorach kwotę 8 000 ( osiem tysięcy) złotych;

3.  oddalić skargę w pozostałej części.

SSO Marcin Rak SSO Andrzej Dyrda SSO Barbara Konińska

UZASADNIENIE

Skarżący K. B. 22 maja 2015r. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, w której żądał: stwierdzenia przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Żorach w sprawie o sygn. akt I Ns 605/13 oraz przyznania mu kwoty 20.000 zł.

Uzasadniając skargę podniósł, że od dnia wniesienia wniosku z 27 listopada 2013r. Sąd Rejonowy nie wyznaczył terminu pierwszego posiedzenia oraz wydał wyłącznie postanowienie o zwolnieniu wnioskodawcy od połowy opłaty do wniosku.

Prezes Sądu Rejonowego w Żorach wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy na podstawie akt o sygn. I Ns 605/13 ustalił następujący przebieg postępowania.

W dniu 28 listopada 2013r. K. B. wniósł wniosek o podział majątku wspólnego wraz z wnioskiem o zabezpieczenie powództwa.

Tego samego dnia, zarządzeniem Przewodniczącego, sprawa została wpisana do repertorium I Ns 605/13 oraz akta zostały przedłożone sędziemu referentowi.

Zarządzeniem z 7 października 2014r. wezwano wnioskodawcę do przedłożenia kopii zeznań podatkowych wnioskodawcy za rok 2012 i 2013 lub zaświadczenia z Urzędu Skarbowego o dochodach za rok 2012 i 2013 w terminie tygodniowym, z informacją, że nieprzedłożenie ww. dokumentów może mieć wpływ na treść orzeczenia wydanego w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych. Zarządzenie to doręczono pełnomocnikowi wnioskodawcy 23 października 2014r., który, wskazane w zarządzeniu dokumenty, przedłożył 30 października 2014r.

Postanowieniem z dnia 9 marca 2015r. wnioskodawca został zwolniony z połowy opłaty sądowej. Opłata w kwocie 500 zł została uiszczona przez wnioskodawcę 17 marca 2015r. wskazując równocześnie na wskazaną w tytule przelewu błędną sygnaturę akt sprawy.

Pomimo to, zarządzeniem z dnia 26 marca 2015r. wezwano wnioskodawcę do uiszczenia opłaty do wniosku w kwocie 500 zł, którą to wnioskodawca ponownie uiścił 8 kwietnia 2015r.

Postanowieniem z 26 maja 2015r. udzielono zabezpieczenia roszczeń pieniężnych wnioskodawcy.

Zarządzeniem z 26 maja 2015r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 27 lipca 2015r.

Przedstawiony przebieg postępowania przed Sądem Rejonowym w Żorach uzasadnia stwierdzenie, że w sprawie, której skarga dotyczy (I Ns 605/13), doszło do przewlekłości postępowania (art. 12 ust. 2 w związku z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – Dz. U. z 2004r. Nr 179, poz. 1843 z późniejszymi zmianami).

Zwrócić należy uwagę, że zbędną zwłoką nie jest przy tym każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r. (...) 3/13, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. sygn. akt II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010r. sygn. akt II S 28/10).

Ustawa nie określa przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. W judykaturze zasadniczo za przewlekłe uznaje się postępowanie trwające ponad 12 miesięcy (postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2006 r., I OPP 64/06 i z dnia 24 lipca 2008 r., II OPP 20/08 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2005 r., III SPP 96/05).

Odnosząc powyższe do przedstawionego powyżej stanu faktycznego, wskazać należy, że bezczynność w podejmowaniu czynności obejmowała okres niemal roku i trwała od chwili wniesienia wniosku do chwili zobowiązania wnioskodawcy do przedłożenia dokumentów umożliwiających rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Pomimo, iż Sąd miał dokumentację od umożliwiającą rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych od dnia 31 października 2014r., to jednak jego rozpoznanie nastąpiło dopiero 9 marca 2015r. Uznać zatem należało, ze również w tym okresie doszło do przewlekłości tego postępowania.

Określając wysokość przyznanej skarżącemu sumy pieniężnej Sąd Okręgowy miał na względzie czas trwania stwierdzonej przewlekłości postępowania, jak również przesłanki wskazane w art. 2 ust. 2 ustawy, a w szczególności charakter sprawy, stopień jej zawiłości i znaczenie dla skarżącego, a także wartość przedmiotu sporu. Wysokość przyznanej kwoty, stanowiącej jedynie 40 % żądanej przez skarżącego sumy pieniężnej, ma swoje uzasadnienie w okresie trwania czynności wstępnych, natomiast jej ograniczenie uzasadnione jest tym, że niezwłocznie po wniesieniu skargi został wyznaczony termin pierwszej rozprawy oraz udzielono zabezpieczenia roszczeń pieniężnych wnioskodawcy. Z tych też względów żądanie zasądzenia kwoty przenoszącej wysokość 8.000 zł zostało oddalone.

Sąd Okręgowy, biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie i na mocy art. 12 ust. 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, orzekł jak w sentencji. O sumie pieniężnej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 12 ust. 4 w/w ustawy.

SSO Marcin Rak SSO Andrzej Dyrda SSO Barbara Konińska