Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ka 615/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Gąsowski

Protokolant – Agnieszka Malewska

przy udziale oskarżyciela publicznego – bez udziału

po rozpoznaniu w dniu 03.11.2015 r. sprawy:

M. Z.

obwinionej o czyn z art. 148 § 1 pkt 1) k.w.

z powodu apelacji obwinionej od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 08.06.2015 r. [sygn. akt XIII W 527/15]:

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

II.  Zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa za postępowanie odwoławcze: opłatę w kwocie 30 [trzydziestu] złotych oraz kwotę 50 [pięćdziesięciu] złotych tytułem zryczałtowanych wydatków.

UZASADNIENIE

M. Z. została obwiniona o to, że bliżej nieokreślonego dnia w okresie od sierpnia 2014 r. do 28 września 2014 r. w J. w rejonie ul. (...) na działkach leśnych (...) i (...) dokonała uszkodzenia drzew w ten sposób, że będąc właścicielką sąsiadującej działki o numerze (...) zleciła, a następnie wskazywała operatorowi koparki, które gałęzie na drzewach i które drzewa ma obłamać w wyniku czego złamane zostały dwa klony oraz obłamane gałęzie na drzewach rosnących w pobliżu granicy działek czym spowodowała straty o łącznej wartości nie przekraczającej kwoty 215 zł na szkodę M. T., tj. o wykroczenie z art. 148 § 1 pkt 1) k.w.

Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 08 czerwca 2015 r. uznał M. Z. winną popełnienia zarzuconego jej czynu i za to na podstawie art. 148 § 1 pkt 1) k.w. orzekł wobec obwinionej karę grzywny w wysokości trzystu złotych.

Zasądził od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa kwotę stu złotych tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania oraz kwotę trzydziestu złotych tytułem opłaty.

Apelację od przedmiotowego wyroku wniosła obwiniona zaskarżając go w całości. Na mocy art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. orzeczeniu temu zarzuciła

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a to art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez:

a)  wybiórczą, bezkrytyczną, jednostronną i uproszczoną ocenę całości zgromadzonego materiału dowodowego, a przez to rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść obwinionej,

b)  uwzględnienie wyłącznie okoliczności dla obwinionej niekorzystnych z pominięciem tych przemawiających na jej korzyść, bez należytego uzasadnienie takiego stanowiska.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mających wpływ na jego treść, polegający na stwierdzeniu, że obwiniona M. Z. dopuściła się zarzucanego jej czynu w akcie oskarżenia, mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z wyjaśnień obwinionej oraz częściowo zeznań świadków p. T. B., p. W. Z. i p. P. M. oraz pokrzywdzonego p. M. T., podczas gdy rzetelna i oparta na zasadach logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego ocena całego zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do zupełnie przeciwnych wniosków.

Wobec powyższego wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji poprzez uniewinnienie i obciążenie kosztami postępowania za obie instancje Skarbu Państwa, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obwinionej nie zasługuje na uwzględnienie i jako taka nie mogła doprowadzić do uwzględnienia któregokolwiek z wyrażonych w niej żądań.

Odnosząc się wprost do zarzutów sformułowanych w skardze apelacyjnej stwierdzić należy, że przy rozpoznaniu przedmiotowej sprawy nie doszło do naruszenia żadnej z norm procesowych przywołanych w środku odwoławczym [art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art.424 § 1 k.p.k.] ani do wystąpienia błędu w ustaleniach faktycznych.

Na wstępie wskazać należy, iż skarżąca jakkolwiek formalnie stawia zarzut apelacyjny obrazy przepisu art. 424 § 1 pkt 1) k.p.k., to w istocie nie podjęła nawet próby wykazania jego słuszności. Tymczasem treść przepisu art. 438 pkt 2) k.p.k. nie pozostawia wątpliwości co do tego, że tylko obraza przepisów postępowania, pod warunkiem, że mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, prowadzi do uchylenia lub zmiany obarczonego takimi mankamentami orzeczenia. Powyższe uzasadnia zatem odstąpienie od czynienia przez Sąd Odwoławczy szerszych rozważań w tej kwestii. Wystarczy zatem zaznaczyć, że przeprowadzone w sprawie postępowanie odwoławcze, tak sygnalizowanej nieprawidłowości nie potwierdziło.

Odpowiadając natomiast kolejno na pozostałe formułowane w skardze zarzuty stwierdzić trzeba, iż wbrew wywodom apelującej Sąd pierwszej instancji w przedmiotowej sprawie procedował z pełnym poszanowaniem wszelkich reguł i zasad postępowania karnego oraz postępowania w sprawach o wykroczenia. Następnie w pisemnym uzasadnieniu wyroku poddał logicznej analizie zebrane dowody, zgodnie ze wskazaniami wiedzy i życiowego doświadczenia. Wnioski tego Sądu wyprowadzone zostały z całokształtu okoliczności ujawnionych podczas przewodu sądowego [art. 410 k.p.k.], zgodnie z dyrektywami prawdy [art. 2 § 2 k.p.k.] i bezstronności [art. 4 k.p.k.]. Tym samym nie wykraczają poza granice ocen zakreślonych dyspozycją art. 7 k.p.k. i jako takie nie wzbudzały wątpliwości Sądu Okręgowego.

W kontekście powyższego za całkowicie nietrafny należało uznać, podnoszony przez skarżącą, zarzut obrazy z art. 410 k.p.k. Jeżeli chodzi o obrazę wymienionej wyżej normy prawnej, wskazać trzeba, że nie stanowi jej naruszenia dokonanie oceny dowodów [przeprowadzonych lub ujawnionych na rozprawie] w sposób odmienny od subiektywnych oczekiwań strony procesowej. Do takiego naruszenia doszłoby tylko wtedy, gdyby Sąd I instancji wydając wyrok oparł się jedynie na części materiału dowodowego, co jednak, jak już wskazano wyżej, w realiach niniejszej sprawy nie miało miejsca. Tymczasem analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wykazała, iż Sąd ten procedował w oparciu o wszystkie dostępne i ujawnione w toku całego postępowania materiały dowodowe.

Z aprobatą Sądu Okręgowego nie mógł spotkać się również podnoszony przez skarżącą zarzut naruszenia art. 5 § 2 k.p.k., tj. rozstrzygnięcia wszystkich występujących w sprawie wątpliwości na niekorzyść obwinionej. Wyjaśnić należy w tym miejscu, że zasada in dubio pro reo dotyczy wątpliwości, jakie w trakcie postępowania może powziąć sąd orzekający, a nie strona. Zarzut rozstrzygnięcia wątpliwości na niekorzyść obwinionej byłby zasadny, gdyby sąd orzekający powziął taką wątpliwość i nie rozstrzygnął jej na korzyść M. Z.. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, aby organ orzekający w niniejszej sprawie miał jakiekolwiek wątpliwości, co do winy obwinionej. W sytuacji, bowiem gdy sąd rozpoznający sprawę dysponuje określonymi dowodami, które uzna za wiarygodne i stanowisko to nie będzie pozostawało w opozycji do normy art. 7 k.p.k. – to nawet wówczas, gdy z innej grupy dowodów można byłoby wywieść wniosek przeciwny – to ta pozytywna ocena dowodów obciążających powoduje, że nie sposób mówić o jakichkolwiek wątpliwościach w rozumieniu art. 5 § 2 k.p.k. [por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 25 września 2012 roku, II AKa 184/12, LEX nr 1237255]. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w kontekście kontroli instancyjnej procedowania Sądu pierwszej instancji pozwala na stwierdzenie, iż takie wątpliwości nie stały się również udziałem Sądu Okręgowego.

Podobnie nie można też mówić, że w związku z wydaniem wyroku doszło do obrazy art. 7 k.p.k. Obwiniona w najmniejszym stopniu nie wykazała aby ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy obarczona była błędem dowolności. W tym miejscu przypomnieć wypada, że dla skuteczności zarzutu tzw. dowolnej oceny dowodów koniecznym jest wykazanie, że wartościowanie zebranego w sprawie materiału dowodowego zawiera oczywiste błędy natury faktycznej [np.: niedostrzeżenie istotnych dowodów czy okoliczności] bądź logicznej [niezrozumienie implikacji wynikających z treści dowodów] [analogicznie Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lutego 2014 roku w sprawie IV KK 31/14, Lex nr 1441277]. Możliwość zaś skonstruowania na podstawie ujawnionych w sprawie dowodów innej, konkurencyjnej w stosunku do ustalonej przez sąd, wersji przebiegu wydarzeń nie świadczy sama przez się o błędzie sądu, zwłaszcza błędzie o charakterze rażącego naruszenia prawa [por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2014 r., III KK 2/14, LEX nr 1480334].

W świetle powyższych zapatrywań obowiązkiem apelującego jest wykazanie nieprawidłowości w toku rozumowania Sądu Rejonowego, które miałyby świadczyć o wadliwości orzeczenia.

Tymczasem w oparciu o argumentację zawartą w apelacji nie sposób zakwestionować ustaleń, które zadecydowały o uznaniu winy obwinionej. Sprowadza się ona bowiem w istocie do zaprezentowania własnej, odmiennej oceny zachowania podsądnej w kontekście ustawowych znamion wykroczenia opisanego w art. 148 § 1 pkt. 1 k.w.

Przede wszystkim nie sposób zaaprobować sugestii autorki apelacji jakoby dokonana przez Sąd meriti ocena zebranego materiału dowodowego, w szczególności zeznań pokrzywdzonego M. T. oraz świadków T. B., W. Z., P. M. została przeprowadzona w sposób wybiórczy lub też jednostronny i w oderwaniu od zasady obiektywizmu. To, że zaskarżone rozstrzygnięcie zostało oparte przede wszystkim na dowodach w postaci relacji wyżej wymienionych osób, nieakceptowanych przez obwinioną, przy równoczesnej dyskwalifikacji wyjaśnień M. Z., samo w sobie nie może być utożsamiane z naruszeniem normy art. 7 k.p.k. Sąd orzekający ma bowiem bezsprzecznie prawo dać wiarę jednym dowodom, a jednocześnie przymiotu wiarygodności odmówić innym, pod tym wszakże warunkiem, iż swoje stanowisko w tej kwestii w sposób logiczny, racjonalny i przekonujący uzasadni, uwzględniając przy tym wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zasady prawidłowego rozumowania. A w ocenie Sądu Okręgowego obszerny i szczegółowy wywód zawarty w pisemnym uzasadnieniu skarżonego wyroku, wskazujący na istnienie podstaw do przypisania obwinionej M. Z. sprawstwa w zakresie zarzucanego jej wykroczenia, powyższe kryteria spełnia. Rozważania w tej kwestii zawarte są w treści wspomnianego już uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia [k.100 akt sprawy], do którego skarżąca ma dostęp, stąd też nie ma potrzeby aby w tym miejscu je przytaczać.

Analizowany środek odwoławczy również w punkcie zarzucającym błąd w ustaleniach faktycznych, stanowi ewidentną polemikę z ustaleniami Sądu a quo, do tego ustaleniami, które na tle całokształtu materiału aktowego musiały zostać ocenione jako prawidłowe. Zgodnie bowiem z wypracowaną linią orzeczniczą zarzut błędu w ustaleniach faktycznych może być skuteczny jedynie wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się, jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie, do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego [por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1975 roku w sprawie o sygn. akt II KR 355/74, OSNPG 1975/9/84, Lex nr 16881].

Reasumując zatem jeszcze raz warto podkreślić, że przeprowadzona kontrola instancyjna nie wykazał żadnych nieprawidłowości w rozumowaniu Sądu Rejonowego, a w szczególności takich, które mogłyby skutkować potrzebą dokonania zmiany wyroku i uniewinnieniem M. Z.. Informacje, którymi organ ten dysponował okazały się być w pełni wystarczające do oceny kwestii słuszności postawionego obwinionej zarzutu, a wyrok jaki zapadł w niniejszej sprawie postrzegać należy jako całkowicie prawidłowy.

Opowiadając się zatem za trafnością rozstrzygnięcia co do winy obwinionej, Sąd Okręgowy w pełni aprobuje również stanowisko Sądu Rejonowego dotyczące rodzaju i rozmiaru wymierzonej jej kary. Podjęta w tym względzie decyzja, w sposób właściwy uwzględnia zarówno charakter i okoliczności czynu, jak również właściwości i warunki osobiste sprawcy.

Mając zatem na względzie całokształt przywołanych powyżej względów, nie stwierdzając też uchybień, które winny być wzięte pod rozwagę z urzędu, orzeczono o utrzymaniu zaskarżonego wyroku w mocy.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono – w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu – na mocy art. 119 k.p.w. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k., w tym o wysokości zryczałtowanych wydatków w sprawach o wykroczenia za postępowanie przed sądem drugiej instancji na mocy § 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10.10.2001 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia [Dz. U. Nr 118 , poz. 1269], zaś o opłacie na mocy art. 119 k.p.w. w zw. z art. 617 k.p.k. w zw. z art. 21 pkt 2 w zw. z art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych [Dz. U. Nr 27, poz. 152 z późn. zm].