Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I Ns 1325/13

POSTANOWIENIE

Dnia 22 września 2015 r.

Sąd Rejonowy w Krośnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Małgorzata Gałuszka

Protokolant:

Monika Bożek

po rozpoznaniu w dniu 09 września 2015 r. w Krośnie

na rozprawie

sprawy z wniosku R. A.

z udziałem Gminy Miejskiej Z.

o zniesienie współwłasności

postanawia:

I.  ustalić, że przedmiotem zniesienia współwłasności jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położone w K. przy ulicy (...) o powierzchni 68,88 m 2, przysługujące R. A., zam. K., ul. (...) w ¾ częściach i Gminie Miejskiej Z. w ¼ części; lokal nie posiada założonej Księgi Wieczystej,

II.  dokonać zniesienia współwłasności w ten sposób, iż prawo do lokalu mieszkalnego szczegółowo opisanego w pkt I przydzielić na wyłączną własność R. A., PESEL (...) , zam. K., ul. (...),

III.  ustalić wartość przedmiotu postępowania na kwotę 134000 zł (sto trzydzieści cztery tysiące złotych),

IV.  zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika Gminy Miejskiej Z. kwotę 27904,77 zł (dwadzieścia siedem tysięcy dziewięćset cztery złote 77/100) w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności,

V.  kosztami postępowania obciążyć strony stosownie do wysokości udziału we współwłasności i w związku z tym zasądzić do uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 250 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych) tytułem ¼ części opłaty od wniosku uiszczonej przez wnioskodawczynię.

Sygn. akt I Ns 1325/13

UZASADNIENIE

Postanowienia z dnia 22 września 2015 r.

We wniosku z dnia 7 sierpnia 2013 r. R. A. wniosła o zniesienie współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...) o powierzchni 68,88 m 2, przez przyznanie jej nieruchomości na własność bez obowiązku spłaty na rzecz uczestnika Gminy Miejskiej Z.. W uzasadnieniu wskazała, iż spółdzielcze własnościowe prawo do ww. lokalu stanowi współwłasność wnioskodawczyni w ¾ części i uczestnika w ¼ części, a podział fizyczny nie jest możliwy. Podniosła ponadto, że Gmina Miejska w Z., ani jej poprzednik prawny I. O. nie partycypowały w ponoszeniu kosztów związanych z mediami i innymi obciążeniami przedmiotowej nieruchomości. Wartość nieruchomości określiła na kwotę 134 000,00 zł, a udział uczestnika na kwotę 34 000,00 zł. W dalszych pismach procesowych wniosła ostatecznie o potrącenie ze spłaty na rzecz uczestnika nakładów poniesionych przez nią na ww. nieruchomość w latach 2003-2014 w łącznej kwocie 10 149,75 zł.

W odpowiedzi na wniosek Gmina Miejska w Z. zgodziła się na zniesienie współwłasności w sposób zaproponowany przez wnioskodawczynię. Wniosła jednocześnie o dokonanie zniesienia współwłasności ze spłatą z tytułu przypadającego dla niej udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu. W dalszym piśmie procesowym podniosła, że nie ma podstaw do zaliczenia na poczet spłaty opłat za media, ponieważ wnioskodawczyni przez cały sporny okres zamieszkiwała w lokalu i korzystała w sposób nieograniczony z mediów. Podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia o rozliczenie nakładów, przyjmując że w odniesieniu do opłat na rzecz Spółdzielni termin przedawnienia wynosi 3 lata, tak jak za świadczenia okresowe, a dla pozostałych nakładów 10 lat.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...) przysługiwało L. A. i jego żonie K. A. na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. K. A. zmarła w dniu 7 listopada 1990 r., a spadek po niej nabyli w ½ części L. A. i córka I. O.. L. A. zmarł w dniu 2 września 2002 r., a cały spadek po nim nabyła na podstawie testamentu własnoręcznego wnioskodawczyni R. A.. Spadek po I. O., w skład którego wchodził udział w wysokości ¼ części w spółdzielczym własnościowym prawie do ww. lokalu nabyła na podstawie ustawy Gmina Miejska Z. w całości. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku przez Gminę Miejską w Z. uprawomocniło się w dniu 5 grudnia 2006 r. (dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 5 marca 2003 r., sygn. I Ns 769/02 – k. 10, decyzja Urzędu Skarbowego w K. z dnia 8 maja 2003 r. – k. 11, zaświadczenie (...) z dnia 26 września 2013 r. – k. 9, postanowienie Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 13 listopada 2006 r. – k. 28 w aktach I Ns 953/05).

Wartość przedmiotowego lokalu wynosi 134 000,00 zł (okoliczność niesporna).

Od 5 grudnia 2006 r. do listopada 2014 r. wnioskodawczyni pokrywała wszelkie koszty związane z opłatami na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu czynszu. Łącznie w tym okresie wnioskodawczyni poniosła z tego tytułu wydatki w kwocie 30 986, 49 zł. (dowód: pismo (...) z dnia 10 lutego 2015 r. – k. 111).

W latach 2008-2009 wnioskodawczyni wynajmowała przedmiotowy lokal swojej znajomej, która samodzielnie w nim zamieszkiwała. W tym okresie na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej dokonano wpłat w łącznej kwocie 9932,57 zł z tytułu opłat za mieszkanie (dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni – k. 117-119, pismo (...) z dnia 10 lutego 2015 r. – k. 111).

W okresie od 2006 r. do 2014 r. wnioskodawczyni ponosiła koszty związane z ubezpieczeniem przedmiotowego lokalu, które łącznie wyniosły 1327,00 zł (dowód: ubezpieczenie (...) z terminem płatności składni do dnia 30 września 2013 r., klauzula nr 9 do OC, ubezpieczenie (...) z terminem płatności składni do dnia 28 września 2012 r., klauzula nr 9 do OC, ubezpieczenie (...) z terminem płatności składni do 28 września 2011 r., ubezpieczenie (...) grupa stat. J 3, seria (...), dokument płatności składni za ubezpieczenie – pierwsza rata płatna do 29 września 2009 r., ubezpieczenie (...)polisa nr (...) z dnia 30 września 2008 r., ubezpieczenie dla osób fizycznych bezpieczny dom polisa nr (...) z dnia 26 września 2007 r., ubezpieczenie dla osób fizycznych bezpieczny dom polisa nr (...) z dnia 27 września 2006 r. – k. 92).

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, które zostały dopuszczone w toku postępowania, autentyczności i rzetelności których nie kwestionowała żadna ze stron. Sąd uznał za niewiarygodne zeznania wnioskodawczyni R. A. w zakresie, w jakim stwierdziła, że w okresie od 2002 do 2006 roku nikt nie mieszkał w przedmiotowym lokalu, oraz że od 2003 roku ponosiła roczne opłaty zgodne z wysokością podaną przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniową. Zeznaniom w tym zakresie przeczy sama wnioskodawczyni, która podczas rozprawy w dniu 29 lipca 2014 r. stwierdziła, że „W chwili obecnej mieszkanie stoi puste. Od śmierci I. O. tj. od 2005 r. mieszkanie stało puste” (k. 50). Zeznania wnioskodawczyni w tym zakresie są ze sobą sprzeczne i nielogiczne, dlatego też Sąd uznał, że nakłady ponoszone przez R. A. na mieszkanie do czasu nabycia ¼ udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego przez Gminę Miejską w Z. na podstawie stwierdzenia nabycia spadku z dnia 13 listopada 2006 r. nie mogą być zaliczone na poczet spłaty na rzecz uczestnika.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni R. A. wniosła o zniesienie współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...) o powierzchni 68,88 m 2, przez przyznanie jej nieruchomości na własność bez obowiązku spłaty na rzecz uczestnika Gminy Miejskiej Z.. Celem zniesienia współwłasności jest podział rzeczy, likwidujący pomiędzy współwłaścicielami stosunki prawne wynikające ze współwłasności. Wskazać należy, iż przepisy art. 617 i nast. k.p.c., łącznie z art. 212 i nast. k.c., stosowane są wprost do przypadków sądowego zniesienia współwłasności w częściach ułamkowych.

Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności nieruchomości w postępowaniu sądowym jest przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych współwłaścicieli. Art. 212 § 2 k.c. stanowi, iż przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli dotyczy rzeczy, które nie dają się podzielić. Wnioskodawczyni wniosła o zniesienie współwłasności ww. nieruchomości w ten sposób, aby przyznać jej wyłączną własność bez obowiązku spłat. Uczestnik nie sprzeciwił się temu wnioskowi co do zasady. Domagał się jednakże spłaty jego udziału.

Wartość przedmiotu zniesienia współwłasności, którym było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu Sąd ustalił na kwotę 134 000,00 zł, która to wartość została podana przez wnioskodawczynię, a nie była kwestionowana przez uczestnika. Uczestnikowi przysługiwał udział wynoszący ¼ części w ww. prawie do lokalu, którego wartości odpowiada kwota 33 500,00 zł.

Ustalając obowiązek spłaty wartości udziału uczestnika postępowania przez wnioskodawczynię Sąd wziął pod uwagę zgłoszone przez nią nakłady na przedmiotową nieruchomość. Zgodnie z art. 207 k.c. współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną w stosunku do wielkości udziałów. W związku z tym, że wnioskodawczyni w okresie od 5 grudnia 2006 r. do listopada 2014 r. pokrywała wszelkie koszty związane z opłatami na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu czynszu, należało ¼ części tych wydatków potrącić z kwoty zasądzonej tytułem spłaty na rzecz uczestnika. Jednakże od kwoty 30 986, 49 zł, stanowiącej sumę wydatków związanych z opłacaniem przedmiotowego lokalu należało odjąć kwotę 9932,57 zł za lata 2008-2009, albowiem w tym okresie wnioskodawczyni wynajmowała mieszkanie swojej znajomej, która ponosiła koszty utrzymania lokalu. Otrzymaną kwotę (...),92 należało pomnożyć przez udział uczestnika w prawie do lokalu wynoszący ¼ części. Otrzymaną kwotę 5263,48 zł wraz z kwotą 331,75 zł stanowiącą ¼ części z całości, którą powinien ponieść uczestnik tytułem ubezpieczenia przedmiotowego lokalu należało odjąć od kwoty 33 500 zł i otrzymaną różnicę w wysokości 27 904,77 zł zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika tytułem spłaty.

Art. 618 § 1 k.p.c. przewiduje, że w postępowaniu o zniesienie współwłasności Sąd rozstrzyga także wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Nie budzi przy tym wątpliwości, że ciężar udowodnienia tych roszczeń spoczywa zgodnie z zasadą z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. na osobie, która dochodzi z tego tytułu zasądzenia na swoją rzecz świadczenia pieniężnego. Wnioskodawczyni zgłaszając do potrącenia ze spłaty należnej uczestnikowi kwotę 9818,00 zł z tytułu opłat za lokal i media w okresie 2003-2014 nie wykazała, aby sama ponosiła wszystkie te koszty. Zdaniem Sądu wnioskodawczyni nie wykazała, aby w okresie do 5 grudnia 2006 r., kiedy to Gmina Miejska w Z. nabyła udział w ¼ części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, ponosiła samodzielnie wszelkie koszty utrzymania lokalu. Z przedłożonych dokumentów, a zwłaszcza z pisma (...) Spółdzielni Mieszkaniowej do wnioskodawczyni nie wynika, kto dokonywał tych wpłat, dlatego nie sposób przyjąć, że dokonywała ich sama wnioskodawczyni. Nie można zatem wykluczyć, aby w tym okresie poprzednik prawny uczestnika partycypował w kosztach utrzymania lokalu. Dlatego też Sąd uznał, że jedyną pewną datą, od której ustalić można, iż koszty utrzymania mieszkania ponosiła sama wnioskodawczyni jest data 5 grudnia 2006 r., kiedy to na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabyciu spadku uczestnik stał się współwłaścicielem nieruchomości i od tej daty miał obowiązek ponosić koszty związane z utrzymaniem lokalu w stosunku do wielkości swojego udziału.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 212 § 2 i 3 k.c. zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika kwotę 27 904,77 zł w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności.

Odnosząc się do zgłoszonego przez uczestnika w piśmie z dnia 5 stycznia 2015 r. zarzutu przedawnienia roszczenia o rozliczenie nakładów, należy podnieść, iż wbrew twierdzeniom zawartym w tym piśmie, roszczenie o wzajemne rozliczenie współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy wspólnej ma charakter roszczenia o zasądzenie konkretnej kwoty pieniężnej i przedawnia się stosownie do treści art. 118 k.c. z upływem terminu 10 - letniego.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Rejonowy na podstawie powołanych powyżej przepisów orzekł, jak w sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono natomiast na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. poprzez stosunkowe rozdzielenie pomiędzy wnioskodawczynię i uczestnika obowiązku zwrotu kosztów - odpowiednio do wysokości przysługujących im udziałów we współwłasności i w związku z tym zasądzono od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 250 zł tytułem ¼ części opłaty od wniosku uiszczonej przez wnioskodawczynię.

Sędzia: