Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Ciechanowicz (spr.)

Sędziowie: SO Małgorzata Grzesik

SO Tomasz Szaj

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 lutego 2015 r. w S.

sprawy z wniosku wierzyciela R. O.

przeciwko dłużnikowi(...) z siedzibą w Ś.

o wydanie dalszego tytułu wykonawczego

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 28 kwietnia 2014 r., sygn. akt I Co 164/14

postanawia:

1. zmienić zaskarżone postanowienie jedynie o tyle, że nadać jego pkt 1 treść:

wydać wierzycielowi R. O. (...) drugi tytuł wykonawczy w postaci zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w zakresie § 4 ust. 2. aktu notarialnego sporządzonego w dniu (...) przed asesorem notarialnym T. K., zastępcą notariusza A. R. w(...) we W.,(...) (...), w brzmieniu nadanym § 1 ust. 2. aktu notarialnego sporządzonego w dniu 23 kwietnia 2013 r. przed notariuszem T. K. w(...) we W. (...) (...) - celem wszczęcia egzekucji z nieruchomości będących własnością dłużnika (...) z (...)z siedzibą w Ś. (...) (...)), dla których Sąd Rejonowy w Świnoujściu prowadzi księgi wieczyste o numerach (...)oraz (...), z ograniczeniem możliwości dochodzenia roszczeń stwierdzonych powyższym tytułem egzekucyjnym do kwoty 5.000.000 (pięć milionów) złotych;

2. w pozostałej części zażalenie oddalić;

3. zasądzić od dłużnika(...) z siedzibą w Ś. na rzecz wierzyciela R. O. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu wydał wierzycielowi R. O. (PESEL (...)) drugi tytuł wykonawczy w postaci zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w zakresie § 4 ust. 2. aktu notarialnego sporządzonego w dniu 9 listopada 2011 r. przed asesorem notarialnym T. K., zastępcą notariusza A. R. w(...)we W., (...) (...), w brzmieniu nadanym(...) roku przed notariuszem T. K. w (...)we W. (...) (...) - celem wszczęcia egzekucji z nieruchomości przeciwko dłużnikowi (...) z siedzibą w Ś. (...) (...)) - z ograniczeniem możliwości dochodzenia roszczeń stwierdzonych powyższym tytułem egzekucyjnym do kwoty 5.000.000 zł (punkt 1.) oraz zasądził od dłużnika na rzecz wierzyciela kwotę 110 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego (punkt 2.).

Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie Sąd I instancji mając na uwadze art. 893 k.p.c. wskazał, iż w przedmiotowej sprawie wierzyciel złożył wniosek o wydanie drugiego tytułu wykonawczego w celu wszczęcia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości dłużnika (...) (...)z siedzibą w Ś.. W związku z powyższym Sąd postanowił wydać wierzycielowi drugi tytuł wykonawczy, o czym orzekł w punkcie 1. sentencji postanowienia. O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł w punkcie 2. sentencji postanowienia na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., art. 71 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz § 11 ust. 1 pkt 13 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia (...) sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez (...) kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (...)ze zm.). Na koszty postępowania składa się opłata sądowa od wniosku w kwocie 50 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 60 zł.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył dłużnik, zaskarżając je w całości. Skarżący wniósł o uchylenie tego orzeczenia i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Skarżący podniósł, iż zaskarżone postanowienie nie wskazuje celu wydania dodatkowego tytułu wykonawczego w sposób umożliwiający jego zidentyfikowanie. Skarżący wskazuje, że nieruchomość określona w treści postanowienia winna być wskazana dokładnie, tj. przez podanie adresu, numeru działek ewidencyjnych lub księgi wieczystej. Zaskarżone orzeczenie określa jedynie enigmatyczną „nieruchomość”. Ponadto, zgodnie z treścią zaskarżonego orzeczenia, wskazana w klauzuli wykonalności jednostka redakcyjna obejmuje jedynie treść zmienionego § 4 ust. 2 umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego sporządzonego 9 listopada 2011 r. Skarżący stwierdził, że dokumentem któremu klauzula wykonalności winna zostać nadana jest aneks, a więc akt z 23 kwietnia 2013 r. Odmienna interpretacja byłaby dopuszczalna gdyby poddanie się przez Dłużnika rygorowi egzekucji z art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c. zostało umieszczone wyłącznie w akcie z 9 listopada 2011 r. Jako, że klauzula ta została wprowadzona w pełnym brzmieniu również do aktu numer 7421/2013, orzeczenie wykonawcze jako wydane wbrew obowiązkowi o którym mowa w art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c. jest nieprawidłowe. Skarżący wskazał również, że z uwagi na wydanie orzeczenia klauzulowego przez Sąd po tzw. „noweli majowej” k.p.c., zastosowanie będzie mieć w niniejszej sprawie art. 786 § 1 k.p.c., z pominięciem uchylonego art. 786 1 k.p.c. Oznacza to, że wierzyciel do wniosku o nadanie klauzuli oraz drugiego tytułu wykonawczego winien był dołączyć dokument urzędowy stwierdzający niespełnienie przez dłużnika świadczenia. W przypadku gdyby dokument taki nie został przez stronę przeciwną przedstawiony, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia jako wydanego z naruszeniem art. 786 § 1 k.p.c. Skarżący wskazał też, że zgodnie z treścią § 1 ust. 2 aktu notarialnego za (...) warunkiem do prowadzenia egzekucji o część lub całość roszczenia jest skierowanie przez pożyczkodawcę do pożyczkobiorcy wezwania do zapłaty i bezskuteczny upływ terminu wyznaczonego do zapłaty. W przedmiotowej sprawie, stosowne wezwanie skierował nie pożyczkodawca, ale O. B., który do swojego wezwania nie przedłożył nawet pełnomocnictwa. Nie wiadomo również, czy pełnomocnictwo udzielone przez wierzyciela pełnomocnikowi obejmowało prawo do składania oświadczeń o charakterze materialno-prawnym.

W odpowiedzi na zażalenie wierzyciel wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od dłużnika na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Nadto wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów: pełnomocnictwa z dnia 2 stycznia 2013 r. na okoliczność jego treści, a w szczególności na okoliczność udzielenia pełnomocnictwa adwokatowi O. B. przez wierzyciela R. O. do prowadzenia sprawy przeciwko S. M., w tym do składania w imieniu wierzyciela oświadczeń woli; wezwania do zapłaty z dnia 15 kwietnia 2013 r. oraz potwierdzenia nadania listu poleconego z dnia 15 kwietnia 2013 r. na okoliczność ich treści, a w szczególności wezwania dłużnika osobistego S. M. przez wierzyciela R. O. do zapłaty kwoty pożyczki; postanowienia z dnia 13 stycznia 2014 r., z dnia 1 kwietnia 2014 r., z dnia 23 września 2014 r. wydanych w sprawie o sygnaturze I Co 954/13, postanowienia z dnia 16 lipca 2014 r. wydanego w sprawie o sygnaturze II Cz 1125/14 na okoliczność ich treści, a w szczególności na okoliczność prawomocnego odrzucenia zażaleń dłużnika.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie dłużnika skutkowało rozstrzygnięciem o charakterze reformatoryjnym.

Przeprowadzając kontrolę instancyjną zaskarżonego postanowienia Sąd Odwoławczy w pierwszej kolejności wskazuje, iż przedmiotem tego orzeczenia była kwestia wydania na podstawie art. 793 k.p.c. dalszego tytułu wykonawczego, a nie kwestia istnienia podstaw do nadania klauzuli wykonalności złożonemu tytułowi egzekucyjnemu. Sąd procedując w trybie art. 793 k.p.c. rozważa bowiem czy zaistniały przesłanki do wydania wierzycielowi dalszego tytułu wykonawczego, a tym samym nie bada ponownie rozstrzygniętego już zagadnienia czy zachodzą podstawy do nadania tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Dlatego też podniesione w zażaleniu przez dłużnika zarzuty dotyczące zasadności nadania tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności nie mogły być przedmiotem oceny Sądu Okręgowego.

Zgodnie z treścią art. 793 k.p.c. w razie potrzeby prowadzenia egzekucji na rzecz kilku osób lub przeciwko kilku osobom albo z kilku składowych części majątku tego samego dłużnika, sąd oprócz pierwszego tytułu wykonawczego może wydawać dalsze tytuły, oznaczając cel, do którego mają służyć, i ich liczbę porządkową. W myśl art. 921 § 1 k.p.c. egzekucja z nieruchomości należy do komornika działającego przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona. Warto przy tym jeszcze zwrócić uwagę na stanowisko Sądu Apelacyjnego w (...)wyrażone w postanowieniu z dnia (...)) zgodnie z którym postępowanie przewidziane w art. 793 k.p.c. tj. o wydanie oprócz pierwszego dalszego tytułu wykonalności, jest odrębnym postępowaniem, w którym kognicja sądu jest jednoznacznie określona w ustawie. Sąd bada wyłącznie, czy zaistniała jedna z dwóch podstaw uzasadniających wydanie dalszego tytułu wykonawczego, tj. czy istnieje potrzeba prowadzenia egzekucji na rzecz kilku wierzycieli lub przeciwko kilku dłużnikom, albo z kliku składnikowych części majątku tego samego dłużnika. Wierzyciel w toku tego postępowania powinien wykazać jedynie, że dla egzekucji z innych składników majątkowych dłużników nie może posłużyć się wydanymi wcześniej tytułami wykonawczymi.

Mając powyższe uwagi na względzie Sąd Odwoławczy zaznacza, iż wierzyciel wykazał, że w oparciu o pierwszy tytuł wykonawczy Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla (...) A. W. prowadzi przeciwko dłużnikowi postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt Km 2751/13.

Ponadto wierzyciel zamierza także wszcząć egzekucję z nieruchomości dłużnika, dla których Sąd Rejonowy w Świnoujściu prowadzi księgi wieczyste o(...)

Dotychczas prowadzone postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) we (...) A. W. nie pozwala na prowadzenie egzekucji z wyżej wymienionych nieruchomości. Wyłącznie właściwym do prowadzenia postępowania egzekucyjnego wobec tych nieruchomości jest bowiem Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Świnoujściu.

Wobec tego potrzeba wydania wierzycielowi dalszego tytułu wykonawczego wynikła z konieczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi z kilku części składowych jego majątku.

Zatem Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że zaistniała podstawa do wydania wierzycielowi dalszego tytułu wykonawczego, a mianowicie oznaczonego liczbą porządkową dwa.

Jednakże Sąd I instancji nie dość precyzyjnie oznaczył cel, dla którego ten dalszy tytuł wykonawczy ma służyć. Celem tym, jak wskazał wierzyciel, ma być wszczęcie egzekucji z konkretnych nieruchomości dłużnika, dla których Sąd Rejonowy w Świnoujściu prowadzi księgi wieczyste o numerach (...)Zatem w takim zakresie uzasadnionym było wydanie przedmiotowego dalszego tytułu wykonawczego.

Wobec powyższego należało zweryfikować zaskarżone postanowienie poprzez ograniczenie celu, dla którego dalszy tytuł wykonawczy ma służyć.

W świetle powyższych rozważań Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżone postanowienie, o czym orzekł w punkcie 1. sentencji postanowienia, w pozostałej zaś części zażalenie dłużnika oddalił, o czym orzekł na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. orzekł w punkcie 2. sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono w punkcie 3. sentencji postanowienia na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 zd. 2 k.p.c. Z art. 108 § 1 k.p.c. wynika, że sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Z kolei art. 100 zd. 2 k.p.c. stanowi, że sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Mając powyższe unormowanie na względzie Sąd Okręgowy wskazuje, iż poprzez sprecyzowanie w zaskarżonym postanowieniu celu wydania dalszego tytułu wykonawczego zażalenie dłużnika jedynie w nieznacznej części okazało się zasadne. Wobec tego zdaniem Sądu uzasadnionym jest włożenie na dłużnika obowiązku zwrotu wszystkich kosztów tego postępowania wierzycielowi. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie reprezentującego wierzyciela adwokata w wysokości 60 zł, które przy uwzględnieniu wartości przedmiotu zaskarżenia zostało ustalone na podstawie § 2 ust. 1 i 2, § 5, § 11 ust. 1 pkt 13 w zw. z § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia (...) w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez(...) kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ((...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)