Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 2259/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2015 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący: Sędzia S.O. Lucyna Stąsik-Żmudziak

Protokolant: sekretarz sąd. Małgorzata Gruza

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2015 roku w Lublinie

sprawy S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 11 września 2014 roku znak (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala S. G. prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szkodliwych od dnia (...)roku;

II.  stwierdza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie prawa do świadczenia w terminie.

Sygn. akt VII U 2259/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 września 2014 roku, znak:(...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił S. G. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.), z uwagi na to, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca nie udowodnił co najmniej 15 - letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia wnioskodawcy od dnia 23 czerwca 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. z uwagi na łączne zatrudnienie na stanowisku zbrojarza oraz stanowisku betoniarza, która to okoliczność w ocenie Zakładu wyłączała możliwość spełnienia świadczenia pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu, przewidzianym dla danego stanowiska pracy (decyzja – k. 25 akt rentowych).

W odwołaniu S. G. nie zgodził się ze wskazaną decyzji podnosząc, że w zakwestionowanym przez organ rentowy okresie wykonywał pracę w szczególnych warunkach stale i wy pełnym wymiarze jako zbrojarz i betoniarz (odwołanie – k. 2 – 2v. akt sądowych).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, podnosząc argumenty, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 6 - 7 a.s.).

Na posiedzeniu w dniu 16 lutego 2015 roku ubezpieczony wnosił o uwzględnienie w stażu pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. od dnia 1 września 1971 roku do dnia 31 marca 1978 roku jako zbrojarz, w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od dnia 14 kwietnia 1978 roku do dnia 18 marca 1980 roku jako zbrojarz, w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym od dnia 6 czerwca 1980 roku do dnia 31 sierpnia 1988 roku jako monter konstrukcji żelbetonowych oraz w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. od dnia 20 kwietnia 1993 roku do dnia 20 listopada 1993 roku jako zbrojarz – betoniarz (protokół – k. 18v. – 19v. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

S. G., urodzony (...), w dniu (...)roku złożył wniosek o emeryturę, w którego treści zawarł oświadczenie o tym, że jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego równocześnie składając wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 roku łączny okres podlegania ubezpieczeniom w wymiarze 26 lat, 1 miesiąca i 26 dni, w tym 25 lat, 11 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz 2 miesięcy i 2 dni okresów nieskładkowych. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego (okoliczności bezsporne).

Z dniem 1 września 1971 roku S. G. został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w ramach nauki zawodu w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. w zawodzie zbrojarza i w okresie od dnia zatrudnienia do dnia 20 czerwca 1973 roku uczył się w (...) Szkole Budowlanej dla pracujących. Program nauki przewidywał 3 dni nauki oraz 3 dni pracy. Po ukończeniu szkoły ubezpieczony w dniu 3 sierpnia 1973 roku przeszedł badania lekarskie na podstawie których stwierdzono zdolność do pracy na stanowisku zbrojarza. W związku z tym w dniu 4 sierpnia 1973 roku S. G. przystąpił do wykonywania pracy na stanowisku zbrojarza w filii zakładu pracy w T.. Podstawę zatrudnienia stanowiła zawarta w dniu 16 maja 1973 roku umowa o pracę na czas nieokreślony. Od tego dnia skarżący pracował na budowie fabryki samochodów marki F. przy zbrojeniach fundamentów pod maszyny oraz hale. Praca ubezpieczonego polegała na układaniu zbrojenia w szalunkach, co sprowadzało się do wiązania drutem wiązałkowym od 0,2 do 0,5 zbrojenia. Opisane obowiązki wykonywał w głębokich wykopach, w tym poniżej 3 metrów. W okresie od dnia 26 stycznia 1974 roku do dnia 20 grudnia 1975 roku ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową, po zakończeniu której powrócił do pracy na uprzednio zajmowane stanowisko w dniu 21 stycznia 1976 roku. Po wskazanym dniu pracę świadczył w dalszym ciągu na budowie fabryki samochodów wykonując wyżej opisane czynności. Pracował również na budowie bloku w czasie której wykonywał czynności związane ze zbrojeniem na wysokości. Praca była świadczona w systemie jednozmianowym przez 8 godzin dziennie. Stosunek pracy ubezpieczonego ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę z dniem 31 marca 1978 roku.

Z dniem 14 kwietnia 1978 roku ubezpieczony został zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku zbrojarza w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M.. Przedmiotem działalności zakładu pracy była budowa wysokich bloków. Skarżący na zajmowanym stanowisku pracował na budowie wieżowców wykonując zbrojenia fundamentów. W sytuacji wydania polecenia służbowego wykonywał również czynności związane z betonowaniem. W okresie od dnia 7 lutego 1979 roku do dnia 12 lutego 1980 roku świadczył pracę na budowach kontraktu 437 farm w Libii jako zbrojarz w brygadzie stropowców. Wykonywał czynności zbrojarskie przy fundamentach, słupach oraz stropach w związku z budową pomieszczeń mieszkalnych, obór i wiat. Po zakończeniu pracy w Libii ubezpieczony powrócił do pracy w macierzystym zakładzie pracy na uprzednio zajmowane stanowisko i w okresie od dnia 14 lutego 1980 roku do dnia 18 marca 1980 roku przebywał na urlopie wypoczynkowym i rozłąkowym. Stosunek pracy skarżącego ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę z dniem 18 marca 1980 roku.

Z dniem 6 czerwca 1980 roku ubezpieczony został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. na podstawie umowy o pracę na 2 – tygodniowy okres próbny w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montażysty. Od dnia 20 czerwca 1980 roku podstawę zatrudnienia stanowiła umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony o analogicznych postanowieniach w zakresie stanowiska i wymiaru czasu pracy co uprzednio obowiązująca. Zakład pracy zajmował się budową bloków mieszkalnych z wielkiej płyty na terenie C., K. i W.. Na zajmowanym stanowisku skarżący wykonywał w rzeczywistości czynności betoniarskie, zbrojarskie oraz związane z montażem płyt żelbetowych. Pracę świadczył w 5 osobowej brygadzie, która otrzymywała zlecenie na budowę bloku i wykonywała kompleksowo w tym zakresie wszystkie prace od podstaw, systematycznie przystępując do kolejnego etapu robót. W pierwszej kolejności wykonywano prace przy wykopach na różnej głębokości, szalunek, wylewano fundamenty przy których wiązano zbrojenia, stawiono płyty na specjalnych śrubach, kładziono strop w którym wybijano dziurę w celu połączenia ich ze ścianami przy wykorzystaniu kotew, szalowano wieniec, który zalewano betonem wytwarzanym przez członków brygady w betoniarce i ustawiono kolejna kondygnację z płyt. Jako monter konstrukcji żelbetonowych ubezpieczony zajmował się wybijaniem dziur w żelbetowych płytach stopowych i ich skręcaniem tzw. montażówki na wysokości przy budowie do 5 – kondygnacyjnych budynków. Płyty podawał dźwig.

W okresie od dnia 25 listopada 1984 roku do dnia 26 maja 1986 roku ubezpieczony świadczył pracę na rzecz Przedsiębiorstwa (...) w W. na budowie eksportowej (...) N. w Iraku w Zakładzie (...) w charakterze zbrojarza przy produkcji i montażu zbrojeń belek typu (...) i U oraz innych robót zbrojarskich.

Na czas pracy na budowie eksportowej macierzysty zakład udzielił skarżącemu urlopu bezpłatnego. Po zakończeniu pracy na budowie eksportowej wykorzystywał w okresie od dnia 28 maja 1986 roku do dnia 22 sierpnia 1986 roku przysługujący mu z tytułu zatrudnienia za granicą urlop wypoczynkowy w wymiarze 41 dni oraz dni wolne z tytułu skrócenia tygodnia pracy w wymiarze 31 dni. Do pracy w macierzystym zakładzie pracy powrócił z dniem 23 sierpnia 1986 roku na stanowisko montażysty konstrukcji żelbetowych i wykonywał czynności jak przed wyjazdem za granicę. Stosunek pracy ubezpieczonego ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę z dniem 31 sierpnia 1988 roku.

W okresie od dnia 20 kwietnia 1993 roku do dnia 20 listopada 1993 roku ubezpieczony był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego w C. na stanowisku zbrojarza – betoniarza. Przedmiotem działalności zakładu pracy była budowa bloków.

Z dniem 23 czerwca 1995 roku ubezpieczony został zatrudniony w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony do dnia 31 lipca 1995 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku zbrojarza – betoniarza. W okresach od dnia 1 sierpnia 1995 roku do dnia 30 września 1995 roku oraz od dnia 1 października 1995 roku do dnia 31 grudnia 1995 roku podstawę zatrudnienia skarżącego we wskazanym zakładzie pracy stanowiły kolejne dwie umowy o pracę określające warunki zatrudnienia w zakresie wymiaru czasu pracy i stanowiska jak w pierwszej z umów. Od dnia 1 stycznia 1996 roku podstawę zatrudnienia ubezpieczonego na stanowisku zbrojarza – betoniarza w pełnym wymiarze czasu pracy stanowiła umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony. Zakład pracy zajmował się budową kanałów, oczyszczalni ścieków oraz bloków. W okresie od dnia 23 czerwca 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku skarżący świadczył pracę przy budowie oczyszczalni ścieków w C.. Zasadniczo zajmował się wykonywaniem czynności związanych ze zbrojeniem a jedynie sporadycznie z betonowaniem. Praca ubezpieczonego polegała na przygotowaniu elementów do zbrojenia, tj. pocięciu i wygięciu strzemion oraz elementów nośnych przy wykorzystaniu nożyc i giętarek mechanicznych a następnie montażu tych elementów na obiekcie. Przy przygotowaniu zbrojenia było duże zapylenie, związane z gięciem stali, która się odpryskiwała. Montaż zbrojenia polegał na tym, że każdy pręt był przytrzymywany ręcznie na rusztowaniach. Pręty montowano zarówno poziomo jak i pionowo. Montaż elementów zbrojenia wykonywany był w wykopach do 4 metrów, albo na wysokości, w zależności od etapu prac budowalnych. Elementy nośne ścian były zbrojone od podstaw, aż do zwieńczenia budynku. Praca była świadczona w ramach 8 – godzinnej normy czasu pracy, ale ze względu na okoliczność niemożności przerwania montażu zbrojeń, często trwała dłużej. Opisane obowiązki ubezpieczony wykonywał do dnia 31 grudnia 1998 roku.

(umowy o pracę – k. 3, 4, pisma ws. urlopu bezpłatnego – k. 18, 19, 23, opinia służbowa – k. 22, zaświadczenie o pracy na budowie eksportowej – k. 26, opinia – k. 27, pismo – k. 28; świadectwo pracy – k. 32 akt osobowych – k. 28 a.s.; świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej – k. 3, umowy o pracę – k. 4, 5, 6, 8 akt osobowych – k. 28 a.s.; świadectwo pracy – k. 1, karta – k. 2, karta powołania – k. 10, karta szkolenia wstępnego – k. 13, oświadczenie – k. 14, orzeczenie lekarskie – k. 15, umowa o pracę – k. 16, upoważnienie dla oddziału finansowego – k. 21 akt osobowych – k. 36 a.s.; umowa o pracę – k. 10, opinia – k. 14, świadectwo pracy – k. 19 akt osobowych – k. 40 a.s.; zaświadczenia – k. 4, 5 a.k.; świadectwo pracy – k. 12 a.k.; zeznania S. G. – k. 18v. – 19v., 52v. – 53v. a.s.; zeznania świadka M. T. – k. 53v. – 54 a.s.; zeznania świadka J. K. – k. 61v. – 62 a.s.; zeznania świadka B. I. – k. 62 a.s.; zeznania świadka K. P. – k. 62 – 62v. a.s.)

Przystępując do oceny dowodów osobowych należy stwierdzić, że przesłuchani w sprawie świadkowie to osoby obce dla ubezpieczonego. Świadek M. T. pozostawał w zatrudnieniu w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. w okresie od 1971 roku do 1994 roku, początkowo jako operator żurawia wieżowego, a od 1983 roku jako majster i kierownik budowy. Świadek zeznał, że pracował wspólnie z ubezpieczonym na tej samej budowie. Świadek J. K. pracował we wskazanym zakładzie pracy w okresie od 1980 roku do 1986 roku jako montażysta. Zeznał, że pracował z ubezpieczonym wspólnie na montażu. Świadek B. I. był zatrudniony w zakładzie pracy skarżącego w okresie od 1972 roku do 1994 roku również w charakterze montażysty. Natomiast świadek K. P. pozostawał w zatrudnieniu w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w okresie od 1976 roku do 2002 roku jako zbrojarz – betoniarz pełniąc funkcję brygadzisty w której pracował również ubezpieczony. Okoliczności te w ocenie Sądu pozwalają na przyjęcie wniosku, iż świadkowie posiadają niezbędne wiadomości dotyczące okoliczność zatrudnienia ubezpieczonego w okresach w jakich ich zatrudnienie pokrywa się z okresami objętymi sporem, tj. w odniesieniu do świadków M. T., J. K. oraz B. I. co do okresu od dnia 6 czerwca 1980 roku do dnia 31 sierpnia 1988 roku a w odniesieniu do świadka K. P. co do okresu od dnia 23 czerwca 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku. Świadkowie szczegółowo opisali zakres obowiązków ubezpieczonego oraz warunki w jakich były one wykonywane. Zeznania świadków są logiczne, spójne oraz korelują z zeznaniami ubezpieczonego, wobec czego Sąd uznał je za wiarygodne. Poza tym należy wskazać, że organ rentowy nie podniósł okoliczności które mogłyby godzić w wiarygodność ich zeznań.

Powyższa ocena dotyczy również zeznań ubezpieczonego, skoro były one zgodne z wiarygodnymi zeznaniami świadków. Skarżący opisał wykonywane przez siebie czynności. Zdaniem Sądu brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania jego zeznań, wobec czego Sąd uznał je za wiarygodne. Również organ rentowy nie podniósł okoliczności mogących godzić w wiarygodność jego zeznań. Sąd dał również wiarę jego zeznaniom w zakresie poczynionych ustaleń co do charakteru wykonywanej pracy i rodzaju czynności w okresach co do których nie przeprowadzono dowodu z zeznań świadków. Co do zasady odpowiadają one treści dokumentów dotyczących zatrudnienia w tych okresach wobec czego Sąd doszedł do przekonania, że również stanowią miarodajne źródło informacji co do okoliczności dotyczących charakteru wykonywanej pracy i rodzaju czynności wykonywanych przez skarżącego w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K., w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. oraz w Przedsiębiorstwie Budownictwa(...) w C.. Z tym jednakże zastrzeżeniem, że Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczonego co do okoliczności rozpoczęcia pracy w ramach zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. na stanowisku zbrojarza bezpośrednio po zakończeniu nauki w (...) Szkole Budowlanej dla pracujących, tj. w dniu 21 czerwca 1973 roku. W tym zakresie zeznania pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym w postaci dokumentów znajdujących się w aktach osobowych skarżącego, tj. karta dotyczącej okresów zatrudnienia na danych stanowiskach, karty szkolenia wstępnego, oświadczenia skarżącego oraz orzeczenia lekarskiego. Treść wskazanych dokumentów w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje na rozpoczęcie pracy na stanowisku zbrojarza dopiero w dniu 4 sierpnia 1973 roku.

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił również w oparciu o powołane dowody z dokumentów. Ich autentyczność w toku procesu nie była kwestionowana przez strony. Ich forma oraz treść nie wzbudziła ponadto wątpliwości co do ich autentyczności z urzędu, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości i jako takie stanowiły pełnowartościowe źródło informacji o okolicznościach faktycznych w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie S. G. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Do okoliczności spornej w rozpoznawanej sprawie, biorąc pod uwagę treść zaskarżonej decyzji, treść odwołania oraz zeznań ubezpieczonego, należy możliwość zakwalifikowania okresów zatrudnienia skarżącego w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. od dnia 1 września 1971 roku do dnia 31 marca 1978 roku, w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od dnia 14 kwietnia 1978 roku do dnia 18 marca 1980 roku, w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. od dnia 6 czerwca 1980 roku do dnia 31 sierpnia 1988 roku, w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. od dnia 20 kwietnia 1993 roku do dnia 20 listopada 1993 roku oraz w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. od dnia 23 czerwca 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku, w wymiarze 18 lat, 10 miesięcy i 10 dni, jako pracy w szczególnych warunkach, celem ustalenia, w związku z nieuznaniem przez organ rentowy żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, czy legitymuje się on 15 – letnim okresem tak kwalifikowanej pracy.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 b pkt 20 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748) – zwaną dalej ustawą emerytalną, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego dla mężczyzn urodzonych po dniu 30 września 1953 roku co najmniej 67 lat. Ubezpieczony nie ukończył wyżej wymienionego wieku, zatem nie spełnia warunków niezbędnych do ustalenia mu prawa do emerytury w oparciu o powołany przepis.

Natomiast w myśl art. 46 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku, a przed dniem 1 stycznia 1969 roku będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż wskazany, jeżeli nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego i warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach spełnią do dnia 31 grudnia 2008 roku. Przy czym wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których wymienionym osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Według § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) – zwanego dalej rozporządzeniem Rady Ministrów, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. S. G. do dnia 31 grudnia 2008 roku nie osiągnął wymaganego przez cytowany przepis wieku emerytalnego 60 lat.

Jednakże zgodnie z przepisem art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przepis art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Według przepisu § 3 rozporządzenia Rady Ministrów okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia.

Natomiast przepis § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury S. G. musiał spełnić łącznie następujące przesłanki:

1)  osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2)  nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego;

3)  na dzień i stycznia 1999 roku udowodnić:

a)  co najmniej 15 - letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze oraz

b)  staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

Bezspornym jest, że ubezpieczony w dniu wydania zaskarżonej decyzji ukończył wymagane 60 lat, na dzień 1 stycznia 1999 roku legitymuje się 25 - letnim stażem pracy oraz że jako członek otwartego funduszu emerytalnego złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przechodząc do oceny, czy ubezpieczony spełnia warunek legitymowania się co najmniej 15 – letnim stażem pracy w warunkach szczególnych należy wskazać, że skarżący występując do organu rentowego o przyznanie świadczenia emerytalnego wymaganego przez prawo dokumentu w postaci świadectwa pracy w szczególnych warunkach nie przedłożył w odniesieniu do okresów zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K., w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M., w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. oraz w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C., na co wskazał organ rentowy w toku procesu. Natomiast w odniesieniu do okresu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. wymagany przez prawo dokument skarżący złożył, który jednakże w ocenie organu rentowego nie mógł stanowić podstawy dla ustalenia prawa do emerytury z uwagi na okoliczności do których Sąd odniesie się w dalszej części uzasadnienia.

W ocenie Sądu Okręgowego pierwsza sytuacja nie może dyskwalifikować możliwości ubezpieczonego ubiegania się o przedmiotowe świadczenie. Należy mieć bowiem na uwadze, że brak wystawienia wskazanego dokumentu nie stanowi wystarczającej podstawy do przyjęcia, że pracownik nie wykonywał pracy w takich warunkach. Obowiązek sporządzenia dokumentacji w tym zakresie obciąża pracodawcę, w związku z czym wyciąganie wobec pracownika jakichkolwiek negatywnych konsekwencji braku jej sporządzenia byłoby dla niego nazbyt krzywdzące. Należy mieć na uwadze fakt, że w postępowaniu sądowym nie znajdują zastosowania ograniczenia w zakresie dopuszczalnych źródeł dowodowych, ustanowione na potrzeby postępowania przed Zakładem, a wynikających z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011 roku, Nr 237, poz. 1412). Zasadniczym bowiem celem postępowania sądowego jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Ułatwia to art. 473 k.p.c., który wprost stanowi, iż w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron.

Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., sygn. III UZP 6/84; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r., sygn. III UZP 48/84wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 r., sygn. II UKN 186/97; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 stycznia 2013 r., sygn. III AUa 808/12). Z przedstawionym poglądem i wynikającymi z niego wnioskami Sąd Okręgowy w pełni się zgadza.

Nadto należy podnieść, że w sytuacji braku wymaganego świadectwa pracy w warunkach szczególnych z uwagi na jego niesporządzenie przez pracodawcę, sąd może prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia, czy praca wykonywana przez stronę, była wykonywana w warunkach wymaganych przepisami rozporządzenia, czy ubezpieczony zajmował któreś ze stanowisk pracy wymienionych w załącznikach nr 1 lub 2 do rozporządzenia Rady Ministrów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 listopada 2008 roku, sygn. III AUa 3113/08).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe, w którym Sąd oparł się na dokumentach znajdujących się w aktach osobowych i aktach Zakładu, jego zeznaniach złożonych w trybie art. 299 k.p.c. oraz zeznaniach świadków, pozwoliło ustalić w sposób pewny, że ubezpieczony wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w warunkach szczególnych w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. od dnia 4 sierpnia 1973 roku do dnia 25 stycznia 1974 roku oraz od dnia 21 stycznia 1976 roku do dnia 31 marca 1978 roku, w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od dnia 14 kwietnia 1978 roku do dnia 18 marca 1980 roku, w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. od dnia 6 czerwca 1980 roku do dnia 26 maja 1986 roku oraz od dnia 23 sierpnia 1986 roku do dnia 31 sierpnia 1988 roku, w Przedsiębiorstwie Budownictwa(...) w C. od dnia 20 kwietnia 1993 roku do dnia 20 listopada 1993 roku oraz w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. od dnia 23 czerwca 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku, w łącznym wymiarze 16 lat, 8 miesięcy i 14 dni.

Z poczynionych ustaleń wynika, że we wskazanych wyżej okresach zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. od dnia 4 sierpnia 1973 roku do dnia 25 stycznia 1974 roku oraz od dnia 21 stycznia 1976 roku do dnia 31 marca 1978 roku ubezpieczony na stanowisku zbrojarza w filii zakładu pracy w T. pracował na budowie fabryki samochodów marki F. przy zbrojeniach fundamentów pod maszyny oraz hale, która polegała na układaniu zbrojenia w szalunkach, co sprowadzało się do wiązania drutem wiązałkowym od 0,2 do 0,5 zbrojenia. Prace przy zbrojeniach wykonywał również przy budowie bloków. W odniesieniu do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od dnia 14 kwietnia 1978 roku do dnia 18 marca 1980 roku z poczynionych ustaleń wynika, że skarżący na stanowisku zbrojarza pracował na budowie wieżowców wykonując zbrojenia fundamentów a w sytuacji wydania polecenia służbowego wykonywał również czynności związane z betonowaniem. Natomiast w okresie od dnia 7 lutego 1979 roku do dnia 12 lutego 1980 roku świadczył pracę na budowach kontraktu 437 farm w Libii jako zbrojarz w brygadzie stropowców i Wykonywał czynności zbrojarskie przy fundamentach, słupach oraz stropach w związku z budową pomieszczeń mieszkalnych, obór i wiat. W odniesieniu do okresów zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. od dnia 6 czerwca 1980 roku do dnia 26 maja 1986 roku oraz od dnia 23 sierpnia 1986 roku do dnia 31 sierpnia 1988 roku z poczynionych ustaleń wynika, że skarżący na stanowisku montażysty wykonywał w rzeczywistości czynności betoniarskie, zbrojarskie oraz związane z montażem płyt żelbetowych na wysokości. Jako monter konstrukcji żelbetonowych ubezpieczony zajmował się wybijaniem dziur w żelbetowych płytach stopowych i ich skręcaniem tzw. montażówki na wysokości przy budowie do 5 – kondygnacyjnych budynków. Nadto jak ustalono w okresie od dnia 25 listopada 1984 roku do dnia 26 maja 1986 roku świadczył pracę na budowie eksportowej (...) N. w Iraku w Zakładzie (...) w charakterze zbrojarza przy produkcji i montażu zbrojeń belek typu (...) i U oraz innych robót zbrojarskich. W odniesieniu do okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. od dnia 20 kwietnia 1993 roku do dnia 20 listopada 1993 roku z poczynionych ustaleń wynika, że na stanowisku zbrojarza – betoniarza pracował przy budowie bloków. Natomiast co do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w C. od dnia 23 czerwca 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku skarżący na stanowisku zbrojarza – betoniarza świadczył pracę przy budowie oczyszczalni ścieków w C., zasadniczo zajmując się wykonywaniem czynności związanych ze zbrojeniem, a jedynie sporadycznie z betonowaniem. Praca ubezpieczonego polegała na przygotowaniu elementów do zbrojenia, tj. pocięciu i wygięciu strzemion oraz elementów nośnych przy wykorzystaniu nożyc i giętarek mechanicznych a następnie montażu tych elementów na obiekcie. Montaż zbrojenia polegał na tym, że każdy pręt był przytrzymywany ręcznie na rusztowaniach. Pręty montowano zarówno poziomo jak i pionowo. Montaż elementów zbrojenia wykonywany był w wykopach do 4 metrów, albo na wysokości, w zależności od etapu prac budowalnych. Elementy nośne ścian były zbrojone od podstaw, aż do zwieńczenia budynku.

Opisane czynności odpowiadają rodzajowi pracy opisanemu w wykazie A, Dział V ”W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych”, poz. 4 „Prace zbrojarskie i betoniarskie” i poz. 5 „prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości”, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów oraz stanowisku zbrojarza i betoniarz, wymienionym w wykazie Stanowisk Pracy, Dział V „W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych”, poz. 4 „Prace zbrojarskie i betoniarskie”,, pkt 1 i 3 oraz stanowisku „montera konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości”, wymienionym w wykazie Stanowisk Pracy, Dział V, poz. 5, pkt 2, stanowiącym załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. MB z 1983 roku, nr 3, poz. 6).

W tym miejscu należy wskazać, że na przyjęty w orzecznictwie pogląd zgodnie z którym wykonywanie u jednego pracodawcy w tym samym czasie (okresie) różnych rodzajów pracy w szczególnych warunkach (wymienione w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów), stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie pozbawia pracownika uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury na podstawie art. 32 ust. 1, ust. 2 oraz ust. 4 ustawy emerytalnej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2012 roku, sygn. II UK 103/11). Sąd Okręgowy powołany pogląd w pełni aprobuje. Z tego względu nie zasługuje na aprobatę stanowisko organu rentowego wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji o tym, że łączne zatrudnienie na stanowisku zbrojarza oraz stanowisku betoniarza, tj. stanowiskach pracy w szczególnych warunkach, wyłączała możliwość spełnienia świadczenia pracy w takich warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu, przewidzianym dla danego stanowiska pracy.

Mając na uwadze ocenę charakteru prawnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 4 sierpnia 1973 roku do dnia 25 stycznia 1974 roku Sąd Okręgowy znalazł podstawy do uwzględnienia przy ustalaniu stażu pracy w warunkach szczególnych okresu pełnienia przez skarżącego służby wojskowej od dnia 26 stycznia 1975 roku do dnia 20 grudnia 1975 roku, w wymiarze 1 roku, 10 miesięcy i 25 dni. Zgodnie bowiem z wypracowanym w orzecznictwie poglądem, który Sąd Okręgowy w pełni podziela, zachowanie statusu pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach w rozumieniu § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w okresie pełnienia służby wojskowej, co skutkuje dopuszczalnością zaliczenia czasu tej służby do stażu uprawniającego do wcześniejszej emerytury, następuje wyłącznie w sytuacji gdy pracownik zatrudniony był w szczególnych warunkach przed jej rozpoczęciem, bez względu na to czy po zakończeniu tej służby powraca do tego zatrudnienia jednak w przepisanym terminie (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 4 grudnia 2013 roku, II UK 217/13; z dnia 25 lutego 2010 roku, II UK 215/09; z dnia 9 marca 2010 roku, I UK 333/09; z dnia 17 maja 2012 roku, I UK 399/11; z dnia 24 maja 2012 roku, II UK 265/11 oraz wyroki Sądów Apelacyjnych w Krakowie z dnia 23 kwietnia 2013 roku, III AUa 1412/12 i w Gdańsku z dnia 15 października 2013 roku, III AUa 213/13). Jak wynika z poczynionych ustaleń ubezpieczony przed dniem 26 stycznia 1974 roku wykonywał pracę w warunkach szczególnych a po zakończeniu służby wojskowej z dniem 21 stycznia 1976 roku powrócił do wykonywania pracy w warunkach szczególnych, czyli z zachowaniem terminu przewidzianego przez prawo. Mając na uwadze powyższe poglądy i poczynione ustalenia wskazane zaliczenie było w pełni uzasadnione. Nie podlega natomiast zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych okres od dnia 21 grudnia 1975 roku od dnia 20 stycznia 1976 roku, tj. po dniu zakończenia służby w wojsku do dnia poprzedzającego dzień podjęcia pracy po tym zakończeniu.

Sąd Okręgowy nie znalazł natomiast podstaw do zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu nauki zawodu przypadającej w trakcie zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. od dnia 1 września 1971 roku do dnia 20 czerwca 1973 roku. Dokonując takiej oceny charakteru prawnego wskazanego okresu Sąd miał na uwadze wypracowany w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym okres nauki zawodu połączonej z obowiązkiem dokształcania się w zasadniczej szkole zawodowej nie stanowił okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej na zasadach określonych w § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2012 roku, sygn. akt I UK 262/11; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2012 roku, sygn. akt I UK 130/12; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2009 roku, sygn. akt II UK 334/08). Bez znaczenia dla przyjęcia w realiach rozpoznawanej sprawy powyższego poglądu pozostaje okoliczność, że skarżący przez 3 dni w tygodniu odbywał praktyki podczas których pracował na budowie przyuczając się do wykonywania zawodu zbrojarza, podczas których obowiązywał go normalny wymiar czasu pracy. Jednocześnie bowiem w ramach nauki zawodu przez 3 dni w tygodniu skarżący uczestniczył w zajęciach teoretycznych. To zestawienie okoliczności ma zasadnicze znaczenie, bowiem dla spełnienia wymagania wykonywania pracy w szczególnych warunkach istotne jest to, czy taka praca była przez pracownika faktycznie wykonywana stale. W realiach sprawy nie można przyjąć aby ubezpieczony w sposób stały wykonywał czynności związane z wykonywaniem czynności zbrojarskich właśnie z uwagi na obowiązek dokształcania się. Sąd nie znalazł również podstaw do zaliczenia w stażu pracy w szczególnych warunkach okresu od dnia 21 czerwca 1973 roku do dnia 3 sierpnia 1973 roku z uwagi na brak rzeczywistego świadczenia pracy przez skarżącego na stanowisku zbrojarza. Z poczynionych ustaleń wynika bowiem, że po zakończeniu nauki w szkole przyzakładowej ubezpieczony podjął pracę dopiero w dniu 4 sierpnia 1973 roku.

Łączny wymiar stażu pracy w szczególnych warunkach przy uwzględnieniu służby wojskowej został ustalony na 18 lata, 7 miesięcy i 9 dni.

Nie podlegał natomiast zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych okres nieobecności ubezpieczonego w macierzystym zakładzie pracy po zakończeniu pracy na budowie eksportowej i powrocie do kraju od dnia 27 maja 1986 roku do dnia 22 sierpnia 1986 roku. Należy zauważyć, że na czas pracy na budowie eksportowej od dnia 25 listopada 1984 roku do dnia 26 maja 1986 roku w Iraku w Zakładzie (...) w charakterze zbrojarza, ubezpieczonemu, w macierzystym zakładzie pracy, został udzielony urlop bezpłatny na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 roku w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem (Dz. U. z 1986 roku Nr, 19, poz. 101) - w brzmieniu obowiązującym w okresie rozpoczęcia pracy na budowie eksportowej.

Z tych względów nieobecności ubezpieczonego w macierzystym zakładzie pracy po zakończeniu pracy na budowie eksportowej w okresie od dnia 27 maja 1986 roku do dnia 22 sierpnia 1986 roku, związaną z niewykorzystaniem przez skarżącego w czasie pracy za granicą urlopu wypoczynkowego oraz udzieleniem przez jednostkę kierującą czasu wolnego w związku z przedłużonym czasem pracy za granicą, należało zakwalifikować jako przedłużony urlop bezpłatny w macierzystym zakładzie pracy, o którym stanowi powołane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 roku. Oceny wskazanego okresu nieobecności w macierzystym zakładzie pracy w zakresie możliwości jego zaliczenia do okresu pracy w szczególnych warunkach należało dokonać przy uwzględnieniu prezentowanego w orzecznictwie poglądu, stosowanie do którego, okres przedłużonego urlopu bezpłatnego, udzielnego w okoliczności wskazanych w powołanym rozporządzeniu, co do zasady jest traktowany jako urlop bezpłatny w rozumieniu art. 174 k.p., i jako taki nie może być uznany za okres pracy w szczególnych warunkach (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 16 maja 2013 roku, sygn. akt III AUa 301 /13). Przenosząc cytowane poglądy na grunt rozpoznawanej sprawy, Sąd nie znalazł podstaw do zaliczenia udzielonego przedłużonego urlopu w okresie od dnia 27 maja 1986 roku do dnia 22 sierpnia 1986 roku do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Jak wynika z poczynionych ustaleń S. G. legitymuje się ogólnym stażem pracy wynoszącym ponad 25 lat, ukończył 60 lat życia, jako członek otwartego funduszu emerytalnego złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz pracował w warunkach szczególnych ponad wymagany co najmniej 15 – letni okres, tj. 18 lat, 7 miesięcy i 9 dni. Tym samym ubezpieczony spełnia wszystkie warunki do ustalenia prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od dnia 29 sierpnia 2014 roku, tj. od dnia osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego, wynoszącego 60 lat, stosowanie do art. 100 ustawy emerytalnej. W tym bowiem dniu ziścił się ostatni z warunków wymaganych do ustalenia prawa do emerytury.

Na podstawie przepisu art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej organ odwoławczy stwierdza odpowiedzialność organu rentowego w razie nieustalenia prawa do świadczenia we wskazanym w przepisie terminie. Przy czym Zakład wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Biorąc pod uwagę, że wszystkie przesłanki wymagane do przyznania prawa do emerytury, a w szczególności okoliczność dotycząca okresu pracy w szczególnych warunkach, zostały ostatecznie ustalone dopiero w postępowaniu sądowym, po złożeniu zeznań przez ubezpieczonego i świadków oraz po analizie dokumentacji osobowej, w ocenie Sądu organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie prawa do świadczenia w przepisanym terminie. Dowody złożone w Zakładzie nie były wystarczające do dokonania takich ustaleń.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.