Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2013r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Bożena Szponar - Jarocka

Sędziowie: SA Dorota Elżbieta Zarzecka

SO del. Bohdan Bieniek (spr.)

Protokolant: Agnieszka Charkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 sierpnia 2013 r. w B.

sprawy z odwołania D. O.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno - Rentowego MSW w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego MSW w W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 grudnia 2012 r. sygn. akt III U 478/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 133/13

UZASADNIENIE

Dyrektor Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. decyzją z dnia 15 października 2009 roku, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, (...), (...) Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i SW oraz ich rodzin (Dz. U Nr 24, poz.145) przeliczył D. O. wysokość emerytury policyjnej od dnia 1 stycznia 2010 roku na kwotę 1.163,83 złotych. Przy ustalaniu wysokości emerytury uwzględniono informację o przebiegu służby z dnia 11 września 2009 roku otrzymaną z IPN i przyjęto że D. O. w okresie od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 roku, Nr 63, poz. 425 ze zm.). Na tej podstawie wyliczono podstawę wymiaru emerytury wnioskodawcy w wysokości 3.755,50 złotych. Emerytura z tytułu wysługi lat według zestawienia wyniosła 39,99% podstawy wymiaru (nie więcej niż 80% tej podstawy) tj. 1.163,83złotych.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł D. O., domagając się jej zmiany poprzez ustalenie, że za okres od 1 marca 1977 roku do 27 marca 1990 roku współczynnik podstawy wymiaru emerytury powinien wynosić 2,6%.

W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że w okresie od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku nie współpracował ze służbami specjalnymi. Od rozpoczęcia pracy w Milicji Obywatelskiej i oddelegowaniu go do pracy w Klubie Sportowym (...) w charakterze trenera piłki nożnej, aż do przejścia na emeryturę w 1990 roku nie współpracował z organami Służby Bezpieczeństwa, nie składał żadnych dowodów i nie podpisywał żadnych dokumentów.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu powyższego odwołania, wyrokiem z dnia 10 grudnia 2012 roku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że okres służby D. O. od 1 marca 1977 roku do 27 marca 1990 roku zaliczył do stażu emerytalnego według współczynnika 2,6% podstawy wymiaru. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, że z informacji o przebiegu służby z dnia 11 września 2009 roku sporządzonej przez IPN wynikało, że w okresie od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku wnioskodawca pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 roku, Nr 63, poz. 425 ze zm.). Stąd też, po uzyskaniu takiej informacji, zdaniem Sądu Okręgowego, organ emerytalny prawidłowo postąpił wszczynając z urzędu postępowanie i ustalając odwołującemu się wysokość jego emerytury, skoro był do tego zobligowany na podstawie art.3 ust.2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku. Informacja uzyskana z IPN stanowiła informację, wskazaną w art.13a ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku (Dz. U z 2004r. Nr.8, poz.67 ze zm.) i na tej podstawie organ emerytalno - rentowy zobligowany był do wydania decyzji ponownie ustalającej wysokość emerytury poprzez jej obniżenie do 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa (art.15b ust.1 p.1 tej ustawy).

D. O. kwestionował, aby w okresie spornym tj. od marca 1977 roku do marca 1990 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę policyjną pełnił służbę w organach bezpieczeństwa. W tym bowiem czasie był on na etacie Akademii Spraw Wewnętrznych, a oddelegowany został w dalszym ciągu do (...) Klubu Sportowego (...) jako trener. Pracował od 1973 roku, będąc na etacie milicyjnym. W momencie odejścia na emeryturę miał stopień majora. Zdaniem Sądu Okręgowego z dołączonej do akt sprawy dokumentacji wynikało, że D. O. (urodzony w dniu (...) w W.) ukończył studia wyższe na Akademii Wychowania Fizycznego w W. w latach 1968 - 1973 w trybie stacjonarnym na wydziale wychowania fizycznego o specjalności trenerskiej. Od dnia 1 kwietnia 1971 roku do dnia 30 czerwca 1973 roku był zatrudniony w (...) Klubie Sportowym (...) jasko instruktor piłki nożnej, zaś od dnia 1 lipca 1973 roku do dnia 20 marca 1990 roku pełnił służbę w Milicji Obywatelskiej Z dołączonych na żądanie sądu akt IPN (IPN (...)) wynikało, że w dniu 3 maja 1973 roku odwołujący złożył wniosek o przyjęcie do pracy w organach Milicji Obywatelskiej i oddelegowanie do pracy (...) Klub Sportowy (...) w charakterze trenera. W czerwcu 1973 roku ukończył Akademię Wychowania Fizycznego w W. i uzyskał tytuł trenera II-giej klasy. W dniu 22 października 1973 roku uzyskał tytuł magistra wychowania fizycznego. W 1975 roku zawarł związek małżeński. W dniu 1 marca 1977 roku w Akademii Spraw Wewnętrznych złożył ślubowanie. Ponadto z akt wynikało, że z dniem 1 lipca 1973 roku zajmował w milicji stanowisko –milicjant Grupy ,,S (sportowa) KS Milicji Obywatelskiej, co wiązało się z jego pracą w klubie sportowym (...). W 1975 roku został zakwalifikowany na roczne studium podyplomowe Akademii Spraw Wewnętrznych, gdzie złożył egzamin z wielu przedmiotów - nauki polityczne, prawo administracyjne, karne i inne (akta IPN). Dotyczyło to okresu od dnia 21 stycznia 1975 roku do dnia 31 lipca 1975 roku, kiedy był słuchaczem studium podyplomowego Akademii Spraw Wewnętrznych w Ś.. Z dniem 1 marca 1977 roku, zgodnie z zarządzeniem nr (...) z dnia 26 lutego 1977 roku, wnioskodawca został przeniesiony do dyspozycji komendanta Akademii Spraw Wewnętrznych. Od lutego 1977 roku został zatrudniony jako wykładowca w Akademii Spraw Wewnętrznych i ponownie oddelegowany do (...) Klubu Sportowego (...) na stanowisko sekretarza sekcji piłki nożnej. Świadectwo pracy dostarczone w dniu 5 kwietnia 1990 roku potwierdzało, że od dnia 21 stycznia 1978 roku do dnia 27 marca 1990 roku był zatrudniony w Akademii Spraw Wewnętrznych w W.. Sąd Okręgowy wskazał, że w niniejszej sprawie kwestią sporną i istotną było rozważenie, czy sporny okres, kiedy to D. O. był zatrudniony na etacie Akademii Spraw Wewnętrznych, jest okresem służby w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu przepisów ustawy. Sąd Okręgowy podkreślił, że sąd powszechny (sąd ubezpieczeń społecznych), rozpoznający sprawę o ponowne ustalenie obniżenia wysokości emerytury policyjnej byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, nie jest związany treścią informacji sporządzonej przez IPN - tak co do faktów (co do przebiegu służby) jak i co do oceny prawnej, czy służba w określonej jednostce organizacyjnej stanowiła służbę w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art.2 ustawy z dnia 18 października 2006r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

Bezspornie, w ocenie Sądu Okręgowego, w świetle art.13a ust.1 i ust.5 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku oraz § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 roku (Dz. U Nr 239, poz.2404 ze zm.), związanie to dotyczy jedynie organu emerytalnego, który przy wydawaniu decyzji musi kierować się danymi zawartymi w informacji o przebiegu służby. Dokonując oceny okresu służby D. O., Sąd Okręgowy powołał się na stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w uzasadnieniu postanowienia z dnia 9 grudnia 2011 roku (sygn. II UZ 810/11) wskazał, iż w jego ocenie nie powinno być rozbieżności w wykładni tych samych przepisów między różnymi sądami - choćby ich wykładni dokonywano raz na potrzeby procesów (jak czynią to sądy karne), a innym razem na potrzeby rozstrzygania zasadności odwołań od decyzji organu emerytalnego resortu spraw wewnętrznych (jak czynią to sądy ubezpieczeń społecznych). Wymaga tego spójność sądowej wykładni prawa, respektowanie orzeczeń innych sądów, wreszcie zaufanie obywateli do wymiaru sprawiedliwości. Powyższe, zdaniem Sądu Okręgowego, uzasadniało przyjęcie, iż przy dokonywaniu wykładni art.2 ustawy lustracyjnej, nie powinno się interpretować tego przepisu rozszerzająco, zaś wszelkie wątpliwości, co do charakteru prawnego (statusu) określonych jednostek organizacyjnych MSW, jako organów bezpieczeństwa państwa w latach poprzedzających likwidację Służby Bezpieczeństwa i utworzenia Urząd Ochrony Państwa powinny być rozstrzygane na korzyść osoby lustrowanej. Wyliczenie organów bezpieczeństwa państwa zawarte w art.2 ust 1 ustawy lustracyjnej jest samo w sobie mało precyzyjne, co dotyczy w szczególności pkt.5, który nie wskazuje na konkretne instytucje (organy, jednostki) lecz posługuje się wymagającymi interpretacji pojęciami zbiorczymi ,, instytucji centralnych Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych” oraz podległych im jednostek terenowych w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych. Wobec powyższego, Sąd Okręgowy przyjął, iż Akademia Spraw Wewnętrznych nie była organem bezpieczeństwa państwa. Akt utworzenia Akademii Spraw Wewnętrznych (rozporządzenie Rady Ministrów, Dz. U. z 1972 roku, Nr 34, poz.233) wskazuje, że jednostka ta została powołana w dniu 11 sierpnia 1972 roku i poddana nadzorowi Ministra SW i nie podlegała w żadnym aspekcie Służbie Bezpieczeństwa. Zaliczenie Akademii Spraw Wewnętrznych do jednostek Służby Bezpieczeństwa jest nieuprawnione. Nie wynika z tego rozporządzenia, że była to jednostka Służby Bezpieczeństwa. Akademia Spraw Wewnętrznych została zniesiona rozporządzeniem RM z dnia 10 września 1990 roku, co w ocenie Sądu I instancji wskazuje, że nie została ona rozwiązana z mocy prawa w chwili zorganizowania Urzędu Ochrony Państwa w rozumieniu art.2 ust 3 ustawy lustracyjnej. Skoro w myśl art.2 ust 3 ustawy lustracyjnej jednostkami służby bezpieczeństwa, w rozumieniu tej ustawy, są te jednostki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które z mocy prawa podlegały rozwiązaniu w ,,chwili” zorganizowania Urzędu Ochrony Państwa oraz te jednostki, które były ich poprzedniczkami, to fakt, że Akademia Spraw Wewnętrznych została rozwiązana w kilka miesięcy po utworzeniu Urzędu Ochrony Państwa ustawą z kwietnia 1990 roku wskazuje, że nie była jednostką Służby Bezpieczeństwa. Akademia Spraw Wewnętrznych miała ponadto status akademii i nie była jednostką terenową. W ocenie Sądu Okręgowego, Akademia Spraw Wewnętrznych w W. nie może być więc uznana za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art.2 ust. 1 pkt 5 w zw. z ust. 3 ustawy lustracyjnej, gdyż nie stanowiła instytucji centralnej Służby Bezpieczeństwa MSW, która uległa likwidacji w momencie powołania Urzędu Ochrony Państwa, a więc w kwietniu 1990 roku. W ocenie Sądu ponadto, skoro w orzecznictwie przyjmuje się stanowisko, że Wyższa Szkoła (...) w L., która weszła w struktury Akademii Spraw Wewnętrznych z dniem 30 września 1989 roku, podobnie jak Wyższa Szkoła (...) w S., nie stanowiła w rozumieniu art.2 ust.1 pkt 5 w zw. z ust.3 ustawy lustracyjnej instytucji centralnej Służby Bezpieczeństwa MSW, to także nie stanowiła instytucji centralnej Służby Bezpieczeństwa MSW w zw. z ust.3 ustawy lustracyjnej Akademia Spraw Wewnętrznych, która wszak nie uległa likwidacji z dniem powołania Urzędu Ochrony Państwa. W tej sytuacji stosownie do powyższego, należało zmienić zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyjąć przy obliczaniu wysługi emerytalnej D. O. okres służby od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku w wymiarze 2,6% podstawy wymiaru za każdy rok, uznając że nie pełnił w tym okresie służby w służbie bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Z powyższych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.

Dyrektor Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. zaskarżył powyższy wyrok apelacją, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 13a ust. 1 i 5, art. 15b ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalny funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 roku w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 239 poz. 2404 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe organ emerytalno – rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania od decyzji ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie uznania, że w stosunku do D. O. nie sposób przyjąć, iż w okresie od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa. Sąd Apelacyjny co do zasady aprobuje stanowisko Sądu Okręgowego, jednakże z odmienną argumentacją prawną.

Zgodnie z art.15b ust.1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 roku, emerytura wynosi:0,7 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990;

2) 2,6 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, 1a oraz pkt 2-4.

Zatem warunkiem zastosowania w stosunku do D. O. powyższego przepisu było ustalenie, że w spornym okresie od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa. Sąd Okręgowy, ustalając powyższą okoliczność, odniósł się do wykładni przepisów ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, dokonanej przez sądy karne rozpoznające sprawy lustracyjne. W tym zakresie Sąd Okręgowy wskazał na mało precyzyjne wyliczenie organów bezpieczeństwa państwa zawarte w art. 2 ust. 1 i niespójność ust. 1 tego przepisu z ust. 3 ustawy. Jednakże zdaniem Sądu Apelacyjnego w niniejszym postępowaniu, dotyczącym wysokości emerytury, należy mieć na uwadze przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa. Powyżej cytowany art. 15b tej ustawy zawiera odesłanie do art. 2 ustawy z dnia z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 tej ustawy organami bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu ustawy jest między innymi Akademia Spraw Wewnętrznych.

Jak wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy przepisy o systemie ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, stąd niedopuszczalne są jakiekolwiek odstępstwa, poza wyraźnie określonymi wyjątkami, od zasad objęcia systemem ubezpieczeń społecznych, obowiązku opłacania składek i obliczania wysokości składek na ubezpieczenie społeczne, a także ich wypłaty. Oznacza to, że niedopuszczalne jest swobodne kształtowanie warunków, na jakich następuje wyliczenie wysokości emerytury. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego i jednolitym stanowiskiem doktryny prawa ubezpieczeń społecznych, przepisy prawa ubezpieczeń społecznych powinny być wykładane ściśle (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 roku, I UZP 6/2008 OSNP 2009/9-10 poz. 120 i orzecznictwo tam cytowane), co oznacza w zasadzie prymat dyrektyw wykładni językowej w odniesieniu do pozostałych metod wykładni, w tym wykładni systemowej i wykładni historycznej lub celowościowej. Niewątpliwie te same zasady wykładni dotyczą przepisów podatkowych, a do nich - w zakresie rozumienia przychodu - wprost odsyła ustawa systemowa.

Z wykładni językowej art. 15b ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, odsyłającego do art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 wynika wprost, które z organów należy traktować jako ograny bezpieczeństwa państwa. Zatem skoro Akademia Spraw Wewnętrznych została wymieniona jako organ bezpieczeństwa państwa, nie należało w niniejszej sprawie dokonywać wykładni rozszerzającej tego przepisu.

W powyższym zakresie słuszne są zarzuty apelacyjne organu rentowego, jednakże uznanie tych zarzutów za zasadne nie mogło doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku. W niniejszej sprawie należało bowiem rozważyć, czy praca D. O. na stanowisku trenera piłki nożnej w Klubie (...) rzeczywiście stanowiła służbę w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach i organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów. Zdaniem Sądu Apelacyjnego wnioskodawca w spornym okresie nie był czynnym funkcjonariuszem służby bezpieczeństwa, a zatrudnienie go na etacie należącym do organów służby bezpieczeństwa było związane ściśle z przyporządkowaniem do określonej puli wynagrodzeń uzyskiwanych w resorcie. W ocenie Sądu Apelacyjnego, w okresie od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku D. O. nie współpracował ze służbami specjalnymi. Sąd Okręgowy szczegółowo przeanalizował przebieg służby D. O. w oparciu o kopie akt uzyskane z Instytutu Pamięci Narodowej w W. (k. 38). W tym zakresie Sąd Apelacyjny podziela w całości ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy. Z akt wnioskodawcy wynikało, że od początku zatrudnienia na etacie trenera wykonywał on jedynie czynności związane z trenowaniem piłkarzy, natomiast w żadnym wypadku nie wykonywał czynności operacyjnych choćby poprzez pozyskiwanie TW, rozwijanie siatki, zbieranie informacji o zawodnikach, czy też prowadzenia spraw. W aktach brak jakiejkolwiek wzmianki o czynnym pełnieniu przez wnioskodawcę służby w organach bezpieczeństwa. Wprawdzie w kartach wynagrodzeń D. O. znajdują się wzmianki o otrzymaniu dodatku specjalnego, jednakże zgodnie z twierdzeniami wnioskodawcy dodatek ten został mu przyznany w celu podwyższenia wysokości wynagrodzenia. Przyjęcie wnioskodawcy na etat Akademii Spraw Wewnętrznych zostało uzasadnione odpowiednim zasobem wiadomości teoretycznych, zdolnościami pedagogicznymi, ukończeniem Akademii Wychowania Fizycznego w W. i perspektywą pracy jako szkoleniowca. W opiniach służbowych wskazywano, że D. O. jest w pracy szkoleniowej sumienny, wykazujący się duża inicjatywą i samodzielnością w poszukiwaniu i wprowadzaniu w praktykę nowoczesnych form szkolenia sportowego. Zaangażowanie wnioskodawcy w sprawy sportu, predyspozycje do zawodu trenerskiego było doceniane przez przełożonych. W aktach tych brak raportów sporządzonych przez wnioskodawcę na użytek służby, a w opiniach służbowych pisanych przez przełożonych znajdują się jedynie wnioski dotyczące pracy D. O. jako trenera. Zatem okres powierzenia wnioskodawcy obowiązków trenera piłki nożnej od dnia 1 marca 1977 roku do dnia 27 marca 1990 roku nie mógł zostać uznany za pełnienie służby w organie bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Zasadnie zatem Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, ż powyższy okres służby powinien zostać wyliczony przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru ememrytury2,6%.

Odnosząc się do zarzutu apelacyjnego dotyczącego zawiązania Sądu informacją o służbie uzyskaną z Instytutu Pamięci Narodowej, należy wskazać, że sąd powszechny (sąd ubezpieczeń społecznych), rozpoznający sprawę w wyniku wniesienia odwołania od decyzji organu emerytalnego (Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.) w sprawie ponownego ustalenia (obniżenia) wysokości emerytury policyjnej byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, nie jest związany treścią takiej informacji zarówno co do faktów (ustalonego w tym zaświadczeniu przebiegu służby), jak i co do kwalifikacji prawnej tych faktów (zakwalifikowania określonego okresu służby jako służby w organach bezpieczeństwa państwa). Takie stanowisko zostało zaprezentowane w uchwale Sądu Najwyższego Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 9 grudnia 2011 roku (II UZP 10/2011, Lex Polonica nr 2802706, OSNP 2012/23-24 poz. 298), powołanej przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Stanowisko to Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje. Związanie informacją uzyskaną z Instytutu Pamięci Narodowej obejmuje jedynie organ emerytalny, który przy wydawaniu decyzji musi kierować się danymi zawartymi w informacji o przebiegu służby. Ustalenia faktyczne i interpretacje prawne Instytutu Pamięci Narodowej nie mogą natomiast wiązać sądu - do którego wyłącznej kompetencji (kognicji) należy ustalenie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia w przedmiocie prawa do emerytury policyjnej i jej wysokości oraz odpowiednia kwalifikacja prawna (subsumcja) ustalonych faktów. Taka argumentacja jest uzasadniona tym bardziej, że w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych nie obowiązują ograniczenia dowodowe wynikające z przepisów rozporządzenia, odmiennie niż w postępowaniu przed organem rentowym, a zastosowanie znajdują wyłącznie przepisy kpc, w tym także przepisy dotyczące postępowania dowodowego.

Powyższe, jak wskazał Sąd Najwyższy w powołanej uchwale, oznacza, że ostatecznie ocena co do zakwalifikowania określonych okresów służby emerytowanego funkcjonariusza jako służby w organach bezpieczeństwa państwa należy do sądu ubezpieczeń społecznych. Tylko do sądu należy też interpretacja art. 15 i 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, w szczególności jej art. 15b ust. 1 w związku z art. 2 ust. 1 i ust. 3 ustawy lustracyjnej. Przy wykładni tej należy uwzględnić wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 lutego 2010 r. K. 6/2009 (OTK ZU 2010/2A poz. 15). Dla wykładni art. 15b decydujące znaczenie powinny mieć cele wprowadzenia tego przepisu do ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy. Rozważania powinny zatem dotyczyć oceny charakteru służby w organach bezpieczeństwa państwa przed 1990 rokiem, a nie oceny charakteru określonej jednostki organizacyjnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jako spełniającej albo niespełniającej kryteriów uznania jej za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 ustawy lustracyjnej. Nie można jednak nie brać pod uwagę niefortunnej konstrukcji art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, który jednoznacznie odsyła do art. 2 ustawy lustracyjnej. Stąd też, wobec stanowiska Sądu Najwyższego zaprezentowanego w powyższej uchwale, w niniejszej sprawie należało, zdaniem Sądu Apelacyjnego dokonać interpretacji pojęcia „służby w organach bezpieczeństwa państwa”. Skoro D. O. w spornym okresie wykonywał wyłącznie obowiązki trenera piłki nożnej i jego działalność koncentrowała się wyłącznie na sporcie, a w żadnym wypadku nie prowadził działalności operacyjnej, to ten okres pracy jedynie na etacie w Akademii Spraw Wewnętrznych, nie zaś stricte w Akademii Spraw Wewnętrznych, nie mógł zostać potraktowany jak okres służby w organach bezpieczeństwa państwa.

W konsekwencji okres pełnienia służby w Akademii Spraw Wewnętrznych nie jest „służbą w organach bezpieczeństwa państwa”, o której mowa w art. 2 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 roku, Nr 63, poz. 425 ze zm.) w przypadku, gdy odwołujący w tym czasie wykonywał wyłącznie obowiązki trenera piłki nożnej w sekcji sportowej Akademii Spraw Wewnętrznych, a równocześnie nie prowadził działalności operacyjnej w rozumieniu wskazanego wyżej art. 2 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

Wobec powyższego, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.