Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Górski

Sędziowie: SSO Piotr Sałamaj

SSO Leon Miroszewski (sprawozdawca))

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2015 roku w Szczecinie,

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku dłużnika: Przedsiębiorstwo Produkcyjno–Usługowo–Handlowe (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w W.

o ogłoszenie upadłości

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin–Centrum w Szczecinie z dnia 25 marca 2015 roku, sygnatura akt XII GU 112/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Piotr Sałamaj SSO Krzysztof Górski SSO Leon Miroszewski

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 25 marca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie w pkt I oddalił wniosek dłużnika Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację jego majątku, w pkt II ustalił, że materiał zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postepowania likwidacyjnego.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy stwierdził, że dłużnik, którego głównym przedmiotem działalności dłużnika była dotychczas produkcja wyrobów metalowych, a ponadto produkcja wyrobów drewnianych, obróbka skrawaniem, działalność handlowa w kraju i zagranicą w tym między innymi w zakresie pośrednictwa, świadczenie usług transportowych oraz sprzedaż wyrobów spirytusowych, zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, nie osiąga żadnych dochodów, ani nie zatrudnia pracowników.

Przeciwko dłużnikowi wystawiono dwadzieścia administracyjnych tytułów Wykonawczych na rzecz Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w P., dwadzieścia dwa tytuły wykonawcze na rzecz Gminy W., dwanaście tytułów wykonawczych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w P., jeden tytuł wykonawczy na rzecz Banku (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W., po jednym tytule wykonawczym na rzecz J. B., D. W., I. S., dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki akcyjnej w P., trzy tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B., po dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz (...) spółki akcyjnej w W., po jednym tytule wykonawczym na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. oraz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., dwa tytuły wykonawcze na rzecz M. F., jeden tytuł wykonawczy na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G., jeden na rzecz syndyka masy upadłości (...) spółki akcyjnej, dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki akcyjnej w B., dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki akcyjnej w L., dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki akcyjnej w S., dwa tytuły wykonawcze na rzecz D. Z. S., (...) spółki jawnej w L., dwa tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C., dwa tytuły wykonawcze na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowo (...) spółki akcyjnej w S., dwa tytuły wykonawcze na rzecz Zakładu (...). B., T. (...) spółki jawnej w S., jeden tytuł wykonawczy na rzecz D. K., jeden tytuł wykonawczy na rzecz K (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., trzy tytuły wykonawcze na rzecz (...) spółki akcyjnej w W..

Dłużnik posiada zobowiązania wobec czterdziestu trzech wierzycieli, w tym wobec jedenastu pracowników, na łączną kwotę 1.650.557,8 złotych i zobowiązania te są w całości wymagalne. Najstarsze zobowiązania pochodzą z grudnia 2008 roku. Bilans dłużnika sporządzony na dzień 30 września 2014 roku nie wykazuje zobowiązań długoterminowych, wykazuje zaś krótkoterminowe zobowiązania na łączną kwotę 1.800.032.49 złotych. Na dzień 30 września 2014 r. strata dłużnika z bieżącego okresu sprawozdawczego wyniosła 311.310,98 złotych. W okresie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku dłużnik dokonał spłaty wierzytelności w łącznej kwocie 4.927,48 złotych.

Określając stan majątkowy dłużnika Sąd Rejonowy wskazał na prawa użytkowania wieczystego nieruchomości:

-

działki nr (...), położonej w W. powiat (...), dla której Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim prowadzi księgę wieczystą KW (...) z ustanowionymi hipotekami: umowną łączną kaucyjną do kwoty 340.000 złotych na rzecz (...) Bank (...) spółki akcyjnej w W., umowną kaucyjną do kwoty 504.000 złotych na rzecz (...) spółki akcyjnej w B., przymusową do kwoty 881.031,72 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W.,

-

działki nr (...), położonej w W. powiat (...), dla której Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim prowadzi księgę wieczystą KW (...) z ustanowionymi hipotekami: umowną łączną kaucyjną do kwoty 340.000 złotych na rzecz (...) Bank (...) spółki akcyjnej w W., umowną kaucyjną do kwoty 504.000 złotych na rzecz (...) spółki akcyjnej w B., przymusową do kwoty 219.934,07 złotych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W., oraz czternaście hipotek przymusowych na łączną kwotę 161.124,80 złotych na rzecz Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w P..

W 2011 r. wymienione nieruchomości zostały zajęte przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Stargardzie Szczecińskim. Następnie w dniu 7 sierpnia 2014 r. odbyła się licytacja tych nieruchomości oraz ich sprzedaż za kwotę 485.000 złotych. Warunki licytacyjne zostały przez nabywcę spełnione, w dniu 4 listopada 2014 r. zostało wydane przez Sąd Rejonowy w S. S. postanowienie o przysądzeniu własności na rzecz nabywcy licytacyjnego (sygn. akt I Co 1073/11), które zostało zaskarżone przez dłużnika.

Nadto do majątku dłużnika zaliczono sprzęt komputerowy o wartości szacunkowej około 1000 zł i samochód P. (...) o wartości szacunkowej około 5.000 zł, jednakże został on zabezpieczony przez komornika. W skład majątku wchodzą również środki pieniężne w kwocie około 500 złotych. Dłużnikowi przysługują wierzytelności od dwóch podmiotów na łączną kwotę 33.038,37 złotych, jednakże wobec jednego z nich (kwota należności 24.357,40 złotych) została ogłoszona upadłość, a dłużnik nie zgłosił swojej wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. Spółka posiada dokumentację księgową i osobową w ilości około 13 metrów bieżących.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia Sąd upadłościowy uznał, że wniosek o ogłoszenie upadłości jest niezasadny.

Sąd ten stwierdził, że zaistniały przesłanki ogłoszenia upadłości dłużnika określone w art. 10 i 11 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (dalej określana jako „p.u.n.”). Z przedłożonych do wniosku o ogłoszenie upadłości dokumentów wynika, że dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych a obecnie zobowiązania wymagalne dłużnika wynoszą około 1.650.000 złotych. Przy majątku, którego wartość szacunkowa wynosi około 524.000 złotych, wysokość zobowiązań wskazuje na niewypłacalność dłużnika.

W kontekście regulacji z art. 13 p.u.n. Sąd upadłościowy stwierdził, że ogłoszenie upadłości powinno prowadzić do przynajmniej częściowego zaspokojenia wierzycieli, nie prowadzi się natomiast postępowania upadłościowego wyłącznie dla samej likwidacji majątku upadłego. Zgodnie z art. 13 ust. 1 p.u.n. wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie oddalony jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, zaś zgodnie z ustępem 2 sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania. Wskazał na interpretację art. 13 ust 1 p.u.n. w kontekście przepisów o kosztach postępowania po ogłoszeniu upadłości, a w szczególności art. 230 p.u.n., który w ust. 1 stanowi, że do kosztów postępowania upadłościowego zalicza się opłaty sądowe oraz wydatki niezbędne dla osiągnięcia celu postępowania, zaś w ust. 2 i 3 wprowadza otwarty katalog wydatków, zaliczając do nich wynagrodzenie i wydatki syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy, ich zastępców, wynagrodzenie i wydatki członków rady wierzycieli, wydatki związane ze zgromadzeniem wierzycieli, koszty doręczeń, obwieszczeń i ogłoszeń, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości podatki i inne daniny publiczne, wydatki związane z zarządem masy upadłości, w tym przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości należności ze stosunku pracy oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, wydatki związane z likwidacją masy upadłości, chociażby do likwidacji doszło na podstawie układu. Każdorazowo zatem koszty te sięgają od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych.

Sąd Rejonowy uznał, że kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości dłużnika, wynosząca 485.000 złotych, przy ustanowionych zabezpieczeniach w postaci hipotek na łączną kwotę ponad 2.000.000 złotych nie może być wykorzystana na koszty postępowania upadłościowego toteż spełniona została przesłanka z art. 13 ust. 2 p.u.n. Oprócz nieruchomości w skład majątku dłużnika wchodzi jedynie pojazd dostawczy o wartości szacunkowej 5.000 zł, zabezpieczony przez komornika oraz należności o wartości 33.038,37 zł, jednakże wobec podmiotu zobowiązanego na kwotę 24.357,40 zł została ogłoszona upadłość, a dłużnik nie zgłosił swojej wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, stąd wierzytelność tę należy uznać za nieściągalną.

Koszty postępowania upadłościowego Sąd upadłościowy oszacował na minimum 63.700 złotych. Zaliczył do nich: koszt wynagrodzenia syndyka od 18.000 do 44.000 zł, przy czym uznał, że licząc nakład pracy syndyka konieczny do przeprowadzenia i zakończenia postępowania upadłościowego dłużnika wynagrodzenie oscylować będzie w górnej granicy wymienionych kwot; koszt archiwizacji dokumentów około 25.000 zł, koszt przewiezienia tejże dokumentacji około 3.000 zł, koszty ogłoszeń około 2.000 zł, koszt oszacowania przedsiębiorstwa i jego składników około 400 zł, koszt przechowywania składników majątku około 500 zł, koszty zawiadomień, korespondencji oraz materiałów biurowych około 1.000 zł, usługi księgowe około 12.000 zł, wynagrodzenie tymczasowego nadzorcy około 1.200 zł, ewentualny podatek od nieruchomości w sytuacji uchylenia postanowienia o przysądzeniu własności, koszty prowadzenia rachunków bankowych 600 złotych.

Wobec ustalenia, że majątek dłużnika nie wystarczy na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, Sąd Rejonowy wniosek oddalił. Jednocześnie stwierdził, że materiał zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł jedynie na pobieżnej analizie wpisów hipotecznych widniejących w księgach wieczystych nieruchomości stanowiących własność skarżącego i błędnym przyjęciu, że sumy ujawnionych hipotek są równe faktycznej wysokości zobowiązań. Tymczasem jak wynika już z treści samego wniosku o ogłoszenie upadłości hipoteka umowna łączna kaucyjna na rzecz (...) Bank (...) S.A. opiewająca na kwotę 340.000 zł faktycznie zabezpieczała na dzień 30.09.2014r. kwotę należności głównej w wysokości 86.159,59 zł, zaś hipoteka umowna do kwoty 504.000 zł wpisana na rzecz (...) S.A. w B. wygasła wskutek spłaty zabezpieczonej wierzytelności w całości w 2010r.

Odnośnie pozostałych hipotek, ujawnionych na rzecz Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, skarżący postulował uwzględnienie treści art. 930 § 3 zdanie drugie k.p.c. Zgodnie z powyższym przepisem w razie wpisania hipoteki przymusowej po zajęciu nieruchomości zabezpieczona nią wierzytelność nie korzysta z pierwszeństwa zaspokojenia przewidzianego dla należności zabezpieczonych hipotecznie. Zdaniem skarżącej, odwołując się do treści art. 81, art. 335 ust. 1, art. 336 § 1 i art. 345 § 1 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze, powyższy przepis winien znaleźć odpowiednie zastosowanie w niniejszej sprawie, albowiem zachodzi konieczność zachowania jednolitych skutków hipoteki, bez względu na to, czy wierzyciel hipoteczny ma uzyskać zaspokojenie w drodze egzekucji, czy w toku upadłości. Skarżący stwierdził, że wierzyciele hipoteczni, którzy uzyskali wpisy hipotek zabezpieczających ich wierzytelności już po dacie zajęcia nieruchomości przez komornika, w przypadku jej sprzedaży licytacyjnej nie zostaliby ujęci w planie podziału w kat. V (art. 1025 § 1 pkt 5 k.p.c.), lecz dopiero w kat. IX (art. 1025§ 1 pkt 9 k.p.c.). Fakt ogłoszenia upadłości dłużnika, w przypadku przyjęcia, iż skutki wynikające z art. 930 § 3 k.p.c. nie rozciągają się również na postępowanie upadłościowe, oznaczałby przyznanie wierzycielom egzekwującym nieuzasadnionego przywileju w zakresie pierwszeństwa w zaspokojeniu. W przypadku sprzedaży nieruchomości w toku upadłości hipoteka odzyskiwałaby swoją pełną skuteczność w zakresie gwarantującym wierzycielowi pierwszeństwo zaspokojenia przed innymi wierzycielami. Tym samym, zdaniem skarżącego, art. 930 § 3 k.p.c., stosowany w drodze analogii w postępowaniu upadłościowym umożliwia pominięcie w planie podziału funduszów masy upadłości uzyskanych z likwidacji nieruchomości, obciążeń rzeczowych w postaci hipotek przymusowych ujawnionych po dniu zajęcia nieruchomości w toku egzekucji poprzedzającej ogłoszenie upadłości, która to egzekucja zostałaby następnie umorzona właśnie z powodu ogłoszenia upadłości dłużnika, przed podziałem środków w trybie przewidzianym w przepisach k.p.c.

Skarżący podniósł także, że zgodnie z art. 75 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje w drodze zastosowania przepisów o sądowym lub administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym. Niewymienione w tym przepisie pozostaje przymusowe zaspokojenie wierzyciela w drodze postępowania upadłościowego. Stąd też wydaje się, iż uzasadnionym pozostaje zastosowanie przepisów k.p.c. w zakresie wprost nie uregulowanym przepisami prawa upadłościowego, w szczególności jeżeli ich zastosowanie pozwoli z jednej strony na zachowanie jednolitych skutków hipoteki bez względu na to czy wierzyciel hipoteczny ma uzyskać zaspokojenie w drodze egzekucji, czy w toku upadłości, jak też pozwoli na zachowanie jednej z podstawowych zasad postępowania upadłościowego, tj. równości wierzycieli. Skarżący odwołał się także, do art. 313 prawa upadłościowego i naprawczego, zgodnie z którym sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Choć powyższy przepis dotyczy głównie odpowiedzialności nabywcy za obciążenia nieruchomości, to wydaje się również zasadnym, na jego podstawie odwołać się do wspomnianego art. 930 §3 k.p.c. Powyższe pozwala dokonać swoistej „petryfikacji” sytuacji wierzycieli hipotecznych, których pierwszeństwo w zaspokojeniu nie może już ulec zmianie w toku postępowania egzekucyjnego. Sprzedaż egzekucyjna ma wszak prowadzić do zaspokojenia wierzycieli hipotecznych zgodnie z przysługującym im pierwszeństwem. Ogół tych przepisów oraz zbieżność celów postępowania egzekucyjnego z nieruchomości oraz upadłości likwidacyjnej przemawiają za taką wykładnią art. 81 prawa upadłościowego, która pozwala wywieść normę prawną analogiczną do zawartej w art. 930 §3 k.p.c.

W tych okolicznościach w ewentualnym planie podziału sporządzanym w związku z likwidacją nieruchomości uczestniczyłby wyłącznie (...) Bank S.A. na kwotę około 120.000 złotych. W pozostałym zakresie uzyskana ze sprzedaży nieruchomości kwota trafiłaby do ogólnej masy upadłości, pozwalając w całości na zaspokojenie kosztów postępowania, choćby i obliczonych szacunkowo przez nadzorcę sądowego.

Skarżący zarzucił nadto bezkrytyczne przyjęcie przez Sąd I instancji wyliczenia przewidywanych kosztów postępowania podanych przez tymczasowego nadzorcę w sprawozdaniu z dnia 30.12.2014 roku. Jego zdaniem kwota wynagrodzenia syndyka nie może przekroczyć kwot wynikających z art. 162 prawa upadłościowego. Przyjmując, iż wartość funduszów masy będzie stanowić kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości (485.000 zł) oraz suma wartości ruchomości (ok. 6000 zł), to wynagrodzenie to nie powinno przekroczyć kwoty 14.700 zł plus VAT. Nakład pracy syndyka, w sytuacji gdy dłużnik nie prowadzi działalności będzie się sprowadzał do sporządzenia listy wierzytelności, sprzedaży (lub złomowania) dwóch ruchomości, sporządzenia planu podziału sum uzyskanych z ich sprzedaży oraz sprzedaży nieruchomości i archiwizacja dokumentacji spółki. Zawyżono też zdaniem skarżącego koszt archiwizacji dokumentacji spółki, bez poparcia szacunku jakimkolwiek wyliczeniem, oraz bez uwzględnienia, że archiwizacją można obciążyć członków zarządu. Na podobnych zasadach, tj. bez jakiegokolwiek szczegółowego uzasadnienia, przyjęto koszty obsługi księgowej w kwocie 12.000 zł, w sytuacji gdy spółka nie prowadzi działalności gospodarczej, skutkiem czego liczba ewentualnych j dokumentów podlegających księgowaniu oraz operacji na rachunku bankowym będzie znikoma.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Analiza okoliczności niniejszej sprawy w kontekście sformułowanych w zażaleniu zarzutów prowadzi ostatecznie do wniosku, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń, które w konsekwencji prowadzą do stwierdzenia negatywnej przesłanki uniemożliwiającej ogłoszenie upadłości wnioskodawcy, wynikającej z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t. jedn. Dz. U. 2012 rok, poz. 1112 ze zm.).

Ocena zasadności zażalenia w związku z treścią formułowanych przez skarżącego zarzutów sprowadzała się w istocie do zbadania jakim majątkiem obecnie dysponuje dłużnik, i czy jest on wystarczający na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego.

Art. 316 § 1 k.p.c. zgodnie z którym sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, ustanawia zasadę aktualności orzeczenia sądowego. W obowiązującym systemie apelacyjnym zasada ta ma zastosowanie do sądów obu instancji, gdyż instancja odwoławcza jest tu przede wszystkim sądem merytorycznym, a nie tylko kontrolnym (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2006 r., II CSK 153/05, LEX nr 192012). Przez stan rzeczy należy rozumieć także zmianę stanu faktycznego po wydaniu orzeczenia przez Sąd I instancji, a który Sąd odwoławczy winien uwzględnić dokonując oceny zasadności wniesionego środka odwoławczego. Powyższe należy odnosić również do postępowania zażaleniowego. W niniejszej sprawie taka zmiana, a właściwie poczynienie nowych ustaleń co do stanu faktycznego, miało miejsce i należało te dane uwzględnić przy ocenie zasadności wniesionego środka zaskarżenia.

W toku postepowania zażaleniowego Sąd Okręgowy, na podstawie informacji uzyskanych od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Stargardzie Szczecińskim, po ustaleniu, że nieruchomości stanowiące główny składnik majątku wnioskodawcy zostały zajęte w toku postępowania egzekucyjnego, a następnie sprzedane w drodze licytacji za kwotę 488.132,95 złotych, stwierdził, że w dniu 4 listopada 2014 roku wydane zostało postanowienie o przysądzeniu własności na rzecz nabywcy licytacyjnego, które uprawomocniło się w dniu 7 października 2015 roku. Sporządzono plan podziału kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, który został zatwierdzony postanowieniem Sądu z dnia 16 listopada 2015 roku. Suma uzyskana ze sprzedaży nie pozwoli na zaspokojenie należności dochodzonych w postepowaniu egzekucyjnym. Przeciwko dłużnikowi prowadzone są czterdzieści dwa postepowania egzekucyjne na kwotę 2.333.175,39 złotych z czego wierzytelności na kwotę 337.233,72 złotych są zabezpieczone hipoteką wpisaną przed datą dokonania zajęcia. Dodatkowo do pokrycia pozostają koszty egzekucji w wysokości 125.712,43 złotych w tym 83.209,61 zł nie podlegające przelaniu do masy upadłości.

Z informacji uzyskanej od komornika wynika także, że w skład majątku dłużnika wchodzi samochód osobowy marki P. (...), który był już przedmiotem dwóch bezskutecznych licytacji, a na ostatniej z nich cena wywoławcza została określona na kwotę 2.100 złotych brutto.

Powyższe ustalenia przesądzają, że podniesione przez skarżącego zarzuty sprowadzające się w istocie do kwestionowania dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny wartości obciążenia nieruchomości stanowiących własność wnioskodawcy stały się bezprzedmiotowe. Dłużnik, na skutek sprzedaży, nie jest już właścicielem nieruchomości wskazywanych w zażaleniu, a kwota uzyskana z ich sprzedaży nie pozwoli nawet na zaspokojenie należności dochodzonych w postępowaniu egzekucyjnym. Nawiązując przy tym do argumentacji prawnej zażalenia należy zauważyć, że już z jego treści, w kontekście przedstawionych wyżej danych, nie da się wyciągnąć wniosku, że interes wierzycieli przesądza za zmianą sposobu ich zaspokajania poprzez zaniechanie kontynuowania egzekucji sądowej, na obecnym jej etapie, na rzecz upadłości likwidacyjnej.

Z powyższego wynika, że w skład pozostałego majątku skarżącego, poza kwotą uzyskaną ze sprzedaży i podzieloną zgodnie z planem podziału zatwierdzonym przez Sąd egzekucyjny, wchodzą na chwilę obecną jedynie samochód osobowy marki P. (...) o wartości 2.100 złotych brutto oraz - jak wynika z niekwestionowanych przez skarżącego ustaleń Sądu upadłościowego - sprzęt komputerowy o wartości 1.000 złotych, środki pieniężne w wysokości 500 złotych, wierzytelności od dwóch pomiotów na łączną kwotę 33.038,37 złotych, z czego wierzytelność w wysokości 24.357,40 złotych przysługuje od podmiotu wobec którego ogłoszona została upadłość, a wierzytelności tej skarżący nie zgłosił w postepowaniu upadłościowym, co powoduje, że wierzytelność ta nie daje w chwili obecnej realnych perspektyw pozyskania środków na zaspokojenie wierzycieli. W tym zakresie zgodzić się należy, że stanowiskiem wyrażonym w orzecznictwie, że należności nieściągnięte dotąd przez dłużnika są zwykle wątpliwe co do możności ich zrealizowania i mają, jedynie charakter swego rodzaju „możliwości” czy też raczej nadziei na znalezienie się w majątku dłużnika. Nie mogą być zatem traktowane jako jego element (vide: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2003 roku., II CKN 484/02).

Mając na uwadze powyższe, nawet przyjmując, że Sąd pierwszej instancji faktycznie przeszacował przewidywane koszty postępowania upadłościowego, nie można przyjąć, że po rozdysponowaniu środków w toku egzekucji sądowej, dokonanym po zlikwidowaniu majątku nieruchomego dłużnika, pozostaną środki na koszty prowadzenia postępowania upadłościowego. Pozostały majątek wynosi niespełna 13 tysięcy złotych. Nie wystarczy on niewątpliwie na pokrycie kosztów postepowania upadłościowego, nawet przy szacunku skarżącego, choćby co do przewidywanego wynagrodzenia syndyka. Pamiętać trzeba, że koszty te obejmują czynności obowiązkowe, których nie można uniknąć, a więc koszty ogłoszeń – obwieszczenia prasowego o ogłoszeniu upadłości, obwieszczenia prasowego oraz w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o sporządzeniu listy wierzytelności i planu podziału, a także wynagrodzenie syndyka, koszty biurowe, koszty bankowe i pocztowe, ewentualne wynagrodzenie tymczasowego nadzorcy sądowego.

Przy ocenie zasadności wniosku dłużnika o ogłoszenie jego upadłości trzeba mieć także na względzie okoliczność, że podstawowym celem postępowania upadłościowego jest, zgodnie z regułą wyrażoną w art. 2 ust. 1 prawa upadłościowego, zaspokojenie wierzycieli dłużnika. W sytuacji gdy jego majątek nie jest wystarczający na pokrycie kosztów i chociażby minimalnej nadwyżki, prowadzenie postępowania nie znajduje uzasadnienia, gdyż nie może doprowadzić do tego celu.

Mając na uwadze powyższe rozważania na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zażalenie, jako bezzasadne, należało oddalić.

SSO Piotr Sałamaj SSO Krzysztof Górski SSO Leon Miroszewski