Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. IV Ka 805/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Joanna Żelazny

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale Bogdana Myrny Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2015 r. sprawy

P. G.

urodzonego w dniu (...) w M., syna J. i Z. z domu W.

oskarżonego o czyn z art. 207§1 kk w zw. z art.64§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Trzebnicy VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w M.

z dnia 27 kwietnia 2015 roku sygn. akt VI K 153/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności zawarte w punkcie II części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku oraz orzeczenia z nim związane, a zawarte w punktach VII i VIII tegoż wyroku;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego w (...)) na rzecz adwokata J. W. kwotę 619,92 złotych (sześciuset dziewiętnastu i 92 / 100 , w tym VAT), tytułem nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn.akt IV Ka 805/15

UZASADNIENIE

P. G. został oskarżony o to,że :

I.  w okresie od stycznia 2012r. do lipca 2012r. w M. oraz na terenie giełdy w S. gm. G. znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją żoną K. G. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury domowe oraz poza miejscem zamieszkania, podczas których zachowywał się agresywnie, wyzywał ją słowami wulgarnymi, poniżał, ośmieszał, szydził z niej, obrażał, groził zabójstwem, popychał, szarpał za włosy, kopał, wyganiał z domu, groził pozbawieniem życia, przy czym czynu tego się dopuścił w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w (...) z dnia 15 stycznia 2008r., sygn.akt II K 75/07 za przestępstwo z art.280§1 kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk i w zw. z art. 64§2 kk na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 24.03.2008r. do 08.07.2008r. i od 16.02.2009r. do 18.08.2011r.

-tj. o popełnienie przestępstwa z art. 207§1kk w zw. z art.64§1 kk ,

a nadto o to,że :

II.  w dniu 9 lipca 2012r. w M. z niezabezpieczonego terenu posesji na ul. (...) dokonał zaboru w celu krótkotrwałego użycia samochodu m-ki M. (...) nr rej. (...) o wartości 4000 zł., w ten sposób, że spożywając alkohol z właścicielem pojazdu M. M., podczas gdy ten zasnął, zabrał znajdujący się na stole kluczyk od samochodu i przy pomocy oryginalnego kluczyka otwarł pojazd, po czym uruchomił go, a następnie podczas użytkowania doprowadził do jego uszkodzenia o wartości strat 3000 zł., czym działał na szkodę M. M., przy czym czynu tego dopuścił się , działając w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w (...) z dnia 15 stycznia 2008r. , sygn.akt II K 75/07 za przestępstwo z art.280§1 kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk i w zw. z art. 64§2 kk na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 24.03.2008r. do 08.07.2008r. i od 16.02.2009r. do 18.08.2011r.

-to jest o popełnienie przestępstwa z art.289§2 kk w zw. z art. 64§1 kk ,

nadto o to, że:

III.  w miejscu i czasie jak w punkcie II, będąc wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, kierował samochodem marki M. (...) nr rej. (...), będąc w stanie nietrzeźwości ( badanie wykazało 1,6-1,8 promila alkoholu w organizmie )

-to jest o popełnienie przestępstwa z art. 178a§1 kk i art. 178a§4 kk ,

IV.  w dniu 5 września 2012r. na drodze publicznej w miejscowości W. gm. M., kierował rowerem będąc w stanie nietrzeźwości (alco-sensor wykazał 0,86 mg/l alkoholu)

-to jest o popełnienie przestępstwa z art.178§2 kk

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2015r., w sprawie o sygn.akt VI K 153/13 Sąd Rejonowy w Trzebnicy VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w M.:

I.  uznał oskarżonego P. G. za winnego popełnienia czynu opisanego pkt I części wstępnej wyroku, to jest za winnego popełnienia przestępstwa z art. 207§1 kk w zw. z art.64§1 kk i za to na podstawie art.207§1 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art.69§1 kk i art. 70§1pkt 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 4 lata od dnia prawomocności wyroku;

III.  uniewinnił oskarżonego P. G. od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 289§2 kk w zw. z art. 64§1 kk , opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku;

IV.  uniewinnił oskarżonego P. G. od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 178a§1 kk i art. 178a§4 kk opisanego w pkt III części wstępnej wyroku;

V.  przyjmując, że czyn opisany w pkt IV części wstępnej wyroku stanowi wykroczenie z art. 87§1a kw, na podstawie art.5§1pkt 4 kpw w zw. z art. 45§1 kw umorzył postępowanie w tym zakresie;

VI.  na podstawie art.63§1 kk zaliczył na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania oskarżonego w dniach od 9 do 10 lipca 2012r. oraz w dniach od 13 sierpnia do 18 sierpnia 2013r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

VII.  na podstawie art. 72§1 pkt 5 kk zobowiązał oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu;

VIII.  na podstawie art. 73§1 kk w okresie próby oddał oskarżonego pod dozór kuratora;

IX.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. W. kwotę 1756,44 złotych tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu;

X.  na podstawie art. 624§1 kpk zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych i opłaty.

Apelację od powyższego wyroku na niekorzyść oskarżonego wniósł prokurator. Prokurator zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze odnośnie czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku. Na podstawie art. 427§2 kpk i art. 438 pkt 3 kpk wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść i wyrażający się w przyjęciu, że postawa oskarżonego P. G., jago właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz postawa po popełnieniu przestępstwa uzasadniają przekonanie, że cele kary zostaną osiągnięte pomimo zawieszenia wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności, podczas gdy prawidłowa analiza wykazanych wyżej okoliczności prowadzi do wniosku oczywiście przeciwnego.

Formułując powyższy zarzut Prokurator wniósł o uchylenie pkt II, VII i VIII zaskarżonego wyroku, zawierających rozstrzygnięcia w przedmiocie warunkowego zawieszenia wykonania kary 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego P. G. na okres próby 4 lat, oddania go pod dozór kuratora sądowego i zobowiązania do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu w okresie próby.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora w pełni zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podkreślić jednakże należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo i wszechstronnie przeprowadził postępowanie dowodowe co do pierwszego z zarzucanych oskarżonemu w akcie oskarżenia czynów, to jest czynu z art. 207§1 kk w zw. z art. 64§1 kk, dbając o wyjaśnienie wszystkich okoliczności niezbędnych do rozstrzygnięcia. Z tak natomiast zgromadzonego materiału dowodowego, ocenionego zgodnie z regułami art. 7 kpk, wyprowadził trafne wnioski odnośnie sprawstwa i winy oskarżonego co do tego czynu. Zresztą kwestia ta nie była podważana przez oskarżonego, który nie wnosił apelacji od wyroku Sądu I instancji, ani też przez skarżącego w niniejszej sprawie Prokuratora. Zagadnieniem wymagającym natomiast rozważania, zgodnie z zakresem wniesionej apelacji, był wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego za wspomniany czyn z art. 207§1 kk w zw. z art. 64§1 kk z zastosowaniem instytucji warunkowego zawieszenia jej wykonania,.

Analiza akt natomiast dawała pełne podstawy do przekonania, że zarzut podniesiony w apelacji – błędu w ustaleniach faktycznych wyrażający się w przyjęciu,iż w przypadku oskarżonego P. G. zachodzą przesłanki uzasadniające warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, jest w pełni zasadny.

Przy czym Prokurator w wniesionym środku odwoławczym nie kwestionował samej wysokości kary pozbawienia wolności orzeczonej za ten czyn w wymiarze 1 roku. Oddaje ona bowiem w pełni wysoki stopień społecznej szkodliwości tegoż czynu oskarżonego, wynikający z faktu, że był on skierowany przeciwko osobie najbliższej, jak również z wielości agresywnych i przemocowych zachowań oskarżonego, składających się na to przestępstwo.

W całości natomiast należało się zgodzić z argumentacją przedstawioną w apelacji, że ocena Sądu Rejonowego co do zaistnienia w przypadku oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej, uzasadniającej skorzystanie wobec niego z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, była błędna. A wynikała ona z niedostatecznego uwzględnienia przez Sąd meriti wszystkich okoliczności związanych z osobą sprawcy, a także z pewnej niespójności, a nawet nielogiczności w rozumowaniu tegoż Sądu. Wszak Sąd ten w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku wskazał, iż okolicznością obciążającą oskarżonego jest fakt jego uprzedniej karalności, jak również fakt odbywania przez niego kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym, co wskazywało w ocenie tegoż Sądu na znaczny stopień bezskuteczności jego dotychczasowej resocjalizacji. Mimo takich konstatacji, przeczących w istocie pozytywnej prognozie kryminologicznej oskarżonego, Sąd Rejonowy uznał, że istnieją podstawy do warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Otóż z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Przecież przepis art. 69§1 kk, wskazujący na przesłanki uzasadniające skorzystanie w stosunku do konkretnego sprawcy z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, odwołuje się do elementów prognostycznych, wskazujących na możliwość osiągnięcia celów kary pozbawienia wolności nie orzekając jej w bezwzględnym wymiarze, a zatem jest to swoisty środek polityki karnej wobec sprawców nadających się do oddziaływań resocjalizacyjnych w warunkach wolnościowych. / por. wyrok sądu apelacyjnego w Lublinie z 27.05.2015r, sygn.akt II AKa 97/15/ . Skoro więc Sąd Rejonowy uznał, że dotychczasowy stopień resocjalizacji oskarżonego nie był skuteczny, nie sposób zrozumieć w istocie, co Sąd uznał za prognostyk dający podstawy do przekonania, że cele kary pozbawienia wolności, mimo warunkowego zawieszenia jej wykonania zostaną osiągnięte, a w szczególności, że oskarżony nie powróci na drogę przestępstwa. Na pewno bowiem takim prognostykiem , świetle dotychczasowej linii życiowej oskarżonego, nie mogła być jedynie postawa pokrzywdzonej, wskazująca w czasie przesłuchania, na zmianę trybu życia męża.

Sąd Rejonowy bowiem prawidłowo powołując się na fakt wielokrotnej karalności oskarżonego nie wyprowadził z tego rzeczowych wniosków istotnych dla rozstrzygnięcia co do kary. Sąd ten bowiem nie rozważył wyczerpująco tego, że oskarżony P. G. był wielokrotnie karany tak za przestępstwa przeciwko mieniu, jak i przeciwko życiu i zdrowiu . Przy czym wiele z tych kar za powyższe przestępstwa orzeczono z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, sam oskarżony natomiast z żadnej szansy nie skorzystał, skoro wykonanie wszystkich tych kar zarządzono. Jak również przy wyrokowaniu Sąd nie nadał odpowiedniego znaczenia okoliczności, że oskarżony czynu tego na szkodę swojej żony dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa w rozumieniu art. 64§1 kk , w krótkim czasie po opuszczeniu zakładu karnego, a nadto w okresie próby związanej z warunkowym przedterminowym zwolnieniem z odbycia reszty kary za czyn z art. 280§1 kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk i w zw. z art. 64§2 kk .

Zatem te wszystkie okoliczności, prawidłowo ocenione , nie dawały podstaw do przekonania, że dotychczasowy sposób życia oskarżonego przekonuje, iż cele kary pozbawienia wolności zostaną osiągnięte, mimo jej warunkowego zawieszenia i że w istocie mimo takiego swojego wymiaru, kara ta da gwarancję, że oskarżony nie powróci na drogę przestępstwa. Zwłaszcza, że takiej prognozie przeczyło również samo zachowanie oskarżonego już w toku toczącego się postępowania w niniejszej sprawie, stojące w istocie w opozycji do wniosków pokrzywdzonej odnośnie zmiany trybu zachowania swojego męża. Zupełnie bowiem Sąd Rejonowy w przyjmowaniu pozytywnej prognozy kryminologicznej oskarżonego pominął również i to, że w toku już postępowania sądowego oskarżony został w niniejszej sprawie tymczasowo aresztowany w oparciu między innymi o przesłankę określoną w art. 258§3 kpk z uwagi na zachowania podejmowane wobec pokrzywdzonej, a które są obecnie przedmiotem innego toczącego się postępowania.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że Sąd Odwoławczy nie odnosił się w swoich rozważaniach do okoliczności wypływających z wywiadu kuratora sądowego, sporządzonego na etapie postępowania odwoławczego, które mogłyby być dla oskarżonego niekorzystne . Sąd Odwoławczy bowiem odnosił się jedynie do ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy, przyjmując , po analizie zarzutów apelacji, iż Sąd I instancji w oparciu o tak poczynione ustalenia, co do osoby sprawcy, błędnie wyprowadził wnioski odnośnie jego pozytywnej prognozy kryminologicznej, która miałaby uzasadniać warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności

Stąd też w pełni podzielając zarzuty apelacji, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok, uchylając orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności oraz orzeczenia z tym związane . W pozostałej części Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

W oparciu o §14 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokacie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. W. kwotę 516, 60 zł. tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 624§1 kpk Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.