Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Schoenborn

Protokolant Marzena Mocek

przy udziale przedstawiciela KMP w G. sierż.sztab. R. W.

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r.

sprawy B. W. ur. (...) w miejscowości L., córki R. i A.

obwinionej z art. 124§ 1 kw, art. 119§ 1 kw, art. 119§ 1 kw, art. 124§ 1 kw

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 3 lipca 2015 r. sygnatura akt II W 515/15

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 440 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw, art. 118 § 1 kpw w zw. z art. 635 kpk i art. 627 kpk w zw. z art. 119 kpw

1.  zmienia punkt 1 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

- w opisie przypisanych obwinionej czynów z art. 124 § 1 kw przyjmuje, iż każdorazowo dokonała uszkodzenia stroika zawieszonego na drzwiach wejściowych do mieszkania nr (...),

- podwyższa do 500 (pięciuset) złotych wysokość grzywny wymierzonej obwinionej;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych oraz wymierza jej opłatę za obie instancje w wysokości 50 (pięćdziesiąt) złotych.

4.  sygn. akt VI Ka 893/15

5. 

6.  UZASADNIENIE

Komenda Powiatowa Policji w T. skierowała do Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach wniosek o ukaranie B. W. obwiniając go o popełnienie następujących wykroczeń:

I.  z art. 124 § 1 kw polegającego na tym, że w T. przy ul. (...) w dniu 4 grudnia 2014 r. o godz. 5:06 dokonał zniszczenia stroika zawieszonego na drzwiach wejściowych do mieszkania nr (...) powodując straty w wysokości 10 złotych na szkodę R. R. (2),

II.  z art. 119 § 1 kw polegającego na tym, że w T. przy ul. (...) w dniu 12 grudnia 2014 r. o godz. 5:39 dokonała kradzieży stroika zawieszonego na drzwiach wejściowych do mieszkania nr (...) powodując straty w wysokości 30 złotych na szkodę R. R. (2),

III.  z art. 119 § 1 kw polegającego na tym, że w T. przy ul. (...) w dniu 21 grudnia 2014 r. o godz. 15:43 dokonała kradzieży stroika zawieszonego na drzwiach wejściowych do mieszkania nr (...) powodując straty w wysokości 20 złotych na szkodę R. R. (2),

IV.  z art. 124 § 1 kw polegającego na tym, że w T. przy ul. (...) w dniu 27 grudnia 2014 r. o godz. 23:19 dokonał zniszczenia stroika zawieszonego na drzwiach wejściowych do mieszkania nr (...) powodując straty w wysokości 10 złotych na szkodę R. R. (2).

Po wszczęciu postępowania o te czyny w dniu 30 kwietnia 2015 r. i ostatecznie przeprowadzeniu rozprawy głównej, Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach wyrokiem z dnia 3 lipca 2015 r. sygn. akt II W 515/15 uznał obwinioną za winną popełnienia zarzucanych jej czynów stanowiących wykroczenia, czyny opisane powyżej w pkt I oraz IV z art. 124 § 1 kk, a czyny opisane powyżej w pkt II oraz III z art. 119 § 1 kk i za to na mocy art. 119 § 1 kw w zw. z art. 9 § 2 kw wymierzył jej łącznie karę grzywny w wysokości 100 złotych (pkt 1). Na mocy art. 119 § 4 kw orzekł wobec obwinionej obowiązek zapłaty na rzecz pokrzywdzonej R. R. (2) kwoty 50 złotych tytułem równowartości ukradzionego mienia, a na mocy art. 124 § 4 kw orzekł wobec niej obowiązek zapłaty na rzecz pokrzywdzonej R. R. (2) kwoty 20 złotych tytułem równowartości wyrządzonej szkody (pkt 2). W końcu na mocy art. 118 § 1 kpw w zw. z § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia zasądził od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 złotych tytułem zryczałtowanych kosztów postępowania, a na mocy art. 119 kpw w zw. z art. 617 kpk w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych opłatę w wysokości 30 złotych (pkt 3).

Apelację od tego wyroku na niekorzyść obwinionej złożyła oskarżyciel posiłkowy R. R. (2). Zaskarżając orzeczenie jedynie co do kary i zarzucając w istocie rażącą jej łagodność wynikającą z nieuwzględnienia motywacji, z jaką obwiniona dokonywała dewastacji i kradzieży stroików świątecznych, jak też niedostrzeżenia realnych możliwości finansowych obwinionej, wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie wymierzonej grzywny do kwoty 500 złotych.

W toku rozprawy apelacyjnej również oskarżyciel publiczny wnioskował o dokonanie postulowanej przez oskarżycielkę posiłkową zmiany zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył, co następuje.

Apelacja oskarżycielki posiłkowej zasadnie domagała się podwyższenia do 500 złotych kary grzywny wymierzonej obwinionej za popełnienie w niewiele ponad trzy tygodnie aż czterech wykroczeń godzących w mienie skarżącej. Jednocześnie wywiedzenie przez R. R. (2) apelacji musiało doprowadzić do korekty wyroku Sądu Rejonowego na korzyść obwinionej poza granicami zaskarżenia i podniesionego zarzutu, a to w zakresie opisu przypisanych B. W. wykroczeń z art. 124 § 1 kw.

Oczywiście niebudzącymi wątpliwości w okolicznościach niniejszej sprawy w świetle już tylko nad wyraz czytelnych i wymownych zabezpieczonych zapisów z monitoringu znajdującego się na kolejnych piętrach klatki schodowej w budynku przy ul. (...) były ustalenia Sądu Rejonowego wskazujące na to, że w czasie i miejscach, których dotyczyły poszczególne zarzuty wniosku o ukaranie, obwiniona odpowiednio dokonywała dewastacji stroików przytwierdzonych do drzwi mieszkania nr (...) zajmowanego przez pokrzywdzoną, jak też dokonywała ich zaboru z zamiarem władania, tak jakby stanowiły jej własność, a więc w celu przywłaszczenia. Co do tego nawet ostatecznie zgodziła się sama obwiniona, gdy w toku przesłuchania na rozprawie zostały jej odtworzone rzeczone zapisy. Poza tym naprowadzone okoliczności wynikały również z zeznań R. R. (2), która dodatkowo wyceniła poniesione każdorazowo straty, a więc w przypadku dewastacji wysokość szkód odpowiadającą w istocie poziomowi zmniejszenia wartości stroików w następstwie tego rodzaju zachowań obwinionej, natomiast co do kradzieży wskazując wartość utraconych stroików odpowiadającą cenie ich zakupu. Podane przez pokrzywdzoną kwoty, jako niewygórowane i odpowiadające temu, co podpowiada doświadczenie życiowego odnośnie cen akcesoriów dekoracyjnych związanych ze Świętami Bożego Narodzenia, nie mogły więc wzbudzać zastrzeżeń. Nie były też kwestionowane przez obwinioną.

Nie sposób jednak było się zgodzić z ustaleniem Sądu Rejonowego, że destrukcyjne działania obwinionej w dniach 4 i 27 grudnia 2014 r. doprowadziły aż do zniszczenia przedmiotowych stroików. Jak obrazują to dobitnie zapisy monitoringu, polegały one przecież odpowiednio na ułamaniu elementu dekoracyjnego stroika i oderwaniu jego fragmentu, a więc na naruszaniu substancji tych ruchomości należących do R. R. (2), nie powodującym jednak ich całkowitej dysfunkcjonalności, a zatem możliwości ich używania zgodnie z przeznaczeniem. Tak naprawdę też z zeznań pokrzywdzonej nie wynikało ich zniszczenie, skoro wypytywana o stan stroików po tym, jak stwierdzała każdorazowo ich dewastację, nie twierdziła już, by nie nadawały się one do użytku. Wskazywała natomiast w istocie, iż bardziej lub mniej traciły one na swej funkcjonalności determinowanej estetyką wykonania. Stosownie do tego wyceniała też szkodę, która każdorazowo miała być niższa od wartości stroików jako całości. Tymczasem ze zniszczeniem rzeczy ruchomej mamy do czynienia wtedy, kiedy następuje jej całkowite unicestwienie lub tak znaczne naruszenie jej substancji, iż nie nadaje się ona do używania zgodnie z przeznaczeniem. Uszkodzeniem natomiast jest naruszenie lub uszczuplenie substancji materialnej lub takie oddziaływanie na rzecz, które powoduje istotne ograniczenie jej właściwości użytkowych. Zapisy monitoringu, jak też zeznania pokrzywdzonej dowodzą zaś niezbicie, iż niewątpliwie tylko z tego rodzaju skutkiem aktywności oskarżonej w dniach 4 i 27 grudnia 2014 r. względem stroików zawieszonych na drzwiach mieszkania nr (...), mieliśmy do czynienia.

Kierując się tym należało więc na korzyść obwinionej sięgając po uregulowanie art. 440 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw stosownie zmienić zaskarżony wyrok, by wyeliminować z jego treści dość poważne uchybienie dostrzeżone z urzędu i poza granicami zaskarżenia powodujące, że utrzymanie w mocy orzeczenia o winie w odniesieniu do czynów z art. 124 § 1 kw bez ingerencji instancji odwoławczej byłoby rażąco niesprawiedliwe. Dlatego Sąd Okręgowy w ramach korekty zaskarżonego wyroku przyjął w opisie przypisanych obwinionej czynów z art. 124 § 1 kw, że każdorazowo dokonała ona uszkodzenia stroika zawieszonego na drzwiach wejściowych do mieszkania nr (...).

Mimo tej zmiany skarżonego wyroku Sąd Okręgowy zgodził się z oskarżycielką posiłkową, że wymierzona obwinionej za wszystkie cztery wykroczenia łączna grzywna w wysokości 100 złotych jest zdecydowanie zbyt łagodną reakcją na popełnione przez nią czyny, nawet gdy dwa z nich ostatecznie przybrały nieco łagodniejszą postać. Uszkodzenie rzeczy to niewątpliwie mniej karygodna postać czynu z art. 124 § 1 kw, niż ta polegająca na jej zniszczeniu.

Stuzłotowa grzywna nawet połączona z obowiązkiem zrekompensowania pokrzywdzonej wyrządzonych jej szkód nie może uchodzić za wystarczająco dolegliwą karę, która ma przecież zapobiec podobnym zachowaniom w przyszłości, jak też stanowić dosadny sygnał dla tych wszystkich, którzy byliby skorzy naśladować obwinioną.

Rację ma apelująca, iż ewidentnie złośliwe i dokonane z premedytacją zachowanie obwinionej, nawet jeśli miałoby stanowić kolejny przejaw sąsiedzkiego konfliktu, wymaga zdecydowanej i dobitnej reakcji. Zapisy monitoringu są jednoznaczne. Obwiniona celowo uszkadzała i kradła stroiki zawieszone na drzwiach pokrzywdzonej. Działo się to o różnych porach, nigdy przy świadkach, bez jakiegokolwiek kontaktu obwinionej z pokrzywdzoną, która jedynie post factum reagowała otwarciem drzwi, co wyklucza, by zachowania obwinionej były wynikiem uprzedniego jej sprowokowania. Znamiennym pozostaje, że obwiniona nie tylko wykorzystywała sposobność, gdy udając się na spacer z psem przechodziła obok drzwi mieszkania pokrzywdzonej, ale również potrafiła skradać się pod nie starając się być przez nikogo nieusłyszaną przy przemieszczaniu się po klatce schodowej. W istocie nie pozwalała również w spokoju przeżyć pokrzywdzonej okresu Świąt Bożego Narodzenia. Powszechnie akceptowanym zwyczajem w naszej kulturze jest bowiem ten okres przeżywać dekorując również swe domostwa różnego rodzaju stroikami i zawieszkami, co ma przysparzać nie tylko radości, ale także skłaniać do refleksji i przemyśleń. Obwiniona nie raczyła tego uszanować i z pełną premedytacją chciała dokuczyć sąsiadce. Zatem to nie aspekt związany z wartością skradzionych stroików i wysokością szkód wyrządzonych w następstwie ich uszkodzenia był kluczowy przy ocenie społecznej szkodliwości czynów obwinionej.

Nie sposób też nie dostrzec, iż za co prawda innego rodzaju zachowania, lecz godzące w stosunki sąsiedzkie, obwiniona była dotychczas już wielokrotnie karana. Z tym związane doświadczenia nie okazały się być dla niej wystarczająco dosadnym argumentem, by powstrzymać się przed przypisanymi jej w niniejszej sprawie, w istocie dość prymitywnymi reakcjami na spory sąsiedzkie. W tym kontekście skrucha wyrażona przez obwinioną na rozprawie apelacyjnej, wiązana z rzekomym prowokowaniem jej przez pokrzywdzoną, nie mogła więc przekonywać co do swej szczerości.

Sąd Rejonowy nie docenił również możliwości finansowych obwinionej. Jakkolwiek nie dysponował pełnymi danymi o jej stanie majątkowym i dochodach, wiedział jednak, iż ma do czynienia z osobą, która jakoś radzi sobie w życiu, ma mieszkanie, stać ją na posiadanie psa i nie sprawia wrażenia osoby, która z przyczyn zdrowotnych nie byłaby zdolna do pracy zarobkowej. Na rozprawie apelacyjnej obwiniona przyznała zaś, iż posiada wykształcenie średnie ekonomiczne, jest zdrowa, pracuje dorywczo, spłaca kredyt na mieszkanie i utrzymuje się również z renty córki, z którą zamieszkuje i która też posiada własne dochody. Nawet jeśli oskarżona deklarowała niski dochód, a wysokie koszty utrzymania, pamiętać należy, że jako osoba jeszcze w pełni sił do wykonywania pracy zarobkowej i posiadająca wyuczony zawód, nie może zasłaniać się tym, iż pracuje jedynie dorywczo i musi korzystać z dochodów przynależnych jej córce. Miast tego winna znaleźć stałe zatrudnienie, co przy jej kwalifikacjach nie powinno być zbyt trudne.

Kierując się tym wszystkim uznał Sąd Okręgowy za konieczne zgodnie z wnioskiem apelującej podwyższyć obwinionej wymierzoną jej grzywnę do kwoty 500 złotych.

Bez zastrzeżeń zaakceptował natomiast rozstrzygnięcia oparte o art. 119 § 4 kw i art. 124 § 4 kw.

Nie znajdując natomiast innych uchybień, Sąd odwoławczy zaskarżony wyrok w pozostałej części utrzymał w mocy.

Zmiana zaskarżonego wyroku na niekorzyść obwinionej w uwzględnieniu apelacji oskarżycielki posiłkowej, zgodnie z art. 118 § 1 kpw w zw. z art. 635 kpk w zw. z art. 119 kpw (w zakresie wydatków) oraz art. 627 kpk w zw. z art. 635 kpk w zw. z art. 119 kpw (w zakresie opłaty) skutkować musiało obciążeniem B. W. zryczałtowanymi wydatkami postępowania odwoławczego ustalonymi w wysokości określonej w § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2001 r. Nr 118 poz. 1269) oraz opłatą za obie instancji w wysokości należnej od wymierzonej jej ostatecznie kary grzywny.