Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu VI Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący SSR Łukasz Kozakiewicz

Protokolant Ewelina Dulian

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2014 r. na rozprawie sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. w M.

przeciwko P. G., P. A.

o zapłatę 16 755,00 zł

I.  nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 12 lutego 2014r., sygn. akt VI GNc 117/14 utrzymuje w mocy w całości,

II.  nakazuje pozwanym solidarnie uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wałbrzychu kwoty 376,- zł (trzysta siedemdziesiąt sześć złotych 00/100) tytułem kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powód – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. wniósł o zasądzenie od pozwanych P. G.i P. A. solidarnie kwoty 16.754,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu podał, że sprzedał P. G.maszynę do profilowania oraz noże, za które pozwana nie zapłaciła. Pozwana potwierdziła saldo zobowiązań. Następnie strony zawarły porozumienie o spłacie zobowiązania i przystąpieniu do długu pozwanego P. A., które nie zostało w całości wykonane, gdyż do zapłaty pozostała cena noży (6.601,77 zł) oraz odsetki za opóźnienie 10.153,08 zł. Pozwani nie uiścili tej należności mimo wezwania do zapłaty.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 12 lutego 2014r., sygn. akt VI GNc 117/14, nakazano pozwanym aby zapłacili solidarnie na rzecz powoda kwotę 16.754,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 6.601,77 zł od dnia 28 lutego 2012r. i od kwoty 10.153,08 zł od dnia 5 lutego 2014r., oraz kwotę 2.627,- zł tytułem kosztów procesu.

W zarzutach od tego nakazu zapłaty pozwani wnieśli o jego uchylenie w całości i oddalenie powództwa. Podnosząc na wstępie zarzut niewłaściwości Sądu, zarzucili że powód dostarczył im maszynę niezgodną z zamówieniem, bo w cenie wyższej niż uzgodniona. Nadto maszyna była niekompletna, gdyż nie zawierała noży, za które powód żąda dodatkowej zapłaty. Maszyna dotknięta była także innymi wadami co zmniejszało jej wartość o 10.000,- zł oraz spowodowało po stronie pozwanej P. G.szkodę. Wreszcie zarzucili, że przy podpisywaniu porozumienia, pozwany P. A. został wprowadzony w błąd, gdyż powód wyłudził od niego podpis na egzemplarzu porozumieniu nieuwzględniającym poprawek naniesionych przez pozwanych. W związku z tym pozwani złożyli oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia porozumienia, jako złożonego pod wpływem błędu. Dodatkowo podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd ustalił.

W dniu 14 października 2011r. powód złożył pozwanej P. G., w imieniu której działał B. A., ofertę sprzedaży maszyny do profilowania (...)za cenę 9.450,- EUR netto, która została przyjęta przez pozwaną w dniu 18 października 2011r. Maszyna została dostarczona pozwanej wraz z kartą gwarancyjną i instrukcją obsługi w dniu 9 stycznia 2012r. W wyposażeniu standardowym, maszyna nie posiadała noży. Pozwana zamówiła dodatkowo noże za cenę 1.280,- EUR netto, które zostały jej dostarczone.

Z tytułu sprzedaży maszyny (...) powód wystawił pozwanej P. G. fakturę VAT Nr (...) na kwotę 9.450,- EUR netto, tj. 11.623,50 EUR brutto, z przelicznikiem na złote polskie ustalonym na kwotę 4,1995 zł i z terminem zapłaty w dniu 17 lutego 2012r. Natomiast z tytułu sprzedaży noży do maszyny (...) powód wystawił pozwanej P. G. fakturę VAT Nr (...) na kwotę 1.280,- EUR netto, tj. 1.574,40 EUR brutto, z przelicznikiem na złote polskie ustalonym na kwotę 4,1932 zł i z terminem zapłaty w dniu 27 lutego 2012r.

Dowód: oświadczenie z dn. 9.01.2012r. – k. 17, pismo z dn. 14.10.2011r. – k. 94, pismo z dn. 14.10.2011r. – k. 42, pismo z dn. 18.10.2011r. – k. 43, specyfikacja – k. 95, karta gwarancyjna – k. 96, ogólne warunki gwarancji – k. 97, pismo z dn. 11.09.2013r. – k. 60, pismo z dn. 14.01.2013r. – k. 59, zeznania świadka B. A. – k. 374 – 375, przesłuchanie stron – k. 177 – 179, 321 – 322, faktura VAT Nr (...) – k. 15, faktura VAT Nr (...) – k. 16.

Pismem z dnia 23 września 2013r. pozwany P. A. zgłosił powodowi wady maszyny (...) polegające na odpadaniu powód lakierniczych i występowaniu ognisk korozji. W wyniku dokonanych w dniu 2 października 2013r. z udziałem przedstawiciela powoda i producenta maszyny, oględzin stwierdzono, że przyczyną korozji jest niewłaściwe przetrzymywanie i konserwacja maszyny (m.in. mycie myjką ciśnieniową), co powodowało wystawienie jej na działanie wilgoci. Maszyna działała poprawnie.

Dowód: reklamacja z dn. 23.09.2013r. – k. 46 – 48, odpowiedź na reklamację z dn. 16.10.2013r. – k. 49, raport z dn. 2.10.2013r. – k. 50 – 53, odwołanie od decyzji z dn. 21.10.2013r. z potwierdzeniem doręczenia – k. 54, 55, pismo powoda – k. 56, pismo z dn. 15.11.2013r. – k. 107, pismo z dn. 28.11.2013r. – k. 57, pismo z dn. 2.12.2013r. – k. 58, pismo z dn. 11.09.2013r. – k. 60, pismo z dn. 14.01.2013r. – k. 59, pismo z dn. 9.01.2014r. – k. 77, zeznania świadka Ł. P. – k. 173 – 176, zeznania świadka B. A. – k. 374 – 375, przesłuchanie stron – k. 177 – 179, 321 – 322.

W dniu 7 czerwca 2013r. powód zawarł z P. G.i P. A. porozumienie w sprawie spłaty zobowiązania i przystąpienia do długu, na podstawie którego strony przyznały, że zobowiązanie pozwanej z tytułu należności wynikających z faktur VAT Nr (...) wynosi łącznie 13.197,90 EUR (§ 1) oraz ustaliły, że zostanie ono spłacone w 5 ratach po 2.200,- EUR i 1 kolejnej racie w wysokości 2.197,90 EUR, płatnych w terminie do dnia 25 każdego miesiąca, począwszy od czerwca 2013r. Dodatkowo pozwani zobowiązania byli do zapłaty kwoty odsetek za opóźnienie w terminie do dnia 20 grudnia 2013r. (§ 2). Zmiany porozumienia wymagały zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (§ 3 ust. 1). Porozumienie zostało zawarte w ten sposób, że powód przygotował jego wstępną wersję, a następnie B. A. wypełnił je treścią dotyczącą terminów zapłaty i wysokości rat. Tak przygotowany dokument został przesłany powódce i przez nią podpisany a następnie przedstawiony do podpisu pozwanym. Podpisany dokument dostarczył powódce P. A..

Dowód: potwierdzenie salda – k. 18, 99 – 102, porozumienie wraz z przystąpieniem do długu z dn. 7.06.2013r. – k. 20 – 21 (oryginał – k. 112 – 113), pismo z dn. 27.11.2012r. – k. 98, zeznania świadka A. S. – k. 176 – 177, zeznania świadka B. A. – k. 374 – 375, przesłuchanie stron – k. 177 – 179, 321 – 322.

Do dnia 23 września 2013r., w wykonaniu obowiązku zapłaty ceny oraz porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r., pozwani zapłacili na rzecz powoda łączną kwotę 11.623,50 EUR zaliczoną na cenę sprzedaży maszyny (...)określoną w fakturze VAT Nr (...).

Dowód: pismo z dn. 14.01.2013r. – k. 59, zeznania świadka B. A. – k. 374 – 375.

W dniu 24 września 2013r., powód wystawił pozwanej P. G.notę odsetkową Nr 1/09/2013 obejmującą odsetki za opóźnienie w zapłacie należności z faktury VAT Nr (...) w wysokości 10.153,08 zł.

Dowód: nota odsetkowa (...)– k. 25.

W pismach z dnia 25 lutego 2014r. pozwani zawarli oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli przedmiocie zawarcia porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r., wskazując że zostali wprowadzeni w błąd co do jego treści, gdyż opatrzone ich podpisami porozumienie nie odpowiada treścią uzgodnieniom stron, które nie przewidywały zapłaty raty w wysokości 2.197,90 EUR oraz spłaty odsetek.

Dowód: pisma z dn. 25.02.2014r. (x 2) – k. 64, 66.

Pismami z dnia 4 września 2013r., powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 6.600,- EUR stanowiącej 3 raty należności wynikających z faktur VAT Nr (...), zgodnie z porozumieniem z dnia 7 czerwca 2013r. Pismami z dnia 9 stycznia 2014r., powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 13.197,90 EUR stanowiącej pozostałą należność wynikających z faktur VAT Nr (...).

Dowód: wezwania do zapłaty z dn. 4.09.2013r. (x 2) z potwierdzeniem nadania – k. 22, 23 – 24, wezwania do zapłaty z dn. 9.01.2014r. (x 2) z potwierdzeniem nadania.

Sąd zważył.

W pierwszym rzędzie należało odnieść się do podniesionego w zarzutach od nakazu zapłaty zarzutu niewłaściwości Sądu. W § 3 ust. 3 porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r. strony ustaliły, że sądem właściwym dla rozpoznania sporów wynikłych z tego porozumienia będzie Sąd Rejonowy w Wałbrzychu. Zgodnie z art. 46 § 1 k.p.c., strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej. Rzeczone porozumienie wyznaczało zatem właściwość wyłączną Sądu w niniejszej sprawie, czyniąc zarzuty pozwanych odwołujące się do przepisów o właściwości ogólnej chybionymi.

Zarządzeniem Przewodniczącego w Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu z dnia 8 maja 2014r., sygn. akt VI GC 133/14 zwrócono pismo procesowe pozwanych z dnia 30 kwietnia 2014r. z uwagi na złożenie go z naruszeniem przepisu art. 207 § 7 k.p.c. Podkreślenia przy tym wymaga, że już w dniu 17 marca 2014r., przy okazji doręczenia pozwanym wezwania na rozprawę, zostali oni pouczeni, że dalsze zarzuty, twierdzenia i dowody będą mogli podnosić jedynie gdy brak zgłoszenia ich w zarzutach od nakazu zapłaty nastąpił nie z winy pozwanych lub gdy ich uwzględnienie nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo wystąpią inne wyjątkowe okoliczności (k. 71, 124, 125). Pismo procesowe z dnia 8 maja 2014r. nie zawierało usprawiedliwienia opóźnienia w zgłoszeniu zawartych w nim twierdzeń i dowodów, pominiętych w zarzutach od nakazu zapłaty (art. 492 § 2 k.p.c.), a zatem stanowiło ono pismo procesowe, które mogło być złożone jedynie gdy strona została do tego zobowiązana przez Sąd. Tymczasem Sąd nie zobowiązywał pozwanych do składania kolejnych pism procesowych w trybie art. 207 § 3 k.p.c. Jednocześnie, w ocenie Sądu, wnioskowanie o swoistą zgodę na złożenie pisma przygotowawczego, pozostaje w sprzeczności z ratio legis powołanego przepisu. Dodać należy, że nie może stanowić usprawiedliwienia dla przedstawienia spóźnionych twierdzeń i dowodów lub też podstawy do złożenia pisma procesowego fakt, że strona przeciwna w sposób uprawniony złożyła pismo procesowe. W niniejszej sprawie bowiem, powód został zobowiązany do złożenia takiego pisma w trybie art. 207 § 3 k.p.c., a to wobec uchylenia przepisu art. 493 § 3 k.p.c. W przypadku pozwanych, prawo do zgłaszania dalszych twierdzeń i dowodów, ale i ograniczenia dotyczące tej kwestii wynikały z przepisu art. 492 § 2 k.p.c., o treści którego zostali oni pouczeni.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z przedstawionych przez obie dokumentów w postaci: pism, faktur VAT, oświadczeń, protokołów, porozumienia (również w oryginale) oraz potwierdzenia salda a także wezwań do zapłaty – prawdziwości i rzetelności których żadna z nich nie przeczyła, co pozwalało uznać je za miarodajne i właściwe źródło informacji o okolicznościach faktycznych. Podkreślenia wymaga, że pozwani nie kwestionowali prawdziwości dokumentu porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r., a jedynie zgodność jego treści z rzeczywistymi uzgodnieniami stron. Dokument ten został zresztą przedstawiony przez powoda również w oryginale (k. 112 – 113). Nadto przeprowadzono dowód z zeznań świadków Ł. P., A. S. i B. A.. Relacje Ł. P. i A. S. pozostają spójne z pozostałym materiałem dowodowym i Sąd nie doszukał się podstaw do odmówienia im wiarygodności. Natomiast zeznania świadka B. A. Sąd uwzględnił w takim zakresie, w jakim znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, natomiast w pozostałej części potraktował z daleko idącą ostrożnością. Przede wszystkim Sąd nie uwzględnił twierdzeń B. A. co do przedmiotu łączącej strony umowy, sposobu ujęcia w treści porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r. uzgodnień stron, oraz zgłaszania reklamacji gdyż nie przystają one do ujawnionych w sprawie okoliczności – o czym szczegółowo niżej. Uzupełniająco Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania stron, ograniczając go do przesłuchania przedstawiciela powoda oraz pozwanego P. A. (art. 302 k.p.c.). Pominięcie przesłuchania pozwanej P. G.było zresztą zgodne z wnioskiem pozwanych (k. 76). Zeznania stron Sąd uwzględnił w zakresie, w jakim pozostawały one spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z zaświadczenia Urzędu Skarbowego, gdyż zasada samoobliczania podatku wyklucza możliwość posiadania przez organ podatkowy informacji o konkretnych czynnościach prawnych stanowiących podstawę obliczenia podatku lub pomniejszenia podatku należnego o zapłacony, wyjąwszy sytuacje gdy u podatnika miała miejsce kontrola, co jednak w przypadku pozwanych nie zaistniało. Oddaleniu podlegał także wniosek pozwanych o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wad sprzedanej im maszyny, jej wartości po uszkodzeniu oraz kosztów najmu podobnej maszyny. Okoliczności te okazały się nieistotne dla wyniku sprawy, gdyż pozwani nie sformułowali żadnych zarzutów (roszczenie odszkodowawcze, żądanie obniżenia ceny, potrącenie kosztów najmu), dla oceny których dowód powyższy mógłby okazać się przydatny. Zgłaszanie dowodów może być ocenione jako zmierzające do zwłoki, wówczas gdy teza dowodowa jest nieistotna dla rozstrzygnięcia lub proponowany środek jest nieprzydatny do jej udowodnienia, co miało miejsce w przypadku w/w wniosków dowodowych ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1999r., sygn. akt I PKN 316/99, OSNP z 2001r., Nr 5, poz. 151; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2001r., sygn. akt III CKN 1393/00, LEX Nr 603170). Oddalić należało też wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka P. A., gdyż jako pozwany, nie może on jednocześnie składać zeznań w trybie art. 258 i nast. k.p.c. Niedopuszczalnym okazał się zgłoszony przez pozwanych dowód z przesłuchania stron i świadków na okoliczność treści porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r. W porozumieniu tym zastrzeżono bowiem, że wszelkie jego zmiany wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Niedopuszczalnym było zatem ustalanie treści tego porozumienia w sposób odmienny od jego brzmienia uwiecznionego w dokumencie, za pomocą dowodów osobowych (art. 76 k.c. w zw. z art. 73 § 1 k.c.; art. 247 k.p.c.). Ostatecznie Sąd oddalił wniosek pozwanych (tożsamy wniosek powoda został cofnięty – k. 175) o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka T. K. (mimo jego uprzedniego dopuszczenia). Świadek wezwany na termin rozprawy na dzień 12 maja 2014r. (k. 172) nie stawił się, przy czym poinformował, że było to wynikiem powzięcia wiadomości o braku takiej konieczności oraz zadeklarował stawiennictwo na kolejny termin rozprawy (k. 181). Wydanym na rozprawie w dniu 12 maja 2014r. postanowieniem Sąd oznaczył termin do przeprowadzenia dowodu z zeznań tego świadka do dnia 16 czerwca 2014r. (art. 246 k.p.c.). Na rozprawie w dniu 16 czerwca 2014r. świadek nie stawił się mimo prawidłowego wezwania (k. 207, 273). Mimo upływu oznaczonego do przeprowadzenia tego dowodu terminu, świadek został wezwany również na rozprawę wyznaczoną na dzień 1 grudnia 2014r., na którą również się nie stawił. W tych warunkach Sąd doszedł do przekonania, że przeprowadzenie przedmiotowego dowodu nie jest możliwe, gdyż mimo deklaracji, świadek w istocie nie jest zainteresowany złożeniem zeznań i podejmuje starania w celu uniknięcia stawiennictwa w Sądzie. Co za tym idzie stosowanie środków przymusu jawiło się jako bezprzedmiotowe. Brak było przy tym podstaw do przeprowadzenia dowodu z zeznań tego świadka w drodze pomocy prawnej, skoro świadek się tego nie domagał. Wniosek w tym przedmiocie, zgłoszony przez pozwanych pozostawał zaś bezskuteczny. Zasada bezpośredniości dowodów wymaga, aby prowadzenie dowodów w drodze pomocy prawnej miało charakter wyjątkowy. Sąd oddalił także wniosek pozwanych po przeprowadzenie dowodu ze specyfikacji maszyny (...)(k. 44 – 45), gdyż pozwani mimo wezwania nie złożyli tłumaczenia tego dokumentu na język polski (art. 256 k.p.c.). Oczywistym nieporozumieniem jest przy tym stanowisko pozwanych, że nie dysponują takim dokumentem, skoro został on załączony do zarzutów od nakazu zapłaty (k. 44 – 45).

Sąd nie uwzględnił twierdzeń i dowodów powołanych w piśmie procesowym pozwanych z dnia 3 czerwca 2014r., z uwagi na łożenie go z uchybieniem przepisom art. 493 § 1 k.p.c. Zestawienie art. 493 § 1 k.p.c. z dyspozycją art. 495 § 3 k.p.c., prowadzi bowiem do wniosku, że po skutecznym wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty przedmiotem badania sądu są twierdzenia i dowody przedstawione przez pozwanego w piśmie zawierającym zarzuty. Rozszerzenie zakresu badań sądu o nowe twierdzenia i nowe dowody może nastąpić jedynie wtedy, gdy zostanie stwierdzone, że nie można było tego materiału przedstawić wcześniej lub, że potrzeba przedstawienia jego sądowi powstała później ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2014r., sygn. akt I ACa 42/14, LEX Nr 1474824). Pozwani w żaden sposób nie usprawiedliwili faktu złożenia tego pisma z uchybieniem powołanego przepisu. Za takowe nie może być uznana chęć polemiki ze stanowiskiem powoda, gdyż taką pozwani mogli podnieść w każdym czasie uczestnicząc w rozprawie. Zresztą większość twierdzeń i dowodów na które wskazano w przedmiotowym piśmie została już powołana wcześniej, lub też dotyczyła ona kwestii wykonalności wydanego w sprawie nakazu zapłaty, która została uprzednio rozstrzygnięta postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2014r. (k. 131).

Na podstawie przeprowadzonych dowodów, Sąd ustalił istotne okoliczności sprawy obejmujące fakt zawarcia między stronami umowy sprzedaży maszyny do profilowania (...) za cenę 9.450,- EUR netto oraz dodatkowo noży do tej maszyny za cenę 1.280,- EUR, fakt jej wydania pozwanej, a także fakt zawarcia przez strony porozumienia w sprawie zapłaty w/w należności. Za udowodnione należało również uznać, że pozwani zapłacili na rzecz powoda łączną kwotę 11.623,50 EUR.

Legitymacja bierna pozwanej P. G.nie mogła budzić wątpliwości, skoro jest ona stroną zawartych z powodem umów sprzedaży. Natomiast pozwany P. A. przystąpił do długu wynikającego z tych umów na podstawie porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r. zawartego między powodem a obojgiem pozwanych, w którym po pierwsze uznano wysokość zobowiązań z tytułu umów sprzedaży (§ 1); po wtóre pozwany P. A. złożył oświadczenie o przystąpieniu do długu, a zatem przyjął na siebie odpowiedzialność za wykonanie w/w zobowiązania finalnie ustalono sposób jego wykonania, poprzez ratalną spłatę zadłużenia.

Zgodnie z art. 535 § 1 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Umowa może zostać również zawarta wskutek przyjęcia przez kupującego oferty sprzedawcy (art. 66 § 1 k.c., art. 70 k.c.). W niniejszej sprawie strony pozostawały zgodne co do faktu zawarcia umowy sprzedaży maszyny do profilowania. Spór dotyczył natomiast typu maszyny oraz ceny. Sąd uznał, że przedmiotem sprzedaży była maszyna (...), zaś uzgodniona cena sprzedaży wynosiła 9.450,- EUR. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materialne dowodowym. Otóż w dniu 14 września 2011r. powód złożył pozwanej ofertę sprzedaży maszyny (...) za cenę 9.450,- EUR i oferta ta została przyjęta pismem z dnia 18 października 2011r. Nie można było przy tym uwzględnić twierdzeń pozwanych, że pismo to dotoczyło oferty z dnia 14 października 2014r. Oferta winna zawierać istotne postanowienia umowy, którymi w przypadku umowy sprzedaży są przedmiot sprzedaży i cena ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 sierpnia 2013r., sygn. akt I ACa 296/13, LEX Nr 1363285). W przypadku rzeczy oznaczonych co do tożsamości, którymi niewątpliwie są zaawansowane technicznie maszyny i urządzenia, przez oznaczenie przedmiotu sprzedaży należy rozumieć co najmniej wskazanie rodzaju (modelu) i producenta maszyny. Takie oznaczenia zawiera pismo (e-mail) z dnia 14 września 2011r., do którego załączono specyfikację maszyny, a zatem wskazano w niej konkretny model urządzenia. Natomiast w piśmie z dnia 14 października 2011r. wskazano jedynie rodzaj urządzenia, w związku z czym nie można go było uznać za ofertę. Bezspornym w sprawie było przy tym, że powód dostarczył pozwanej maszynę określoną w ofercie z dnia 14 września 2014r. Co nie mniej istotne, pozwana nie zgłaszała zastrzeżeń co do dostarczonej jej maszyny, w szczególności zgodności jej modelu z zamówionym. Prowadzi to do oczywistego wniosku, że dostarczona maszyna odpowiadała uzgodnieniom stron w tym przedmiocie. Nadto w okresie ponad roku od dnia dostarczenia maszyny, pozwani nie kwestionowali wysokości żądanej przez powoda ceny sprzedaży, a ostatecznie zapłacili ją w dniu 23 września 2013r. W tym zakresie nie można było zatem uwzględnić relacji świadka B. A., który twierdził, że uzgodniona cena wynosiła 7.800,- EUR netto. Jego wyjaśnienia, że cena została zapłacona w całości zgodnie z fakturą VAT Nr (...) z uwagi na brak możliwości porozumienia z powodem nie mogły być uznane za przekonujące. Należy bowiem wykluczyć sytuację, w której kupujący, będąc przekonanym o wysokości uzgodnionej ceny, decyduje się zapłacić cenę wyższą tylko z uwagi na tak sformułowane żądanie sprzedawcy. Oczywistym jest bowiem, że zobowiązanie powinno zostać wykonane zgodnie z jego treścią. Zdaniem Sądu przesądza to o prawdziwości twierdzeń powoda co do przedmiotu sprzedaży oraz jego ceny.

Spornym miedzy stronami pozostawało również, czy sprzedana pozwanej maszyna (...) winna była być wyposażona w noże, czy też stanowiły one – jak twierdził powód – element dodatkowy. Również w tym przypadku należało podzielić stanowisko powoda. W załączniku do oferty z dnia 14 września 2011r. wskazano, że zestaw zawierający prowadnicę i nożyce krążkowe jest wyposażeniem dodatkowym. Potwierdził to również świadek Ł. P., który dodatkowo wyjaśnił, że maszyna (...) nadaje się do użytku bez tego rodzaju osprzętu, który jedynie ułatwia jej używanie, umożliwiając jednoczesne przycinanie arkuszy blachy po jej wyprofilowaniu. Bezspornym jest jednocześnie, że pozwani byli zainteresowani posiadaniem tego elementu wyposażenia dodatkowego. Powód dostarczył im komplet noży, a skoro nie stanowiły one elementu maszyny, słusznie zażądał za nie zapłaty.

Cena sprzedaży maszyny (...) wynosiła zatem 11.623,50 EUR brutto, tj. 48.812,89 zł (w przeliczeniu według wskazanego w fakturze VAT Nr (...) kursu euro: 4,1995 zł) i została w całości zapłacona, przy czym nastąpiło to z przekroczeniem wskazanego w fakturze VAT terminu (17 lutego 2012r.). W związku z tym, powód był uprawniony do naliczenia odsetek za opóźnienie w zapłacie (art. 482 § 1 i 2 k.c.), których wysokość na dzień 23 września 2013r. (dzień zapłaty całości ceny) wynosiła 10.153,08 zł. Odsetki te nie zostały zapłacone. Natomiast cena noży wynosiła 1.574,40 EUR brutto, tj. 6.601,77 zł (w przeliczeniu według wskazanego w fakturze VAT Nr (...) kursu euro: 4,1932 zł).

Istnienie wskazanych wierzytelności pozwani przyznali w porozumieniu z dnia 7 czerwca 2013r. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania skuteczności przedmiotowego porozumienia, mimo podnoszonych w związku z tym przez pozwanych zarzutów. Przedstawiona przez pozwanego sekwencja zdarzeń towarzyszących zawarciu porozumienia nie przystaje do okoliczności wynikających z pozostałego materiału dowodowego. Pozwany twierdził bowiem, że dokument porozumienia (o treści załączonej do pozwu) podpisał na żądanie powoda, mimo że wcześniej dostarczył mu już podpisany egzemplarz. Jednak dowody z zeznań świadka A. S. i przesłuchania strony powodowej przeczą temu stanowisku. Co więcej, pozwany nie zdołał przekonująco wyjaśnić przyczyn, dla których miałby zdecydować się na ponownie podpisanie porozumienia. Gdyby zresztą pozwanemu przedstawiono odmienny od pierwotnego dokument porozumienia do podpisu, to nie mogłoby ono zostać opatrzone podpisem B. A. (pełnomocnika P. G.), czemu przeczy treść dokumentu złożonego do akt sprawy (k. 112 – 113). Porozumienie w ogólnym zarysie zostało bowiem przygotowane przez powoda, a następnie przekazane pozwanym pocztą elektroniczną i uzupełnione przez B. A. (o wysokość rat i terminy zapłaty) i odesłane powodowi, który je podpisał i przedstawił do podpisu pozwanym. Świadek B. A. twierdził, że poprawki na porozumieniu naniósł odręcznie, jednak wątpliwym jest, aby pozwani, po otrzymaniu tekstu porozumienia w formie elektronicznej, wprowadzili do niego poprawki odręcznie, zamiast dokonać edycji dokumentu – co zresztą uczynili pierwotnie, uzupełniając porozumienie o wysokość rat i terminy zapłaty. Co więcej, skoro wskazane elementy zapłaty zostały ustalone przez B. A., to brak było jakiekolwiek uzasadnienia, aby następnie dokonał on kolejnej ich zmiany, skreślając (adnotacja odręczna) dwie ostatnie raty. Wreszcie, wbrew przekonaniu B. A., dokument zawierający rzekomo naniesione przez niego odręcznie poprawki nie został przedstawiony, przy czym za oczywiste należało uznać, że pozwani powinni dysponować jego egzemplarzem, skoro na jego podstawie mieli dokonywać spłaty zadłużenia wobec powoda. Niezależnie od powyższego, należy wskazać, że pozwani wykonali przedmiotowe porozumienie w zakresie szerszym niż by to miało wynikać z ich twierdzeń dotyczących jego treści. Według pozwanych bowiem, porozumienie nie powinno było zawierać obowiązku zapłaty raty w wysokości 2.197,90 EUR oraz raty stanowiącej odsetki, co oznacza, że łączna wysokość rat wynosiłaby 11.000,- EUR (5 rat po 2.200,- EUR). Tymczasem zapłacona przez nich w wykonaniu porozumienia kwota obejmuje całość ceny sprzedaży maszyny (...) w wysokości 11.623,50 EUR (48.812,89 zł). Gdyby pozwani mieli podstawy do twierdzenia, że nie obciąża ich rata w wysokości 2.197,90 EUR (oraz kolejna rata odsetkowa), to winni byli – w wykonaniu porozumienia – zapłacić jedynie kwotę 11.000,- EUR. Łączna wysokość zobowiązania ustalonego w porozumieniu wynosiła bowiem 13.197,90 EUR, co po pomniejszeniu o kwestionowaną ratę daje kwotę 11.000,- EUR (13.197,90 EUR – 2.197,90 EUR). Natomiast aktualne zobowiązanie pozwanych obejmuje jedynie cenę sprzedaży noży w wysokości 1.574,40 EUR (6.601,77 zł) oraz odsetki. Powyższe doprowadziło Sąd do przekonania, że – wbrew zarzutom pozwanych – porozumienie z dnia 7 czerwca 2013r. w treści wynikającej z dokumentu załączonego do akt sprawy (k. 112 – 113) zostało między stronami skutecznie zawarte.

W tych warunkach nie można było uznać, że pozwani zostali wprowadzeni w błąd co do treści w/w czynności prawnej. Z ustalonych okoliczności sprawy wynika bowiem, że zawarte porozumienie odpowiada treścią poczynionym przez strony ustaleniom. Zgodnie z art. 84 k.c., w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny). Błąd jest to bowiem wada oświadczenia woli, polegająca na tym, że składający je działa pod wpływem niezgodnego z prawdą wyobrażenia o rzeczywistości lub jej elemencie albo pod wpływem braku takiego wyobrażenia. Nie zachodzi więc błąd, jeżeli oświadczający znał otaczającą go rzeczywistość i rozumiał okoliczności np. zawieranej umowy, ale wyciągnął z nich niewłaściwe wnioski i podjął niesłuszną czy też niekorzystną dla siebie decyzję. Błąd polega bowiem na nieprawidłowości widzenia, a nie na nieumiejętności przewidywania i wnioskowania. W każdym jednak przypadku nieprawidłowość wyobrażenia pozwanej o rzeczywistym stanie rzeczy musi być obiektywnie usprawiedliwiona. W konsekwencji brak dołożenia należytej staranności przy analizowaniu przedstawionej jej oferty ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2011r., sygn. akt IV CSK 533/10, LEX Nr 989135; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006r., sygn. akt II CK 386/05, LEX Nr 398287). Nie stanowią podstawy do przypisania stronie działania pod wpływem błędu jej następcza konstatacja o zawarciu niekorzystnej lub zbędnej umowy ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2000r., sygn. akt III CKN 963/98, OSNC z 2002r., Nr 5, poz. 63). W okolicznościach przedstawionych przez pozwanych, należy z góry wykluczyć, aby pozwana P. G.mogła złożyć oświadczenie woli (o zawarciu porozumienia) pod wpływem błędu, skoro nie uczestniczyła ona w rzekomym, ponownym podpisywaniu dokumentu porozumienia w siedzibie powoda. Mogłaby ona zatem jedynie kwestionować fakt zawarcia porozumienia w treści określonej w dokumencie złożonym do akt sprawy, ale to wymagałoby wykazania, że jest on nieprawdziwy. Pozwana, którą w tym zakresie obciążał ciężar dowodu, nie podjęła tu żadnej inicjatywy procesowej (art. 6 k.c. i art. 235 zd. 1 k.c.). Natomiast w przypadku pozwanego P. A., nie mogłoby być mowy o wprowadzeniu go w błąd, skoro przed (rzekomym) ponownym podpisaniem dokumentu porozumienia, miał on możliwość zapoznania się z jego treścią. Mógłby on zresztą z łatwością zauważyć, że przedstawiona mu do podpisu wersja nie odpowiada tej, którą przywiózł powodowi, gdyż ta miała (rzekomo) zawierać odręczne poprawki, które byłyby wyraźnie widoczne na drukowanym tekście. Co za tym idzie, złożone przez pozwanych oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia porozumienia z dnia 7 czerwca 2013r. jako złożonego pod wpływem błędu, nie mogły spowodować zamierzonego skutku.

Niezależnie od powyższego dodać wypada, że jeśli nawet zarzuty pozwanych co do sposobu spłaty zobowiązania okazały się uprawnione, to nie wpływa to ani na skuteczność przystąpienia P. A. do długu, ani też na wysokość obciążającego ich zobowiązania. Pozwani podważali bowiem jedynie postanowienia § 2 ust. 3 porozumienia, określającego sposób wykonania zobowiązania (zapłata w ratach). Nie kwestionowali natomiast postanowień § 1 (określającego wysokość zobowiązania) ani § 2 ust. 1 (zawierającego oświadczenie P. A. o przystąpieniu do długu.

Pozwani nie zdołali podnieść przeciwko żądaniu pozwu usprawiedliwionych zarzutów związanych z jakością lub funkcjonalnością przedmiotu sprzedaży. W tym zakresie w pierwszym rzędzie wskazać trzeba, że nie mógł być uznany za wadę maszyny (...) brak noży. Jak już wyjaśniono wyżej, stanowiły one bowiem wyposażenie dodatkowe, którego pozwani pierwotnie nie zamówili. Zgodnie z art. 560 § 1 k.c., jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny. Jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona przez sprzedawcę lub naprawiana, chyba że wady są nieistotne. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest jednak dochowanie obowiązku notyfikacji wad sprzedawcy. Po myśli art. 563 § 2 k.c., przy sprzedaży między osobami prowadzącymi działalność gospodarczą utrata uprawnień z tytułu rękojmi następuje, jeżeli kupujący nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o dostrzeżonej wadzie, a w wypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej wykryciu. W niniejszej sprawie pozwana nie zgłosiła jakichkolwiek wad dostarczonej maszyny przy jej wydaniu (w dniu 9 stycznia 2012r.). Twierdzenia o notyfikacji wad drogą telefoniczną nie mogły zostać przy tym uwzględnione. Przede wszystkim, wady te miały dotyczyć braku noży, a zatem – stosownie do przedstawionych wyżej uwag – nie były uzasadnione. Z kolei twierdzenia o zgłaszaniu innych wad (ich rodzaju nie określono) nie zostały dowiedzione. Świadek B. A. twierdził bowiem, że wady te zgłosił telefonicznie pracownikowi powoda T. K., natomiast według relacji pozwanego P. A., B. A. miał zgłaszać wady B. K., zaś z T. K. miał rozmawiać sam pozwany. Co więcej, nie wykazano kiedy rzekome wady były zgłaszane oraz czego dotyczyły. Powyższe sprzeczności i w istocie ogólnikowy charakter relacji pozwanego i świadka, nie pozwalają na uznanie, że pozwani skutecznie zgłosili wady sprzedanej maszyny. Faktem jest, że pismem z dnia 29 września 2013r. pozwani zgłosili wady maszyny (...), które miały polegać na odpadaniu powłok lakierniczych i występowaniu ognisk korozji. Przede wszystkim trudno tego rodzaju uszkodzenia o charakterze eksploatacyjnym uznać za wady rzeczy sprzedanej, gdyż takowe winny tkwić w niej już w chwili sprzedaży. Nie są zatem wadami skutki używania przedmiotu sprzedaży lub oddziaływania nań. Nadto wskazać należy, że rzeczone zgłoszenie nastąpiło z uchybieniem terminu z art. 563 § 2 k.c., jak i po upływie terminu z art. 568 § 1 k.c. Pozwani nie wykazali, kiedy rzekome wady zostały ujawnione, a tym samym nie dali podstaw do stwierdzenia, czy ich notyfikacja nastąpiła w terminie. Nadto warto przypomnieć, że maszyna została pozwanym wydana w dniu 9 stycznia 2012r., a zatem okres rękojmi upłynął z dniem 9 stycznia 2013r. Obojętnym jest przy tym, czy w wyniku tego zgłoszenia powód podjął czynności wyjaśniające i rozstrzygnął reklamację pozwanych, czy wręcz deklarował gotowość naprawy maszyny (co faktycznie miało miejsce). Takie zachowanie nie ma bowiem wpływu na bieg i upływ wskazanych terminów prekluzyjnych. Marginalnie wypada wskazać, że pozwani nie wykazali, aby w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki do wyłączenia zasad utraty uprawnień z rękojmi z powodu upływu terminu, wynikające z przepisów art. 564 k.c. lub art. 568 § 2 k.c., zaś ciężar dowodu w tym zakresie, w tym obalenia dobrej wiary powoda, obciążał tu pozwanych (art. 6 k.c., art. 7 k.c.). Niezależnie od powyższego, dodać należy, że pozwani powołując się na wady maszyny, nie wskazali ani rodzaju tych wad (poza wskazanymi wyżej w postaci braku noży, łuszczenia lakieru i korozji, które w istocie wadami nie są), ani też uprawnienia wynikającego z art. 560 § 1 k.c. z którego chcieli skorzystać. Tymczasem jest to warunkiem skuteczności notyfikacji wad, gdyż sprzedający winien znać zastrzeżenia i intencje kupującego w tym ewentualne skutki uchybienia obowiązkom z rękojmi. Nie jest tu wystarczające twierdzenie o obniżeniu wartości maszyny o 10.000,- zł skoro nie wyjaśniono z czego miałoby ono wynikać. Zresztą kwoty tej pozwani dochodzili od powoda w odrębnym procesie.

Pozwani nie powołali się też skutecznie na zarzuty z art. 471 k.c., poprzestając na twierdzeniu, że z powodu wad sprzedanej im przez powoda maszyny ponieśli szkodę. Nie wykazali jednak, aby wady maszyny faktycznie istniały i spowodowały po stronie P. G.szkodę. Tymczasem zawarte w powołanym przepisie domniemanie winy dłużnika w nienależytym wykonaniu zobowiązania, nie zwalnia wierzyciela z obowiązku wykazania pozostałych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, a to szkody i związku przyczynowego między jej powstaniem a niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2014r., sygn. akt I CSK 182/13, LEX Nr 1458677). Gołosłowne pozostały też twierdzenia pozwanych o obowiązku zapłaty kary umownej w wysokości 120.000,- zł. Stanowisko to wynika z zeznań świadka B. A., który jednak nie sprecyzował ani okoliczności, w jakich powstał obowiązek zapłaty tej kwoty, ani też nie wyjaśnił, w jakim związku z rzekomymi wadami sprzedanej maszyny miałby on pozostawać. Jednocześnie należy zauważyć, że pozwani nie sformułowali w następstwie w/w twierdzeń żadnych zarzutów procesowych lub materialnoprawnych, w tym w szczególności zarzutu potrącenia. Istnienie potencjalnej możliwości sformułowania tego ostatniego zarzutu było zresztą – wobec treści materiału dowodowego – wykluczone – a to z uwagi na wymogi stawiane przepisem art. 493 § 3 k.p.c.

Oczywiście nieuzasadnionym okazał się zarzut przedawnienia roszczenia. Pozwani opierali go na założeniu, że bieg okresu przedawnienia rozpoczyna się z chwilą wydania im przedmiotu sprzedaży. Tymczasem w niniejszej sprawie, początek biegu przedawnienia wyznacza wymagalność roszczenia (art. 120 § 1 k.c.), przypadająca w dacie wyznaczonej terminem zapłaty określonym faktur VAT Nr (...) (powód domaga się zapłaty ceny za noże), tj. w dniu 27 lutego 2012r. Zawarte w porozumieniu z dnia 7 czerwca 2013r. oświadczenie określające wysokość zobowiązania pozwanych, stanowiło jednocześnie oświadczenie o uznaniu długu, skutkujące przerwaniem biegu okresu przedawnienia i jego ponownym rozpoczęciem (art. 123 § 1 pkt 2 k.c., art. 124 § 1 k.c.). Wytaczając powództwo w dniu 5 lutego 2014r. (k. 34) powód uczynił to zatem przed upływem okresu przedawnia, nawet liczonego od w/w terminu zapłaty (art. 124 § 1 pkt 1 k.c.).

W tych warunkach, należało stwierdzić, że zgłoszone przez powoda roszczenie było w pełni uzasadnione. Powód słusznie domagał się sie od pozwanych solidarnie zapłaty ceny sprzedaży noży stanowiących wyposażenie dodatkowe do maszyny (...) w wysokości 6.601,77 zł (1.574,40 EUR) oraz odsetki za opóźnienie w zapłacie ceny sprzedaży w/w maszyny w wysokości 10.153,08 zł. Podkreślenia wymaga, że w porozumieniu z dnia 7 czerwca 2013r. strony ustaliły, że pozwani będą zobowiązani do zapłaty odsetek. Rozłożenie spłaty zaległego zobowiązania na raty nie stanowiło zatem udzielenia zwłoki, wyłączającego prawo powoda do ich naliczania. Od wskazanych kwot przysługiwały powodowi także dalsze odsetki ustawowe liczone – w przypadku ceny sprzedaży – od dnia następnego po wskazanym w fakturze VAT Nr (...) terminie zapłaty (27 lutego 2012r.), tj. od dnia 28 lutego 2012r.; w przypadku odsetki skapitalizowanych od dnia wytoczenia powództwa (art. 483 k.c.), tj. od dnia 5 lutego 2014r. Tak skonstruowane roszczenie, Sąd uwzględnił nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, mając na uwadze przepis art. 485 § 1 pkt 3 k.p.c., albowiem pozwani uznali roszczenie w porozumieniu z dnia 7 czerwca 2013r.

O kosztach procesu w nakazie zapłaty orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 105 § 2 k.p.c., zasądzając od pozwanych solidarnie na rzecz powoda całość poniesionych przez niego kosztów w łącznej wysokości 2.627,- zł, obejmujących opłatę sądową od pozwu w wysokości 210,- zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400,- zł (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – tekst jednolity: Dz. U. Nr 2013, poz. 490) oraz koszty opłaty skarbowej uiszczonej od złożonego dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł.

Zgodnie z art. 496 k.p.c., po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Ponieważ, jak już wyjaśniono wyżej, wniesione przez pozwanych zarzuty od wydanego w sprawie nakazu zapłaty, nie mogły doprowadzić do obalenia zasadności roszczenia, nakaz ten należało utrzymać w mocy w całości, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. W niniejszej sprawie, niepokryte koszty sądowe obejmowały koszty przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka A. S., ustalone prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 20 maja 2014r. na kwotę 376,- zł. Ponieważ pozwani przegrali spór w całości, zobowiązani byli również do pokrycia nieopłaconych kosztów sądowych. Z tych przyczyn orzeczono, jak w pkt II wyroku.