Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa A. U. (1)

przeciwko Z. U. (1), A. U. (2), S. B.
i K. B.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę

1.  umarza postępowanie w przedmiocie żądania zasądzenia renty;

2.  odrzuca pozew o zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 100 000,00 (sto tysięcy) złotych od pozwanego Z. U. (1);

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  przyznaje adwokatowi T. M. wykonującemu zawód
w Kancelarii Adwokackiej w P. i nakazuje wypłacić z sum Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 7200 (siedem tysięcy dwieście) zł, która zostanie powiększona
o odpowiednią stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu.

Sygn. akt I C 1736/14

UZASADNIENIE

Powódka A. U. (1) w pozwie wniesionym przeciwko: Z. U. (1), A. U. (2), S. B. i K. B. zażądała zasądzenia od każdego z pozwanych kwoty 134 400 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

W kolejnych pismach powódka wskazała, że domaga się zasądzenia od pozwanych zadośćuczynienia, odszkodowania oraz renty za doznaną krzywdę. Podała, że pozwani znęcali się nad nią od 2002 roku.

W piśmie procesowym złożonym w dniu 4 maja 2015 r. pełnomocnik powódki cofnął powództwo w zakresie renty i wniósł o zasądzenie na rzecz powódki solidarnie od pozwanych kwoty 300 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz kwoty 100 000 zł tytułem odszkodowania. Na uzasadnienie żądania podał, że pozwani znęcali się nad powódką psychicznie i fizycznie od 2002 r. Znęcanie polegało na dokuczaniu, ubliżaniu, nękaniu, wyrzucaniu z domu, stosowaniu przemocy fizycznej. W wyniku tych zachowań powódka doznała rozstroju zdrowia psychicznego pod postacią choroby psychicznej, a rozmiar doznanych przez nią cierpień, zwłaszcza psychicznych jest bardzo wielkiego stopnia. Na kwotę dochodzonego odszkodowania składają się koszty leczenia za 7 lat oraz przyszłe, pogorszenie statusu materialnego i bytowego spowodowanego przez pozwanych, w tym utrata możliwości wykonywania pracy. Jako podstawę prawną roszczeń wskazał przepisy art. 415 k.c., art. 441 § 1 k.c., art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c.

Pozwani nie uznali powództwa i wnieśli o jego oddalenie, przecząc okolicznościom przytoczonym w pismach procesowych powódki i jej pełnomocnika.

W piśmie procesowym złożonym w dniu 30 czerwca 2015 r. pozwany Z. U. (1) podniósł zarzut powagi rzeczy osądzonej, wskazując że występował w charakterze pozwanego w sprawie z powództwa A. U. (1), prowadzonej pod sygn. akt I C 173/12, zakończonej oddaleniem powództwa.

W uzasadnieniu pisma podał, że powódka była jego żoną. Małżeństwo zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 16 września 2010 r. W okresie jego wspólnego zamieszkiwania z powódką dochodziło do awantur wywoływanych przez powódkę. Podał także, że nigdy nie toczyło się wobec niego bądź członków jego rodziny postępowanie karne, mimo składania przez powódkę licznych zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Powódka cierpi na chorobę psychiczną, której nie leczy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka i pozwany Z. U. (1) pozostawali w związku małżeńskim zawartym w dniu 22 czerwca 2002 roku w R.. Ze związku mają dwoje małoletnich dzieci - K. U. ur. (...) i P. U. ur. (...) Po ślubie małżonkowie zamieszkali w domu rodzinym Z. U. (1) położonym w miejscowości M., gdzie zajęli trzy pokoje oraz kuchnię z osobnym wejściem.

/okoliczności niesporne/

Relacje między małżonkami przestały się układać w 2005 r. Powódka przestała dbać o dzieci. Wychodziła z domu rano, wracała wieczorem, często pod wpływem alkoholu. Na tym tle dochodziło do kłótni między powódką oraz jej mężem i jego rodzicami. W lutym 2008 r. powódka podjęła leczenie w (...) w R.. Wstępnie rozpoznano u niej epizod maniakalny, następnie zespół paranoidalny, a ostatecznie chorobę afektywną dwubiegunową. Po podjęciu leczenia w zachowaniu powódki nastąpiła krótkotrwała poprawa.

/dowód: historia leczenia w (...) k. 120 – 133, zeznania pozwanego Z. U. (1) protokół: k. 222, k. 256/

Postanowieniem z dnia 7 lipca 2008 r. wydanym w sprawie I. N. 78/08 Sąd Rejonowy w Radomsku ograniczył władzę rodzicielską A. U. (1) w stosunku do jej małoletnich dzieci poprzez ustanowienie nadzoru kuratora sądowego w zakresie wychowania i opieki nad małoletnimi oraz nie stwierdził podstaw do ograniczenia władzy rodzicielskiej Z. U. (1). Postanowienie uprawomocniło się z dniem 29 lipca 2008 r.

/dowód: postanowienie z dn. 7.07.2008 r. ze stwierdzeniem prawomocności k. 44 -44 odwrót akt III Nsm 78/08 Sądu Rejonowego w Radomsku/

Wyrokiem z dnia 16 września 2010 roku wydanym w sprawie I C 1261/09 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim rozwiązał związek małżeński A. U. (1) i Z. U. (1) przez rozwód, ustalił miesjce pobytu małoletnich dzieci w miejscu zamieszkania Z. U. (1), ograniczył władzę rodzicielską A. U. (1) nad małoletnimi dziećmi do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących dzieci takich jak: wybór szkoły, kierunku kształcenia, organizacji wypoczynku i sposobu leczenia, pozostawiając w mocy postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 7 lipca 2008 r. w sprawie I. N. 78/08, ustalił sposób korzystania ze wspólnego mieszkania w ten sposób, że przyznał A. U. (1) do wyłącznego korzystania jeden pokój usytuowany na pierwszym piętrze przy kuchni, a Z. U. (1) do wyłącznego korzystania pozostałe pokoje, natomiast z pozostałych pomieszczeń małżonkowie mieli korzystać wspólnie bez żadnych zakłóceń. Wyrok uprawomocnił się z dniem 17 marca 2011 r.

/dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. ze stwierdzeniem prawomocności k. 113 -114 akt I C 1261/09/

Postanowieniem z dnia 23 lutego 2011 r. wydanym w sprawie z wniosku Z. U. (1), sygn. akt III RNs 382/10 Sąd Rejonowy w Radomsku umieścił A. U. (1) w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody. Postanowienie uprawomocniło się z dniem 29 lipca 2008 r. Postanowienie nie zostało wykonane.

/dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku z dn. 23.02.2011 r. k. 111 akt III RNs 382/10, postanowienie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dn. 23.05.2011 r. k. 135 akt III RNs 382/10, zeznania pozwanego Z. U. (1) protokół k. 222, k. 256/

Po wyroku sądu I instancji w sprawie o rozwód powódka przestała przebywać w miejscu wspólnego zamieszkania małżonków. Przyjeżdżała tam sporadycznie i wzywała wówczas policję. Z. U. (1) złożył pozew o nakazanie A. U. (1) opróżnienia wspólnego miejsca zamieszkania oraz wniosek o jej wymeldowanie z pobytu stałego w tym miejscu.

/dowód: zeznania pozwanego Z. U. (1) protokół k. 222, k. 256, zeznania pozwanego S. B.: protokół k. 222 odwrót, k. 256 odwrót -257, zeznania pozwanej K. B.: protokół k. 223, k. 256 odwrót/

Powódka co najmniej od 2012 r. mieszka w R. u swojej matki w lokalu mieszkalnym składającym się z jednego pokoju i kuchni. W dniu 25 września 2012 r. powódka została wymeldowana z pobytu stałego w miejscowości M. nr 17.

/dowód: zeznania świadka W. S. protokół k. 254 odwrót -255, zaświadczenie o wymeldowaniu z pobytu stałego k. 50 akt Ds 1621/14/

Pozwana K. B. jest siostrą pozwanego Z. U. (1), a pozwany S. B. jest jej mężem. Do stycznia 2011 r. K. B. i S. B. mieszkali w J. i przyjeżdżali do miejsca zamieszkania rodziców K. B. raz –dwa razy w roku. W styczniu 2011 r. zamieszkali we własnym domu, położonym w miejscowości M. nr 16.

/dowód: zeznania pozwanego S. B.: protokół k. 222 odwrót, k. 256 odwrót -257, zeznania pozwanej K. B.: protokół k. 223, k. 256 odwrót/

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2012 r wydanym w sprawie I. N. 162/11 Sąd Rejonowy w Radomsku pozbawił A. U. (1) władzy rodzicielskiej w stosunku do jej małoletniej córki W. U. ur. (...) w R., pochodzącej ze związku pozamałżeńskiego i umieścił małoletnią w placówce opiekuńczo –wychowawczej. Podstawą rozstrzygnięcia było ustalenie, że A. U. (1) jest niezdolna do samodzielnej opieki nad dzieckiem ze względu na aktualny stan zdrowia psychicznego, brak poczucia choroby oraz woli podjęcia leczenia psychiatrycznego. Apelacja uczestniczki wniesiona od tego orzeczenia została oddalona w dniu 25 października 2012 r.

/dowód: postanowienie z dn. 25.06.2012 r. k. 136 akt III Nsm 162/11, uzasadnienie k. 141 -144 akt III Nsm 162/11, postanowienie z dn. 25.10.2012 r. k. 167 akt III Nsm 162/11/

W okresie od 2008 r. odnotowano następujące interwencje Policji w miejscu wspólnego zamieszkania powódki i pozwanego Z. U. (1) zgłaszane przez powódkę: 20.04.2008 r. godz. 20.20 – powódka zgłosiła, że teściowa urządza awanturę, na miejscu ustalono, że teściowa udała się na spoczynek, 9.05.2009 r. godz. 11.07 – powódka zgłosiła, że teściowie urządzają awanturę, na miejscu przeprowaodzono rozmowę, 11.04.2010 r. godz. 20.25 – powódka zgłosiła, że mąż awanturuje się i odmawia wymiany uszkodzonego zamka w drzwiach, ze stronami przeprowadzono rozmowę, 21.10.2010 r. godz. 15.40 – powódka zgłosiła, że mąż urządza awanturę, strony konliktu poinformowano, 24.10.2010 r. godz. 18.47 – powódka zglosiła, że nietrzeźwy mąż urządza awanturę, męża zgłaszajacej pouczono, 28.02.2011 r. godz. 22.30 – powódka zgłosiła, że mąż urządza awanturę i demoluje mieszkanie, podczas interwencji mąż zgłaszającej był spokojny, został pouczony, 8.03.2011 r. godz. 15.29 – powódka zgłosiła, że mąż uszkodził telewizor należący do wspólnego majatku, zgłaszającą poinformowano, 13.07.2011 r. godz. 10.45 – powódka zgłosiła, że nie może wejść do domu z uwagi na wymienione zamki. Powódki w obecności funkcjonariuszy zabrała rzeczy osobiste, natomiast po odbiór pzostałych miała przyjechać w terminie późniejszym, 14.12.2011 r. godz. 12.35 – powódka zgłosiła, że mąż utrudnia jej zabranie pozostałych rzeczy z mieszkania, powódka w obecności funckjonariuszy opuściła mieszkanie wraz z rzeczami osobistymi i udała się na ul. (...) w R., 15.12.2011 r. godz. 12.35 – powódka zgłosiła, że mąż nie chce wpuścić jej do mieszkania, powódka w obecności funkcjonariuszy zabrała pozstałe rzeczy i udała się do matki, 17.12.2011 r. godz. 4.35 – powódka zgłosiła, że mąż wyrzucił ją z domu, powódkę poinfromowano, powódka udała się do mieszkania matki, 17.12.2011 r. godz. 9.10 – powódka zgłosiła, że mąż nie chce wpuścić jej do odmu, powódka w obecności funkcjonariuszy zabrała rzeczy i opuściła mieszkanie, 27.12.2011 r. godz. 13.24 – powódka zgłosiła, że mąż nie chce wpuścić jej do mieszkania, a sama boi się tam wejść, obawiając się zachowania męża, mąż Z. U. (1) stwierdził, że nie wpuścił powódki do mieszkania, ponieważ jest jego byłą żoną i zarządzono jej eksmisję, 28.12.2011 r. godz. 9.13 – powódka zgłosiła, że mąż nie chce wpuścić jej do mieszkania, strony poinformowano.

/dowód: informacja KPP w R. k. 144 -144 odwrót/

Prokuratura Rejonowa w Radomsku prowadziła łącznie 23 sprawy z udziałem A. U. (1) w okresie od 2008 r. do 2014 r.: Ds. 2941/08 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przez Z. U. (1) przestępstwa znęcania się nad nią, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds. 2316/08 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds. 3350/09 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę w okresie czasu od 28.08.2009 r. do 19.11.2009 roku, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, z powodu braku danych dostatecznie uzasadniających popełnienie przestępstwa, Ds. 168/10 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę w okresie od 27.11.2009 r. do 14.01.2010 r., zakończona umorzeniem z uwagi na brak znamion czynu zabronionego, Ds. 1113/10 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds. 3008/10 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przez Z. U. (1) przestępstwa znęcania się na jej szkodę w okresie od stycznia 2010 r. do 18 kwietnia 2010 r., zakończona umorzeniem, wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, Ds. 3529/10 –na skutek zawiadomienia Z. U. o popełnieniu przez A. U. (1) przestępstwa znęcania psychicznego nad A. U. (2) i S. U. w okresie od stycznia 2010 r. do 26 października 2010 r., zakończona umorzeniem z powodu znikomego stopnia szkodliwości społecznej czynu, Ds. 13/11 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds. 879/11 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 2013/11 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 3504/11 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 52/12 –na skutek zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa znęcania się przez A. U. (1), zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 184/12 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa z art. 35 ust. 1 usatwy o ochronie zwierząt, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 1183/12 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 2805/12 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa zmuszania do okreslonego zachowania na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 2892/12 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę w okresie od listopada 2011 r. do 25 maja 2012 r., zakończona umorzeniem, wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, Ds. 527/13 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa znęcania się na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 836/13 –z udzałem A. U. jako świadka o popełnienie przestępstwa z art. 35 ust. 1 usatwy o ochronie zwierząt, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 1226/13 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa groźby bezprawnej na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 512/14 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa zmuszania do określonego zahcowania, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 1206/14–na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa z art. 290 § 1 kk i art. 35 ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia, Ds 1621/14 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa zmuszania jej do niekorzystania z mieszkania w nieokreslonym czasie od marca 2014 r., zakończona umorzeniem postępowania wobec braku znamion czynu zabronionego, Ds 2688/14 –na skutek zawiadomienia A. U. o popełnieniu przestępstwa zmuszania do określonego zachowania na jej szkodę, zakończona odmową wszczęcia dochodzenia.

/dowód: informacja Prokuratury Rejonowej w Radomsku k. 94, uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku z dn. 1.10.2012 r. k. 141 -147 odwrót akt I C 173/12, postanowienie o umorzeniu dochodzenia k. 59 -60 odwrót akt Ds. 1681/10, postanowienie o umorzenu dochodzenia k. 99 -99 odwrót akt Ds. 3008/10, postanowienie o umorzeniu dochodzenia w aktach Ds. 3529/10, postanowienie o umorzeniu dochodzenia k. 71 -71 odwrót akt Ds. 2892/12, postanowienie o umorzeniu dochodzenia k. 94 -49 odwrót akt Ds. 1621/14/

W dniu 15 lutego 2012 roku powódka A. U. (1) wniosła do Sądu Rejonowego w Radomsku pozew przeciwko Z. U. (1) o zadośćuczynienie. Po sprecyzowaniu żądania pozwu domagała się zasądzenia od pozwanego zadośćuczynienia w kwocie 50 000 zł oraz renty w kwocie 600 zł miesięcznie z tytułu utraty możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Uzasadniając żądania podała, że pozwany od poczatku małżeństwa znęcał się nad nią fizycznie i psychicznie oraz wyrzucił ją z domu, co spowodowało rozstrój jej zdrowia i utratę możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Wyrokiem z dnia 1 października 2012 r. w sprawie sygn. akt I C 173/12 Sąd Rejonowy w Radomsku oddalił powództwo jako niezasadne. Powódka wniosła apelację od tego wyroku, która została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. akt II Ca 840/12.

/dowód: dokumnety zawarte w aktach I C 173/12: pozew k. 2 – 2, pismo procesowe k. 51 -52, wyrok k. 133, apelacja k. 135 -135 odwrót, wyrok k. 234/

A. U. (1) w funkcjonowaniu psychicznym wykazuje objawy aktywnego procesu psychotycznego o obrazie zespołu paranoidalnego z objawami maniakalnymi, który wywołuje wzmożony napęd psychoruchowy, zaburzenia krytycyzmu względem choroby i własnego funkcjonowania, zaburzenia w zakresie percepcji zachowań innych osób. Toczący się proces psychotyczny zburza u niej procesy umysłowe, powodując niedekwatną ocenę otaczającej rzeczywistości i własnego funkcjonowania. Stan psychiczny powódki charakteryzuje się pobudzeniem, hipomanią, wzmożonym napędem, nadproduktywnością słowną. Powódka jest w wypowiedziach wielowątkowa, powtarza te same wątki. Bezkrytyczna. Dominuje urojeniowa interpretacja otaczającej rzeczywistości. Powódka ma ograniczoną świadomość swojej choroby i zdaje się jedynie w sferze deklaracji kontynuować proces leczenia. Procesy poznawcze (spostrzeganie, zapamiętywanie, odtwarzanie spostrzeżeń) są zaburzone w stopniu znacznym na skutek psychozy. Do zeznań powódki należy podchodzić z daleko idącą ostrożnością i jedynie w kontekście całościowego materiału dowodowego.

Od daty zarejestrowania w PZP stan psychiczny powódki nie ulega zmianie, jak wynika z wpisów lekarskich. Powódka z dużym prawdopodobieństwem nie przyjmuje przepisywanych leków bądź zażywa je niesystematycznie i w mniejszych dawkach niż zalecane. Do PZP zgłasza się niesystematycznie.

Powódka wymaga systematycznego leczenia psychiatrycznego. Poziom jej zaburzeń przystosowawczych jest znaczny. Z powodu nieleczonych obajwów chorobowych powódka może być okresowo znacznie uciążliwa w swym zachowaniu dla członków rodziny, drażliwa, prowokująca.

/dowód: kopia opinii biegłego w dziedzinie psychiatrii B. J. z dnia 11.03.2010 r. sporządzonej w sprawie I C 1261/09 k 165 – 168, opinia biegłego w dziedzinie psychologii M. P. z dnia 26.01.2010 r. k. 23 -24 akt Ds. 168/10, opinia biegłego w dziedzinie psychologii M. P. zdnia 25.11.2010 r. k. 92 -96 odwrót akt Ds. 3008/10, łączna opinia biegłych w dziedzinie psychiatrii B. J. i J. C. z dnia 27.01.2011 r. w aktach Ds. 3529/10, opinia biegłego w dziedzinie psychologii M. P. z dnia 25.08.2014 r. k. 39 -40 akt Ds. 1621/14, opinia biegłego w dziedzinie psychiatrii B. J. z dnia 10.02.2011 r. k. 102 -104 akt III RNs 382/10//

W badaniu psychiatrycznym powódka wykazuje cechy podwyższonego nastroju i napędu, wielomowność, częściowe rozkojarzenie. Wypowiadane treści są bezkrytyczne z elementami niespójnych urojeń. Powódka dyssymuluje objawy psychotyczne, próbuje manipulować biegłym. W zachowaniu w środowisku zachowuje się bezkrytycznie, nieodpowiedzialnie, oskarża rodzinę o wrogie działania (urojenia ksobne, prześladowcze). Podejmuje zachowania obronne. Całość obrazu chorobowego należy zakwalifikować jako zaburzenia paranoidalno –maniakalne.

/dowód: opinia biegłego w dziedzinie psychiatrii J. B. z dnia 12.11.2010 r. k. 41 -43 akt III RNs 382/10/

Sąd nie dał wiary zeznaniom powódki. Kwestia popełnienia przestępstw znęcania się na szkodę powódki, przestępstw groźby bezprawnej bądź zmuszania do określonego zachowania była przedmiotem licznych postępowań karnych prowadzonych na skutek zawiadomień składanych przez powódkę. Podjęte w ich toku czynności procesowe nie dały podstaw do stwierdzenia, że Z. U. (1) bądź jego krewni dopuścili się zachowań, o które posądza ich powódka. Przeciwnie w toku postępowania w sprawie Ds. 3529/10 wszczętego na skutek zawiadomienia złożonego przez Z. U. (1), ustalono, że to A. U. (1) w okresie od stycznia 2010 r. do 26 października 2010 r., znęcała się psychicznie nad swoimi teściami A. U. (2) i S. U. w ten sposób, że wszczynała wielokrotnie awantury w trakcie, których używała słów wulgarnych i obelżywych oraz groziła im uszkodzeniem ciała. Postępowanie karne zostało umorzone z uwagi na znikomą szkodliwość czynu wynikającą ze znacznie ograniczonej zdolności A. U. (1) do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

W zachowaniu powódki od wielu występują zaburzenia psychiczne o obrazie zespołu paranoidalnego z objawami maniakalnymi, które istotnie wpływają na jej procesy poznawcze, w tym spostrzeganie, zapamiętywanie i odtwarzanie spostrzeżeń, a tym samym percepcję zachowań innych osób wobec niej. U powódki dominuje urojeniowa interpretacja otaczającej rzeczywistości, w tym urojenia ksobne, prześladowcze. W konsekwencji do zeznań powódki należy podchodzić z daleko idącą ostrożnością i jedynie w kontekście całościowego materiału dowodowego. Podkreślić należy, że w zachowaniu powódki na obu rozprawach wystąpiły wiodące objawy zdiagnozowanych zaburzeń psychicznych takie jak: pobudzenie psychoruchowe, wzmożony napęd, nadproduktywność słowna, wielowątkowość, powtarzanie w wypowiedziach tych samych wątków. Niewątpliwie również w twierdzeniach powódki można dostrzec elementy urojeniowej interpretacji otaczającej rzeczywistości. Powódka konsekwentnie zapewniała, że na skutek działań pozwanych stała się osobą bezdomną i mieszka na ulicy, pod mostem, chociaż w rzeczywistości powódka mieszka u swojej matki. Podobne cechy miały wypowiedzi powódki wskazujące, że pozwani K. B. i S. B., znęcali się nad nią w takim samym zakresie i czasie, w jakim robił to były mąż, chociaż K. B. i S. B. do stycznia 2011 r. mieszkali w J. i przyjeżdżali do miejsca wspólnego zamieszkania powódki i jej męża raz –dwa razy w roku, a powódka wzywając policję nigdy nie powoływała się na ich naganne zachowanie.

Zeznania powódki nie znalazły potwierdzenia w obiektywnym materiale dowodowym. Świadek W. S. poznał sytuację powódki już po jej zamieszkaniu w R.. Świadek nie posiadał żadnej wiedzy opartej na osobistych spostrzeżeniach, odnośnie relacji panujących pomiędzy stronami. Jego wiedza w tym zakresie opiera się jedynie na informacjach przekazanych mu przez powódkę. Przy czym jak stwierdził, powódka wspominała mu wyłącznie o nagannych zachowaniach męża i teściów. Niewątpliwie w miejscu wspólnego zamieszkania powódki i pozwanego Z. U. (1) dochodziło do interwencji policji, ale jednak w świetle całokształtu okoliczności sprawy, fakt ten nie może dowodzić znęcania się pozwanych nad powódką.

Sąd oddalił wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych w dziedzinie psychiatrii i psychologii na okoliczność istnienia związku przyczynowego między zachowaniem pozwanych i rozwojem choroby u powódki, a nadto jej następstw w postaci wysokości uszczerbku na zdrowiu, konieczności opieki osób trzecich i kosztów leczenia, albowiem wobec niewykazania, że pozwani popełnili czyn niedozwolony, dowód ten nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.).

Sąd zważył, co następuje:

Powódka przed wyznaczeniem rozprawy cofnęła powództwo w części obejmującej żądanie zasądzenia renty. Czynność ta zgodnie z treścią art. 203 § 1 k.p.c. nie wymagała zezwolenia pozwanych. Nie jest również sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego, ani też nie zmierza do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.). Ponieważ cofnięcie pozwu w tej części nastąpiło ze skutkiem prawnym Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w tym zakresie.

Roszczenie powódki przeciwko Z. U. (1) o zadośćuczynienie zostało już częściowo prawomocnie osądzone przez Sąd Rejonowy w Radomsku w sprawie oznaczonej sygnaturą akt I C 173/12. W tamtej sprawie powódka żądała zasądzenia od Z. U. (1) zadośćuczynienia za rozstrój zdrowia będący następstwem stosowania wobec niej przez pozwanego przemocy fizycznej i psychicznej przez cały okres małżeństwa. Natomiast roszczenie o zadośćuczynienie dochodzone w niniejszej sprawie został oparte na twierdzeniu, że wszyscy pozwani, w tym Z. U. (1), stosowali wobec powódki przemoc psychiczną i fizyczną w okresie od 2002 r. do 2015 r. powodując rozstrój jej zdrowia psychicznego względnie jego pogorszenie. W piśmie procesowym złożonym w dniu 23 listopada 2015 r. pełnomocnik powódki sprecyzował, że z tytułu bezprawnych zachowań pozwanego Z. U. (1) w okresie do 31 stycznia 2013 r. (data uprawomocnienia się wyroku wydanego w sprawie I C 173/12) powódka domaga się zasądzenia zadośćuczynienia w kwocie 100 000 zł (pismo k. 248 akt sprawy). W tym też zakresie powództwo wniesione przeciwko Z. U. (1) podlegało odrzuceniu stosownie od treści art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.

Powództwo w pozostałej części jest niezasadne.

Powódka domagała się zasądzenia zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę oraz odszkodowania w związku z rozstrojem zdrowia wywołanym fizycznym i psychicznym znęcaniem się nad nią przez pozwanych. Jako podstawę prawną dochodzonych roszczeń wskazała przepisy art. 445 § 1 i art. 444 § 1 w zw. z art. 415 k.c.

W ramach odpowiedzialności ex delicto występują trzy jej podstawowe przesłanki określone w art. 415 k.c.:

I.  bezprawność działania lub zaniechania,

II.  wina osoby, która dopuściła się bezprawnego działania lub zaniechania,

III.  szkoda będąca normalnym następstwem bezprawnego i zawinionego działania bądź zaniechania.

Bezprawność w prawie cywilnym oznacza sprzeczność zachowania się sprawcy z przepisami prawa zawartymi w różnych jego gałęziach oraz z zasadami współżycia społecznego, czy też dobrymi obyczajami (por. np. W. Czachórski, w: System Prawa Cywilnego, t. III, cz. 1, Ossolineum 1981, s. 533-534, Z. Radwański, Zobowiązania –część ogólna, Warszawa 2001, s. 170 i nast.; G. Bieniek, w: Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom I, Warszawa 2009, s. 294; A. Olejniczak, w: Kidyba, Komentarz KC 2010, III, s. 357; wyrok SN z 10.2.2010 r., V CSK 287/09, OSP 2012, Nr 10, poz. 95; wyr. SN z 20.1.2009, II CSK 423/08, Legalis).

Powódka nie udowodniła swoich twierdzeń o stosowaniu przez pozwanych wobec niej przemocy psychicznej lub fizycznej bądź o zaistnieniu innych bezprawnych zachowań pozwanych godzących w jej stan zdrowia psychicznego. Bezsprzecznie dochodziło do konfliktów rodzinnych między powódką i jej mężem oraz rodzicami męża, ale nie zostało wykazane, że towarzyszyły im ze strony pozwanych akty agresji, przemocy fizycznej i psychicznej bądź jakiekolwiek inne zachowania wykraczające poza ramy zwykłego konfliktu rodzinnego. Z powodu nieleczonych objawów chorobowych to raczej powódka mogła być okresowo znacznie uciążliwa w swym zachowaniu dla członków rodziny, drażliwa i prowokująca. Jak wskazuje wiarygodny materiał dowodowy powódka sama opuściła miejsce wspólnego zamieszkania oraz zabrała stamtąd rzeczy stanowiące jej własność.

Skoro zatem nie została wykazana podstawowa przesłanka odpowiedzialności deliktowej jaką jest bezprawność, zbędne było rozważanie jej pozostałych przesłanek to jest winy, szkody oraz związku przyczynowego między bezprawnym zachowaniem i szkodą.

Ponieważ powódka nie wykazała swoich twierdzeń o bezprawnym zachowaniach pozwanych, roszczenie nie mogło być uwzględnione również na podstawie art. 448 § 1 w zw. z art. 24 § 1 k.c. Zaznaczyć zresztą należy, że powódka nie powoływała się, ani tym bardziej nie udowodniła, że pozwani swoim bezprawnym zachowaniem naruszyli inne jej dobra osobiste, niż te, które podlegają ochronie na podstawie art. 445 § 1 i 2 k.c.

Z tych wszystkich względów powództwo podlegało oddaleniu jako pozbawione podstawy faktycznej i prawnej.

Stosownie do przepisów §§ 15 -17 w zw. z § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz. U. z 25.02.2013 r. poz. 461) Sąd przyznał pełnomocnikowi powódki koszty nieopłaconej pomocy prawnej od Skarbu Państwa, obejmujące opłatę w kwocie 7 200 zł, podwyższone o stawkę podatku od towarów i usług zgodnie z treścią § 2 ust. 3 rozporządzenia.