Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2015 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Joanna SKOWRON
Protokolant:	st.sekr.sądowy Joanna Linde

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2015 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Sp. z o.o. w J.

przeciwko: (...) Spółka Jawna w D.

o zapłatę 11.616,30 zł

na skutek sprzeciwu pozwanego od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 27.03.2015 r. sygn. akt V GNc 62/15, który utracił moc w całości

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11.616,30 zł (jedenaście tysięcy sześćset szesnaście złotych trzydzieści groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21.(...).2014 r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę (...).998,00 zł tytułem kosztów postępowania, w tym kwotę (...).400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Joanna SKOWRON

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. w J. w pozwie z dnia 15.01.2015 r. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) sp. j. w D. kwoty 11.616,30 zł tytułem zwrotu opłaty aktywacyjnej wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 21.(...).2014 r do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzi należności z not obciążeniowych wystawionych wobec strony pozwanej. Wezwania do zapłaty nie dały rezultatu.

Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu (k. 63).

W ustawowym terminie strona pozwana wniosła sprzeciw (k. 66 i nast.) od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym w całości i domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Strona pozwana zarzuciła:

1.  nieistnienie roszczenia powoda, z uwagi na zawarcia umowy z osobą nieuprawnioną do działania w imieniu pozwanej spółki (przekroczenie umocowania),

2.  nieważność zapisu (...) umowy dotyczącego zwrotu opłaty aktywacyjnej za nieterminowe uiszczenie należności z faktur vat (niedopuszczalna kara umowna),

3.  nieważność zapisu umowy w zakresie określenia opłaty aktywacyjnej (konstrukcja wprowadzająca w błąd),

4.  brak uprawnień usługodawcy do rozwiązania umowy w okresie wypowiedzenia umowy przez stronę pozwaną,

5.  nieudowodnienie roszczenia co do zasady jak i co do wysokości,

6.  nieprawidłowe naliczenie opłaty aktywacyjnej,

7.  rażące wygórowanie opłaty aktywacyjnej

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana wskazała, że pracownik pozwanych – D. D. - zawarła z (...) sp. z o.o. w J. umowy na pozycjonowanie dwóch stron internetowych pozwanego, jednak z przekroczeniem zakresu pełnomocnictwa, albowiem umocowanie tej osoby ograniczało się do czynności faktycznych związanych z funkcjonowaniem obiektu. Strona pozwana stwierdziła, że pełnomocnictwo to nie obejmowało swym zakresem uprawnienia do zaciągania w imieniu spółki zobowiązań o powyższych skutkach finansowych. Strona pozwana nie potwierdziła tych umów, lecz poleciła ww. pracownikowi ich wypowiedzenie. W połowie lipca 2014 r. umowy te zostały wypowiedziane, a wynagrodzenie za okres wypowiedzenia zapłacone. (...) sp. z o.o. w J. jednak mimo niewielkiego opóźnienia w płatności faktur vat w okresie wypowiedzenia rozwiązał umowę i bezpodstawnie i bezprawnie wystawił noty obciążeniowe.

W zakresie zarzutu nieważności zapisów umowy o zwrocie opłaty aktywacyjnej pozwany podniósł, iż naliczona przez (...) sp. z o.o. w J. opłata aktywacyjna jest w istocie karą umowną naliczaną za przekroczenie terminu zapłaty faktur vat. Powołując w tym zakresie art. 58 kc w zw. z art. 483 kc wskazał na nieważność zapisu (...) umowy.

Strona pozwana podniosła także zarzut wprowadzenia w błąd pracownika pozwanego zapewniając o braku negatywnych skutków finansowych poza zapłatą wynagrodzenia.

W replice (k. 87) powód zaprzeczył, aby pozwany został wprowadzony w błąd przy zawieraniu umowy, albowiem treść umowy otrzymał na adres e-mail i mógł przez podpisaniem zapoznać się w ich treścią. Istnienie skutecznego umocowania wynikającego z pisma z dnia 07.01.2013 r. potwierdza zarówno jego treść jak i fakt złożenia przez tę osobę oświadczenia o wypowiedzeniu umów w imieniu pozwanych oraz fakt zapłaty należności z faktur vat. Powód podniósł, że świadczenie wzajemne usługodawcy zostało wykonane i wynika z przedstawionych dowodów. Jako podstawę zwrotu opłaty aktywacyjnej wskazał (...) umowy, której wysokość jest określona w § 1 ust. 3 umowy. Zaś rozwiązanie umowy ze skutkiem natychmiastowym jest dopuszczalne także w okresie wypowiedzenia umowy. Powód podniósł, że opłata aktywacyjna nie stanowi kary umownej, lecz wynagrodzenie za czynności aktywacyjne.

W odpowiedzi na stanowisko powoda pozwany podtrzymał swoje twierdzenia i zarzuty, rozszerzając w tym zakresie swoją argumentację.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obie strony są przedsiębiorcami, powód jako spółka prawa handlowego, pozwany w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

/bezsporne, wydruk z CEIDG, wydruk z CI KRS k. 10-12, 16/

Strona pozwana (...) sp. j. w D. w dniu 28.04.2014 r. zawarła z (...) sp. z o.o. z siedzibą w J. dwie umowy o świadczenie usług polegających na aktywacji usługi i pozycjonowaniu serwisu www. o oznaczonej domenie w wyszukiwarce (...) na wyrażenia kluczowe określone w załączniku do umowy. Umowy zostały zawarte na okres testowy 05.05.2014 r. - 04.06.2014 r. z możliwością natychmiastowego wypowiedzenia w okresie testowym bez jakichkolwiek opłat (§ 7 ust. 3). W razie niewypowiedzenia w okresie testowym każda z umów była uznawana przez strony za zawartą na czas nieokreślony z możliwością jej rozwiązania po upływie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia (...). Umowy te zostały zawarte przez pełnomocnika strony pozwanej – D. D., która w tej dacie była pracownikiem strony pozwanej oraz dysponowała pisemnym pełnomocnictwem udzielonym jej w dniu 07.01.2013 r.

Ponadto w umowach strony ustaliły, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kierowane do drugiej strony uznaje się pod rygorem nieważności za skuteczne wyłącznie jeżeli zostanie sporządzone na piśmie i dostarczone drugiej stronie osobiście, za pośrednictwem Poczty Polskiej (zaleca się list polecony) lub kuriera na aktualny adres drugiej strony zgodnie z wpisem w ewidencji działalności gospodarczej. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy złożone w innej formie (w szczególności za pośrednictwem poczty elektronicznej lub fax) ze względu pewności obrotu prawnego nie wywołują skutków prawnych.(§ 7 ust. 6). Nadto strony umówiły się, że data złożenia oświadczenia woli jest data jego doręczenia drugiej stronie.

Umowa stron przewidywała również obowiązek zwrotu opłaty aktywacyjnej (objętej 100 % rabatem przy zawarciu umowy – (...) w przypadku zalegania przez usługobiorcę z opłatami przez okres co najmniej 30 dni od dnia płatności (...) co uprawniało usługodawce do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym. Termin zapłaty opłaty aktywacyjnej strony ustaliły na 7 dni od daty rozwiązania umowy. Opłata aktywacyjna była równa wynagrodzeniu netto za trzy okresy rozliczeniowe (...) – okres rozliczeniowy – trzydzieści dni) jakie wykonawca otrzymałby za wypozycjonowanie serwisu internetowego zlecającego na pozycję (...) w wyszukiwarce (...), na wszystkie wyrażenia kluczowe w tabeli (...) załącznika nr(...)do umowy).

Dowód: umowa z dnia 28.04.2014 r. k. 19-24, pełnomocnictwo dla D. D. k. 18

Pozwana, działając przez swojego pełnomocnika – pracownika D. D. – złożyła wobec usługodawcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Brak jest danych w jakiej dacie oraz czy przesyłka z oświadczeniem o rozwiązaniu umowy została odebrana przez usługodawcę.

Usługodawca potraktował oświadczenie pozwanej jako rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem ze skutkiem na koniec trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia

/bezsporne, oświadczenia o wypowiedzeniu umów przez stronę pozwaną k. 75-76/

Usługodawca wykonywał obowiązki wynikające z umowy w okresie jej trzymiesięcznego wypowiedzenia oraz czynności aktywacyjne w ramach panelu klienta.

W związku z tym wystawił wobec pozwanej faktury vat, które zostały przez stronę pozwaną zapłacone:

z umowy dotyczącej strony internetowej mrzeżyno-apartamenty:

⚫

nr (...) za pozycjonowanie w okresie 05.07.2014 r. - 03.08.2014 r., termin zapłaty 11.08.2014 r., zapłacono 15.10.2014 r. (k.115)

⚫

nr (...) za pozycjonowanie w okresie 04.08.2014 r. - 02.09.2014 r., termin zapłaty 10.09.2014 r., zapłacono 15.10.2014 r. (k. 116)

⚫

nr (...) za pozycjonowanie w okresie 03.09.2014 r. - 02.10.2014 r., termin zapłaty 10 .10.2014 r., zapłacono 15.10.2014 r. (k. 114 )

z umowy dotyczącej strony internetowej wakacyjne-domki:

⚫

nr (...) za pozycjonowanie w okresie 05.07.2014 r. - 03.08.2014 r., termin zapłaty 11.08.2014 r., zapłacono 15.10.2014 r. (k.115)

⚫

nr (...) za pozycjonowanie w okresie 04.08.2014 r. - 02.09.2014 r., termin zapłaty 10.09.2014 r., zapłacono 15.10.2014 r. (k. 116)

nr (...) za pozycjonowanie w okresie 03.09.2014 r. - 02.10.2014 r., termin zapłaty 10 .10.2014 r., zapłacono 15.10.2014 r. (k. 114 )

dowód: faktury vat wraz z raportami pozycjonowania i z dowodami zapłaty k.97-113 i 114-116, raporty pozycjonowania i zrzuty z ekranu k. 117, 128-135, 136,148 (CD)

Usługodawca wystawił wobec strony pozwanej noty obciążeniowe tytułem zwrotu opłat aktywacyjnych w związku z posiadaniem zaległości płatniczych przekraczających 30 dni.

Dowód: noty obciążeniowe z dnia 07.10.2014 r. k.17 i 35

W dniu 13.10.2014 r. (w okresie wypowiedzenia) usługodawca rozwiązał z pozwaną umowę oświadczenie usług pozycjonowania ze skutkiem natychmiastowym z powodu braku płatności należności przez okres powyżej 30 dni.

dowód: oświadczenie z dnia 07.10.2014 r. wraz z dowodem doręczenia listem poleconym w dniu 13.10.2014 r. k. 26 i 42 oraz k. 27

Powód – poprzez upoważniony podmiot wzywał stronę pozwaną do zapłaty. Strona pozwana odmówiła zapłaty należności z tytułu opłat aktywacyjnych.

Dowód: wezwanie do zapłaty i upoważnienie do inkasa k. 50-51 dowód odbioru k. 52-53, odmowa zapłaty po otrzymaniu not obciążeniowych k. 77

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Powód wywodził swoje roszczenie z treści art. 750 kc w zw. z art. 734 kc. Z powyższych przepisów wynika, że przez umowę o świadczenie usług przyjmujący usługę do wykonania zobowiązuje się do dokonania określonych czynności faktycznych dla zlecającego.

W niniejszej sprawie sporne pozostawały następujące kwestie:

1.  ważność umów, (złożenie oświadczeń woli przez osobę nieuprawnioną do działania w imieniu pozwanej spółki (przekroczenie umocowania)),

2.  nieważność zapisu (...) umów dotyczącego zwrotu opłaty aktywacyjnej za nieterminowe uiszczenie należności z faktur vat (niedopuszczalna kara umowna),

3.  nieważność zapisu umów w zakresie określenia opłaty aktywacyjnej (konstrukcja wprowadzająca w błąd),

4.  brak uprawnień usługodawcy do rozwiązania umowy w okresie wypowiedzenia umowy przez stronę pozwaną,

5.  nieudowodnienie roszczenia co do zasady jak i co do wysokości,

6.  nieprawidłowe naliczenie opłaty aktywacyjnej,

7.  rażące wygórowanie opłaty aktywacyjnej

Ad 1. Stosownie do treści art. 98 kc pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu, zaś pełnomocnictwo szczególne może wyznaczać węższy zakres lub szerszy (do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu). W przedmiotowej sprawie strona pozwana (spółka jawna) udzieliła swojemu pracownikowi pełnomocnictwa – jak wynika z jego treści (k. 18) „w kwestiach związanych z funkcjonowaniem obiektów (...) nad R. w M. (…) i (...) w P. (…)”. Nie ulega wątpliwości zatem, że jest to pełnomocnictwo uprawniające pracownika spółki do czynności faktycznych i prawnych o oznaczonym zakresie przedmiotowym (funkcjonowanie obiektów wypoczynkowych). W przeciwnym przypadku (tylko czynności faktyczne) Pani D. D. nie mogłaby zawierać np. umów najmu tychże obiektów z klientami (por. art. 97 kc). Nadto zważyć należy, że w chwili zawierania umów osoba ta nie miała wątpliwości co do zakresu udzielonego jej pełnomocnictwa i uprawnienia do zawarcia przedmiotowych umów właśnie w związku z funkcjonowaniem obu obiektów. Poza tym zasadna jest argumentacja powoda, iż również w oparciu o przedmiotowe pełnomocnictwo strona pozwana wypowiedziała umowy pismem z dnia 15.07.2014 r. (k. 75-76). I nie kwestionowała tego oświadczenia, również złożonego przez tożsamego pełnomocnika. Niezależnie od powyższego należy mieć na względzie treść art. 97 kc, wskazujący na osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa, jako umocowaną do zawierania umów. W szczególności, płynność obrotu gospodarczego wymaga w tym zakresie szerokiej interpretacji tego przepisu w stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami. Zatem w ocenie sądu również w oparciu o treść art. 97 kc pracownica pozwanej spółki była uprawniona do zawarcia umowy ze stroną powodową. Zatem nie zachodziły w ogóle podstawy do zastosowania art. 103 kc (potwierdzenie czynności prawnej przez mocodawcę). Umoya zatem zostały zawarte w sposób ważny.

Powoływanie się zaś na wprowadzenie w błąd pełnomocnika pozwanej spółki pozostawało bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy wobec braku oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu (art. 88 kc)

Ad 2, 3, 5 i 6 Strona pozwana zarzuciła nieważność postanowienia umownego w zakresie podstaw zwrotu opłaty aktywacyjnej jako nieuprawnionej kary umownej za nieterminowe wykonania świadczenia pieniężnego, co sprzeciwia art. 483 § 1 kc. Niezasadny jest zarzut strony pozwanej. Wskazać bowiem należy, że dopiero wypowiedzenie umowy ze skutkiem natychmiastowym warunkuje domaganie się zwrotu opłaty aktywacyjnej. Zasadniczym bowiem celem usługodawcy jest bowiem kontynuowanie umowy o pozycjonowanie dla uzyskiwania dochodu z działalności gospodarczej, a nie rozwiązywanie umów i pozbawianie się w tym zakresie dochodu. Samo zaleganie z wynagrodzeniem za pozycjonowanie – wedle zapisów umowy – nie stanowi podstawy do domagania się jakiejkolwiek kary umownej. Wierzycielowi zaś przysługują ustawowe odsetki. Ponadto przedmiotowa opłata aktywacyjna powstaje już w chwili zawarcia umowy, lecz jest objęta rabatem i aktualizuje się jej zwrot dopiero i tylko po wypowiedzeniu umowy z winy drugiej strony. Nadto należy mieć na uwadze okoliczność, że opłata za czynności aktywacyjne w istocie stanowi wynagrodzenie usługodawcy, z którego on warunkowo rezygnuje, udzielając rabatu w tym zakresie. Wobec powyższego sąd nie dopatrzył się podstaw do uznania roszczenia o zwrot (rabatu) w postaci opłaty aktywacyjnej jako kary umownej.

Zdaniem sądu treść zapisu § 1 ust. 3 każdej z umów nie nastręcza trudności interpretacyjnych ani nie obejmuje takich treści, które mogłyby wprowadzać w błąd – jak wskazuje pozwany. W tym zakresie znajduje również zastosowanie ust. 15 tego paragrafu, wskazujący na trzydziestodniowy okres rozliczeniowy. Sąd dokonał zatem sprawdzenia obliczeń opat aktywacyjnych zgodnie z zapisami umowy i tabel nr (...) obu umów. I niewątpliwie trzy okresy rozliczeniowe oznaczają 90 dni (3 x 30 dni), zaś suma stawek wynagrodzenia netto z tabel nr (...) kolumna (...) (dla (...) tego miejsca wypozycjonowanego) daje kwoty ujęte w notach obciążeniowych. Zatem zarzuty strony pozwanej pod nr (...) nie znajdują oparcia.

Ad 7. Zważywszy, iż zwrot opłaty aktywacyjnej nie stanowi w istocie kary umownej i podlega obliczeniu o wynikające z umów równanie, brak jest podstaw do uznania jej rażącego wygórowania. Tak ja ma to miejsce przy miarkowaniu kary umownej. Zresztą strona pozwana nie powoływała w tym zakresie art. 5 kc, 58 kc ani innych argumentów.

Ad 4. Strona pozwana stała na stanowisku skuteczności złożonego przez nią wypowiedzenia umów i z faktu tego wywodziła bark uprawnienia powoda do rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym. Zarzut ten jednak nie był zasadny. Jak wynika bowiem z treści § 7 ust. 4-7 umowy; usługobiorca (pozwana) miała możliwość wypowiedzenia umowy po okresie testowym i skierowała je do powoda. Według zapisów umowy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kierowane do drugiej strony uznaje się pod rygorem nieważności za skuteczne wyłącznie jeżeli zostanie sporządzone na piśmie i dostarczone drugiej stronie osobiście, za pośrednictwem Poczty Polskiej (zaleca się list polecony) lub kuriera na aktualny adres drugiej strony zgodnie z wpisem w ewidencji działalności gospodarczej. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy złożone w innej formie (w szczególności za pośrednictwem poczty elektronicznej lub fax) ze względu pewności obrotu prawnego nie wywołują skutków prawnych. Nadto strony umówiły się, że data złożenia oświadczenia woli jest data jego doręczenia drugiej stronie (ust. 7). Choć nie wynika to wprost z z dokumentów przedstawionych przez strony usługodawca (powód) zasadnie uznał, że skoro otrzymał wypowiedzenie (pismo z dnia 15.07.2014 r., to pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy za zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.

Skoro oświadczenie pozwanej o wypowiedzeniu umowy było skuteczne w okresie obowiązywania umowy jako zawartej na czas nieokreślony usługodawca miał pełne podstawy do świadczenia usług na rzecz pozwanej w okresie wypowiedzenia, co wykazał stosownymi dowodami, których pozwana nie kwestionowała. Nadto zważywszy, że pozwana w okresie wypowiedzenia zalegała z płatnościami za wykonane usługi przez okres dłuższy niż 30 dni, to zgodnie z treścią (...) usługodawca mógł rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym (nawet w czasie biegu okresu wypowiedzenia złożonego przez pozwaną) i domagać się zwrotu opłaty aktywacyjnej jak w (...) umowy (definicje).

Nadto pozwana poza wskazanymi zarzutami i twierdzeniami nie podnosiła innych zarzutów ani twierdzeń.

Mając na uwadze powyższe Sąd w całości zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę wskazaną w pkt I wyroku. Rozstrzygnięcie w przedmiocie ustawowych odsetek zwłoki znajduje oparcie w treści art. 359 i 481 kc.

O kosztach orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu - art. 98 kpc. Na koszty poniesione przez powoda złożyły się: 581 zł tytułem opłaty od pozwu, 17 x (...) zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictwa, 2400 zł tytułem pojedynczej stawki wynagrodzenia radcy prawnego - razem 2998 zł.

SSR Joanna SKOWRON